Aktualna sytuacja w rolnictwie Szepietowo

Struktura zasiewów w 2015 r. w woj. podlaskim Produkcja Roślinna

Produkcja Roślinna - zboża Powierzchnia zasiewów zbóż w województwie podlaskim w roku 2015 wyniosła ha co stanowiło około 70% w strukturze zasiewów Struktura zasiewów roślin zbożowych w województwie podlaskim w 2015 r

Produkcja Roślinna Na uwagę zasługuje fakt znacznego wzrostu areału uprawy kukurydzy ziarnowej Powierzchnia uprawy kukurydzy w 2015 roku Monokultura uprawy kukurydzy oraz sprzyjające warunki atmosferyczne sprzyjają rozwojowi szkodników m.in. Omacnicy prosowianki. Również dzika zwierzyna w uprawie kukurydzy powoduje duże straty w plonie poczynając od siewu, aż do zbioru Kukurydza na zielonkę Kukurydza na ziarno Kukurydza łącznie Motyl omacnicy prosowianki na liściu kukurydzy Kartonik z kruszynkiem (wrogiem naturalnym omacnicy prosowianki) na polu doświadczalnym PODR w Szepietowie

Produkcja Roślinna – oziminy z siewu w 2015 r Problem z przygotowaniem gleby do siewu zbóż ozimych na jesieni 2015 r. Opóźnienia w zasiewach zbóż ozimych Długa wegetacja jesienna i duży spadek temperatury w krótkim czasie (do – 18˚C) oraz brak okrywy śnieżnej może negatywnie wpłynąć na przezimowanie upraw ozimych.

Postępujące ocieplenie klimatu wpływające na obniżenie plonowania roślin uprawnych Szacunki plonów zbóż (dt/ha) Zboża plon 2014 GUSszacunkowy plon 2015Dynamika % Żyto ozime26,122,686,6 Pszenica ozima35,233,695,5 Pszenżyto ozime34,532,794,8 Jęczmień ozimy3434,6101,8 Owies29,324,784,3 Pszenżyto jare32,226,883,2 Pszenica jara33,528,484,8 Jęczmień jary30,528,192,1 Mieszanka zbożowa30,226,888,7 ŚREDNIA31,728,790,2

Postępujące ocieplenie klimatu wpływające na obniżenie plonowania roślin uprawnych Szacunki plonów kukurydzy (dt/ha) Kukurydza plon 2014 GUS szacunkowy plon 2015 Dynamika % na zielonkę 483,9355,473,5 na ziarno 55,538,869,9

Postępujące ocieplenie klimatu wpływające na obniżenie plonowania roślin uprawnych Szacunki plonów ziemniaka (dt/ha) Ziemniak plon 2014 GUS szacunkowy plon 2015 Dynamika % Szacunki plonów rzepaku (dt/ha) Rzepak plon 2014 GUS szacunkowy plon 2015 Dynamika% 34,935,6102

Postępujące ocieplenie klimatu wpływające na obniżenie plonowania roślin uprawnych Susza w województwie podlaskim:  Powierzchnia upraw dotkniętych suszą: ,04 ha  Powołano 118 komisji do szacowania strat  W komisjach pracowało 125 doradców  Ilość gospodarstw, w których oszacowano straty –  Ilość oszacowanych gospodarstw, w których szkody były wyższe niż 30%

Przeciwdziałanie skutkom suszy Wprowadzanie bezorkowego systemu uprawy. Stosowanie właściwego płodozmianu, wprowadzenie roślin motylkowatych. Zwiększenie struktury zasiewu zbóż ozimych w stosunku do jarych. Agregat uprawowo-siewny na bazie spulchniacza obrotowego

Przeciwdziałanie skutkom suszy Uprawa odmian odpornych na okresowe niedobory wody, rekomendowanych przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBORU). Pszenica ozima – MULAN Pszenica jara – IZERA Groch - HUBAL

Przeciwdziałanie skutkom suszy Regulacja odczynu glebowego. Zwiększenie w glebie zawartości materii organicznej pozwalającej na zmagazynowanie większej ilości wody poprzez stosowanie nawozów organicznych i zielonych (poplony).

