Agresja i przemoc w środowisku szkolnym -metody postępowania w sytuacjach trudnych

agresja przemoc przyczyny agresja przeniesiona autoprezentacja temperament, reaktywność, odporność, ORGANIZM wychowanie

Mechanizm agresji występującej w szkole Czynniki sprzyjające agresji w szkole Funkcje agresywnych zachowań uczniów RozpoznawanieReagowanie Odczucia nauczyciela, przeniesienie

Czynniki sprzyjające agresji w szkole  Brak osobowego, podmiotowego podejścia do uczniów.  Ucieczka od właściwych zachowań wychowawczych.  Brak uznania dla właściwego zachowywania się uczniów.  Niedocenianie mechanizmu naśladownictwa, jako sposobu uczenia się.

Agresywne zachowania uczniów służą m.in.:  Odreagowaniu złości.  Osiągnięciu jakiegoś celu.  Zwróceniu na siebie uwagi.  Zaspokojeniu potrzeb.  Rozładowaniu lęków i napięć.  Demonstracji siły.  Maskowaniu lęku i słabości.  Zdobyciu akceptacji grupy.  Odpowiedzi na agresję, „przemoc rodzi przemoc”.

Profilaktyka Wyposażenie uczniów w konkretne umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej, radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania problemów, samopoznania i kontroli emocjonalnej.

Działania profilaktyczne  Jasne normy, zasady, konsekwencje, respektowanie ich, jednomyślność.  Budowanie więzi:  anonimowość sprzyja agresji, integracja klasy, wspieranie relacji uczeń- uczeń,  indywidualny kontakt, osobista więź: omówienie konsekwencji, nawiązanie do pozytywnych cech ucznia, relacja nauczyciel- uczeń,  relacja nauczyciel- nauczyciel: „wsparcie w strachu”- tworzenie atmosfery bezpieczeństwa w zespole- wspólne szukanie rozwiązań.

Interwencja-konkretne wskazówki

Interwencja w sytuacji „gorącej agresji” 1. Wchodzenie w sytuację- kiedy uznasz, że zachowania uczniów nie są zabawą. 2. Osobista konfrontacja- osoba interweniująca powinna być postrzegana, jako osoba zdecydowana i stanowcza. Zamiast powiedzieć: „Wiem, że jesteś wściekły, ale to co robisz, jakoś mi się nie podoba” powinna raczej powiedzieć: „Dość tego, koniec tej bijatyki!”. 3. Rozdzielenie stron- zapobiegać ma dalszej agresji. 4. Osobista ocena- dokonywana jest bez moralizowania. „Zabraniam Ci tego, tak się tu nie robi.”

5. Zatrzymanie uczestników- ma zapobiec rozwiązaniu sytuacji przez ucieczkę agresorów. 6. Poważne traktowanie agresji- w ten sposób czynimy ucznia odpowiedzialnym za to, co się stało oraz uniemożliwiamy bagatelizowanie bądź upiększanie tego, co się stało. 7. Wyciągnie konsekwencji- zapowiedziane konsekwencje należy wyciągać, nie powinny być pustą groźbą. 8. Postępowanie po ustąpieniu agresji- nie należy tracić kontaktu z uczestnikami sytuacji, dopóki nie stwierdzimy, że uczestnicy pojęli, co się stało. Należy uniemożliwić kontakt uczniów, co do których istnieją obawy, że wznowią bójkę lub będą zaczepiać innych.

Rozmowa ze sprawcą agresji

EtapZadanie Rozmowa o faktach -przedstaw temat rozmowy, -odnieś się do konkretnych zdarzeń( bez uogólnień, np. zawsze, ciągle), -pozwól uczniowi opowiedzieć swoją wersję wydarzeń, w ten sposób możesz dowiedzieć się więcej o podłożu i mechanizmach jego zachowań agresywnych, Odwołanie się do ustalonych norm -powiedz, jakie normy zostały naruszone (bez względu na wyjaśnienia ucznia), Poszukiwanie rozwiązań -podkreśl, że takie zachowania nie są przez ciebie akceptowane, -zaproponuj, by uczeń sam znalazł sposób rozwiązania zaistniałej sytuacji (by w przyszłości nie powtarzała się taka sytuacja), - jeśli nie będzie mógł znaleźć rozwiązania, bądź nie będą zadowalające, sam zaproponuj rozwiązanie, Rozmowa o konsekwencjach -powiedz, jakie będą konsekwencje, jeśli podobne zachowania powtórzą się.

Opracowała: mgr Agata Zapała psycholog