„RAZEM ŁATWIEJ” - o sposobach przeciwdziałania zaburzeniom zachowania wśród uczniów 27 luty 2014r. Drezdenko

Konsekwencje wobec uczniów przejawiających niepożądane zachowania w szkole w świetle regulacji prawnych Piotr Gąsiorek – radca prawny Kuratorium Oświaty w Gorzowie Wielkopolskim

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tj. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.): Art Statut szkoły lub placówki publicznej powinien określać w szczególności: … 7)prawa i obowiązki uczniów, w tym przypadki, w których uczeń może zostać skreślony z listy uczniów szkoły.

Art Dyrektor szkoły lub placówki może, w drodze decyzji, skreślić ucznia z listy uczniów w przypadkach określonych w statucie szkoły lub placówki. Skreślenie następuje na podstawie uchwały rady pedagogicznej, po zasięgnięciu opinii samorządu uczniowskiego. 2a. Przepis ust. 2 nie dotyczy ucznia objętego obowiązkiem szkolnym. W uzasadnionych przypadkach uczeń ten, na wniosek dyrektora szkoły, może zostać przeniesiony przez kuratora oświaty do innej szkoły. Art Obowiązek szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat, oraz trwa do ukończenia gimnazjum, nie dłużej jednak niż do ukończenia 18 roku życia.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001 r. Nr 61, poz. 624, z późn. zm.)

RAMOWY STATUT PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ § 16. Statut szkoły określa: 1)rodzaje nagród i kar stosowanych wobec uczniów oraz tryb odwoływania się od kary, 2)przypadki, w których dyrektor szkoły może wystąpić do kuratora oświaty z wnioskiem o przeniesienie ucznia do innej szkoły, 3)warunki pobytu w szkole zapewniające uczniom bezpieczeństwo.

§ 16b. 1. Statut szkoły określa prawa ucznia, z uwzględnieniem w szczególności praw zawartych w Konwencji o prawach dziecka, oraz tryb składania skarg w przypadku naruszenia praw ucznia. 2. Statut szkoły określa obowiązki ucznia, z uwzględnieniem obowiązków w zakresie: 1)udziału w zajęciach edukacyjnych, przygotowywania się do nich oraz właściwego zachowania w ich trakcie, 2)usprawiedliwiania, w określonym terminie i formie, nieobecności na zajęciach edukacyjnych, 3)dbania o schludny wygląd oraz noszenia odpowiedniego stroju, 4)warunków korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły, 5)właściwego zachowania wobec nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz pozostałych uczniów.

RAMOWY STATUT PUBLICZNEGO GIMNAZJUM § 18. Statut gimnazjum określa: 1)rodzaje nagród i kar stosowanych wobec uczniów oraz tryb odwoływania się od kary, 2)przypadki, w których dyrektor gimnazjum może wystąpić do kuratora oświaty z wnioskiem o przeniesienie ucznia do innego gimnazjum, 3)warunki pobytu w gimnazjum zapewniające uczniom bezpieczeństwo.

§ 18b. 1. Statut gimnazjum określa prawa ucznia, z uwzględnieniem w szczególności praw zawartych w Konwencji o prawach dziecka, oraz tryb składania skarg w przypadku naruszenia praw ucznia. 2. Statut gimnazjum określa obowiązki ucznia, z uwzględnieniem obowiązków w zakresie: 1)udziału w zajęciach edukacyjnych, przygotowywania się do nich oraz właściwego zachowania w ich trakcie, 2)usprawiedliwiania, w określonym terminie i formie, nieobecności na zajęciach edukacyjnych, 3)dbania o schludny wygląd oraz noszenia odpowiedniego stroju, 4)warunków korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie gimnazjum, 5)właściwego zachowania wobec nauczycieli i innych pracowników gimnazjum oraz pozostałych uczniów.

