10-lecie beatyfikacji Edmunda Bojanowskiego

Biografia Edmund Bojanowski przyszedł na świat 14 listopada 1814 r. w Grabonogu. W dzieciństwie został cudownie uzdrowiony za przyczyną Matki Bożej Bolesnej czczonej na Świętej Górze w Gostyniu. Otrzymał staranne wychowanie w katolickiej rodzinie. Poważna choroba uniemożliwiła mu ukończenie studiów filozoficznych, które podjął na uniwersytetach we Wrocławiu i w Berlinie. Po intensywnej kuracji zamieszkał w rodzinnej miejscowości. Chociaż wykazywał zainteresowania literackie, głównym jego charyzmatem okazała się praca społeczna i charytatywna. Dał się poznać jako człowiek wielkiej wytrwałości i dobroci serca. Podczas epidemii cholery w 1849 r. poświęcił się służbie zarażonym. Mimo słabego zdrowia, robił wszystko, by nieść pomoc zaniedbanemu ludowi wiejskiemu przez organizowanie ochronek dla dzieci i opieki nad chorymi, troszcząc się jednocześnie o podniesienie moralności dorosłych. Chociaż był człowiekiem świeckim, 3 maja 1850 r. założył Zgromadzenie Zakonne Sióstr Służebniczek Maryi Niepokalanej. Problemy zdrowotne uniemożliwiły mu realizację marzeń o kapłaństwie, chociaż podejmował próby studiów seminaryjnych. Dla otoczenia był zawsze przykładem heroicznej wiary, prostoty, miłości i ufności w Bożą Opatrzność. Już za życia, przez wielu ludzi uznawany był za człowieka świątobliwego. Doczesne życie zakończył 7 sierpnia 1871 r. na plebanii w Górce Duchownej.

STUDIA UNIWERSYTECKIE Po domu rodzinnym następnym ośrodkiem kształtującym umysł Edmunda Bojanowskiego oraz jego poglądy na świat i ludzi były środowiska uniwersyteckie. W roku 1832 wyjechał Edmund do Wrocławia. Ponieważ zdrowie przeszkodziło mu w uczęszczaniu do szkoły średniej i złożeniu egzaminu dojrzałości, we Wrocławiu musiał najpierw uzupełnić swe wykształcenie w tym zakresie przez prywatne lekcje. Równocześnie korzystał jako hospitant z wykładów uniwersyteckich, spotykając się z dużą życzliwością profesorów. W okresie studiów na uniwersytecie wrocławskim przyszło też Edmundowi przeżyć śmierć najbliższych. Najpierw matki, która od roku 1832 mieszkała z nim we Wrocławiu przy kościele św. Krzyża w domu nr 9. Na wakacje wyjeżdżali najprawdopodobniej do Grabonoga, gdzie Teresa Bojanowska zmarła 30 sierpnia 1834 roku i pochowana została w podziemiach kościoła świętogórskiego. Edmund przebywał przy umierającej matce aż do jej zgonu. Do Wrocławia wrócił dopiero z początkiem 1835 roku, uskarżając się uprzednio listownie do kolegów na stan zdrowia i kaszel, który go bardzo męczył. Po pomyślnym zakończeniu dwóch semestrów na Uniwersytecie Wrocławskim zmuszony był ponownie udać się w rodzinne strony z powodu nie uregulowanych spraw majątkowych, które dłużej zatrzymały go w Księstwie, wskutek czego dopiero z początkiem marca 1836 roku znalazł się znów w Wrocławiu. W tym czasie dnia 23 marca 1836 roku umiera w Kołaczkowicach jego ojciec, w półtora roku po śmierci matki. Dalsze studia pragnie Bojanowski odbywać w Berlinie. W Berlinie Bojanowski nadal podejmuje pracę literacką. Dnia 17 marca 1838 roku formalnie opuścił uniwersytet berliński. Naukowa kariera została przekreślona. Wrócił do Księstwa Poznańskiego i zamieszkał ze swym przyrodnim bratem Teofilem Wilkońskim w Grabonogu. Liczył wtedy niecałe 24 lata.

„ Dzieci nie słowem, ale życiem uczyć trzeba jak żyć mają.” (bł. Edmund Bojanowski)

Cudowne uzdrowienie W wieku 4 lat bł. Edmund ciężko zachorował i został uzdrowiony W sposób niewytłumaczalny dla medycyny. Jego matka przyp.- sywała to nagłe uzdrowienie Wstawiennictwu Matki Bożej Bolesnej którą błagała o pomoc dla swojego syna.