Przeciwdziałanie skutkom suszy Zastosowanie odpowiedniego nawożenia mineralnego, szczególnie NPK+S, wpływającego na lepsze tolerowanie przez rośliny okresów niedoboru wody. Zmniejszenie stosowania nawozów w formie granulowanej, potrzebujących do rozkładu wody, a zwiększenie udziału w nawożeniu nawozów płynnych. Aplikator nawozów płynnych

Przeciwdziałanie skutkom suszy cd. Przestrzeganie optymalnej obsady wysiewu poszczególnych roślin. Stosowanie w uprawie gleb specjalistycznego sprzętu pozwalającego na zmniejszenie ilości przejazdów i zachowanie odpowiedniej struktury gruzełkowatej. Regularna konserwacja urządzeń melioracyjnych oraz przebudowa systemów melioracyjnych z odwadniających na nawadniająco-odwadniające. Budowa małych zbiorników wodnych pozwalających gromadzić nadmiar wody opadowej z przeznaczeniem do nawadniania upraw. Agregat uprawowo-siewny do podsiewu łąk murszowych

Produkcja zwierzęca

Przekrój terytorialny pogłowia bydła w Polsce

Struktura pogłowia bydła w Polsce Źródło: GUS

Dynamika zmian w pogłowiu bydła w Polsce -w czerwcu 2015 r. pogłowie bydła liczyło 5960,0 tys. sztuk, wzrosło o 0,7% w skali roku, co wynika ze zwiększenia pogłowia cieląt o 3,7% i młodego bydła w wieku 1-2 lat (o 6,7%) -liczba krów zmniejszyła się w porównaniu z połową 2014 r. o 34,9 tys. szt. (o 1,4%) do poziomu 2444,2 tys. sztuk, a w stosunku do stanu z grudnia 2014 r. - wzrosła o 41,2 tys. sztuk (o 1,7%) -czerwcowy wzrost pogłowia cieląt i młodego bydła w wieku 1-2 lat, wskazuje na utrzymujące się zainteresowanie hodowlą bydła -spadek pogłowia krów mlecznych jest wynikiem likwidacji stad w przypadku gospodarstw najmniejszych Źródło: GUS

Produkcja mleka w Polsce Źródło: GUS

Sytuacja w Unii Europejskiej Skup mleka w UE w mln l (wrzesień 2015r.), pfhb.pl

Produkcja mleka w Polsce Po zniesieniu kwotowania produkcji mleka skup surowca do lipca utrzymywał się na wysokim poziomie, jednak od sierpnia zaznaczał tendencje spadkowe. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w listopadzie do podmiotów skupujących dostarczono 819,8 mln litrów, tj. o 5,3% więcej w porównaniu z listopadem 2014 roku, ale o 6% mniej od skupu w październiku 2015 roku.

Produkcja mleka w Polsce Źródło: pfhb.pl Od stycznia do listopada 2015 r. największy skup mleka wg siedziby producenta odnotowano na: Mazowszu (2067,3 mln l), Podlasiu (1977,0 mln l), Wielkopolsce (1474,8 mln l). Najmniejszy natomiast w: Lubuskim (80,9 mln l). Od stycznia do listopada 2015 r. największy skup mleka wg siedziby jednostki skupującej odnotowano na: Podlasiu (3153,1 mln l), Mazowszu (1688,6 mln l), Wielkopolsce (1243,4 mln l). Najmniejszy natomiast w: Dolnośląskim (54,7 mln l), Podkarpackim (54,9 mln l), Zachodniopomorskim (65,3 mln l).

