Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

Prezentacja na temat: "Program ograniczenia liczby ofiar pożarów"— Zapis prezentacji:

1 Program ograniczenia liczby ofiar pożarów 2015-2024
„Zgaś ryzyko” Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

2 „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów
Czy można to zmienić? - W Wigilię i dwa dni świąt straż pożarna łącznie do wszystkich zdarzeń wyjeżdżała 2438 razy, czego 654 razy do gaszenia pożarów, w których zginęło 15 osób, a 37 zostało rannych - powiedział rzecznik komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej Paweł Frątczak (…). - Najtragiczniejszy był pierwszy dzień świąt, kiedy w 201 pożarach zginęło aż 11 osób, a 12 zostało rannych - podkreślił. - Trudno na razie powiedzieć, co było przyczyną tych pożarów, ale większość z nich wybuchła w nocy. Takie pożary mają to do siebie, że są bardzo późno zauważane i zgłaszane do straży pożarnej, stąd też szanse uratowania kogokolwiek maleją niemal do zera – stwierdził (…). Wielu naszych kolegów odpowiada „Niemożliwe” Źródło: „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

3 Liczba pożarów i poszkodowanych w pożarach w latach 2002-2013

4 Ofiary śmiertelne w pożarach budynków ZL w latach 2005-2013

5 Dotychczasowe działania PSP:
Diagnoza… Problem śmiertelności w pożarach dotyczy przede wszystkim budynków mieszkalnych Dotychczasowe działania PSP: Działalność kontrolno - rozpoznawcza Działalność ratownicza

6 Kontrola budynków mieszkalnych
art. 23 ust.11 ustawy o PSP Tylko mieszkalne wielorodzinne, brak prawa wstępu do części mieszkalnych działania kontrolne w tych budynkach dotyczą części wspólnych, takich jak klatki schodowe, korytarze i piwnice.

7 Obiekty szczególnie wrażliwe i przyczyny wrażliwości
„Stara” substancja mieszkaniowa (kamienice, „familoki”) – zły stan techniczny, palne elementy konstrukcyjne (poddasza użytkowe, klatki schodowe), używanie urządzeń niesprawnych lub niezgodnie z ich przeznaczeniem, niebezpieczne zachowania użytkowników „Cały przekrój” obiektów – niebezpieczne zachowania użytkowników (alkohol + zaśnięcie z papierosem oraz osoby starsze) „Cały przekrój” obiektów – codzienne czynności (mięso w garnku na kuchni, włączone żelazko, wybuchy gazu) Obiekty, w których używane są kotły gazowe z otwartym paleniskiem – brak skutecznej wentylacji („ostatnia kąpiel”) Obiekty socjalne - palna konstrukcja, zły stan techniczny, używanie urządzeń niesprawnych lub niezgodnie z ich przeznaczeniem, niebezpieczne zachowania użytkowników

8 Kontrole w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych w latach 2006-2013
„Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

9 Kontrole w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych w latach 2006-2013
„Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

10 Pożary budynków mieszkalnych - wg wielkości
„Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

11 Czas dojazdu jednostek ratowniczo - gaśniczych
„Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

12 Od zauważenia do zgaszenia
Czas zauważenia Alarmowanie i dojazd Działania rat-gaś dojazd dysponowan. alarm zauważenie pożaru Zgłoszenie „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

13 Niewielkie rozmiary pożarów w budynkach mieszkalnych wynikają m. in
Niewielkie rozmiary pożarów w budynkach mieszkalnych wynikają m.in. z faktu, że mieszkania są projektowane na zasadach zbliżonych do „wydzieleń przeciwpożarowych” (Klasa odporności ogniowej przegród wewnętrznych oraz oddzielających mieszkania od dróg komunikacji ogólnej) Nie bez znaczenia jest również skuteczność prowadzonych działań ratowniczo - gaśniczych, w tym krótki czas dojazdu

14 Diagnoza… Pomimo prowadzenia kontroli oraz zapewnienia skutecznego systemu ratowniczego nie udało się doprowadzić do znaczącego zmniejszenia liczby ofiar

15 „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów
Średnie roczne wskaźniki rannych na 5000 pożarów w Polsce w latach 2004–2013 wg województw Źródło: R. Mazur, "Analiza statystyczna pożarów w Polsce", w: P. Guzewski, D. Wróblewski, D. Małozięć (red.), "Czerwona księga pożarów”, CNBOP-PIB, Józefów Do opracowania skorzystano z danych statystycznych KGPSP za lata „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