Uzdrowienie Gdy Edmund miał cztery lata, ciężko zachorował. Medycyna okazała się całkowicie bezradna. Nie pomagały żadne lekarstwa, lekarze nie ukrywali przed zbolałymi rodzicami, że stan jest beznadziejny. Któregoś wieczoru dziecko nie dawało już żadnego znaku życia. "[...] nawet na przyłożonym do jego ust zwierciadle nie występowała najmniejsza para oddechu. Natenczas w żalu nieutulona matka, z osobliwszą jeszcze ufnością klęka i gorące zanosi modły do Matki Boskiej Bolesnej Gostyńskiej, o wskrzeszenie gasnącego dziecięcia". Gorąca prośba została wysłuchana. Gdy wróciła do pokoju, gdzie leżało dziecko, zastała je radosne, jakby obudzone ze snu. Z wdzięczności za to cudowne uzdrowienie ofiarowała do kościoła świętogórskiego srebrne wotum - Oko Opatrzności, do dziś tam przechowywane. Edmund często słyszał z ust Matki o łasce doznanej za przyczyną Najświętszej Maryi Panny, toteż przez całe życie odznaczał się gorącym do Niej nabożeństwem, a gdy dorósł, umieścił opis swego uzdrowienia w kronice kościoła świętogórskiego

NAUKA Ze względu na wątłe zdrowie bł. Edmund nie mógł uczęszczać do szkoły publicznej, lecz pobierał nauki od nauczycieli domowych. Jednym z nich był ks. Jakub Siwicki, który w młodym Edmundzie rozwijał ducha patriotyzmu i religijności, ucząc go jak posługiwać się talentami i zapałem, by być prawdziwie użytecznym dla Ojczyzny. On zachęcał Edmunda, by był "nade wszystko Polakiem i katolikiem". On też odkrywał i rozwijał w nim wrodzone zdolności literackie oraz wrażliwość jego szlachetnej natury. Pisał: "Bóg nie poskąpił Ci żadnego daru. Bądź wdzięczny Bogu i okaż to czynami godnymi Jego wielkości i godnymi naszej nieszczęśliwej Ojczyzny".

W swym pedagogicznym wyczuciu, bł. Edmund Bojanowski, rozumiał jasno, że wszelkie wychowawcze starania trzeba zaczynać od dziecka, dlatego poświęcił się bez reszty "pocholerycznym sierotom". Zorganizował dla nich w Gostyniu tzw. Instytut. Osobiście gromadził potrzebne środki materialne i codziennie odwiedzał przebywające tam sieroty, troszcząc się o zapewnienie tym dzieciom jak najlepszych warunków rozwoju i wychowania, aby sieroctwo nie kładło się cieniem na ich dalszym życiu.

OCHRONKI Pierwsze ochroniarki, nazwane później służebniczkami, nie tworzyły jeszcze zgromadzenia zakonnego, ale były jego zalążkiem, który działał według przyjętych później w zgromadzeniu założeń formacyjnych i apostolskich. W ochronce mieszkały trzy ochroniarki, które prowadziły życie wspólnotowe i określoną działalność charytatywną: wychowanie dzieci oraz posługę chorym i ubogim; czyniły to bezinteresownie. Pragnąc, aby ochronki nie stanowiły dla nikogo ciężaru, Bojanowski wprowadził jako obowiązek służebniczek pracę w posiadłościach właścicieli majątków ziemskich, co stanowiło pierwsze źródło ich utrzymania. Przyjmując kandydatki Ojciec Edmund stawiał trzy podstawowe warunki: stan wolny, młody wiek, wiejskie pochodzenie; miało to zapobiec wprowadzaniu z innych środowisk tych elementów, które mogłyby wpłynąć na zmianę celu tego dzieła. Wszystko to było podyktowane potrzebą przygotowania jak najlepszych opiekunek dla wiejskich dzieci.

Bractwo Ochronkowe 3 maja 1850 udało mu się założyć pierwszą ochronkę w Podrzeczu i tzw. Bractwo Ochronkowe. Na dzień otwarcia wybrał właśnie tę datę, gdyż obchodzono wówczas w Polsce ważne święta: znalezienie Krzyża Świętego i ogłoszenie Konstytucji z 1791 roku i Bojanowski chciał podkreślić w ten sposób znaczenie powstałej Instytucji, od której oczekiwał pomocy na drodze odrodzenia społeczeństwa. Kiedy 8 grudnia 1855 Edmund powiadomił ks. abpa Przyłuskiego - ordynariusza poznańskiego, o znaczeniu tego dzieła podkreślił, że jego celem Jest w pierwszym rzędzie pożytek dla wiejskich dzieci, które z powodu ignorancji rodziców, wystawione są na przedwczesną deprawację; innym celem dzieła było uświęcenie wiejskich kobiet i związane z tym duchowe i moralne podniesienie wiejskiego ludu.

Zgromadzenia S ł u ż ebniczek Służebniczki wielkopolskie: Zgromadzenie Sióstr Służebniczek Niepokalanego Poczęcia NMP, z domem generalnym w Luboniu. Służebniczki starowiejskie: Zgromadzenie Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Niepokalanie Poczętej, z domem generalnym w Starej Wsi. Służebniczki śląskie: Zgromadzenie Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej, z domem generalnym we Wrocławiu.  Służebniczki dębickie: Zgromadzenie Sióstr Służebniczek Bogarodzicy Dziewicy Niepokalanie Poczętej, z domem generalnym w Dębicy.

Beatyfikacja Edmund Bojanowski został beatyfikowany w Warszawie 13 czerwca 1999 roku przez Ojca świętego Jana Pawła II.

b ł. Edmund Bojanowski