RAMOWY STATUT PUBLICZNEGO LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO § 17. Statut liceum określa: 1)rodzaje nagród i kar stosowanych wobec uczniów oraz tryb odwoływania się od kary, 2)przypadki, w których rada pedagogiczna może podjąć uchwałę upoważniającą dyrektora liceum do skreślenia ucznia z listy uczniów, 3)warunki pobytu w liceum zapewniające uczniom bezpieczeństwo.

§ Statut liceum określa prawa ucznia, z uwzględnieniem w szczególności praw zawartych w Konwencji o prawach dziecka, oraz tryb składania skarg w przypadku naruszenia praw ucznia. 2. Statut liceum określa obowiązki ucznia, z uwzględnieniem obowiązków w zakresie: 1)udziału w zajęciach edukacyjnych, przygotowywania się do nich oraz właściwego zachowania w ich trakcie, 2)usprawiedliwiania, w określonym terminie i formie, nieobecności na zajęciach edukacyjnych, 3)dbania o schludny wygląd oraz noszenia odpowiedniego stroju, 4)warunków korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie liceum, 5)właściwego zachowania wobec nauczycieli i innych pracowników liceum oraz pozostałych uczniów.

RAMOWY STATUT PUBLICZNEGO TECHNIKUM § 18. Statut technikum określa: 1)rodzaje nagród i kar stosowanych wobec uczniów oraz tryb odwoływania się od kary, 2)przypadki, w których rada pedagogiczna może podjąć uchwałę upoważniającą dyrektora technikum do skreślenia ucznia z listy uczniów, 3)warunki pobytu w technikum zapewniające uczniom bezpieczeństwo.

§ Statut technikum określa prawa ucznia, z uwzględnieniem w szczególności praw zawartych w Konwencji o prawach dziecka, oraz tryb składania skarg w przypadku naruszenia praw ucznia. 2. Statut technikum określa obowiązki ucznia, z uwzględnieniem obowiązków w zakresie: 1)udziału w zajęciach edukacyjnych, przygotowywania się do nich oraz właściwego zachowania w ich trakcie, 2)usprawiedliwiania, w określonym terminie i formie, nieobecności na zajęciach edukacyjnych, 3)dbania o schludny wygląd oraz noszenia odpowiedniego stroju, 4)warunków korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie technikum, 5)właściwego zachowania wobec nauczycieli i innych pracowników technikum oraz pozostałych uczniów.

RAMOWY STATUT PUBLICZNEJ ZASADNICZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ § 19. Statut szkoły zasadniczej określa: 1)rodzaje nagród i kar stosowanych wobec uczniów oraz tryb odwoływania się od kary, 2)przypadki, w których rada pedagogiczna może podjąć uchwałę upoważniającą dyrektora szkoły zasadniczej do skreślenia ucznia z listy uczniów, 3)warunki pobytu w szkole zasadniczej zapewniające uczniom bezpieczeństwo.

§ Statut szkoły zasadniczej określa prawa ucznia, z uwzględnieniem w szczególności praw zawartych w Konwencji o prawach dziecka, oraz tryb składania skarg w przypadku naruszenia praw ucznia. 2. Statut szkoły zasadniczej określa obowiązki ucznia, z uwzględnieniem obowiązków w zakresie: 1)udziału w zajęciach edukacyjnych, przygotowywania się do nich oraz właściwego zachowania w ich trakcie, 2)usprawiedliwiania, w określonym terminie i formie, nieobecności na zajęciach edukacyjnych, 3)dbania o schludny wygląd oraz noszenia odpowiedniego stroju, 4)warunków korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły zasadniczej, 5)właściwego zachowania wobec nauczycieli i innych pracowników szkoły zasadniczej oraz pozostałych uczniów.