16 „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów
Średnie roczne wskaźniki ofiar śmiertelnych na 1 mln. mieszkańców w Polsce w latach 2004–2013 wg województw Źródło: R. Mazur, "Analiza statystyczna pożarów w Polsce", w: P. Guzewski, D. Wróblewski, D. Małozięć (red.), "Czerwona księga pożarów”, CNBOP-PIB, Józefów Do opracowania skorzystano z danych statystycznych KGPSP za lata „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

17 „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów
Średnie roczne wskaźniki rannych na 1 mln. mieszkańców w Polsce w latach 2004–2013 wg województw Źródło: R. Mazur, "Analiza statystyczna pożarów w Polsce", w: P. Guzewski, D. Wróblewski, D. Małozięć (red.), "Czerwona księga pożarów”, CNBOP-PIB, Józefów Do opracowania skorzystano z danych statystycznych KGPSP za lata „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

18 „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów
Społeczno-ekonomiczne koszty pożarów oraz prognozy na przyszłość w zakresie bezpieczeństwa pożarowego Ile tak naprawdę kosztują nas pożary? Czy możliwe jest ustalenie rzeczywistych kosztów pożarów? Czy tematyka kosztów pożarów powinna znajdować się w obszarze naszego szczególnego zainteresowania? „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

19 Niepokojące dane statystyczne (1)
Liczba interwencji ogółem jednostek KSRG ma tendencję rosnącą „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

20 Niepokojące dane statystyczne (2)
Liczba pożarów ma tendencję rosnącą Przeciętnie 4,05 pożarów na 1 tys. mieszkańców rocznie przy średniej 40 państw świata 2,46 „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

21 Niepokojące dane statystyczne (3)
Liczba ofiar śmiertelnych pożarów ma tendencję rosnącą Wskaźnik ofiar śmiertelnych w roku 2012 w przeliczeniu na: 100 tys. ludności – 1, (przy średniej w grupie 63 państw świata – 1,00) 1 tys. pożarów – 3, (przy średniej w grupie 63 państw świata – 1,22) „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

22 Niepokojące dane statystyczne (5)
Liczba ofiar śmiertelnych pożarów ma tendencję rosnącą „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

23 Niepokojące dane statystyczne (7)
Rzeczywista liczba ofiar pożarów nie jest znana Zestawienia statystyczne ofiar pożarów nie obejmują osób, które na skutek doznanych w pożarze obrażeń zmarły w trakcie transportu oraz leczenia szpitalnego Zestawienia statystyczne ofiar pożarów nie obejmują osób, które zgłosiły się do lekarza lub leczenia szpitalnego po pożarze Wiele państw na świecie śledzi los ofiar pożarów w okresie 1-4 tygodni po pożarze W Polsce liczba rzeczywistych ofiar śmiertelnych i rannych w pożarach jest wyższa niż jest to wykazywane w statystykach prowadzonych przez Państwową Straż Pożarną ! „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

24 Rzeczywiste koszty pożarów są trudne do oszacowania
Koszty indywid. – rodzina Koszty instytucji Koszty dla budżetu Koszty majątkowe - ból i cierpienie po stracie osoby bliskiej – wielokryterialny efekt długofalowy - … - koszty służb ratow. i porządkowych - koszty medyczne - koszty administr. - koszty sądownicze - … - utracone dochody budżetu państwa (np. PKB) - niezrealizowana konsumpcja - … - straty w obiektach - straty w urządze- niach - straty w infrastruk- turze - … „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

25 Rzeczywiste koszty pożarów są trudne do oszacowania
STRATY POŻAROWE STRATY BEZPOŚREDNIE STRATY POŚREDNIE Straty spowodowane przez bezpośrednie oddziaływanie ognia - wszystko to, co uległo spaleniu bądź zniszczeniu na skutek oddziaływania płomieni i wysokiej temperatury Pozostałe straty związane z powstałym pożarem (okopcenia, zniszczenia mechaniczne obiektów, zalania etc.) „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

26 „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów
Koszty pożarów (4) „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

