DYNASTIA PIASTÓW W latach 960 – 1370.

Genealogia Piastów: PRZED ROZBICIEM DZIELNICOWYM:

Piastowscy władcy: W CZASIE ROZBICIA DZIELNICOWEGO

Genealogia Piastów: PO ROZBICIU DZIELNICOWYM:

Mieszko I (Ok. 960 – 992) Pierwszy historyczny władca Polski – zjednoczył plemiona zamieszkujące od Bałtyku po Karpaty.

999965r. Ślub z czeską księżniczką Dobrawą 999966r. Chrzest Polski 999968r. Pierwsze polskie biskupstwo (misyjne), w Poznaniu – pierwszy polski biskup – Jordan 999972r. Bitwa pod Cedynią wygrana przez Polaków dzięki skutecznemu manewrowi Mieszkowego brata Czcibora 999980r. Drugie małżeństwo księcia, tym razem z Odą 999990r. Mieszko przyłącza do swego kraju Małopolskę i Śląsk (?)

Bolesław Chrobry (992 – 1025) Pierwszy koronowany władca Polski. Bliski przyjaciel cesarza niemieckiego Ottona III – po jego śmierci konflikt z cesarstwem odrodził się ze zdwojoną siłą.

999996/998r. Śmierć biskupa Wojciecha podczas chrystianizacyjnej misji w Prusach 1111000r. Zjazd w Gnieźnie 1111002 – 1018 wojna z cesarstwem niemieckim (Henryk V) zakończona pokojem w Budziszynie w roku 1018, historycy podzielili ją na trzy okresy, epizodem ważnym do zapamiętania jest bohaterska obrona Niemczy 1111018r. Bolesław przyłącza do Polski Grody Czerwieńskie 1111025r. Koronacja na króla, 2 m-ce później śmierć

Mieszko II (1025 – 1034) Utalentowany władca, któremu jednak sytuacja rodzinna (bracia dążyli do objęcia władzy) nie pozwoliła na skuteczne zarządzanie krajem.

 1025r. Koronacja na króla  1031 – 1032 Król przebywa w Czechach w tym czasie władzę w kraju sprawują jego bracia, którzy odsyłają insygnia koronacyjne cesarzowi  1032r. Po powrocie do kraju czyni go lennem niemieckim

Kazimierz Odnowiciel (1034 – 1058) Za czasów jego panowania w kraju wybuchł bunt ludu połączony z reakcją pogaństwa. Kazimierz odbudował zrujnowany po powstaniu kraj, przeniósł stolicę do Krakowa.

1111034 – 1039 Bunt ludu połączony z reakcją pogaństwa, w roku 1037 król musiał uciec na Węgry, w roku 1038 na Polskę najechał Brzetysław 1111039r. Powrót króla 1111047r. Odzyskanie Mazowsza, gdzie władzę sprawował Miecław 1111050r. Odzyskanie Śląska

Bolesław Szczodry (1058 – 1079) Niespotykany talent polityczny, osoba mogąca odnieść ogromne sukcesy na arenie politycznej – mimo to porywczy charakter króla niweczył nawet najlepszy plan polityczny.

1111076r. Koronacja na króla 1111077r. Cesarz Henryk IV ukorzył się w Cannossie przed papieżem Grzegorzem VII 1111079r. Bolesław wydaje na śmierć przez poćwiartowanie biskupa krakowskiego Stanisława, przyczyny tak strasznego dla nas wyroku nie są znane do dziś – król zostaje wygnany na Węgry 1111081r. Śmierć na Węgrzech

Władysław Herman (1079 – 1102) Nieudolny władca, uzależniony od cesarza niemieckiego, nie chciał koronować się na króla, a w rządach wyręczał go wojewoda Sieciech

1111093r. Władysław uznaje prawa Zbigniewa – swego syna z nieprawego łoża 1111097r. Podział Polski pomiędzy Zbigniewa i jego brata Bolesława Krzywoustego, Mazowsze zostaje w rękach Hermana

Bolesław Krzywousty (1102 – 1138) Dążył do odzyskania przez Polskę Pomorza, już od dzieciństwa słynął wśród rycerstwa jako osoba waleczna i pełna energii – dlatego miał wśród nich ogromne poparcie.

