EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO

EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO
WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Studia wykonalności dla projektów generujących dochód na przykładzie inwestycji wodno-kanalizacyjnych Studia wykonalności dla projektów generujących dochód na przykładzie inwestycji wodno-kanalizacyjnych

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Cel prezentacji Przedstawienie najważniejszych elementów studium wykonalności, w tym w szczególności zasad przeprowadzania analizy finansowej i ekonomicznej projektów wodno-kanalizacyjnych.

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Plan prezentacji Podstawowe definicje Omówienie poszczególnych elementów studium (struktura studium wykonalności zgodnie z wymogami IZ RPO WP): przyczyny realizacji, opis projektu, analiza techniczna, analiza prawna, analiza instytucjonalna, analiza finansowa, analiza ekonomiczna, analiza oddziaływania inwestycji na środowisko, analiza wrażliwości i ryzyka, Najczęstsze błędy – doświadczenia ZPORR

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Definicje pojęć Studium wykonalności dokument stanowiący załącznik do wniosku o dofinansowanie, który ma być kompendium wiedzy na temat projektu oraz jego otoczenia. Informacje zawarte w studium poza zbadaniem finansowej, technicznej i instytucjonalnej wykonalności inwestycji powinny umożliwić także ocenę skutków inwestycji w kontekście postawionych celów. Analiza studium wykonalności powinna dać odpowiedzi na następujące pytania: Czy projekt jest wykonalny, tzn. czy nie istnieją ograniczenia natury finansowej, technicznej, organizacyjnej, prawnej, rynkowej lub innej, uniemożliwiające realizację projektu? Czy są przesłanki do uznania, że projekt będzie miał charakter trwały, tzn., czy dochody z prowadzonej działalności pozwolą na pokrycie kosztów eksploatacyjnych, a jeśli nie to skąd będą pochodzić środki na zapewnienie funkcjonowania projektu w fazie poinwestycyjnej? Czy projekt jest racjonalny finansowo i społecznie - czy poprzez realizację projektu powstanie wartość dodana dla beneficjenta, jakie korzyści społeczne dla jednostki terytorialnej, w której realizowany jest projekt powstaną na skutek podjęcia inwestycji i jaka będzie ich wartość?

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Projekt Projekt stanowi ekonomicznie niepodzielną serię prac, spełniających ściśle określoną funkcję techniczną i posiadających jasno określone cele. Projekt charakteryzuje się możliwością wyraźnego wyodrębnienia ram czasowych realizacji. Działania te mają charakter jednorazowy, zaś ich celem jest doprowadzenie do rozwiązania problemu (osiągnięcia pożądanego celu). Okres referencyjny przyjęty na potrzeby analizy rozumiany jest jako okres, za który należy sporządzić prognozę przepływów pieniężnych generowanych przez projekt, licząc od roku poniesienia pierwszych wydatków związanych z faktyczną realizacją projektu. W przypadku projektów wodno-ściekowych – 30 lat, poczynając od roku poniesienia pierwszych wydatków inwestycyjnych.

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Definicje pojęć Wartość rezydualna (resztowa) ma określić, ile projekt jest wart na koniec okresu podlegającego analizie (rozumiana jako wartość bilansowa, ale także wartość dochodów wykraczających poza okres analizy, jeśli ekonomiczna żywotność danej infrastruktury jest dłuższa, np. dla kanalizacji). Szczegółowa prognoza wolnych przepływów pieniężnych sporządzana jest bowiem na okres 30 lat. Po ich upływie zakłada się, że przedsięwzięcie nadal może generować dochody i dlatego ich wartość nie sposób pominąć. Dochód, dochód netto jest różnicą pomiędzy przychodami (w tym wartość rezydualna) a kosztami operacyjnymi, poziom dofinansowania jest obniżany wyłącznie w przypadku wystąpienia dochodu, nie przychodu, wyliczany jest dla projektu, a nie dla całego przedsięwzięcia,

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Definicje pojęć Dyskontowanie Dyskontowanie to proces obliczania obecnej wartości (bieżącej wartości) dochodów/nakładów które wystąpią w przyszłości. Jeżeli znamy przyszłą wartość korzyści (lub straty) to obecną wartość możemy obliczyć z wykorzystaniem odpowiednich wzorów matematycznych. Dyskontowanie jest odwrotnością oprocentowania. F PV = (1 + rd)n gdzie poszczególne symbole oznaczają: PV - wartość bieżącą płatności, F - wartość płatności dokonywanej w okresie, dla którego dokonuje się dyskontowania, rd - stopę dyskontową (5%), n - okres, dla którego dokonuje się dyskontowania,

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Tytuł i streszczenie Tytuł studium wykonalności powinien być tożsamy z tytułem wniosku o dofinansowanie i jednoznacznie identyfikować projekt. Streszczenie stanowi skrótowy przegląd kluczowych informacji o projekcie m. in.: przedmiotu projektu (czego dotyczy inwestycja?), Wnioskodawcy, celu, w jakim będzie realizowany, rezultatów i beneficjentów, produktów, przewidywanych nakładów inwestycyjnych, kwoty i poziomu wnioskowanej dotacji z EFRR, objętość: 1 – 1,5 strony tekstu.

