Budowanie instytucji dla rozwoju polskiej wsi 15 lat doświadczeń Biura Programów Wiejskich FFW Urszula Budzich-Szukała Warszawa, 7 grudnia 2006 r.

Programy dla wsi realizowane przez Fundację „Fundusz Współpracy”  : „Importowa Linia Kredytowa dla Sektora Rolnego” (Agrolinia) – 30 mln EUR  : „Agrolinia 2000” – 128 mln zł  : „Agro-Info” – 14 mln zł  : „Agrolinia” – 35 mln zł  : „Agro-Smak” i „Agro-Smak 2” – 4.5 mln zł

Najważniejsze zasady  Nie zastępować inicjatywy, ale ją wspierać  Poszukiwać rozwiązań o charakterze systemowym  Tworzyć trwałe instytucje zdolne do funkcjonowania po wyczerpaniu środków pomocowych  Elastycznie reagować na potrzeby  Nie obciążać beneficjentów procedurami  Stawiać na współpracę i współdziałanie

Jakie instytucje wspieraliśmy?  Finansowe (przede wszystkim banki spółdzielcze)  Zapewniające dostęp do informacji (ośrodki Agro-Info, serwisy internetowe, media)  Wspomagające procesy integrowania się mieszkańców wsi wokół wspólnych celów (organizacje pozarządowe i ich sieci, grupy producentów, partnerstwa lokalne)

Kilka liczb (1)  Blisko 3200 kredytów na ok. 142 mln zł  Przeszkolenie pracowników i członków rad nadzorczych banków spółdz.  63 ośrodki Agro-Info obejmujące zasięgiem 42% gmin; ośrodki obsłużyły klientów  Serwis informacyjny Agro-Info – blisko odwiedzin w 2006 roku  Wydanie lub dofinansowanie blisko 150 publikacji, ok. 600 stałych odbiorców

Kilka liczb (2)  System wsparcia dla wytwarzania i budowanie rynku produktów lokalnych i regionalnych  Przeszkolenie 2000 liderów wiejskich  Przygotowanie ponad 90 trenerów i animatorów partnerstw lokalnych typu Leader  Akcja informacyjna nt. podejścia Leader (ponad 70 spotkań, 2 podręczniki, CD, mapa partnerstw, 4 szkolenia dziennikarzy)

Kilka liczb (3)  Ok. 500 grantów na inicjatywy lokalne  Pomoc w utworzeniu (w tym prowadzenie sekretariatu): Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich Polskiej Izby Produktu Regionalnego i Lokalnego  Stała współpraca z ponad 200 partnerami w całej Polsce, kilkadziesiąt instytucji partnerskich za granicą

Programy unijne dla wsi na lata oraz  Przygotowanie beneficjentów (szkolenia, materiały informacyjne)  Przygotowanie instytucji wspierających (np. ośrodki Agro-Info, Punkty Doradztwa Unijnego w bankach spółdzielczych)  Działania o charakterze pionierskim lub uzupełniające w stosunku do działań finansowanych z funduszy UE

Działania PROW – oś 1 Działanie PROWCo w tym zakresie robiliśmy w BPW? Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie Szkolenia dla producentów (ponad 20 tys. osób), działania informacyjne, granty Ułatwienie startu młodym rolnikom Renty strukturalne Działania informacyjne (np. strony www), granty na takie działania Modernizacja gospodarstw rolnychKredyty inwestycyjne; kredyty „pakietowe” o uproszczonej procedurze, szkolenia dla banków Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej Kredyty inwestycyjne dla przetwórstwa, szkolenia, wydawanie informatorów (np. katalog maszyn)

Działania PROW – oś 1 (c.d.) Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa Szkolenia dla samorządów, upowszechnianie przykładów UE Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności Działania informacyjne i promocyjne Program „Agro-Smak” i „Agro- Smak 2” – wsparcie dla producentów, utworzenie PIPRiL, działalność informacyjna i szkoleniowa Grupy producentów rolnychSzkolenia liderów grup producenckich, podręczniki, granty Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów Szkolenie dla doradców z ODR, szkolenie izb rolniczych, upowszechnianie przykładów z UE

Działania PROW – oś 2 Działania PROWCo w tym zakresie robiliśmy w BPW? Płatności rolnośrodowiskoweSzkolenie dla doradców rolnośrodowiskowych (prawie 1000 przeszkolonych) i konsultantów, granty dla organizacji pozarządowych Natura 2000Przygotowanie projektu kredytowego dla przedsięwzięć na obszarach chronionych (wspólnie z IUCN) Pozostałe działania (ONW, zalesianie, odtwarzanie potencjału) Działania informacyjne i szkoleniowe (także granty na te cele), publikacje, strona www

Działania PROW – oś 3 Działania PROWCo w tym zakresie robiliśmy w BPW? Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw Kredyty na małą przedsiębiorczość, szkolenia i wyjazdy studyjne (np. Francja), publikacje, promocja, działania informacyjne (w tym baza AGRINPOL) Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Szkolenia i granty dla samorządów, działania informacyjne Odnowa i rozwój wsiPomoc w upowszechnianiu tego podejścia w Polsce, publikacje, szkolenia, wyjazdy studyjne (np.Austria)

Działania PROW – oś Leader  Upowszechnianie podejścia Leader w Polsce (od 1999 roku), przygotowanie ekspertów  Autorski program szkoleniowy dla trenerów i animatorów partnerstw lokalnych (ponad 80 osób przeszkolonych w latach )  Akcja informacyjna przygotowująca do Pilotażowego Programu Leader+ (w efekcie blisko 250 wniosków do Schematu I i ponad 180 wniosków do Schematu II)  Pomoc w utworzeniu Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich i prowadzenie jego Sekretariatu

Co nam się udało? A co nie?  Zespół BPW  Szeroki wachlarz instytucji współpracujących – i wypracowane procedury współpracy  Zgromadzona wiedza i narzędzia  Poczucie wpływu na rozwój wsi  (Prawdopodobnie) pozytywna ocena beneficjentów  Zapewnienie kontynuacji

Wnioski  Środki typu „pump-priming” – niewielkie, ale niezbędne  Budowanie instytucji – prawie nieobecne w dyskursie publicznym  Trudno wymierne rezultaty  Stąd pomysł dzisiejszej konferencji