Indianie Ameryki Północnej

Indianie Są rdzennymi mieszkańcami Ameryki Północnej. ,,Indianami’’ nazwał ich Krzysztof Kolumb w 1492 r. gdyż myślał, że dopłynął do Indii. Indianie bardzo nie lubią tego określenia. Są ludem bezpaństwowym, co znaczy, że nie posiadają własnego państwa i nie dążą do jego utworzenia z różnych przyczyn.

Plemiona Indianie są podzieleni na wiele plemion zamieszkujące obie Ameryki. Niektóre z nich żyją w lasach równikowych, lecz najczęściej zamieszkują prerie. Zakładają tam wioski składające się z tipi. W największym i najwyższym tipi mieszka wódz plemienia.

Apacze Plemię Apaczy zamieszkiwało bardzo rozlegle tereny w stanach Oklahoma, Teksas, Arizona i Nowy Meksyk. Obecnie żyją w rezerwatach. Ich najsłynniejszym wodzem był Geronimo.

Komancze Komancze byli uznani przez Europejczyków za najlepszych wojowników i jeźdźców w całej Ameryce. Prowadzili wojnę z Apaczami w latach 1706 - 1725. Słynęli ze swoich wielkich stad koni i mistrzowskiej umiejętności jazdy konnej.

Słynni wodzowie Wielka Stopa Szalony Koń Tecumseh Siedzący Byk Geronimo Wielki Niedźwiedź Seatlle

Indianie w Stanach Zjednoczonych Indianie zostali wyniszczeni przez europejskich kolonizatorów – zabrano im ziemie i tereny łowieckie, zamknięto w rezerwatach, a wielu z nich zmarło z powodu chorób, przede wszystkim ospy. Po II wojnie światowej powołano Federalną Komisję ds. Roszczeń Indiańskich wraz z Biurem ds. Indian. 1969 r. – powstaje Ruchu Indian Amerykańskich. 1988 r. – akt Kongresu Stanów Zjednoczonych potwierdził prawo Indian do ziemi i pozwolił na otwarcie przez rdzennych Amerykanów kasyn gier. Doprowadziło to do powstania najbardziej dochodowych kasyn w Ameryce.

Kultura Kultura Indian jest ściśle związana z ich środowiskiem. Wierzą w duchową siłę zwierząt, zwłaszcza drapieżników, w duchy przodków i w Matkę Ziemię. Dużą rolę w ich kulturze stanowią tradycyjne tańce i obrzędy.

Gospodarka Każde plemię Indian prowadziło inną gospodarkę. Indianie prerii, tacy jak Apacze i Komancze byli myśliwymi, a Indianie Zuni byli rolnikami. Kwakiutle byli świetnymi rybakami, a Yana łowcami-zbieraczami – przemieszczali się cały czas polując i zbierając dziko rosnące rośliny. Później zajmowali się hodowlą koni.

Komunikacja

Język migowy Jechać na koniu Strzała Język migowy Komanczy jest uważany za najdoskonalszy język migowy na świecie. Indianie używali go np. podczas polowań. Jechać na koniu Strzała

Znaki dymne Indianie zamieszkiwali ogromne terytoria i dlatego musieli znaleźć sposób komunikacji, dzięki któremu mogli daleko wysyłać wiadomości. Dawali więc znaki dymne. Rozpalali ognisko, wkładali do niego świeże liście, by uzyskać dym, a następnie przy pomocy kawałka materiału przykrywali i odkrywali ognisko, by wypuszczać pojedyncze „chmurki” z dymu. Ten, kto znał układ tych chmurek, umiał odczytać wiadomość.

Problemy ludów tubylczych Obecnie Indianie zmagają się z wieloma problemami głównie wynikającymi z: wykorzystywania ich terytoriów do prowadzenia inwestycji lub do wycinki lasów, co powoduje wysiedlanie rdzennych mieszkańców. Zatrucia środowiska naturalnego w ich miejscu zamieszkania. Likwidacji lub zaniedbywana rezerwatów, w których żyją.

Ishi – człowiek dwóch światów Ostatni Indianin ze szczepu Yana. Cały jego lud zginął od chorób i głodu, a jego znaleziono w sierpniu 1911 roku pod płotem rzeźni. Resztę życia spędził pod opieką antropologów Kroebera i Watermana w muzeum uniwersyteckim w Berkeley, gdzie żył w otoczeniu przedmiotów swojego ludu. Dzięki niemu udało się poznać wiele elementów kultury i języka Yana. Zmarł w 1916 roku, a żona profesora Kroebera napisała o nim książkę „Ishi – człowiek dwóch światów” – opowieść o wyginięciu Indian w Ameryce.

Koniec tradycyjnej kultury Indian Poczucie utraty własnej kultury wyraził jeden z wodzów Indian Zuni w słynnej i często przywoływanej przez antropologów przypowieści o kubku: „Na początku Bóg dał każdemu ludowi kubek, aby pił z niego Wodę Życia. Wszyscy zanurzali kubki w wodzie, ale kubki były różne. Nasz kubek rozbił się, naszego kubka już nie ma.”

Indianie w sztuce Rdzenni mieszkańcy Ameryki byli i są częstym motywem wielu książek i filmów. Nawiązał do nich np.: Henryk Sienkiewicz w swoim utworze ,,Sachem’’. Powstało też wiele innych książek o Indianach, np. „Winnetou” Karola Maya, „Ostatni Mohikanin” Jamesa Coopera i „Czerwonoskóry Generał” Longina Jana Okonia (o wodzu Tecusmehu). Powstało o nich też bardzo wiele filmów – jednym z najsłynniejszych jest „Tańczący z wilkami”

Ciekawostki Przy wejściu do indiańskiego tipi wieszano łapacz snów, który w swoją sieć miał łapać koszmary, a przepuszczać jedynie dobre sny. Indianie wierzyli, że imiona mają szczególną moc. Każdy dostawał inne związane z wydarzeniami lub talentami jakie posiadał. Nadawali też imiona przedmiotom, miejscom i zwierzętom.

Dziękuję