Przyczyny realizacji projektu
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Przyczyny realizacji projektu W rozdziale niniejszym należy przedstawić przyczyny podjęcia realizacji projektu oraz określić problemy, jakie zostaną rozwiązane w wyniku realizacji zaplanowanych działań. Opis uwarunkowań społeczno gospodarczych występujących na obszarze oddziaływania projektu (ale tylko uwarunkowań istotnych z punktu widzenia gospodarki wodno-ściekowej), w tym: określenie społeczności objętej oddziaływaniem projektu, podstawowe dane demograficzne, podstawowe dane nt. rozwoju gospodarczego, obecny stan infrastruktury wodnościekowej, informacje o występujących zagrożeniach środowiska, Należy unikać nadmiernego rozbudowywania ww. opisów oraz zamieszczania danych zbędnych z punktu widzenia lokalnej gospodarki wodno-ściekowej i celów projektu.

Charakterystyka systemu wodno-ściekowego
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Charakterystyka systemu wodno-ściekowego Należy przedstawić informację na temat obecnego wyposażenia gminy w podstawową infrastrukturę (sieć wodociągową, sieć kanalizacyjną w zależności od typu projektu), według tabeli przedstawionej niżej: Zaleca się również umieszczenie informacji na temat dotychczasowych wielkości zanieczyszczeń ścieków surowych, a w przypadku projektów zaopatrzenia w wodę – charakterystykę fizykochemiczną pobieranej i dostarczanej wody.

Identyfikacja problemów beneficjentów projektu
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Identyfikacja problemów beneficjentów projektu Interesariusze projektu to, poza Wnioskodawcą, przede wszystkim: beneficjenci ostateczni m.in. grupy społeczne oraz pozostałe podmioty (np. przedsiębiorstwa, instytucje publiczne), które będą objęte systemem oczyszczania ścieków/dostawy wody przewidzianym do realizacji w ramach projektu, organy administracji publicznej, organizacje społeczne (ekologiczne), Punkt ten powinien przede wszystkim zawierać opis i analizę problemów, które dotykają przyszłych beneficjentów, ale tylko w kontekście przedmiotu projektu. Należy uzasadnić dlaczego realizacja inwestycji przyczyni się do likwidacji lub złagodzenia występujących problemów. Definiowany problem musi zawsze dotyczyć określonych interesariuszy, nie może ograniczać się wyłącznie do aspektów technicznych.

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Opis projektu Analiza w tym rozdziale opiera się na określeniu uzasadnionych celów, rezultatów projektu oraz niezbędnych do ich osiągnięcia produktów. Przedmiot i produkty projektu Należy opisać co będzie przedmiotem projektu (efekty rzeczowe), przy wykorzystaniu danych liczbowych i podstawowych parametrów technicznych inwestycji. Produkt projektu oznacza bezpośredni, materialny efekt realizacji przedsięwzięcia mierzony konkretnymi wielkościami fizycznymi. W pierwszej kolejności należy podać wskaźniki kluczowe i regionalne – zgodnie z listą zamieszczoną we wniosku o dofinansowanie. Wartości wskaźników należy podawać na podstawie dokumentacji technicznej projektu. Natomiast podstawowym źródłem informacji monitoringowych dotyczących produktów będzie pochodziło z dokumentacji odbiorowej.

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Lokalizacja Należy jasno określić, gdzie przebiegać będzie projektowana sieć kanalizacyjna / wodociągowa (miejscowości, identyfikacja głównych zlewni, rurociągów przesyłowych i rozdzielczych). Jeżeli projekt dotyczy obiektów oczyszczalni ścieków lub innych istotnych obiektów infrastruktury sieciowej (np. przepompownia dużej mocy), albo np. stacji uzdatniania wody, należy podać nr działek, na których będą one zlokalizowane. Należy również zidentyfikować terytorialny zasięg oddziaływania inwestycji oraz scharakteryzować stosunki wodne występujące w najbliższej okolicy. Wymagane jest podanie informacji o RLM aglomeracji, na terenie której będzie znajdować się projektowana infrastruktura (zgodnie z aktualnym wpisem do Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych oraz rozporządzeniem wojewody w sprawie utworzenia danej aglomeracji). Opis powinien być, w miarę możliwości, uzupełniony mapką przedstawiającą przebieg głównych rurociągów i/lub obiektów.

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Rezultaty projektu charakteryzują wpływ zrealizowanego przedsięwzięcia na otoczenie społeczno – ekonomiczne uzyskany bezpośrednio po zakończeniu realizacji projektu. Wymagane jest podanie wskaźników zgodnych z listą podaną dla przedmiotowego działania RPO WP, w pierwszej kolejności należy wziąć pod uwagę tzw. wskaźniki kluczowe. Należy podać przynajmniej jeden wskaźnik rezultatu. Najważniejsze rezultaty to: liczba osób korzystających z wybudowanej infrastruktury, przepustowość wybudowanej/rozbudowanej oczyszczalni ścieków/stacji uzdatniania wody, powierzchnię terenów inwestycyjnych oraz rekreacyjnych, które wyposażone zostaną w dostęp do sieci, ilość odebranych / oczyszczonych ścieków, ilość dostarczonej / uzdatnionej wody. Źródłem informacji o planowanych rezultatach będzie dokumentacja techniczna, zaś źródłem informacji monitoringowych – dokumentacja odbiorowa, sprawozdania przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego, ewidencja umów itp.

