Zakres podmiotowy Podatku dochodowego od osób fizycznych

Prezentacja na temat: "Zakres podmiotowy Podatku dochodowego od osób fizycznych"— Zapis prezentacji:

1 Zakres podmiotowy Podatku dochodowego od osób fizycznych

2 Ogólna charakterystyka
Charakter PIT: bezpośredni, zwy­czajny, obligatoryjny, o charakterze dochodowym i osobistym. Jest podatkiem państwowym, cho­ć w pewnej części zasila budżety JST. Oparty jest na 2 zasadach: zasadzie powszechności: aspekt podmiotowy: podatek powinien objąć wszystkie osoby uzyskujące do­chód na obszarze jego obowiązywania. aspekt przedmiotowy: opodatkowanie łącznego dochodu osoby fizycznej uzyskany z różnych źródeł przychodu. zasadzie równości: wszyscy podatnicy uzyskujący jednakowe dochody – bez względu na źródło dochodu - są tak samo traktowani.

3 Podmiotowy zakres opodatkowania
Art. 1. Ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych. Podatnikami PIT nie są spółki osobowe. NSA w 1999 r.: W przypadku spółek cywilnych podatnikiem nie jest spółka, lecz każdy wspólnik indywidualnie, w związku z czym określenie wysokości przychodu, dochodu do opodatkowania oraz należnego podatku dochodowego dokonuje się jedynie dla poszczególnych wspólników. Pismo Ministerstwa Finansów z 1993 r.: do opodatkowania spółek komandytowych nie mają zastosowania przepisy ustawy CIT. Spółki te nie są też podatnikami podatku PIT . Podatnikami takimi są wyłącznie wspólnicy spółki oraz ich komandytariusze.

4 nieograniczo­ny i ograniczony obowiązek podatkowy
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP uważa się osobę fizyczną, która: 1)   posiada na terytorium RP centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub 2)   przebywa na terytorium RP dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. WSA z 2013: Pojęcie "terytorium RP" nie jest zdefiniowane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, dlatego pojęciu temu należy przypisać znaczenie zgodnie z definicjami zawartymi w ustawie z 1990 r. o ochronie granicy państwowej i ustawy z 1991 r. o obszarach morskich RP i administracji morskiej.

5 Uzyskanie polskiej rezydencji podatkowej
WSA z 2012 r.: Aby można było mówić o miejscu zamieszkania na terenie RP (polskiej rezydencji podatkowej) przez konkretnego podatnika, musi on posiadać na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych lub też czas pobytu danej osoby na terytorium Polski powinien przekroczyć 183 dni w ciągu roku podatkowego. Spełnienie którejkolwiek z tych przesłanek skutkuje uznaniem osoby fizycznej za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP w rozumieniu art. 3 ust. 1a u.p.d.o.f. i tym samym posiadającą w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy

6 certyfikat rezydencji
certyfikat rezydencji - to zaświadczenie o miejscu zamieszkania podatnika dla celów podatkowych wydane przez właściwy organ administracji podatkowej państwa miejsca zamieszkania podatnika. NSA z 2014r: Certyfikaty rezydencji mają za zadanie wykazać, że określony podmiot zagraniczny jest podatnikiem objętym nieograniczonym obowiązkiem podatkowym we własnym kraju, a w konsekwencji, że względem niego może mieć zastosowanie konkretna umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania.

7 Nieograniczony obowiązek podatkowy
Art. 3 ust . 1 Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Nieograniczony obowiązek podatkowy opiera się na zasadzie rezydencji. Ograniczony obowiązek podatkowy opiera się na zasadzie źródła.

8 ograniczony obowiązek podatkowy
Art. 3 ust 2a. Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium RP miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium RP (ograniczony obowiązek podatkowy). 2b. Za dochody (przychody) osiągane na terytorium RP uważa się w szczególności dochody (przychody) z: 1) pracy wykonywanej na terytorium RP na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia; 2) działalności wykonywanej osobiście na terytorium RP, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia; 3) działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium RP; 4) położonej na terytorium RP nieruchomości, w tym ze sprzedaży takiej nieruchomości.

9 Miejsce/terytorium osiągania przychodów z działalności gospodarczej
W 2011 r. NSA uznał, że pod pojęciem "terytorium, z którym wiąże się osiąganie dochodów" należy rozumieć miejsce, gdzie dokonują się czynności lub położone są nieruchomości (źródło), które generują dochód i są jego przyczyną sprawczą. Terytorium takim nie jest obszar, na którym materializuje się efekt świadczonej usługi, z której wynagrodzenie generuje dochód osoby będącej rezydentem kraju innego niż RP. WSA z 2012 r.: Czynnością taką nie jest ani wypłata wynagrodzenia, ani wykorzystanie efektów zrealizowanej umowy, nieistotna jest nadto z tego punktu widzenia siedziba polskiego podatnika.