1111107r. Zbigniew zostaje wygnany z Polski przez swego brata 1111109r. Na Polskę napada pod pozorem przywrócenia praw Zbigniewa cesarz niemiecki Henryk V 1111112r. Zbigniew po powrocie do kraju zostaje oślepiony i umiera 1111116r. Opanowanie Pomorza Gdańskiego 1111124r. Opanowanie Pomorza Zachodniego i początek misji chrystianizacyjnej 1111138r. Testament Krzywoustego, początek rozbicia

Władysław II Wygnaniec  Po kilku latach panowania, w 1146 roku został wygnany z kraju przez młodszych braci, pomocy szukał u cesarza niemieckiego Konrada III, a po jego śmierci Fryderyka I Barbarossy.

Bolesław IV Kędzierzawy  Przejął władzę po wygnanym Władysławie II, w 1157 roku stał się uczestnikiem jednego z najbardziej upokarzających wydarzeń w czasie rozbicia dzielnicowego – pokoju w Krzyszkowie.

Mieszko III Stary  Najwybitniejszy ze wszystkich synów Krzywoustego tak naprawdę w tej fazie rozbicia tylko on mógł zjednoczyć kraj, podczas swego panowania czterokrotnie zajmował Kraków – symbol władzy zwierzchniej.

Kazimierz II Sprawiedliwy  Podczas swego panowania popierał przede wszystkim Kościół – wydał w 1180 roku w Łęczycy zbiór przywilejów dla duchowieństwa.

Leszek Biały  Kilkakrotnie próbował zająć Ruś Halicką, zginął zamordowany w Gąsawie, w 1227 roku.

Władysław Laskonogi  Syn Mieszka Starego, uczestnik zjazdu w Gąsawie, jego głównym przeciwnikiem politycznym był Władysław Odonic, z którym popadał w wielorakie konflikty.

Henryk I Brodaty  Zapoczątkował dzieło jednoczenia państwa polskiego na Śląsku, starania zniweczyła śmierć jego syna Henryka Pobożnego w walce z Tatarami, w bitwie pod Legnicą.

Konrad Mazowiecki  W 1230 roku sprowadził do Polski Krzyżaków, właściwie sam nie wiedział jaką żmiję wyhodował na własnej piersi.

Bolesław Wstydliwy  Wieści mówią, że przydomek tego władcy doskonale odzwierciedlał jego charakter. Podobno żona Wstydliwego opowiadała swoim dwórkom wygląd jej pożycia z mężem. Mówiła: „...u swego męża nic prócz rąk nigdy nie widziałam...”

Leszek Czarny  Popierany przez mieszczaństwo i drobne rycerstwo, dzięki pomocy niemieckich obywateli Krakowa stłumił bunty możnowładców małopolskich.

Przemysł II  W roku 1295 w Gnieźnie po blisko 219 latach „bezkrólewia” arcybiskup Jakub Świnka założył koronę królewską na skronie Przemysła II, zniweczyło to plany Wacława II, króla czeskiego do polskiej korony.  1296r. W wyniku spisku król zostaje zamordowany w Rogoźnie, prawdopodobnie zmarł otruty.

Wacław II  Koronował się w roku Podczas swego krótkiego, bo zaledwie pięcioletniego panowania zdążył przeprowadzić reformę skarbową. Przy wyborze na króla obiecał Polakom, że nie będzie mianował cudzoziemców na polskie urzędy. Obietnicy dotrzymał, ale wprowadził nowe m.in. Starostów, którzy przejęli władzę na prowincjach.  Zmarł w roku 1305, po śmierci króla władzę objął jego syn Wacław III, po roku zamordowany.