Cel projektu, oddziaływania społeczno-gospodarcze
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Cel projektu, oddziaływania społeczno-gospodarcze Cel projektu to przyszły stan rzeczy, który jest planowany do osiągnięcia w następstwie podjętych działań. Wnioskodawca opisuje w tym punkcie, jakie długoterminowe korzyści zostaną osiągnięte w danym sektorze/regionie poprzez realizację projektu. Wyznaczone cele projektu podlegają ocenie zgodnie z metodologią SMART: Skonkretyzowane - należy je określać możliwie konkretnie, Mierzalne - każdy cel musi mieć swój wskaźnik, na podstawie którego będzie oceniana jego realizacja, Akceptowalne – czy jest zaakceptowany przez interesariuszy? Realne - posiadane zasoby muszą być wystarczające dla realizacji celu, Terminowe - cele powinny posiadać termin wykonania.

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Cel(e) projektu muszą być zgodne z celami działania zawartymi w RPO WP. Istotne są również informacje wskazujące na spójność projektu z innymi dokumentami o charakterze strategicznym w wymiarze lokalnym, regionalnym i krajowym, w tym zwłaszcza z celami strategii rozwoju województwa – w jaki sposób i w jakim zakresie (w kontekście wskaźników realizacji). W studium wykonalności należy również umieścić informację, jeżeli projekt jest – w sposób funkcjonalny (techniczny) lub społeczno-ekonomiczny powiązany z inną inwestycją/działaniem realizowanym przez Wnioskodawcę lub inny podmiot np. powiązanie funkcjonalne: projekt dotyczy sieci kanalizacyjnej, która będzie odprowadzać ścieki do oczyszczalni wybudowanej np. ze środków ZPORR, powiązania dotyczące sfery społeczno-gospodarczej: projekt dotyczy budowy sieci wodociągowej do terenów pod inwestycje gospodarcze, do których realizowany jest projekt modernizacji i rozbudowy drogi dojazdowej.

Opis i ocena wariantów alternatywnych
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Opis i ocena wariantów alternatywnych Należy odnieść się do alternatywnych możliwych rozwiązań zakresu projektu (czyli alternatywnego projektu), wytyczenia innych tras, budowy kilku oczyszczalni, podłączenia kanalizacji do innej oczyszczalni (np. w sąsiedniej gminie), dołączenia sąsiednich gmin do oczyszczalni, zaproponowanie dla części użytkowników alternatywnych rozwiązań (przydomowe oczyszczalnie, szczelne zbiorniki). Warianty mogą dotyczyć między innymi następujących aspektów realizacji projektu: lokalizacji, zakresu przedmiotowego projektu, skali projektu (w zależności od zgłaszanych potrzeb oraz prognoz dotyczących przyszłego popytu na wodę/odbiór ścieków np., nowe inwestycje komercyjne, rozwój budownictwa mieszkaniowego), alternatywnych źródeł pozyskania środków finansowych. Należy odnieść każdy z wariantów do zidentyfikowanych potrzeb interesariuszy i opisać w jakim stopniu dany wariant przyczyni się do ich zaspokojenia. Metodę analizy opcji należy dobrać do specyfiki przedsięwzięcia np. metodę dynamicznego kosztu jednostkowego (DGC), gdzie za miarę rezultatu należy przyjąć:

Analiza techniczna projektu
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Analiza techniczna projektu Informacje niezbędne w niniejszym punkcie pochodzić będą w pierwszej kolejności z posiadanej przez Wnioskodawcę dokumentacji technicznej. Należy jednak wybrać informacje najistotniejsze. Zakres danych niezbędnych do opisania w niniejszym punkcie zależeć będzie od rodzaju projektu. W przypadku sieci kanalizacyjnych to np.: charakterystyka zaprojektowanego systemu (grawitacyjny/tłoczny, lokalizacja głównych zlewni i rurociągów przesyłowych, informacja o przepustowości oczyszczalni odbierającej ścieki), długość sieci (łączna oraz w rozbiciu na sieć grawitacyjną i tłoczną), zastosowane materiały i średnice rurociągów, liczba i długość przyłączy indywidualnych, liczba osób korzystających z kanalizacji wybudowanej w wyniku realizacji projektu, liczba dostawców ścieków (w tym RLM projektu), projektowana ilość ścieków (m3/d), liczba przepompowni, ogólna charakterystyka parametrów pracy (np. moc, wydajność hydrauliczna, system monitoringu pracy przepompowni). Jeżeli przedsięwzięcie składa się z kilku etapów lub stanowi etap większego przedsięwzięcia należy scharakteryzować każdy z nich.

