Refleksje nad dostosowaniem procesu nauczania i uczenia się do wymagań egzaminów zewnętrznych Mielec, 29 sierpnia 2008r.

Jak skutecznie nauczać w polskiej szkole, aby przygotować młode pokolenie do efektywnego funkcjonowania w rzeczywistości XXI wieku? Jak zainspirować uczniów do twórczego myślenia, do tego, aby chcieli się uczyć, jak ich dobrze wykształcić, a nie jedynie przygotować do egzaminu zewnętrznego?

Zasadnicze pytanie? Nauczanie – uczenie się „pod sprawdzian, egzamin” czy Nauczanie – uczenie ukierunkowane na rozwój ucznia.

Dlaczego tak ważne są kompetencje kluczowe?  Planowanie, organizowanie i ocenianie własnego uczenia się.  Skuteczne porozumiewanie się w różnych sytuacjach.  Efektywne współdziałanie w zespole.  Rozwiązywanie problemów w sposób twórczy.  Sprawne posługiwanie się komputerem

Dlaczego tak ważne są kompetencje kluczowe?  Planowanie, organizowanie i ocenianie własnego uczenia się. Każdy uczeń nieustannie podejmuje decyzje typu: czego i w jakiej kolejności uczyć się, jak wyłapać błędy i luki, co uznać za najważniejsze i jak te najistotniejsze fragmenty wyróżnić z całości materiału. Proces kształcenia należy tak zaplanować, by uczeń posiadł umiejętność świadomego planowania, organizowania, kontrolowania przebiegu i rezultatów oraz doskonalenia własnego uczenia się.

Dlaczego tak ważne są kompetencje kluczowe?  Skuteczne porozumiewanie się w różnych sytuacjach. Wśród uczniów należy wykształcić pozytywną postawę w stosunku do porozumiewania się, obejmującego skłonność do krytycznego i konstruktywnego dialogu, wrażliwość na walory estetyczne i chęć ich urzeczywistnienia oraz zainteresowania kontaktami z innymi ludźmi.

Dlaczego tak ważne są kompetencje kluczowe?  Efektywne współdziałanie w zespole. Istotą efektywnego współdziałania w grupie jest wykształcenie u uczniów umiejętności organizowania wspólnego wykonywania zadań, pracy w grupie, z uwzględnieniem różnych ról.

Dlaczego tak ważne są kompetencje kluczowe?  Rozwiązywanie problemów w sposób twórczy. Ważnym jest wykształcenie u uczniów dostrzegania problemu, tworzenia i weryfikacji metod jego rozwiązania w nietypowy sposób.

Rozwiązywanie problemów Odsetek uczniów na poszczególnych poziomach umiejętności

Dlaczego tak ważne są kompetencje kluczowe?  Sprawne posługiwanie się komputerem Kompetencja ta ma służyć temu, aby uczniowie umieli sięgać do nowych źródeł informacji, celowo je gromadzić przetwarzać.

 Podstawa programowa kształcenia ogólnego.  Standardy wymagań egzaminacyjnych.  Szkolny zestaw programów nauczania.  Program nauczania danego przedmiotu.  Syllabus  Testy z poprzednich egzaminów. Umiejętności przedmiotowe

Rozumowanie w naukach przyrodniczych Odsetek uczniów na każdym poziomie osiągnięć dla Polski i OCDE w 2006 roku

Umiejętności matematyczne Rozkład procentowy polskich gimnazjalistów na poszczególnych poziomach w porównaniu ze średnią OECD

 Program wychowawczy  Szkolny program profilaktyki

 Praca z uczniem o specyficznych potrzebach edukacyjnych.  Dostosowanie wymagań do indywidualnych potrzeb psychofizycznych ucznia. z opinią o dostosowaniu wymagań, z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego.  Rozpoznanie potrzeb uczniów, predyspozycji celem doboru adekwatnego programu nauczania.

 Inne uwarunkowania 1.Zapewnienie warunków organizacyjnych do pełnej realizacji podstawy programowej. 2.Wyposażenie w pomoce dydaktyczne. 3.Tworzenie pracowni specjalistycznych. 4.Wykorzystanie pracowni komputerowych do zajęć przedmiotowych.

Deklaracja uczniów jak często uczestniczą w zajęciach w laboratorium lub robiąc doświadczenia (odsetki odpowiedzi nigdy bądź prawie nigdy w procentach)

Wynik polskich uczniów w zależności od wyposażenia szkoły w pracownie przedmiotowe Czy w szkole są pracownie? Liczba szkółRozpoznawanie zagadnień naukowych Wyjaśnianie zjawisk przyrodniczych w sposób naukowy Interpretacja i wykorzystywanie wyników i dowodów naukowych biologiczna nie tak różnica chemiczna nie tak różnica fizyczna nie tak różnica

Profesjonalizm nauczyciela – planowanie pracy 1.Określenie celów nauczania. (cele nauczania to sformułowania dotyczące zmian w postawie, zachowaniu ucznia, w jego dalszym rozwój ucznia). diagnoza ucznia na wejściu – ważna przy wyborze właściwego programu podstawa wyboru programu nauczania. plan, rozkład materiału (z jasnym określeniem celów operacyjnych, Czego mogę, a czego musze nauczyć? 2.Określenie umiejętności podstawowych, rozszerzonych. 3.Określenie form, metod pracy. 4.Refleksja na procesem nauczania.

Profesjonalizm nauczyciela – autorytet 1.Aktywne metody pracy 2.Partnerskie relacje 3.Ocenianie wspierające

Profesjonalizm nauczyciela – autorytet 1.Metody pracy 2. Partnerskie relacje 3. Ocenianie wspierające 4. Jasno określone wymagania 5. Atmosfera pracy

Uczmy się na błędach Analiza wyników egzaminów zewnętrznych. Wyciąganie wniosków do dalszej pracy szkoły Podejmowanie działań naprawczych bądź doskonalących.

Przed nami  Reforma programowa celem jest m.in. unowocześnienie programów szkoły i uniknięcie powtórzeń treści programowych  Proponowana podstawa programowa zapewnia konsekwentną ciągłość programową. Wiadomości i umiejętności, które uczeń zdobywa w określonej dziedzinie kształcenia sformułowane są w języku wymagań ogólnych i szczegółowych. Wymagania ogólne określają zasadnicze efekty kształcenia, wymagania szczegółowe opisują wymagany zakres wiadomości i umiejętności ucznia bardzo precyzyjnie określony.

Przed nami  Wdrażanie programów zachęcających do podejmowania przez absolwentów kształcenia technicznego.  Wprowadzenie sześcioletniego cyklu kształcenia ogólnego przez złączenie programowe gimnazjum i szkoły ponadgimnazjlanej. (unowocześnienie programu i uniknięcie powtórzeń treści programowych)  Zmiany w systemie egzaminowania: gimnazjum (od 2009) i szkoła podstawowa (od 2015)- język obcy, matura (od 2010)- matematyka.

INNE ZAMIERZENIA  Skuteczne nauczanie języków obcych. (uczeń kończący szkołę będzie się posługiwał na poziomie zaawansowanym przynajmniej jednym językiem)  Osiągnięcie elastycznego modelu kształcenia, reagującego na indywidualne potrzeby i zdolności uczniów. (W toku są prace prowadzące do tego, aby uczeń od poziomu gimnazjum miał pewne możliwości uzupełniania obowiązkowych zajęć o te, które rozwijają jego indywidualne pasje i zainteresowania, jak i o zajęcia dopełniające wiedzę szkolną z dziedzin nieobjętych rozszerzonym programem kształcenia)

„Dobrze wykształcone i wychowane młode pokolenie To najpiękniejszy dar Jaki możemy ofiarować społeczeństwu” Życzę wielu sukcesów, radości i satysfakcji czerpanych z realizacji tej pięknej, choć niełatwej misji zarówno w nadchodzącym roku jak i na dalsze lata. Mielec 28 sierpnia 2008 roku