Władysław Łokietek (1306 – 1333) Pojawił się właściwie znikąd, ale od razu zyskał olbrzymie poparcie obywateli. Ten mały wzrostem człowiek dokonał rzeczy wymagającej ogromnego wysiłku - zjednoczył państwo polskie.

Władysław Łokietek  1309r. Krzyżacy odbierają Polsce na ponad 150 lat Pomorze Gdańskie  1311r. Kulminacyjny punkt buntu wójta Alberta  1320r. Koronacja Łokietka na króla w Katedrze na Wawelu – KONIEC ROZBICIA DZIELNICOWEGO  1320 –1321 Sąd o Pomorze Gdańskie w Brześciu i Inowrocławiu – postanowienia nigdy nie weszły w życie  1329 – 1333 Wojna z Krzyżakami i Czechami o Pomorze Gdańskie, ważny epizod to bitwa pod Płowcami

Kazimierz Wielki (1333 – 1370) „Zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”. Młody włada rozpoczynając swe rządy wcale nie cieszył się dobrą opinią, po kraju krążyły wieści, że uciekł z pola bitwy pod Płowcami oraz wiele, wiele innych.

Kazimierz Wielki  1333r. Koronacja na króla  1335r. Zjazd w Wyszehradzie  1339r. Sąd o Pomorze w Warszawie, pewni swej siły Krzyżacy zlekceważyli wyrok  1343r. Pokój z krzyżakami w Kaliszu, Polska otrzymuje ziemię dobrzyńską i Kujawy  1348r. Pokój z Czechami w Namysłowie  1364r. Utworzenie Akademii krakowskiej, zjazd monarchów w Krakowie (Wierzynek)  1340 – 1366 wojna o łupy na Rusi Halickiej

(Ur. 5 marca 1326 w Wyszegradzie, zm. 10 września 1382 w Trnawie) – król Węgier w latach 1342–1382, król Polski w latach 1370–1382.) POCHODZENIE Ludwik pochodził z rodu Andegawenów (gałąź Kapetyngów) – dynastii rządzącej Węgrami od 1308 do Jego ojcem był król Węgier Karol Robert, a matką Elżbieta Łokietkówna, córka króla Polski Władysława I Łokietka i siostra Kazimierza III Wielkiego. Elżbieta była głównym doradcą Ludwika, a jej pozycja na Węgrzech była bardzo silna.

PANOWANIE LUDWIKA W POLSCE Po śmierci Kazimierza Wielkiego (5 listopada 1370) Ludwik przybył do Krakowa i 17 listopada w katedrze wawelskiej został koronowany przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Jarosława Bogorię na króla Polski. Zawiązano więc wówczas unię personalną pomiędzy oboma królestwami. Po objeździe kraju wrócił on na Węgry, a władzę powierzył regentom, m.in. Elżbiecie Łokietkównie i Sędziwojowi Pałuce. Jako król Polski Ludwik w 1372 zrzekł się praw do Śląska, co zapewniło mu dobre stosunki z Czechami. 17 września 1374 wydał on dla szlachty polskiej przywilej koszycki. Na jego mocy w Polsce dziedziczyć mogła jedna z jego córek, a szlachta zwolniona została m.in. z podatku gruntowego poza 2 groszami z łana. W 1381 przywilej ten został rozszerzony również na duchowieństwo (przy poradlnym wynoszącym 4 grosze z łana). Śmierć Ludwik zmarł w Trnawie w nocy z 10 na 11 września Pochowany został w katedrze w Székesfehérvár (Białogród Stołeczny) na Węgrzech.