Uwarunkowania formalnoprawne
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Uwarunkowania formalnoprawne 1. Uwarunkowania wynikające z procedur prawa budowlanego i zagospodarowania przestrzennego Należy przedstawić informację o stopniu zaawansowania prac związanych z wydaniem prawomocnego pozwolenia na budowę oraz opracowaniem pełnej dokumentacji budowlanej. 2. Prawo do dysponowania nieruchomościami na cele budowlane Należy przedstawić informację czy oraz na jakiej podstawie Wnioskodawca posiada prawo do dysponowania nieruchomościami, na których realizowane będą roboty budowlane niezbędnymi dla realizacji projektu. 3. Zgodność z prawem zamówień publicznych Zlecanie realizacji robót budowlanych, dostawy i usługi realizowane w ramach projektu podlegają przepisom ustawy z r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2006 r. nr 164 poz z późń. zm.). W niniejszym punkcie należy scharakteryzować rodzaj i przedmiot każdej z zaplanowanych procedur udzielania zamówień publicznych. 4. Specyficzne uwarunkowania prawne Czy realizacja inwestycji wymagała (lub jest uzależniona od) przeprowadzenia szczególnych postępowań związanych np. z przepisami o ocenie oddziaływania na środowisko, oddziaływaniem na obszary Natura 2000, ochroną zabytków, ochroną gruntów rolnych, prawem wodnym lub wynikających np. ze stwierdzonych przez upoważnione organy administracyjne znacznych przekroczeniach stężeń zanieczyszczeń itd. Czy inwestycja podlega regulacjom dotyczącym pomocy publicznej?

Analiza potencjału instytucjonalnego Wnioskodawcy
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Analiza potencjału instytucjonalnego Wnioskodawcy Niniejszy rozdział powinien zawierać informacje służące do ustalenia i oceny czy Wnioskodawca jest gotowy do realizacji projektu oraz ma możliwości jego utrzymania w przyszłości. Istotne jest zamieszczenie informacji dotyczących kompetencji oraz zasobów sprzętowych i kadrowych jednostki bezpośrednio odpowiedzialnej za sprawy administracyjne i merytoryczne inwestycji (komórki organizacyjnej, stanowiska pracy). W przypadku, jeżeli w realizację projektu będą zaangażowani partnerzy, należy scharakteryzować zakres ich zaangażowania oraz kompetencje związane z jego realizacją: opisać strukturę i zasady współpracy, prawną podstawę współpracy (umowę, porozumienie administracyjne – czy zostały zawarte w drodze procedur partnerstwa publiczno prywatnego w rozumieniu ustawy z r. o partnerstwie publiczno prywatnym, Dz. U. nr 169 poz z 2005 r., późn. zm.), główne prawa i obowiązki partnera (-ów), kwestie własności i finansowania przedmiotu projektu po zakończeniu jego realizacji, sposób zabezpieczenia środków finansowych, zasady rozliczeń i płatności, jeżeli partner uczestniczy w finansowaniu nakładów inwestycyjnych.

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Opis podmiotu odpowiedzialnego za eksploatację przedmiotu inwestycji po jej zakończeniu Jeżeli bieżącym zarządzaniem projektu zajmować się będzie inny niż Wnioskodawca podmiot, należy wyjaśnić przyczyny, korzyści oraz formę prawną przekazania funkcji związanych z użytkowaniem danej infrastruktury. Należy określić jaki podmiot będzie zarządzał infrastrukturą powstałą w wyniku realizacji projektu, w tym : sposób wyboru podmiotu eksploatującego, jego formę prawną i strukturę własnościową, zakres nadzoru Wnioskodawcy, czy sprosta on wymaganiom związanym z bieżącym utrzymaniem infrastruktury (zasoby kadrowe, sprzętowe, organizacyjne oraz finansowe w kontekście zdolności do utrzymania rezultatów projektu zgodnie z art. 57 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006. Doświadczenie w realizacji projektów inwestycyjnych W punkcie tym powinna znaleźć się informacja w zakresie projektów inwestycyjnych dotychczas zrealizowanych przez Wnioskodawcę (i ew. partnerów). Należy przy tym skupić się na projektach powiązanych terytorialnie, technicznie lub w zakresie celów społeczno-gospodarczych z przedmiotem zgłaszanego wniosku.

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Analiza finansowa Cele: umożliwienia oceny rentowności i efektywności finansowej projektu, ustalenia właściwego (maksymalnego) dofinansowania z funduszy UE, ocena płynności i trwałości finansowej projektu. Analizy należy wykonywać kierując się zasadami rzetelności oraz ostrożnej wyceny.