RAMOWY STATUT PUBLICZNEJ SZKOŁY POLICEALNEJ § 18. Statut szkoły policealnej określa: 1)rodzaje nagród i kar stosowanych wobec uczniów oraz tryb odwoływania się od kary, 2)przypadki, w których rada pedagogiczna może podjąć uchwałę upoważniającą dyrektora szkoły policealnej do skreślenia ucznia z listy uczniów, 3)warunki pobytu w szkole policealnej zapewniające uczniom bezpieczeństwo.

§ Statut szkoły policealnej określa prawa ucznia, z uwzględnieniem w szczególności praw zawartych w Konwencji o prawach dziecka, oraz tryb składania skarg w przypadku naruszenia praw ucznia. 2. Statut szkoły policealnej określa obowiązki ucznia, z uwzględnieniem obowiązków w zakresie: 1)udziału w zajęciach edukacyjnych, przygotowywania się do nich oraz właściwego zachowania w ich trakcie, 2)usprawiedliwiania, w określonym terminie i formie, nieobecności na zajęciach edukacyjnych, 3)dbania o schludny wygląd oraz noszenia odpowiedniego stroju, 4)warunków korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły policealnej, 5)właściwego zachowania wobec nauczycieli i innych pracowników szkoły policealnej oraz pozostałych uczniów.

RAMOWY STATUT PUBLICZNEJ SZKOŁY SPECJALNEJ PRZYSPOSABIAJĄCEJ DO PRACY DLA UCZNIÓW Z UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM W STOPNIU UMIARKOWANYM LUB ZNACZNYM ORAZ DLA UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI SPRZĘŻONYMI § 15. Statut szkoły specjalnej określa: 1)rodzaje nagród i kar stosowanych wobec uczniów oraz tryb odwoływania się od kary, 2)przypadki, w których rada pedagogiczna może podjąć uchwałę upoważniającą dyrektora szkoły specjalnej do skreślenia ucznia z listy uczniów, 3)warunki pobytu w szkole specjalnej zapewniające uczniom bezpieczeństwo.

§ Statut szkoły specjalnej określa prawa ucznia, z uwzględnieniem w szczególności praw zawartych w Konwencji o prawach dziecka, oraz tryb składania skarg w przypadku naruszenia praw ucznia. 2. Statut szkoły specjalnej określa obowiązki ucznia, z uwzględnieniem obowiązków w zakresie: 1)udziału w zajęciach edukacyjnych, przygotowywania się do nich oraz właściwego zachowania w ich trakcie, 2)usprawiedliwiania, w określonym terminie i formie, nieobecności na zajęciach edukacyjnych, 3)dbania o schludny wygląd oraz noszenia odpowiedniego stroju, 4)warunków korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły specjalnej, 5)właściwego zachowania wobec nauczycieli i innych pracowników szkoły specjalnej oraz pozostałych uczniów.

KONWENCJA O PRAWACH DZIECKA przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526)

Artykuł Dziecko będzie miało prawo do swobodnej wypowiedzi; prawo to ma zawierać swobodę poszukiwania, otrzymywania i przekazywania informacji oraz idei wszelkiego rodzaju, bez względu na granice, w formie ustnej, pisemnej bądź za pomocą druku, w formie artystycznej lub z wykorzystaniem każdego innego środka przekazu według wyboru dziecka. 2. Wykonywanie tego prawa może podlegać pewnym ograniczeniom, lecz tylko takim, które są przewidziane przez prawo i które są konieczne: a)dla poszanowania praw lub reputacji innych osób albo b)do ochrony bezpieczeństwa narodowego lub porządku publicznego, bądź zdrowia albo moralności społecznej.

Artykuł Państwa-Strony będą respektowały prawo dziecka do swobody myśli, sumienia i wyznania. 2. Państwa-Strony będą respektowały prawa i obowiązki rodziców lub, w odpowiednich przypadkach, opiekunów prawnych odnośnie do ukierunkowania dziecka w korzystaniu z jego prawa w sposób zgodny z rozwijającymi się zdolnościami dziecka. 3. Swoboda wyrażania wyznawanej religii lub przekonań może podlegać tylko takim ograniczeniom, które są przewidziane prawem i są konieczne do ochrony bezpieczeństwa narodowego i porządku publicznego, zdrowia lub moralności społecznej bądź podstawowych praw i wolności innych osób.

