ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ Z DEFICYTEM UWAGI -ADHD-

Czym jest ADHD? ADHD (ang. Attention Deficit-Hyperactivity Disorder) – specyficzny tryb pracy mózgu utrudniający kontrolowanie własnych zachowań, powodujący nadpobudliwość ruchową i osłabiający zdolność skupienia uwagi. Odmianą tej choroby jest zespół ADD objawiający się zaburzeniami koncentracji bez nadpobudliwości ruchowej.

Dziecko nadpobudliwe nie ma czegoś za dużo. Ma po prostu za mało zdolności do wewnętrznej kontroli. Łatwo się denerwuje, płacze, jest bardzo wrażliwe. Inne dzieci mogą być agresywne, mające stałe konflikty z kolegami. Objawy nasilają się w szkole, gdyż zwiększają się wymagania, sytuacja jest nowa i dziecko nie jest już jako jedyne w samym centrum zainteresowania dorosłych.

Mózg dzieci z ADHD jest bombardowany różnymi informacjami, których nie umie odfiltrować czyli wybrać najważniejszych w danej sytuacji. Dlatego dzieci te szybko się rozpraszają, wszystko jest dla nich ciekawe. Słyszą zarówno głos pani w klasie jak i cykanie zegara, głos ptaków, hałas przejeżdżającego samochodu, szelest firan w otwartym oknie. Jego mózg jest bombardowany przez wszystkie bodźce naraz. Które z nich są więc najważniejsze? I z tym właśnie dziecko z ADHD ma problemy. Nie potrafi z wszystkich dochodzących bodźców wybrać najważniejszego!

Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo stanowią około % wszystkich dzieci w młodszym wieku szkolnym. Zostają określane jako "marzycielskie" lub "żywe srebra". Rozpoznanie najczęściej następuje w 7 roku życia, choć w opinii wielu lekarzy cechy tego zespołu są już widoczne od chwili narodzin w postaci drażliwości (łatwo zaczynają płakać), mniejszego zapotrzebowania na sen, zaburzeń łaknienia. Zespół nadpobudliwości jest najlepiej widoczny w wieku szkolnym, gdyż zaburzenia uwagi znacząco wpływają na osiągnięcia szkolne i możliwość uzyskania wykształcenia. Poważnym problemem jest bak akceptacji ze strony rówieśników.

POMOC Najbardziej skuteczna jest wielokierunkowa pomoc, która obejmuje oddziaływania psychospołeczne, psychoterapię i leczenie farmakologiczne. Udzielana powinna być przez zespół ludzi. W takim zespole terapeutycznym powinien się znaleźć psychiatra, psycholog i pedagog. Zespół ten powinien mieć możliwość stałego kontaktu z rodzicami dziecka i szkołą.

Według wskazań Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego elementy postępowania wielokierunkowego powinny obejmować: 1. Oddziaływania psychospołeczne: wyjaśnianie rodzicom i innym członkom rodziny istoty objawów ADHD, jego przebiegu i rokowania. Poradnictwo w zakresie metod wychowawczych. wyjaśnianie dziecku istoty zaburzenia, omawianie z nim kłopotów jakie miało w czasie badania i testów. Nakłanianie do obserwacji swojego zachowania. wyjaśnianie nauczycielom istoty zaburzenia, współpraca ze szkołą i poradnią psychologiczno - pedagogiczną.

2. Psychoterapia Zdarza się, że u dziecka nadpobudliwego i w jego rodzinie pojawiają się problemy wykraczające poza ramy poradnictwa rodzinnego. Takim dzieciom i rodzicom proponuje się dostępne formy psychoterapii: *Terapia rodzin - jeśli rodzina jako całość ma znaczne trudności w funkcjonowaniu. *Terapia indywidualna lub grupowa dziecka Przeciwdziała ona niskiej samoocenie dziecka, pomaga rozwiązywać problemy z rówieśnikami. *Trening umiejętności społecznych i terapia zaburzeń uwagi. 3. Farmakoterapia - stosowanie leków.

Rodzaj pomocy w zależności od dominującego typu zaburzeń: 1. NADRUCHLIWOŚĆ: -poradnictwo dla nauczycieli i rodziców, -behawioralna modyfikacja zachowań (praca z dzieckiem nad pewnymi zachowaniami), -zmiana czynników środowiskowych, -farmakoterapia. 2. ZABURZENIA UWAGI: -farmakoterapia, -ćwiczenia koncentracji uwagi, -ćwiczenia funkcji poznawczych (pamięci, kontroli).

c.d.: 3. IMPULSYWNOŚĆ I AGRESJA: -behawioralna modyfikacja zachowań, -terapia rodziny, -poradnictwo indywidualne i terapia indywidualna, 4. NIEPOWODZENIA SZKOLNE: -reedukacja, -nauczanie wyrównawcze, -poradnictwo indywidualne.

Informacje zebrane od rodziców na temat rozwoju dziecka i obecnego jego zachowania. Informacje uzyskane od nauczyciela na temat zachowania dziecka w szkole. Badanie pediatryczne. Badanie neurologiczne, w razie potrzeby badanie EEG. Obserwacja zachowania dziecka. Rozmowa z dzieckiem. Idealna diagnostyka w kierunku ADHD

c.d. Oceny nasilenia problemu nadpobudliwości psychoruchowej i zaburzeń koncentracji uwagi oraz zachowań problemowych przy pomocy skali i kwestionariuszy diagnostycznych. Ocena zachowania dziecka przy pomocy kwestionariuszy opartych o kryteria ICD-10 lub DSM-IV. Obiektywna lub subiektywna ocena aktywności ruchowej dziecka. Obiektywny pomiar uwagi dziecka. Badanie psychologiczne, ocena ilorazu inteligencji.

Sławni ludzie z ADHD Hans Christian Andersen - bajkopisarz

Winston Churchill - wielki brytyjski polityk, mąż stanu i literat

Salvador Dali - malarz

Walt Disney - odkrywca filmowy, rysownik i animator

Thomas Edison - wynalazca

Albert Einstein - fizyk, laureat nagrody Nobla

Pablo Picasso - malarz

Szymon Majewski

A także: Kirk Douglas - aktor Madonna - piosenkarka, aktorka Dustin Hoffman - aktor Michael Jordan - koszykarz NBA John Lennon - piosenkarz, członek zespołu The Beatles Steven Spielberg - reżyser, producent filmowy Sylwester Stallone – aktor John F. Kennedy - prezydent USA w latach

Literatura: A. Kozłowska, Zaburzenia emocjonalne u dzieci w wieku szkolnym. Warszawa Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych. R. Portman, ADHD - nadpobudliwość psychoruchowa : istota zagadnienia. Kielce Wyd. Jedność. T.Wolańczyk, A.Kołakowski, M.Skotnicka, Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci. Lublin Wyd. BiFolium.