Giełdy europejskie Na europejskich giełdach towarowych, po wyraźnym ożywieniu w październiku i w listopadzie, w grudniu odnotowano ponowny spadek cen podstawowych artykułów mlecznych. Źródło: ierigz.pl

Ceny mleka na rynkach UE Średnie ceny mleka w UE w EUR/100 kg (październik 2015 r.), pfhb.pl

Ceny mleka – tendencja spadkowa Średnia ceny mleka netto w Polsce w latach (zł netto/hl): Źródło: GUS Najwyższe ceny w grudniu 2015 r.: 1. podlaskie 119,42 zł/1 hl 2. lubuskie 118,79 zł/1 hl 3. dolnośląskie 115,36 zł/1 hl Najniższe ceny: 1. łódzkie 101,11 zł/1 hl 2. świętokrzyskie 102,20 zł/1 hl 3. podkarpackie 105,86 zł/1 hl Według Głównego Urzędu Statystycznego cena skupu mleka w grudniu 2015 roku wyniosła 112,89 zł/1 hl i była niższa o 8,6% niż w grudniu 2014 r. i o 0,3% od ceny wypłaconej w listopadzie 2015 r., pfhb.pl

Ceny mleka i żywca w województwie podlaskim Źródło: GUS

Ceny mleka wg powiatów w województwie podlaskim

Ceny żywca wołowego w województwie podlaskim W skupie w listopadzie 2015 r. cena za 1 kg ukształtowała się na poziomie 6,01 zł i wzrosła w ujęciu rocznym o 11,2%. Natomiast cena tego surowca na targowiskach wyniosła 5,17 zł i zwiększyła się o 14,9% w odniesieniu do analogicznego okresu ubiegłego roku. Źródło: GUS

Wsparcie sektora mleka i przetworów mlecznych oraz sektora wieprzowiny Pomoc dla producentów mleka i hodowców trzody chlewnej…

Pogłowie trzody chlewnej w województwie podlaskim

Pogłowie loch w województwie podlaskim

Ceny żywca wieprzowego w województwie podlaskim: - średnia cena żywca wieprzowego w województwie podlaskim w okresie r. kształtowała się na poziomie 4,06 zł/kg i była wyższa o 2,76% w stosunku do ubiegłego tygodnia (źródło: ); -w przypadku gospodarstw z ograniczeniami i o małej skali produkcji skup żywca wieprzowego zaczyna się już od 3,20 zł/kg, -duży wpływ na ceny żywca wieprzowego w chwili obecnej ma utrzymujący się ASF. Niestety w powiecie wysokomazowieckim został potwierdzony przypadek choroby Aujeszkyego co dodatkowo spotęguje tą sytuację. Pomimo tego, iż jest to choroba wirusowa w środowisku producentów trzody chlewnej uznawana jest bardziej za chorobę handlową i stanowi tzw. barierą weterynaryjną, którą wiele państw wykorzystuje w celu ochrony własnego rynku przed importem tańszych świń lub mięsa z innych krajów. W UE oprócz Polski, Bułgarii i Rumunii prawie wszystkie kraje są wolne od tej choroby lub są w trakcie realizacji swoich programów zwalczania. Województwo podlaskie w najbliższym okresie miało być uznane za wolne od tej choroby, niestety po wystąpieniu choroby szybko to nie nastąpi.

Pogłowie trzody chlewnej eksport / import -w Polsce w ostatnich latach pogłowie trzody chlewnej spadło o około 40%. -istnieje przekonanie wśród rolników oraz konsumentów i nie tylko, że jesteśmy importerem wieprzowiny. Dane opublikowane przez Instytut Ekonomiki w 11 numerze Rynku Rolnego mówią o 25,8 tys. ton nadwyżki w handlu zagranicznym wieprzowiną. Jeżeli byłaby to pełne dane producenci wieprzowiny mogliby uznać to za sukces. -niestety w ciągu roku do Polski sprowadzane jest około 5 milionów sztuk trzody chlewnej (głównie warchlaków). Pomimo znacznego spadku pogłowia spożycie wieprzowiny od kilkudziesięciu lat utrzymuje się na tym samym poziomie i w ostatnim okresie wyniosło 43 kg na osobę/rok.

Aktualna sytuacja związana z ASF 83 przypadków u dzików (ostatni 31 grudnia 2015 r.) 3 ogniska u trzody chlewnej 270 rolników zdecydowało się nie przystąpić do programu bioasekuracji, PODR w Szepietowie w I kwartale 2016 roku przeprowadzi ankietyzację tych gospodarstw i przygotuje szkolenia wg. potrzeb wynikających z ankiet. „należy podkreślić, że liczba świń i chlewni z każdym kolejnym tygodniem jest tam mniejsza (podlaskie), co uznać należy za zjawisko bardzo korzystne z punktu widzenia interesów producentów i hodowców świń w całej Polsce” – cytat Top Agrar 12/2015 – co dalej?, jak zadbać o interesy podlaskich producentów świń? kolor niebieski – obszar zagrożenia, kolor czerwony – obszar objęty ograniczeniami, kolor żółty – obszar ochronny.