10 Opodatkowanie personelu przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych
Art. 3 ust. 3. Od podatku dochodowego od dochodu uzyskanego ze źródeł przychodów położonych za granicą wolni są członkowie personelu przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych oraz inne osoby korzystające z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych lub konsularnych na podstawie umów lub powszechnie uznanych zwyczajów międzynarodowych, jak również członkowie ich rodzin pozostający z nimi we wspólnocie domowej, jeżeli nie są obywatelami polskimi i nie mają stałego pobytu na terytorium RP.

11 Konwencja Wiedeńska o stosunkach dyplomatycznych oraz konwencja o stosunkach konsularnych
Przedstawiciele dyplomatyczni, członkowie personelu administracyjnego i technicznego misji, urzędnicy konsularni i pracownicy konsularni oraz członkowie ich rodzin są zwolnieni od wszelkich opłat i podatków, osobistych i rzeczowych, zarówno państwowych, regionalnych, jak i komunalnych, z wyjątkiem np.: 1) podatków pośrednich tego rodzaju, które zazwyczaj wliczane są w cenę towarów lub usług; 2) opłat i podatków dotyczących prywatnego mienia nieruchomego położonego na terytorium państwa przyjmującego, chyba że posiada on je w imieniu państwa wysyłającego dla celów misji; 3) opłat i podatków należnych z tytułu wyświadczonych usług; 4) należności sądowych, hipotecznych dotyczących mienia nieruchomego, z wyjątkiem należności dotyczących pomieszczeń misji, zarówno własnych, jak i wynajętych.

12 Metody unikania podwójnego opodatkowania
Art. 4a. Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest RP. wyrok WSA z 2010 r.: Przepisy umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, podpisanej w dniu r. pomiędzy Polską a Stanami Zjednoczonymi, mają pierwszeństwo przed zapisami ustawy krajowej. Nie można zatem podczas stosowania i wykładni unormowań u.p.d.o.f. pominąć treści tej bilateralnej umowy. 2 metody unikania podwójnego opodatkowania: 1) metodą wyłączenia z progresją, 2) metoda proporcjonalnego odliczenia (zaliczenia; kredytu podatkowego).

13 Umowa przesądza metodę
wyrok NSA z 2012 r.: Jeżeli osoby podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu i obok dochodów uzyskiwanych w kraju uzyskali również dochody ze źródeł położonych poza RP oraz Konwencja (Holandia) nie przewidywała zastosowania jako metody zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu metody wyłączenia, bowiem w Konwencji (art. 23 ust. 5) jako właściwą metodę unikania podwójnego opodatkowania wskazano metodę odliczenia z progresją, to powinni oni zastosować właśnie te metodę do obliczenia podatku.

14 Metoda wyłączenia z progresją
WSA z 2014 r.: Zasada wyłączenia z progresją zezwala państwom na uwzględnienie również zagranicznych dochodów w procesie ustalania właściwej progresywnej stawki podatkowej, co skutkuje tym, że umawiające się państwo przy obliczeniu podatku od pozostałej części dochodu takiej osoby może stosować stawkę podatkową, która byłaby zastosowana, gdyby część dochodu nie podlegała wyłączeniu z opodatkowania w tym państwie.

15 Metoda wyłączenia z progresją art. 27 ust. 8.
Jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu, zgodnie z ust. 1, osiągał również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium RP lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium RP, zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych - podatek określa się w następujący sposób: 1) do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym dodaje się dochody zwolnione od tego podatku i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali podatkowej z ust. 1 (18% i 32%); 2) ustala się stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów; 3) ustaloną zgodnie z pkt 2 stopę procentową stosuje się do dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

16 metoda proporcjonalnego odliczenia (zaliczenia) art. 27 ust. 9
Jeżeli podatnik, podlegający nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, osiąga również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium RP lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium RP, a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi o zastosowaniu metody określonej w ust. 8, lub z państwem, w którym dochody są osiągane, RP nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium RP. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym.

17 wspólne rozliczanie PIT
1. przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej (art. 6 i 6a) 2. przez osoby samotnie wychowu­jące dzieci. 3. doliczanie dochodów niepełnoletnich dzieci do dochodów ich rodziców.

18 Wspólne opodatkowanie Małżonków
Małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów. Warunki łącznego opodatkowania dochodów małżonków: podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostają w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, niepodleganie żadnego z nich art. 30 c ustawy PIT, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym … lub ustawy o podatku tonażowym, złożenie wspólnego wniosku wyrażonego w zeznaniu podatkowym.

19 Nieograniczony obowiązek podatkowy a łączne opodatkowanie małżonków
1 małżonków, którzy mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż RP państwie UE lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, 2 małżonków, z których jeden podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w RP a drugi ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż RP państwie UE lub w innym państwie należącym do EO albo w Konfederacji Szwajcarskiej - jeżeli osiągnęli podlegające opodatkowaniu na terytorium RP przychody w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego przez oboje małżonków w danym roku podatkowym i udokumentowali certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

20 niepodleganie żadnego z małżonków przepisom ustawy…
Łączne opodatkowanie małżonków wyłącza: 1 uzyskanie dochodów (przychodów) opodatkowanych na zasadach określonych w sposób uproszczony (KP lub ryczałt ewidencjonowany); ograniczenie to nie dotyczy dochodów (przychodów) z umowy najmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze, 2. opodatkowanie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach opodatkowania liniowego wg. stawki 19 % lub 3. opodatkowanie podatkiem tonażowym.