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Metoda przyrostu Analizę sporządza się przy użyciu metody przyrostu – projekt jest oceniany na podstawie różnicy w kosztach i przychodach między opcją zakładająca realizację projektu, a alternatywną opcją bez realizacji projektu, Uzyskane wartości przyrostu są przepływami pieniężnymi projektu i stanowią podstawę do analizy wskaźników dyskontowych. System wod.-kan. z projektem System wod. kan. bez projektu Wartości przyrostu

Pozostałe zasady analizy finansowej
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Pozostałe zasady analizy finansowej w analizach należy stosować ceny stałe w złotych tj. ceny z roku bazowego (po korekcie wpływu inflacji), stopa dyskontowa wynosi 5%, punktem wyjścia projekcji finansowych są dane finansowo-księgowe podmiotów eksploatujących przedsięwzięcie/system za rok poprzedni, prognoza finansowa sporządzana musi być w okresach rocznych (stan kont na 31.12) dla 30-letniego okresu referencyjnego, do podstawowych narzędzi analizy należą: rachunek przepływów pieniężnych oraz rachunek zysków i strat, pomocniczo można opracować bilans dla głównych pozycji aktywów i pasywów. Zaleca się zastosowanie formatu tabel zgodnego z przepisami o rachunkowości (grupy główne), przy czym minimalne zestawienie powinno obejmować: nakłady inwestycyjne, przychody operacyjne, koszty operacyjne, wartość rezydualną.

Harmonogram, nakłady inwestycyjne
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Harmonogram, nakłady inwestycyjne W studium należy uszczegółowić i opisać informacje podawane we wniosku o dofinansowanie w zakresie: planowanych terminów realizacji, w tym procedur wyłonienia wykonawcy (zamówienia publiczne), terminów realizacji poszczególnych etapów, terminów odbiorów, planowanych rozliczeń; nakładów inwestycyjnych, w tym kwalifikowalności poszczególnych kategorii, pod kątem celów RPO oraz wymogów IZ RPO (Podręcznik kwalifikowalności); należy przy tym zwrócić uwagę na kwestie kwalifikowalności dot. dokumentacji, nadzoru inwestorskiego, kosztów jednostki realizującej projekt, kosztów obsługi zamówień publicznych, promocji, podatku od towarów i usług itd. W studium zaleca się przedstawienie terminarza realizacji w postaci harmonogramu rzeczowo-finansowego, który przedstawia nakłady ponoszone na poszczególne składniki inwestycji (lub etapy) – w formie tabelarycznej lub np. wykresu Gantta.

Umorzenie, nakłady odtworzeniowe, amortyzacja
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Umorzenie, nakłady odtworzeniowe, amortyzacja Środki trwałe zużywają się w czasie czego odzwierciedleniem jest zmniejszenie ich wartości bieżącej (umorzenie wartości bilansowej) oraz amortyzacja (jako kategoria kosztu), Okres referencyjny jest dłuższy niż okresy umorzenia niektórych składników majątkowych systemu wodnokanalizacyjnego, w związku z czym analiza finansowa powinna przewidzieć wydatki na odtworzenie majątku objętego projektem – minimum, aby utrzymać jego użyteczność do końca okresu referencyjnego. Plan inwestycji odtworzeniowych stanowi także element uzasadnienia trwałości (technicznej) projektu. Należy zaznaczyć, iż nakłady odtworzeniowe powodują wzrost wartości środków trwałych, co oznacza, że podlegają amortyzacji. Nie należy ich mylić z kosztami bieżących napraw, remontów i konserwacji zaliczanych wprost do kosztów operacyjnych.

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Wartość rezydualna Metoda amortyzacyjna: Likwidacja przedmiotu inwestycji po upływie okresu referencyjnego Wartością rezydualna jest sumą wartości bieżącej środków trwałych stanowiących przedmiot inwestycji z wartością bieżącą nakładów odtworzeniowych na koniec 30-tego roku analizy. Wybór metody amortyzacji (liniowa, progresywna, degresywna) należy do Wnioskodawcy, przy czym musi być ona jednolita dla całej analizy. Metoda „renty dożywotniej”: Brak likwidacji, funkcjonowanie bezterminowe. Wartość rezydualna jest kalkulowana w oparciu o wysokość przewidywanych przychodów wygenerowanych przez analizowaną inwestycję po upływie okresu referencyjnego, zgodnie ze wzorem: W przypadku, gdy wyliczona wartość jest ujemna należy przyjąć wartość zero.

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Analiza popytu W analizie należy przedstawić dane ilościowe oraz kalkulację przyszłych cen dla użytkowników za odprowadzanie i oczyszczanie ścieków / zaopatrzenie w wodę. Analiza ilościowa obejmuje między innymi następujące grupy beneficjentów ostatecznych: Mieszkańców, Przedsiębiorstwa, Podmioty publiczne (szkoły, ZOZ, urzędy itp.) Turystów, Zużycie jednostkowe dla ww. grup należy przyjąć na podstawie udokumentowanego przepływu z ubiegłych okresów lub opierać się na kalkulacjach wykonanych w dokumentacji technicznej lub na powszechnie przyjętych normach zużycia wody (np. Dz. U. z 2002 r., nr 8 poz. 70). Przyjęte założenia należy uzasadnić. Ilość ścieków należy przyjąć zgodnie z przewidywanym zużyciem wody.

