Opracowanie: mgr Dorota Fabianowicz
Edukacja leśna w polskich szkołach Kształtowanie właściwych postaw dzieci i młodzieży odbywa się na poszczególnych poziomach kształcenia zawartych w podstawie programowej jako edukacja ekologiczna i przyrodnicza. Edukacja przyrodniczo – leśna motywuje do aktywnego uczestnictwa w ochronie zasobów leśnych oraz świadomego, racjonalnego ich wykorzystania i użytkowania.
Najmłodsze dzieci realizują treści edukacji leśnej poprzez zainteresowanie problematyką przyrodniczą oraz kontakt z przyrodą. W klasach I – III (kształcenie zintegrowane) - edukacja leśna realizowana jest na zajęciach edukacji środowiskowej, plastyczno – technicznej oraz motoryczno – zdrowotnej.
Treści edukacji leśnej w kształceniu zintegrownym obejmują następujące zagadnienia: Podstawowe wiadomości o ekosystemie leśnym. Konieczność ochrony przyrody. Zasady właściwego zachowania się w lesie. Leśnik jako gospodarz lasu.
Treści edukacji leśnej w klasach IV- VI szkoły podstawowej realizuje się w 4 zagadnieniach : budowa i życie lasu - warunki panujące w każdej warstwie lasu, mikroklimat, pospolite rośliny i zwierzęta, las jako ekosystem, zależności między organizmami w lesie, podstawowe prace leśników w zakresie hodowli lasu, rola szkółki leśnej, ochrona przyrody w lasach - ochrona gatunkowa roślin i zwierząt w lasach najbliższej okolicy, formy ochrony przyrody. funkcje lasu - wpływ lasu na środowisko, jego rola w obiegu wody w przyrodzie, las jako ostoja różnorodności gatunkowej, wpływ lasu na zdrowie człowieka, las jako miejsce odpoczynku, funkcje gospodarcze i kulturotwórcza rola lasu, zagrożenia i metody ochrony lasów - pożary lasów, przyczyny ich powstawania i zapobieganie, skutki pożarów dla przyrody i człowieka, skutki zaśmiecania lasów, wpływ zanieczyszczeń na stan zdrowotny lasów, przykłady szkodników, rola fauny w ochronie lasu, urządzenia w lesie i ich rola : budki lęgowe, schrony dla nietoperzy, urządzenia myśliwskie (paśniki, lizawki, ambony) pułapki na owady, rola myśliwych w lesie, zasady właściwego zachowania się w lesie.
W realizacji edukacji leśnej w gimnazjum bierze się pod uwagę zmiany zachodzące w osobowości młodego człowieka, ponieważ w tym okresie myślenie nabiera charakteru abstrakcyjnego, następuje rozwój procesów poznawczych, rozwija się pamięć logiczną, zdolność koncentrowania się na problemie. Realizacja tematyki edukacji leśnej odbywa się w oparciu o strategię emocjonalną, problemową przez zadawanie pytań problemowych, formowanie wstępnych odpowiedzi – hipotez, a następnie ich sprawdzanie. Stwarza się sytuacje umożliwiające wyrażanie własnych poglądów i opinii, stosuje się metody takie, jak: dyskusja, debata, prezentacja, projekcja.
Najczęściej wykorzystywane formy i metody pracy z dziećmi i młodzieżą na lekcjach przyrody i innych zajęciach edukacyjnych:
Ponadto uczniowie poznają obiekty przyrodnicze na tle ich środowiska życia z uwzględnieniem głównie adaptacji morfologicznych. W czasie zajęć terenowych prowadzą obserwacje, korzystają z kluczy do rozpoznawania gatunków flory i fauny.
Formy współpracy Zespołu Szkół w Bogdańcu z Nadleśnictwem Nadleśnictwo czynnie uczestniczy we wszystkich uroczystościach o tematyce przyrodniczej i ekologicznej organizowanych na terenie naszej szkoły. Działalność edukacyjna prowadzona jest -bezpośrednio do odbiorcy, poprzez żywe słowo (prelekcje, wykłady, pogadanki), kontakt z przyrodą, spotkania z pracownikami Nadleśnictwa, akcje, apele …
1. Edukacja kameralna prowadzenie lekcji wspólnie z leśnikiem nt. „Rola lasu dla przyrody i człowieka”, „Rola myśliwego”, „Rola martwych drzew w lesie”, prelekcje i pogadanki dotyczące ochrony przeciwpożarowej i zasad zachowania się w lesie itp. 2. Edukacja w terenie, lekcje w plenerze - zajęcia na ścieżce spacerowo- dydaktycznej i w Rezerwacie Bogdaniec III- ukierunkowana na poznanie elementów gospodarki leśnej, a przy tym uwrażliwienie na piękno i bezpośredni kontakt dzieci i młodzieży z naturą 3. Konkursy i apele konkursy przyrodnicze: „ Czysty las”, „Światowy Dzień Ochrony Środowiska”, „Gminny Konkurs Ekologiczny” apele: „Dzień Ziemi”, „Dzień Ekologii”, „Dzień Drzewa” 4. Akcje i imprezy „Święto Ziemi” - spotkanie z pracownikiem Nadleśnictwa i wspólne ognisko, „Sprzątanie Świata” – coroczna akcja mająca na celu sprzątanie okolic i leśnych ścieżek edukacyjnych, „Święto Drzewa” - sadzenie drzew otrzymanych od Nadleśnictwa na terenie przyszkolnym, w tym przekazano szkole „Drzewko dla Pokoju”- sosnę, tzw. sadzonkę „papieską”, wspólnie z Urzędem Gminy organizowanie przyszkolnego arboretum– planowanie i lokalizacja, sadzenie i dwujęzyczne oznakowanie drzew, Sponsorowanie nagród, ofiarowanie sadzonek, „Pomóżmy Kasztanowcom” – zbieranie opadłych liści jesienią, „Dokarmianie ptaków i zwierzyny łownej – zbiórka suchego chleba, „Choinka dla szkoły”.
Sadzenie i znakowanie drzewek w arboretum
Warsztaty w terenie
Dzień Ekologii
Gminny Konkurs Przyrodniczy