27 Rzeczywiste koszty pożarów są trudne do oszacowania
Koszt jednostkowy ofiary śmiertelnej w odniesieniu do kosztów działania instytucji i służb państwowych (2012) zł jednostkowy Koszt jednostkowy ofiary śmiertelnej w odniesieniu do utraty przyszłych dochodów budżetu państwa (2012) zł jednostkowy zł jednostkowy PRZYBLIŻONY KOSZT JEDNEJ OFIARY ŚMIERTELNEJ POŻARU „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

28 Rzeczywiste koszty pożarów są trudne do oszacowania
Koszt jednostkowy ofiary śmiertelnej (w odniesieniu do kosztów działania instytucji i służb państwowych) Koszt jednostkowy osoby rannej w odniesieniu do kosztów działania instytucji i służb państwowych (2012) zł jednostkowy zł jednostkowy Koszt jednostkowy osoby rannej w odniesieniu do utraty przyszłych dochodów budżetu państwa (2012) Koszt jednostkowy ofiary śmiertelnej (w odniesieniu do utraty przyszłych dochodów budżetu państwa) b.d. zł jednostkowy zł jednostkowy zł jednostkowy PRZYBLIŻONY KOSZT JEDNEJ OFIARY RANNEJ POŻARU „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

29 Rzeczywiste koszty pożarów są trudne do oszacowania
Straty bezpośrednie pożarów oszacowane przez dowodzących działaniami (2012) zł jednostkowy

30 Koszty pożarów w działalności TU
Rzeczywiste koszty pożarów są trudne do oszacowania Koszty pożarów w działalności TU „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

31 Rzeczywiste koszty pożarów są trudne do oszacowania
Przybliżony koszt jednej ofiary śmiertelnej pożaru (2012) zł jedntkowy 565 jowy zł jedntkowy Przybliżony koszt jednej ofiary rannej pożaru (2012) zł jednosowy 4 186 wy zł jednosowy Straty bezpośrednie w przeli-czeniu na jeden pożar (2012) 7 352 zł jednosowy owy zł jednosowy Koszty pożarów w działal. TU przeliczeniu na 1 szkodę (2012) zł jednosowy 15 376 owy zł jednosowy Koszty pożarów w postępow. przygotow. Art. 163 § 1-4 (2011) 316 zł jednosowy 1 885 owy zł jednosowy zł jednostkowy RAZEM „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

32 „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów
Prognozy i wnioski: Według prognoz naukowców pożary jeszcze przez wiele lat będą jednym z głównym zagrożeń w życiu człowieka Trudność w szacowaniu kosztów pożarowych przyczynia się do pomijania tego zagadnienia w analizach dotyczących bezpieczeństwa pożarowego Szacowania kosztów pożarów jest złożonym procesem wymagającym wdrożenia metodologii ich badań oraz zaangażowania wielu instytucji Ujawnione koszty pożarów - tylko w kilku wybranych obszarach! - potwierdzają, że mają one znaczący wpływ na budżet państwa Znajomość rzeczywistych kosztów pożarów pozwala właściwie ocenić wpływ zagrożeń pożarowych na bezpieczeństwo społeczne i gospodarcze kraju Znajomość rzeczywistych kosztów pożarów pozwoli właściwie zaplanować zadania w obszarze zapobiegania pożarom oraz ich skutkom Znajomość etiologii pożarów pozwala właściwie planować skuteczne działania w obszarze prewencji pożarowej i zapobiegania przestępczości z udziałem ognia Rzetelna diagnoza sytuacji (analizy statystyczne) połączona z analizami CBA (Cost/Benefit Analysis) pozwala na przygotowanie i wdrożenie właściwych programów profilaktycznych, które mogą przyczynić się do ograniczenia liczby ofiar pożarów oraz strat pożarowych Jednym z głównych filarów bezpieczeństwa pożarowego we współczesnym świecie jest tzw. prewencja społeczna, a więc budowania świadomości o zagrożeniach pożarowych z udziałem lokalnych społeczności, władz samorządowych, instytucji państwowych oraz innych podmiotów (towarzystw ubezpieczeniowych, organizacji pozarządowych, organizacji społecznych, firm etc.) „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

33 czyli … po co ten Program?
Idea Programu czyli … po co ten Program? Ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem poprzez: zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia; zapewnienie sił i środków do zwalczania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia; prowadzenie działań ratowniczych. Dz.U nr 81 poz. 351 Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpożarowej

34 Po co ten Program? Pomimo Nadal
bardzo intensywnego rozwoju ochrony ppoż. oraz KSRG znaczących inwestycji finansowych usprawnień organizacyjnych doskonalenia systemu szkolenia istotne zwiększenie skuteczności działań interwencyjnych jednostek ochrony ppoż. Nadal liczba pożarów utrzymuje się na stałym poziomie (średniorocznie 166 tys.) liczba ofiar śmiertelnych pożarów utrzymuje się na stałym poziomie (średniorocznie 550+) liczba ofiar rannych pożarów stale rośnie (średniorocznie 3,5 tysiąca) szacunkowa wartość bezpośrednich strat pożarowych rośnie (średniorocznie ok.1 mld zł) ze wskaźnikiem 1,53 ofiary śmiertelnej na 100 tys. mieszkańców * Polska jest jednym z krajów o najwyższym poziomie śmiertelności w pożarach „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów * World Fire Statistics Centre (Bulletin No. 28)

35 Po co ten Program? paradoks sytuacji
najwięcej - bo aż 80% wszystkich przypadków śmiertelnych pożarów oraz zatruć CO - ma miejsce w obiektach mieszkalnych, czyli w miejscach, gdzie co do zasady czujemy się najbezpieczniej najwięcej ofiar pożarów ginie przed przybyciem Straży Pożarnej - z czego 80% poniosło śmierć, pomimo dotarcia jednostek ratowniczych na miejsce zdarzenia w czasie do 15 min (do 10 min - miasta na prawach powiatu) tragizm sytuacji potęguje świadomość, że: większości tych pożarów/zatruć CO oraz ich ofiar można było zapobiec istnieją niedrogie i sprawdzone rozwiązania ograniczające liczbę pożarów /zatruć CO oraz ich ofiar

36 „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów
Po co ten Program? Potencjalne trudności w osiągnięciu założonych celów Programu: mieszkania i domy prywatne pozostają praktycznie poza nadzorem służb publicznych (ale istnieją instytucje, które mają znaczący wpływ, np.: spółdzielnie mieszkaniowe, administracje osiedli mieszkaniowych, deweloperzy, korporacja kominiarska - naturalni partnerzy Programu) osiągniecie celów Programu w znacznej mierze polegać będzie na kształtowaniu odpowiednich nawyków i postaw adresatów Programu (aby bezpieczeństwo pożarowe stało się przedmiotem codziennej troski i zainteresowania) indywidualna domena bezpieczeństwa - obszar, na który organy państwowe mają ograniczony wpływ ochrona przeciwpożarowa > działania Straży Pożarnej „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

37 Cele Programu (1) Nadrzędny cel Programu
znacząca poprawa bezpieczeństwa pożarowego w obiektach mieszkalnych w Polsce w szczególności zmniejszenie liczby ofiar pożarów, zarówno śmiertelnych jak i rannych przy wykorzystaniu szerokiej palety działań o charakterze systemowym i przy zaangażowaniu wszelkich podmiotów, mogących wnieść wartość dodaną i gotowych wesprzeć realizację Programu w taki sposób, aby: nie przekreślać pomysłów i przedsięwzięć realizowanych przez różne jednostki i instytucje, lecz inspirować, wzmacniać i koordynować ich działania „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

38 „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów
Cele Programu (2) Cele główne Jako dwa główne cele do osiągnięcia do roku 2024 przyjęto: ograniczyć liczbę ofiar śmiertelnych pożarów o co najmniej 30 % do roku 2024 (cel powinien być osiągnięty względem roku (565 ofiar śmiertelnych) - co oznacza nie więcej niż 395 ofiar śmiertelnych do roku 2024 ograniczyć liczbę ofiar rannych pożarów o co najmniej 30 % do roku cel powinien być osiągnięty względem roku 2012 (4186 ofiar rannych) - oznacza nie więcej niż 2930 ofiar rannych do roku 2024 - 30% - 30% „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

39 roczne „koszty pożarów ” wynoszą ok. 1% PKB światowej gospodarki !!!
Cele Programu (3) roczne „koszty pożarów ” wynoszą ok. 1% PKB światowej gospodarki !!! CTIF (2010) Cele pośrednie Obok celów głównych, zdefiniowano również następujące cele pośrednie: ograniczyć liczbę pożarów w obiektach mieszkalnych ograniczyć wartość strat materialnych powodowanych przez pożary wzmocnić znaczenie prewencji pożarowej – lepiej zapobiegać niż interweniować zwrócić uwagę społeczną na powagę zagrożeń pożarowych wzmocnić poczucie samo odpowiedzialności za własne bezpieczeństwo zbudować koalicję instytucji oraz osób na rzecz poprawy bezpieczeństwa pożarowego „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

40 Priorytety i kierunki działań (2)
Obszary bezpieczeństwa Człowiek świadomość zagrożenia (wśród społeczeństwa oraz ratowników) i kształtowanie bezpiecznych zachowań profilaktyka pożarowa obiektów mieszkalnych Budynek doskonalenie standardów bezpieczeństwa dla konstrukcji budynków - eliminujących największe zagrożenia w warunkach pożaru doskonalenie standardów bezpieczeństwa dla materiałów służących wyposażeniu wnętrz promowanie bezpiecznych urządzeń i systemów technicznych w budynkach „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

41 Priorytety i kierunki działań (3)
Obszary bezpieczeństwa Działalność ratownicza czas dojazdu wyszkolenie wyposażenie bezpieczeństwo ratowników (strażaków) zwiększenie skuteczności działań gaśniczych System koordynacja działań zmierzających do ograniczenia liczby ofiar pożarów legislacja - ustawy, rozporządzenia i prawo miejscowe finansowanie - wypracowanie mechanizmu finansowania działań zmierzających do ograniczenia ofiar pożarów promocja i wspieranie Programu doskonalenie systemu ratowniczego monitoring, ocena i reagowanie (na zaobserwowane trendy, problemy, zjawiska wpływające na bezpieczeństwo) badania i rozwój corocznie w całej Europie odnotowuje się ok pożarów, w wyniku których ginie ok osób!!! CTIF (2010)

42 Charakter planowanych działań (1)
Dla osiągnięcia celów programu, niezbędne będzie podjęcie w każdym obszarze działań o charakterze: technicznym (bezpieczne urządzenia, wyposażenie oraz budownictwo + system powiadamiania ratunkowego, wyposażenie techniczne służb ratowniczych) legislacyjnym (zmiana przepisów prawa oraz jego egzekwowanie - prewencja techniczna) edukacyjnym (dostarczenie wiedzy/informacji oraz wzrost świadomości - prewencja społeczna) „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

43 Charakter planowanych działań (2)
Dla osiągnięcia celów programu, niezbędne będzie podjęcie w każdym obszarze działań o charakterze: Człowiek Priorytet Kierunki działania Edukacja Nadzór/legislacja Technika Budowanie świadomości o zagrożeniach i kształtowanie bezpiecznych zachowań … organizowanie konkursów na najlepsze inicjatywy ukierunkowane na poprawę bezpieczeństwa pożarowego na poziomie lokalnym wprowadzenie zadania „Prewencji społecznej” do budżetu państwa oraz dokumentów strategicznych stworzenie portalu edukacyjnego o tematyce pożarniczej, skierowanego do: dzieci - gry edukacyjne; młodzieży i dorosłych - nowinki techniczne, ciekawostki, porady itp. „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów

44 Małe inwestycje w duże bezpieczeństwo - przykład
zabezpieczenia przed pożarem/CO vs. zabezpieczania antywłamaniowe zwykle: nic (w Polsce) zwykle: solidne stalowe drzwi z wielo-punktowymi zamkami, żaluzje antywłama -niowe, kraty w oknach, system alarmowy a wystarczy chociaż … zainstalować: + lub Pamiętaj! Do antywłamaniowego systemu alarmowego można podłączyć również: czujkę dymu czujnik tlenku węgla czujnik gazu czujnik zalania wodą … I wszystkie te urządzenia podłączyć do stacji monitorującej czujkę dymu czujnik tlenku węgla czujnik dwufunkcyjny - dymu i tlenku węgla ok. 200 PLN !!! 200 PLN 4000 PLN mała inwestycja w duże bezpieczeństwo vs. duża inwestycja w duże bezpieczeństwo

45 Zasady finansowania Programu
Dwa podstawowe źródła finansowania: wewnętrzne - projekty i zadania realizowane w ramach statutowej działalności instytucji publicznych (rządowych, samorządowych i pozarządowych) zaangażowanych w realizację Programu zewnętrzne - dotacje celowe, środki unijne, środki Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, środki od sponsorów, inne. „Zgaś ryzyko”. Program ograniczenia liczby ofiar pożarów