Co jest istotne dla poprawy warunków rozwoju sektora trzody chlewnej – nierozwiązane problemy - przywrócenie możliwości (krzyżowego) skarmiania mączek pochodzenia zwierzęcego – niższe koszty, - wprowadzenie możliwości handlu nawozami naturalnymi – konieczne wprowadzenia zmiany w ustawie z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu, - niejasne zasady realizacji inwestycji w ramach programu modernizacja gospodarstw rolnych (zapytania ofertowe/ przetargi-akceptacja ARiMR po realizacji inwestycji !!! – nie - bankrut).

Działania PODR w Szepietowie w zakresie zwalczania ASF Zasady bioasekuracji dotyczące Afrykańskiego Pomoru Świń w gospodarstwach rolnych : porad indywidualnych Pomoc rolnikom w wypełnianiu: - wniosków o rekompensaty za zaprzestanie produkcji świń - wniosków o pomoc dla rolników objętych programem bioasekuracji Upowszechnianie informacji dotyczących ASF i bioasekuracji: - artykuły ukazujące się w Wiadomościach Rolniczych – 5 artykułów, odr.pl – 5 informacji, Gazecie Współczesnej – 1 artykuł W 2016 r. planowane są ankiety, analizy i szkolenia dla rolników rezygnujących z chowu świń ze względu na ASF

Ekonomika

Ceny targowiskowe podstawowych produktów rolnych w woj. podlaskim * - cena żywca wieprzowego z jednej ubojni L.p.Produkty I kw II kw III kw IV kw I kw II kw III kw IV kw Relacja cen 2015 do Żyto [dt] 59,16 58,07 51,23 51,91 52,33 50,5750,53 53,19-6,65% 2Pszenica [dt] 88,54 86,94 79,34 74,74 75,96 76,17 73,9876,23-9,00% 3Pszenżyto [dt] 72,44 72,79 66,27 63,91 63,68 61,40 60,1062,03-11,41% 4Jęczmień [dt] 83,62 83,94 75,13 70,19 72,13 71,99 70,6771,85-9,15% 5Owies [dt] 62,50 61,35 54,86 52,40 52,08 51,26 50,80 53,53-11,29% 6 Mieszanka zbożowa [dt] 66,77 65,56 58,42 56,69 56,42 55,51 56,0457,62-9,69% 7Ziemniaki jadalne [dt] 124,89 102,51 72,84 57,82 64,94 61,71 101,52 111,55-5,40% 8Cielęta [za 1 kg] 10,03 9,83 9,25 9,35 9,749,89 9,380,00% 9Prosięta [szt.] 153,42 165,46 156,80 155,34 148,30 153,50 146,12 143,65-6,67% 10 Żywiec wieprzowy [za 1 kg *} 5,46 5,43 5,50 5,00 4,70 4,63 4,73 4,51-15,19%

Relacja średnich cen z 2015 roku do średnich cen 2014 roku 1.Żyto – cena spadła o 6,65 % 2.Pszenica – cena spadła o 9,00 % 3.Pszenżyto – cena spadła o 11,41 % 4.Jęczmień – cena spadła o 9,15 % 5.Owies – cena spadła o 11,291 % 6.Mieszanka zbożowa – cena spadła o 9,69 % 7.Ziemniaki jadalne – cena spadła o 5,40 % 8.Cielęta – cena 1 kg żywca bez zmian 9.Prosięta – cena za 1 szt. spadek o 6,67 % 10.Żywiec wieprzowy – cena za 1 kg wzrosła o 15,19 %,

* - cena żywca wieprzowego z jednej ubojni

L.p.Pasze treściwe I kw II kw III kw IV kw I kw II kw III kw IV kw Relacja cen 2015 do Mieszanka B 117,50121,70 119,40111,30 109,60 110,00 113,00 112,30-5,62% 2Mieszanka CJ 154,00 157,70 152,10 151,40 144,60 145,00 146,50 -5,60% 3Mieszanka Grower 163,50148,40 146,60 142,80 139,00 134,90 143,50-8,07% 4Mieszanka Finisher 132,00 138,30 135,00 128,70 116,70 117,00 111,00118,70-15,24% 5Provit LP 195,50 204,80 202,50 191,00 182,50 161,00 209,60 175,00-9,02% 6Provit T 230,50 213,80 212,50 207,00 220,70 207,30 212,80 237,301,63% Pasze

W naszych notowaniach cen detalicznych obserwujemy spadek porównując średnie ceny pasz 2014 r. do średnich cen z 2015 r.  Mieszanka B - spadek o 5,62 %  Mieszanka CJ - spadek o 5,60 %  Mieszanka Grower - spadek o 8,07 % %  Mieszanka Finisher - spadek 15,24 %  Prowit LP - spadek o 9,02 %  Prowit T - wzrost o 1,63 %

Nawozy mineralne L.p.Nawozy mineralne I kw II kw III kw IV kw I kw II kw III kw IV kw Relacja cen 2015 do Saletra amonowa 135,00 140,50 131,50 135,50 138,00 137,50 133,50 134,500,18% 2Saletrzak 121,50 125,00 119,50 112,00 118,00 123,00 125,00 2,65% 3Mocznik 159,50 155,00 142,50 148,50 156,00 153,00 152,00 147,500,49% 4 Superfosfat pojedynczy 85,50 79,00 87,00 84,00 91,50 89,50 6,81% 5 Superfosfat wzbogacony 157,50 149,00 151,50 150,00 145,00 139,50 142,00 145,00-6,39% 6Sól potasowa gran. 158,50 166,00 164,50 165,50 159,00 171,00 164,50 161,000,15% 7Polifoska 8 198,00 180,50 171,50 181,50 186,00 193,50 189,50 180,002,34% 8Polifoska 6 200,50 168,00 160,50 175,50 178,00 177,50 181,50 180,001,74% 9Polifoska 4 165,00 170,00 152,00 169,50 154,00 164,00 159,00 125,50-8,96%

Średnie ceny nawozów azotowych w 2015 roku w stosunku do średnich cen w 2014 roku. mają tendencję lekko zwyżkową (saletra amonowa, saletrzak, mocznik) średnio o ok. 1,11 %. Odnotowujemy natomiast wzrost cen nawozów fosforowych a w szczególności superfosfatu pojedynczego granulowanego o 6,81 %, natomiast spadek ceny superfosfatu wzbogaconego o 6,39 %. Nawozy potasowe wykazują lekko wzrostową tendencję cen na poziomie 0,15 %, Nawozów wieloskładnikowych spadła cena polifoski,,4” o 8,96 % natomiast następuje wzrost cen polifoski,,8” o 2,34 % a polifoski,,6” o 1,74 %

Ekonomika gospodarstwa – ubezpieczenia Rolnicy prowadzący gospodarstwa rolne lub ubiegający się o dopłaty obszarowe bądź kredyty preferencyjne mają obowiązek do 30 czerwca każdego roku ubezpieczyć min. 50% powierzchni upraw rolnych.

Ekonomika gospodarstwa – ubezpieczenia Dofinansowanie z budżetu państwa składki do ubezpieczenia upraw i zwierząt gospodarskich – 65 % Dofinansowanie 50% i do 5 % sumy ubezpieczenia – producenci warzyw i owoców Towarzystwa ubezpieczeniowe: Concordia, Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych, Powszechny Zakład Ubezpieczeń

Ekonomika gospodarstwa – ubezpieczenia Ubezpieczenia: Każde ryzyko Lub Pakiet ryzyk: od suszy, gradu, ujemnych skutków przezimowania i przymrozków wiosennych lub deszczu nawalnego i huraganu Rodzaj uprawy i wybrane ryzyko lub pakiet ryzyk – stawka od 23 do 80 zł /ha