21 Łączne opodatkowanie a niepracujący małżonek lub mało zarabiający
Łączne opodatkowanie małżonków jest możliwe jeżeli jeden z małżonków w roku podatkowym: a. nie uzyskał przychodów ze źródeł, z których dochód jest opodatkowany zgodnie z art. 27, lub b. osiągnął dochody w wysokości niepowodującej obowiązku uiszczenia podatku.

22 złożenie wniosku o łączne opodatkowanie
wniosek wyrażony we wspólnym zeznaniu rocznym. Łączne opodatkowanie małżonków wyklucza złożenie wniosku po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1 (do 30 kwietnia następnego roku). Wniosek może być wyrażony przez jednego z małżonków. Wyrażenie wniosku przez jednego z małżonków traktuje się na równi ze złożeniem przez niego oświadczenia o upoważnieniu go przez jego współmałżonka do złożenia wniosku o łączne opodatkowanie ich dochodów. Oświadczenie to składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.

23 łączne opodatkowanie a śmierć małżonka
Wniosek o łączne opodatkowanie dochodów małżonków, między którymi istniała w roku podatkowym wspólność majątkowa, może być także złożony przez podatnika, który: 1) zawarł związek małżeński przed rozpoczęciem roku podatkowego, a jego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego; 2) pozostawał w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, a jego małżonek zmarł po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego.

24 Obliczanie podatku przy łącznym opodatkowaniu małżonków
opodatkowaniu podlega suma dochodów małżonków określonych zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a, po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z małżonków, kwot określonych w art. 26 i art. 26c (odlicza się składki na ubezpieczenie i ulgi podatkowe) podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków.

25 Osoby samotnie wychowu­jące dzieci
Warunki od których uzależniona jest możliwość wspólnego rozliczenia się z dzieckiem: 1) podleganie rodzica lub opiekuna prawnego nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce (z uprawnienia tego skorzystać mogą również podatnicy, którzy: a mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż RP państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do EOG albo w Konfederacji Szwajcarskiej; b osiągnęli podlegające opodatkowaniu na terytorium RP przychody w wysokości stanowiącej co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego w danym roku podatkowym; c udokumentowali certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

26 Osoby samotnie wychowu­jące dzieci
2) złożenie wniosku o łączne opodatkowanie wyrażonego w zeznaniu rocznym, złożonym najpóźniej w terminie złożenia tego zeznania. 3) niepodleganie zarówno osoby samotnie wychowującej dzieci, jak i jej dziecka przepisom: - art. 30c ustawy PIT – podatek liniowy 19 %, - ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym – KP / ryczałt ewidencjonowany - ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.  z wyjątkiem sytuacji, w której jedynymi przychodami opodatkowanymi w sposób zryczałtowany są przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, a umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

27 Osoby samotnie wychowu­jące dzieci
Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się: 1. jednego z rodziców albo opiekuna prawnego, jeżeli jest on osobą niepozostającą w związku małżeńskim bo jest: panną/kawalerem osobą rozwiedzioną wdową lub wdowcem 2. jednego z rodziców albo opiekuna prawnego będącego osobą pozostającą w związku małżeńskim: jeśli orzeczono separację, albo jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

28 Dzieci samotnie wychowywane
Dzieci samotnie wychowywane to : 1) małoletnie, 2) bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, 3) do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, w tym również i w innym niż RP państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu według skali podatkowej lub dochodów kapitałowych, z wyjątkiem: dochodów wolnych od podatku dochodowego, renty rodzinnej oraz dochodów w łącznej wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku.

29 Zasady opodatkowania małoletnich
Dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, podlegające opodatkowaniu na terytorium RP, dolicza się do dochodów rodziców, chyba że rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci. Jeżeli małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu, dochody małoletnich dzieci dolicza się po połowie do dochodu każdego z małżonków. Zasada ta nie ma zastosowania do małżonków, w stosunku do których orzeczono separację.

30 Zasady opodatkowania małoletnich
Nie dolicza się do dochodów rodziców dochodów małoletnich dzieci z: - ich pracy, - stypendiów oraz - dochody z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku. WSA: „jeśli rodzicom przysługuje prawo pobierania pożytku z najmu mieszkania stanowiącego własność dziecka, to przychody z tego tytułu powinny być doliczone do dochodów rodziców. Dochody dziecka z najmu lokalu mieszkalnego nie są bowiem dochodami z pracy, ani też lokal mieszkalny nie jest przedmiotem oddanym dziecku do swobodnego użytku".