Artykuł Żadne dziecko nie będzie podlegało arbitralnej lub bezprawnej ingerencji w sferę jego życia prywatnego, rodzinnego lub domowego czy w korespondencję ani bezprawnym zamachom na jego honor i reputację. 2. Dziecko ma prawo do ochrony prawnej przeciwko tego rodzaju ingerencji lub zamachom.

Artykuł Państwa-Strony uznają prawo dziecka do nauki i w celu stopniowego realizowania tego prawa na zasadzie równych szans, w szczególności: a)uczynią nauczanie podstawowe obowiązkowym i bezpłatnym dla wszystkich; b)będą popierać rozwój różnorodnych form szkolnictwa średniego, zarówno ogólnokształcącego, jak i zawodowego, uczynią je dostępnymi dla każdego dziecka oraz podejmą odpowiednie kroki, takie jak wprowadzenie bezpłatnego nauczania oraz udzielanie w razie potrzeby pomocy finansowej; c)za pomocą wszelkich właściwych środków uczynią szkolnictwo wyższe dostępnym dla wszystkich na zasadzie zdolności; d)udostępnią wszystkim dzieciom informacje i poradnictwo szkolne i zawodowe; e)podejmą kroki na rzecz zapewnienia regularnego uczęszczania do szkół oraz zmniejszenia wskaźnika porzucania nauki. 2. Państwa-Strony będą podejmowały wszelkie właściwe środki zapewniające, aby dyscyplina szkolna była stosowana w sposób zgodny z ludzką godnością dziecka i z niniejszą konwencją.

Artykuł Państwa-Strony są zgodnie, że nauka dziecka będzie ukierunkowana na: a)rozwijanie w jak najpełniejszym zakresie osobowości, talentów oraz zdolności umysłowych i fizycznych dziecka; b)rozwijanie w dziecku szacunku dla praw człowieka i podstawowych swobód oraz dla zasad zawartych w Karcie Narodów Zjednoczonych; c)rozwijanie w dziecku szacunku dla jego rodziców, jego tożsamości kulturowej, języka i wartości, dla wartości narodowych kraju, w którym mieszka dziecko, kraju, z którego dziecko pochodzi, jak i dla innych kultur; d)przygotowanie dziecka do odpowiedniego życia w wolnym społeczeństwie, w duchu zrozumienia, pokoju, tolerancji, równości płci oraz przyjaźni pomiędzy wszystkimi narodami, grupami etnicznymi, narodowymi i religijnymi oraz osobami rdzennego pochodzenia; e)rozwijanie w dziecku poszanowania środowiska naturalnego.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 83, poz. 562, z późn. zm.).

§ Ocenianiu podlegają: 1)osiągnięcia edukacyjne ucznia; 2)zachowanie ucznia. 3. Ocenianie zachowania ucznia polega na rozpoznawaniu przez wychowawcę klasy, nauczycieli oraz uczniów danej klasy stopnia respektowania przez ucznia zasad współżycia społecznego i norm etycznych oraz obowiązków ucznia określonych w statucie szkoły.

§ Wychowawca klasy na początku każdego roku szkolnego informuje uczniów oraz ich rodziców (prawnych opiekunów) o: 1)warunkach i sposobie oraz kryteriach oceniania zachowania; 2)warunkach i trybie uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania; 3)skutkach ustalenia uczniowi nagannej rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania.

§ Śródroczna i roczna ocena klasyfikacyjna zachowania uwzględnia w szczególności: 1)wywiązywanie się z obowiązków ucznia; 2)postępowanie zgodne z dobrem społeczności szkolnej; 3)dbałość o honor i tradycje szkoły; 4)dbałość o piękno mowy ojczystej; 5)dbałość o bezpieczeństwo i zdrowie własne oraz innych osób; 6)godne, kulturalne zachowanie się w szkole i poza nią; 7)okazywanie szacunku innym osobom. 8. Rada pedagogiczna może podjąć uchwałę o niepromowaniu do klasy programowo wyższej lub nieukończeniu szkoły przez ucznia, któremu w danej szkole co najmniej dwa razy z rzędu ustalono naganną roczną ocenę klasyfikacyjną zachowania.

PYTANIA 1. Czy można wyprosić ucznia z lekcji (pozbawić go wiedzy, która przewidziana była do wyłożenia na lekcji) za niewłaściwe zachowanie na lekcji? Statut szkoły określa obowiązki ucznia, z uwzględnieniem obowiązków w zakresie udziału w zajęciach edukacyjnych, przygotowywania się do nich oraz właściwego zachowania w ich trakcie,… właściwego zachowania wobec nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz pozostałych uczniów.

Statut szkoły określa rodzaje nagród i kar stosowanych wobec uczniów oraz tryb odwoływania się od kary…

2. Czy rodzic albo rodzic - wolontariusz (podpisana umowa woluntarystyczna) może sprawować opiekę nad uczniem oddelegowanym z klasy za niewłaściwe zachowanie? Art. 64 ust. 3 ustawy o systemie oświaty: zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno- pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych mogą być prowadzone także z udziałem wolontariuszy.

3. Czy można bez zgody rodziców bądź pełnoletniego ucznia wykonać badanie alkomatem bądź testem na obecność narkotyków w obecności Policji? Brak podstaw prawnych.

4. Co zrobić gdy ucznia pod wpływem np. alkoholu lub narkotyków nie odbierają rodzice ze szkoły? ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (tj. Dz. U. z 2010 r. Nr 33, poz. 178, z późn. zm.) Art. 4. § 1. Każdy, kto stwierdzi istnienie okoliczności świadczących o demoralizacji nieletniego, w szczególności naruszanie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych, ma społeczny obowiązek odpowiedniego przeciwdziałania temu, a przede wszystkim zawiadomienia o tym rodziców lub opiekuna nieletniego, szkoły, sądu rodzinnego, Policji lub innego właściwego organu.

5. Kto ma się nim opiekować lub gdzie powinien trafić uczeń pełnoletni lub niepełnoletni będący pod wpływem środków odurzających? jw.

6. Czy szkoła zobowiązana jest powiadomić policję gdy miała miejsce bójka między uczniami na terenie szkoły? ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (tj. Dz. U. z 2010 r. Nr 33, poz. 178, z późn. zm.) Art. 4. § 1. Każdy, kto stwierdzi istnienie okoliczności świadczących o demoralizacji nieletniego, w szczególności naruszanie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych, ma społeczny obowiązek odpowiedniego przeciwdziałania temu, a przede wszystkim zawiadomienia o tym rodziców lub opiekuna nieletniego, szkoły, sądu rodzinnego, Policji lub innego właściwego organu. § 2. Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu czynu karalnego przez nieletniego, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym sąd rodzinny lub Policję. § 3. Instytucje państwowe i organizacje społeczne, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przez nieletniego czynu karalnego ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym sąd rodzinny lub Policję oraz przedsięwziąć czynności niecierpiące zwłoki, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów popełnienia czynu.

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.) Art § 1. Kto bierze udział w bójce lub pobiciu, w którym naraża się człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 lub w art. 157 § 1, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

7. Czy uczeń pełnoletni bez zgody rodziców może sam usprawiedliwiać godziny nieobecne? Statut szkoły określa obowiązki ucznia, z uwzględnieniem obowiązków w zakresie… usprawiedliwiania, w określonym terminie i formie, nieobecności na zajęciach edukacyjnych…