(Ur. między 3 października 1373 a 18 lutego 1374 w Budzie, zm. 17 lipca 1399 w Krakowie) – król Polski (od 16 października 1384) z dynastii Andegawenów (Anjou), najmłodsza córka Ludwika Węgierskiego i Elżbiety Bośniaczki, święta katolicka, patronka Polski. Królewna węgierska i polska Jadwiga była określana w dokumentach jako Hedvigis filia regis Ungarie et Polonie. Po ostatecznym desygnowaniu Jadwigi przez Elżbietę Bośniaczkę na władczynię Polski królewnie przysługiwał tytuł heres Polonie (dziedziczka Polski).

MAŁŻEŃSTWO Z WŁADYSŁAWEM JAGIEŁŁĄ 11 stycznia 1386 w Wołkowysku panowie polscy oznajmili Jagielle, że Jadwiga zgodziła się zostać jego żoną. Królowa odwołała publicznie swoje sponsalia z Wilhelmem. Jagiełło przybył do Krakowa, gdzie 15 lutego 1386 przyjął chrzest. 18 lutego Jadwiga i Jagiełło uroczyście zawarli związek małżeński w katedrze na Wawelu. Historycy wielokrotnie spekulowali na temat relacji pomiędzy Jadwigą i jej mężem, Władysławem II Jagiełłą. Dominuje przekonanie, iż Jadwiga była w tym politycznym związku nieszczęśliwa, ze względu na różnicę wieku, wychowania, kultury itd. Według odmiennej koncepcji zaprezentowanej ostatnio Jagiełło był dla Jadwigi raczej postacią ojcowską, a ich współżycie mogło mieć stosunkowo harmonijny charakter

Jagiellonowie

Urodzony około 1352roku na Litwie. Jego ojcem był książę litewski, a matką księżniczka twerska. Pierwszy władca z dynastii Jagiellonów. Jako król Polski panował od 1386 do 1434roku. Miał cztery żony oraz pięcioro dzieci. Był najdłużej panującym królem w Polsce. Zasłynął jako wybitny dyplomata i strateg. Razem z Witoldem oprowadził armię polską do zwycięstwa podczas bitwy pod Grunwaldem z zakonem krzyżackim. Zmarł w Gródku 1434 roku. Władysław Jagiełło

Władysław Warneńczyk   Urodzony w 1424 roku w Krakowie. Syn Władysława Jagiełły i Zofii Holszańskiej. W Polsce panował 10 lat od roku W 1440r. Władysław został także królem Węgier, liczących bardzo na pomoc Polski w obronie przed zagrażającym im bezpośrednio pochodem Turcji. W I połowie XX wieku w Warnie powstało jego mauzoleum.

Kazimierz Jagiellończyk   Urodził się w 1427 roku w Krakowie. Był synem Władysława Jagiełły i Zofii Holszańskiej. Na polskim tronie zasiadał od 1447 do 1492 roku. Poślubił Elżbietę Rakuszankę i miał z nią aż trzynaścioro dzieci. Zmarł w Grodnie w 1492r. Jakie zwłoki zostały pochowane w katedrze na Wawelu.

Aleksander Jagiellończyk   Urodzony w 1461r. Aleksander Jagiellończyk, czwarty syn Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Habsburskiej, brat króla Jana Olbrachta. Ożenił się z Heleną Moskiewską, ale nie pozostawił żadnego potomka. Na tronie polskim zasiadał od 1501roku. Ostatni wielki książę litewski, który posiadał umiejętność języka litewskiego. Po śmierci w 1506, wbrew jego woli zwłoki nie zostały wywiezione z Wilna.

Zygmunt Stary   Urodził się w Kozienicach w 1467r. od 1506 król Polski i wielki książę litewski. Przedostatni z dynastii Jagiellonów na tronie polskim. Obrany królem polskim na Sejmie piotrkowskim (8 grudnia 1506). Koronowany w katedrze wawelskiej. Zygmunt I Stary był wybitnym mecenasem sztuki. Jego zasługą jest bardzo wczesne wprowadzenie sztuki renesansowej do Polski. Zmarł z 1548r. posiadając dwie żony i pozostawiając jedenaścioro potomków.

Zygmunt August   Urodził się w sierpniu 1520r. Od 1543 wielki książę litewski, od 1548 król Polski aż po lata ‚72. Od 1569 władca zjednoczonego państwa – Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Na króla był koronowany najmłodziej, ponieważ miał zaledwie 9 lat. Wziął ślub z trzema kobietami, z czego urodziła się tylko jedna córka. Ostatni wladca w dynastii Jagiellonów. Umarł w lipcu 1572r.

ZYGMUNT III WAZA Król Polski od 1587 roku i szwedzki w latach Syn króla szwedzkiego Jana III Wazy i Katarzyny Jagiellonki. Walczył o tron polski z arcyksięciem Maksymilianem. Zwolennik kontrreformacji. Prowadził wojny ze Szwecją, Moskwą, a także Turcją. Dążył do wzmocnienia władzy królewskiej. Polityka króla doprowadziła do licznych wojen polsko-szwedzkich. Zygmunt III Waza przeniósł stolicę Polski z Krakowa do Warszawy.

WŁADYSŁAW IV WAZA Król Polski od 1632 do 1648 roku. Syn i następca Zygmunta III Wazy. W 1610 roku powołany na tron moskiewski. W 1612 i 1618 roku prowadził nieudane wyprawy na Moskwę w celu objęcia tronu. W latach toczył wojny z Moskwą. W1635 roku zawarł pokój ze Szwecją w Sztumskiej Wsi. Organizator polskiej floty. Snuł plany wojny polsko- tureckiej, w której wielką rolę odegraliby Kozacy. Władysław IV Waza zmarł w 1648 roku w wieku 53 lat.

JAN II KAZIMIERZ Król Polski w latach Syn Zygmunta III Wazy, młodszy brat Władysława IV Wazy. Toczył wojny między innymi z Kozakami, Moskwą i Szwecją. W 1656 roku złożył tzw. śluby lwowskie, w których przyrzekał w obliczu walk toczonych przez masy ludowe ze Szwedami złagodzenie ucisku pańszczyźnianego w Polsce. W 1657 roku utracił zwierzchnictwo nad Prusami Książęcymi. Dążył do wzmocnienia władzy królewskiej. Po abdykacji wyjechał do Francji.

AUGUST II zwany MOCNYM Król Polski w latach i od 1709 roku. Miał poparcie Rosji. Pochodził z dynastii saskiej. August II był inteligentnym, wykształconym i ambitnym politykiem. Jego wzorem władcy był Ludwik XIV. Ten polski władca był rozrzutny, mało wytrwały i miał kłopoty finansowe. August II traktował pobyt w Polsce jako przystanek w drodze do korony cesarskiej. Po objęciu tronu Rzeczpospolitej kontynuował wojnę z Turcją, chciał zdobyć Mołdawię. Wciągnął Polskę w wojnę północną. August II zmarł w 1733 roku.

AUGUST III Król Polski od 1733 roku. Jego koronację zatwierdzono dopiero w 3 lata po wyborze (w 1736 roku zmarł Stanisław Leszczyński). Syn Augusta II. Doprowadził Polskę do szczytu dezorganizacji ustrojowo-politycznej. Czas jego rządów to rosnąca zależność od sąsiadów, wyjątkowy bezład i niemoc władzy państwowej i prawie całkowite ustanie działalności sejmu. Nie przeprowadzono żadnych większych reform ustrojowych, ekonomicznych czy oświatowych. Zmniejszył liczebność armii. Po śmierci króla okazało się, że Rzeczpospolita nie ma wykształconych i kompetentnych w zakresie polityki światowej dyplomatów, bo za panowania Wettinów placówki dyplomatyczne obejmowali Sasi.

AUTORZY  Karolina Karwan  Katarzyna Karwan  Damian Rokosz  Wojciech Ożga  Kamil Płatek  Dominik Baran