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Dla projektów gospodarki ściekowej należy przeprowadzić wyliczenie wskaźnika RLM projektu, na który składa się: Liczba Mieszkańców (osoby fizyczne) + Równoważna LM obliczona na podstawie szacunku wielkości przepływu ścieków oraz udokumentowanych parametrów fizykochemicznych ścieków surowych.

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Przychody Kalkulacja taryf: 1. punktem wyjścia są taryfy obowiązujące w danym systemie wod. – kan., 2. kalkulacja kosztowa zgodnie z zasadą „zanieczyszczający płaci”, 3. ustalenie poziomu cen akceptowalnych społecznie (łącznie do 3 % dochodu do dyspozycji gospodarstw domowych). Na podstawie przewidywanego popytu oraz ustalonego planu taryfowego należy określić poziom przyszłych przychodów projektu. W oparciu o dane z lat ubiegłych należy również uwzględnić ryzyko braku ściągalności opłat.

Koszty operacyjne – zasady ogólne
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Koszty operacyjne – zasady ogólne Koszty należy przedstawiać w układzie kont rodzajowych lub bardziej szczegółowych (pomocniczych): Amortyzacja*, Wynagrodzenia, Narzuty na wynagrodzenia, Materiały i energia, Usługi obce, Podatki (np. podatek od nieruchomości) i opłaty, Pozostałe koszty; Dla każdej kategorii kosztów wymagane jest szczegółowe uzasadnienie przyjętych założeń; W przypadku realizacji tylko sieci kanalizacyjnej, należy uwzględnić nie tylko koszty odprowadzania, ale również oczyszczania ścieków (dla wodociągów odpowiednio – koszty poboru dodatkowej wody); W osobnej pozycji należy uwzględnić koszty utylizacji pozostałości poprocesowych; * Obliczając koszty operacyjne w celu ustalenia wyniku i wskaźników finansowych projektu, pomija się wszystkie pozycje, którym nie odpowiada rzeczywisty wydatek pieniężny (amortyzację i rezerwy na wydatki nadzwyczajne);

Wynik finansowy projektu
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Wynik finansowy projektu Na podstawie przepływów pieniężnych (wariant przyrostu) należy wyznaczyć finansowe wskaźniki efektywności przedsięwzięcia, czyli: FRR/C projektu (finansowa stopa zwrotu z inwestycji), FNPV/C projektu (finansowa zaktualizowana wartość netto), Do obliczenia ww. wskaźników należy wziąć pod uwagę następujące przepływy środków pieniężnych (FCF) w okresie referencyjnym: jako wydatki: początkowe nakłady inwestycyjne, inwestycje odtworzeniowe, koszty działalności operacyjnej (bez amortyzacji), oraz jako wpływy: wpływy z przychodów generowanych przez projekt, wartość rezydualną projektu na koniec okresu jego użytkowania. Ocenie merytorycznej technicznej będą podlegać wyłącznie projekty, które spełnią łącznie kryteria progowe wskaźników finansowych, określone w Szczegółowym Opisie RPO WP tj. FNPV/C < 0 i FRR/C < stopa dyskonta (5%). W obliczeniach obu wskaźników pełną wartość nakładów inwestycyjnych bez względu na to, kto je ponosi.

Ustalenie poziomu dofinansowania
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Ustalenie poziomu dofinansowania Kluczowym elementem studium wykonalności projektów generujących dochody jest ustalenie luki w finansowaniu projektu i poziomu maksymalnego dopuszczalnego dofinansowania. Punkt niniejszy nie będzie występował w studiach wykonalności projektów podlegających przepisom w zakresie udzielania pomocy publicznej na inwestycje ochrony środowiska. Opis metodologii zostanie przedstawiony w odrębnej prezentacji.

Trwałość finansowa projektu
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Trwałość finansowa projektu Analiza finansowa inwestycji powinna wykazać finansową trwałość projektu, która oznacza, że przedsięwzięciu nie grozi wyczerpanie środków pieniężnych i utrata zdolności do bieżącego regulowania wydatków. Zapewnienie płynności wymaga harmonizacji czasowej wpływów i wydatków i jest niezbędne na etapie wdrażania i eksploatacji. Podstawowym narzędziem do analizy trwałości jest pełny rachunek przepływów pieniężnych inwestycji (część operacyjna, inwestycyjna i finansowa). Dane dotyczące ww. pozycji należy zaczerpnąć z poprzednich analiz. Trwałość występuje wtedy, gdy suma przepływów generowanych przez projekt jest dodatnia we wszystkich latach objętych analizą.

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Kolejnym wymaganym krokiem analizy trwałości jest weryfikacja zdolności Wnioskodawcy (podmiotu eksploatującego) do zapewnienia środków finansowych koniecznych do pokrycia kosztów eksploatacji. W tym celu na podstawie oszacowanego wcześniej zapotrzebowania na środki obrotowe i inwestycyjne, należy określić źródła pochodzenia kapitału niezbędnego do zapewnienia płynności na etapie realizacji i eksploatacji projektu. Dane te służą uzasadnieniu, czy wydatki nie zagrożą stabilności finansowej Wnioskodawcy/podmiotu odpowiedzialnego za eksploatację. Zmiany przepływów pieniężnych, zaczerpnięte z analizy finansowej, należy również odnieść do prognozowanej sytuacji całego systemu gospodarki wodnościekowej gminy. Co do zasady w analizie trwałości stosuje się przepływy nominalne (niezdyskontowane).

