Ścieżki edukacyjne uczniów z niepełnosprawnościami Paweł Kubicki, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Przyszłość edukacji włączającej, , Warszawa

Podstawowe dane statystyczne Rodzaj niepełnosprawnościIX 2015IX 2010 Niepełnosprawności sprzężone Niewidomi Słabo widzący Niesłyszący Słabo słyszący Z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim Z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym Z niepełnosprawnością ruchową w tym z afazją Z autyzmem w tym z Zespołem Aspergera Łącznie wszystkich uczniów Odsetek uczniów w szkołach specjalnych48%47%

Wybrane dane z badania SEON (3202 UzN, VI kl. szk. podst. i III gimnazjum, 1260 dyrektorów szkół) Zmiana szkoły – perspektywa władz Przypadki odmowy przyjęcia ucznia ze względu na niepełnosprawność: 4% szkół ogólnodostępnych, 20% szkół integracyjnych i 8% szkół specjalnych. Rekomendowanie choć raz zmiany szkoły ze względu na brak możliwości zapewnienia odpowiedniego wsparcia: 30% szkół ogólnodostępnych, 40% integracyjnych i 23% specjalnych. Wystąpienie sytuacji, że z danej szkoły ogólnodostępnej bądź integracyjnej UzN odeszli do szkoły specjalnej: 40% dyrektorów ze szkół ogólnodostępnych i 61% z integracyjnych. Zmiana szkoły – perspektywa rodziców Prawie jedna trzecia (30,5%) uczniów z niepełnosprawnościami, którzy w pierwszej rundzie badania uczyli się w szóstej klasie szkoły podstawowej, zmieniło swoją szkołę podstawową; Zmianę szkoły podstawowej u swojego dziecka zadeklarowało 20% rodziców gimnazjalistów; Ze swojego gimnazjum przeniosło się 5,4% uczniów trzecich klas gimnazjalnych; Przedszkole zmieniło 13% wszystkich uczniów z niepełnosprawnościami uczęszczających do przedszkoli. Nauczanie indywidualne Zgodnie z wypowiedziami dyrektorów 26% UzN uczęszczających do badanych szkół ogólnodostępnych, 12% uczniów ze szkół integracyjnych i 10% ze szkół specjalnych było na nauczaniu indywidualnym. (deklaracja!)

Ścieżki edukacyjne uczniów z niepełnosprawnościami (do gimnazjum) Ogólnodostępna z Przedszkolem (A) (24% populacji) bez Przedszkola (B) (12%) Integracyjna od Gimnazjum (C) (7%) od Szkoły Podstawowej (D) (14%) od Przedszkola (E) (8%) Specjalna od Gimnazjum (F) (8%) od Końca Szkoły Podstawowej (G) (8%) od Początku Szkoły Podstawowej (H) (9%) od Przedszkola (I) (9%) Źródło: Badanie SEON (2014 r.)

Przyszłość edukacji włączającej - teza Na poziomie prawa i dyskursu publicznego rosnąca rola edukacji włączającej Sporo zmian legislacyjnych wzmacniających i zabezpieczających wsparcia dla ucznia z niepełnosprawnością; Jednocześnie wiele problemów w szkołach ogólnodostępnych i stałe przechodzenie do szkół specjalnych w starszych rocznikach Część uczniów włączanych „na papierze”, szczególnie na terenach wiejskich W praktyce system oświaty podobny do szkół i oddziałów integracyjnych – w teorii włączający, ale w rzeczywistości segregacyjny!