Gramatyka języka polskiego Liczby i rodzaje

Rzeczownik  Odpowiada na pytania: kto? albo co?  Służy do nazywania osób lub rzeczy (przedmiotów, zjawisk, zwierząt, itp..)  Kot, pies, świnia, pogoda, Jacek, miłość, przyjaźń

Przymiotnik  Odpowiada na pytania: jaki? Jaka? Jakie?  Służy do określania cech, kolorów, właściwości przedmiotów lub osób  Łączy się tylko z rzeczownikiem  Ciekawy (człowiek), ładny (dom), piękna (pogoda)

Czasownik  Najważniejszy wyraz każdego zdania  Odpowiada na pytanie co robi?  Łączy się z rzeczownikami  Piotr zjadł, Marta kupiła książkę, pies pomachał ogonem

Co mają wspólnego?  Liczbę  Rodzaj

Liczba  Liczba może być pojedyncza albo mnoga  Liczba zależy od tego, czy mówimy o jednym przedmiocie czy o dwóch i więcej  O liczbie w zdaniu decyduje rzeczownik  Mali chłopcy poszli grać w piłkę  Piękna pogoda zmieniła się  Potężny król zgromadził wojsko

Ćwiczymy  Puszysty kot zamiauczał  Dzieci rozpłakały się  Polski poeta napisał wiersz  Niemieccy żołnierze napadli na Polskę  Sprzedawcy chwalą swoje towary  Nad miastem przeszła burza  Harcerze zaśpiewali obozową piosenkę  Reklama pomaga zdobywać nowych klientów  Angielskie szkoły uczą wszystkiego po angielsku  Pisarz spotkał się ze swoimi czytelnikami  Ten kot jest czarny.

Rodzaj  Nie występuje w języku angielskim  Określa nam, czy mówimy o kimś lub o czymś jak o mężczyźnie, jak o kobiecie, czy jak o dziecku  O rodzaju w zdaniu decyduje rzeczownik  Może być męski, żeński, nijaki – w liczbie pojedynczej albo  Męskoosobowy lub niemęskoosobowy – w liczbie mnogiej.

Rodzaj męski – TEN  Ten pies, kot, człowiek, Jacek, obywatel, uczeń, pisarz, piłkarz, długopis

Rodzaj żeński – TA  Dziewczyna, piłka, lampa, sukienka, pani, mistrzyni, stewardesa, miss, kotka, gumka, wierzba, ciocia, itp….

Rodzaj nijaki – TO  Dziecko, łóżko, słowo, słońce, zoo, jedzenie, picie, zachowanie, jajko, zakochanie, itp….

Rodzaj męskoosobowy – CI  Tylko w liczbie mnogiej  Oznacza mężczyzn lub chłopców – osoby  Chłopcy, lekarze, profesorowie, bandyci, przestępcy, kolejarze, policjanci, sędziowie, prokuratorzy, sportowcy, itp…..

Rodzaj niemęskoosobowy – TE  Tylko w liczbie mnogiej  Określa wszystko, co nie jest mężczyzną – osobą (kobiety, przedmioty, zwierzęta)  Osoby, przedmioty, zakonnice, wdowy, żony, lekarki, psy, kotki, jajka, gwiazdy, itp…

Gdy zmieniamy liczbę Liczba pojedynczaLiczba mnoga Rodzaj męskiGdy mówimy o człowieku: męskoosobowy, gdy mówimy o rzeczy niemęskoosobowy Rodzaj żeńskiRodzaj niemęskoosobowy Rodzaj nijakiRodzaj niemęskoosobowy

Czas na ćwiczenia