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Analiza ekonomiczna Cel: określenie korzyści i kosztów społecznych i gospodarczych wywołanych realizacją projektu. Punktem wyjścia do sporządzenia analizy są ustalenia przyjęte w analizie finansowej, które należy: skorygować o efekty związane z systemem fiskalnym, skorygować o efekty zewnętrzne, przekształcić z cen rynkowych na ceny rozrachunkowe,

Korekta o efekty fiskalne
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Korekta o efekty fiskalne Korekty fiskalne polegają na odliczeniu tych wydatków, które nie mają odpowiednika w realnych zasobach, jak np. dotacje i podatki pośrednie (VAT) od nakładów i przepływów projektu. Ponadto: objęte analizą ekonomiczną nakłady i koszty powinny obejmować podatki bezpośrednie (np. od nieruchomości), należy pominąć „płatności z tytułu ubezpieczeń społecznych na rzecz osób fizycznych, We wszystkich wyżej opisanych przypadkach należy każdorazowo zweryfikować, czy nie dochodzi do podwójnego liczenia ww. składników np. podatek od dochodów osób fizycznych – dla beneficjentów ostatecznych stanowi obciążenie wynagrodzenia brutto, zaś dla gminy (w części) stanowi dodatkowy dochód.

Korekta o efekty zewnętrzne
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Korekta o efekty zewnętrzne W pozycjach wydatków i wpływów należy uwzględnić także zewnętrzne koszty i korzyści, którym nie towarzyszą przepływy pieniężne, np. zwiększony ruch turystyczny, wzrost wartości nieruchomości itd. Należy przy tym szczegółowo opisać i uzasadnić przesłanki przyjętych w tym zakresie szacunków. Zazwyczaj czynniki te będą nawiązywać do określonych dla projektu wskaźników rezultatów lub oddziaływań. Konieczne jest przypisanie im określonych wartości zarówno fizycznych jak i oszacować ich wartość w pieniądzu. Do najpopularniejszych metod szacowania wartości środowiska (w tym korzyści i kosztów projektu) należą: metoda oddziaływanie skutek (zwana metodą efektów produkcyjnych), metoda odtworzeniowa, metoda prewencyjna, koszty utraconych możliwości.

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Nie istnieje jedna uniwersalna metoda szacowania kompleksowo strat gospodarczych spowodowanych zanieczyszczeniami środowiska. Dlatego też przedstawiane czynniki i ich wartości powinno cechować: pewność lub obiektywnie wysokie prawdopodobieństwo zaistnienia, racjonalna metodologia oszacowania (poparta np. normami, obowiązującymi stawkami opłat, cenami rynkowymi, przeprowadzonymi badaniami naukowymi, statystyką). Do najczęściej występujących korzyści ekonomicznych w zakresie infrastruktury wodno-ściekowej zaliczyć można np.: korzyści wynikające z dodatkowego zatrudnienia, zmniejszenie ilości i stężeń zanieczyszczeń odprowadzanych do środowiska bez oczyszczenia, oszacowanie metodami hedonicznymi (hedonic price ) zmian wartości nieruchomości oraz przeznaczenia gruntów rolnych na cele inwestycyjne, wzrost dochodów w wyniku działalności ubocznej (turystyka, rybołówstwo, działalność gospodarcza, które rozwiną się lub zostaną utrzymane), zmniejszenie ilości i stężeń zanieczyszczeń, na które narażeni są konsumenci nieoczyszczonej wody,

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Odpowiednie pozycje oszacowania należy zaprezentować w formie tabelarycznej dla okresu referencyjnego (30 lat) jako wpływy ekonomiczne projektu. Dla tych kategorii oddziaływań, dla których kwantyfikacja i oszacowanie wartości byłoby obarczone zbyt dużym ryzykiem (dla których wnioskodawca nie dysponuje wiarygodnymi i uzasadnionymi szacunkami), należy przedstawić opis uwzględniający charakterystykę i skalę pozytywnych oddziaływań (analiza wielokryterialna).

Koszty społeczno gospodarcze związane z realizacją projektu
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Koszty społeczno gospodarcze związane z realizacją projektu Do przykładowych dodatkowych kosztów ekonomicznych można zaliczyć: koszty związane ze wzrostem opłat za odprowadzanie ścieków/dostawę wody, w tym w związku z przekroczeniem poziomu opłat akceptowalnych społecznie, utracone korzyści alternatywnego wykorzystania nieruchomości przeznaczonych włącznie do celów projektu, negatywne efekty zewnętrzne na etapie budowy związane z otwarciem placów budowy, zwłaszcza w przypadku sieci infrastruktury miejskiej (ujemny wpływ na funkcje mieszkaniowe, produkcyjne i usługowe, możliwości poruszania się, dziedzictwo historyczne i kulturowe, na warunki działalności rolniczej i na elementy infrastruktury itp.), niekorzystne efekty zewnętrzne w wyniku potencjalnego oddziaływania na środowisko (zużycie ziemi, pogorszenie stosunków wodnych, pogorszenie walorów krajobrazowych, wpływ na środowisko przyrodnicze) i na infrastrukturę innego rodzaju (np. zmniejszenie nośności drogi).

Analiza wskaźników ekonomicznych
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Analiza wskaźników ekonomicznych Wartości korzyści i kosztów ekonomicznych należy przedstawić w formie tabelarycznej dla okresu prognozy (30 lat). Do obliczenia ww. wskaźników należy wziąć pod uwagę następujące przepływy o charakterze ekonomicznym: wydatki: nakłady inwestycyjne (bez uwzględniania dotacji), koszty ekonomiczne, wpływy: przychody i korzyści o charakterze ekonomicznym, wartość rezydualną.

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Na podstawie tych przepływów pieniężnych należy wyznaczyć ekonomiczne wskaźniki efektywności przedsięwzięcia, czyli: ERR projektu, ENPV projektu, B/C projektu. Wskaźnik B/C oznacza stosunek zdyskontowanych korzyści do sumy zdyskontowanych kosztów generowanych w okresie referencyjnym. W celu uproszczenia obliczeń zaleca się, aby dla analizy ekonomicznej stosować stopę dyskontową równą stopie przyjętej w analizie finansowej (5 % dla cen stałych), w przypadku dużych projektów wymagana społeczna stopa dyskontowa wynosi 5,5 %. Należy przy tym podkreślić, że zgodnie z kryteriami oceny merytorycznej określonymi w Szczegółowym Opisie RPO WP, dofinansowaniem ze środków EFRR może być objęty jedynie projekt społecznie „korzystny” tj. charakteryzujący się wskaźnikami: ENPV > 0, oraz ERR > społeczna stopa dyskonta (5%), oraz B/C > 1

Analiza oddziaływania na środowisko
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Analiza oddziaływania na środowisko W rozdziale niniejszym należy opisać oddziaływania projektu na sferę środowiska oraz uzasadnić zgodność przedsięwzięcia z zasadami polityki ochrony środowiska UE: procedurę ooś przedsięwzięcia, przedstawienie analizy poszczególnych obszarów oddziaływania inwestycji na środowisko, opisać czy wystąpią oddziaływania na obszary Natura 2000 lub inne obszary chronione.

Analiza ryzyka i wrażliwości
EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Analiza ryzyka i wrażliwości Analiza ryzyka obejmuje: identyfikację istniejących i potencjalnych zagrożeń, określeniu prawdopodobieństwa ich wystąpienia, wpływu na projekt, analizę działań zapobiegawczych. Do najważniejszych grup ryzyka należą np.: ryzyka społeczne (konflikty, dysponowanie nieruchomościami), popytowe, finansowe (związane ze źródłami finansowania, przychodami i kosztami operacyjnymi), prawne, organizacyjne i związane z zasobami ludzkimi, techniczne i związane z infrastrukturą. Zaleca się również przeprowadzenie analizy wrażliwości podstawowych wskaźników finansowych lub ekonomicznych (np. NPV, IRR) w zależności od zmian kluczowych czynników składowych przepływów finansowych lub ekonomicznych (np. cen, kosztów eksploatacyjnych, wzrostu nakładów inwestycyjnych).

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Załączniki do studium wymaganym załącznikiem jest Specyfikacja wskaźników podlegających ocenie merytorycznej, zaleca się załączenie matrycy logicznej projektu, w związku z ograniczeniami technicznymi dotyczącymi prezentacji rozbudowanej analizy finansowej projektu wynikającej z zastosowania metody przyrostu – szczegółowe tabele z prognozami poszczególnych przepływów dla 30-letniego okresu referencyjnego zaleca się zamieścić jako załączniki do studium,

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Potencjalne błędy błędna (lub brak) identyfikacja potrzeb i celów projektu, brak analizy wariantów, brak rzetelności przedstawianych danych i wyliczeń – w przypadku podawania danych statystycznych lub technicznych należy bezwzględnie określić ich źródło; w zakresie analizy finansowej i ekonomicznej: niespójne stosowanie założeń – w tym różnice wartościowe poszczególnych parametrów, nieuwzględnienie wartości rezydualnej, lub jej uwzględnienie w niezdyskontowanej wysokości, pominięcie niektórych kosztów operacyjnych, uwzględnienie amortyzacji w wyliczeniach wskaźników finansowych, brak analizy trwałości (należy zwrócić uwagę na inne inwestycje Wnioskodawcy), brak korekty fiskalnej w analizie ekonomicznej, brak rzetelnej metodologii i wiarygodnych danych w zakresie szacowania tzw. zewnętrznych korzyści ekonomicznych, nieuwzględnienie kosztów zewnętrznych w analizie ekonomicznej,

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Dziękuję za uwagę

EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres

Wejść

Zaloguj się poprzez sieć społeczną:

EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres