Opis wybranych metod – metody impresji i ekspresji Metoda projektu Spis treści: Opis wybranych metod – metody impresji i ekspresji Metoda projektu Gra symulacyjna Opis wybranych metod – metoda graficznego zapisu Drzewo decyzyjne Mapa pojęciowa Metoda „Webquest” Opis metody Opis metody c.d. Struktura metody webquestu Zakończenie Strona główna Pojęcie metody Jak zapamiętujemy Powinności nauczyciela Powinności nauczyciela c.d. Rola nauczyciela Cele metod aktywizujących Podział metod aktywizujących Metoda problemowa Metoda problemowa c.d. Metody ekspresji i impresji Metody graficznego zapisu Opis wybranych – metody problemowe Burza mózgów Dyskusja panelowa Dyskusja okrągłego stołu Dyskusja piramidowa

Metody aktywizujące

Pojęcie metody: „Methodos” to po grecku droga, sposób postępowania. Przez metodę nauczania będziemy rozumieć „systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniami, umożliwiający osiąganie celów kształcenia, inaczej mówiąc, jest to wypróbowany układ czynności nauczycieli i uczniów realizowanych świadomie w celu spowodowania założonych zmian w osobowości uczniów" (Okoń, 1992, s. 121). Spis treści:

Jak zapamiętujemy ? Spis treści:

„Przejście od stanu aktywności słabszej do bardziej intensywnej nazywamy procesem aktywizacji lub aktywnością”

Źródłem aktywności jest potrzeba Potrzeba (wg W. Okonia) jest stanem, w którym jednostka odczuwa chęć zaspokojenia jakiegoś braku. Potrzebom zwykle towarzyszy silna motywacja Potrzeby stanowią czynnik dynamizujący aktywność człowieka

Klasyfikacja potrzeb: Potrzeby fizjologiczne Potrzeby bezpieczeństwa Potrzeby przynależności i miłości Potrzeba szacunku Potrzeba wiedzy i rozumienia Potrzeby estetyczne Potrzeba samorealizacji

Nauczyciele wspierający rozwój ucznia wiedzą, że trzeba odpowiadać na jego potrzeby, zainteresowania i problemy

Powinności nauczyciela Nauczyciel sposoby swej pracy z dziećmi i młodzieżą powinien dobierać w zależności od: wieku uczniów, charakterystycznych właściwości poszczególnych przedmiotów nauczania celów i zadań dydaktycznych, które ma zrealizować w ciągu danej lekcji.

Powinności nauczyciela c.d. Decydując się na pracę według wybranej metody musi: przygotować wcześniej materiały, zaaranżować miejsce nauki (odpowiednio ustawić stoliki ,ławki), pokonać własną niepewność przed eksperymentowaniem na lekcji, doskonalić swoje umiejętności metodyczno-dydaktyczne, co w początkowej fazie nie jest łatwe i wymaga dodatkowej pracy, jest to obciążenie przejściowe, które procentuje w przyszłości na wielu płaszczyznach.

Nauczyciel stosując metody aktywizujące pełni rolę: Doradcy który jest do dyspozycji, gdy uczniowie mają problem z rozwiązaniem trudnego zadania, lub gdy go nie rozumieją; Animatora- który inicjuje metody i objaśnia ich znaczenie dla procesu uczenia się, przedstawia cele uczenia się i przygotowuje materiał do pracy; Obserwatora i słuchacza - który obserwuje uczniów przy pracy i dzieli się z nimi tymi obserwacjami; Uczestnika procesu dydaktycznego - który wie, że nie musi być doskonały i jest przykładem osoby, która uczy się przez całe życie; Partnera - który jest gotowy modyfikować przygotowaną wcześniej lekcję w zależności od sytuacji w klasie.

Uczenie się jest efektywniejsze, gdy angażuje nie tylko umysł, ale i emocje, gdy daje uczniom możliwość bycia częściej twórczym niż odtwórczym

Cele stosowania metod aktywizujących Metody aktywizujące pozwalają nie tylko rozbudzić w uczniu zainteresowanie przedmiotem czy sprawdzić jego wiedzę. Główna zaleta tych metod polega na doskonaleniu umiejętności przydatnych nie tylko podczas lekcji, ale również w codziennym życiu , np. umiejętności wyciągania wniosków, myślenia analitycznego i krytycznego, łączenia zdarzeń i faktów w związki przyczynowo skutkowe, umiejętności właściwego zachowania się w nowej sytuacji , komunikatywności, dyskutowania, kreatywności. Metody aktywizujące zwiększają skuteczność nauczania, sprawiają, że zajęcia stają się bardziej atrakcyjne dla ucznia, zwiększają jego zainteresowanie przedmiotem. Wyzwalają ciekawość i większe zaangażowanie uczniów.

Podział metod aktywizujących: Metody problemowe Metody ekspresji i impresji Metody graficznego zapisu

Metody problemowe: Rola tych metod: Rozwijają umiejętność krytycznego myślenia Rola tych metod: przedstawiają uczniom sytuacje problemowe organizują proces poznawczy

Metody problemowe cd.: Przykładowe metody problemowe: burza mózgów obserwacja dyskusja panelowa metoda problemowa studium przypadku Pomoce potrzebne do ich zrealizowania: filmy dydaktyczne fotografie rysunki internet dane liczbowe

Metody ekspresji i impresji Przykładowe metody ekspresji i impresji: gra symulacyjna mapa mózgu metoda laboratoryjna metoda projektu Nastawione są na emocje i przeżycia Stanowią efekt doznań i przeżyć związanych z wykonywaniem określonych zadań

Metody graficznego zapisu Przykładowe metody graficznego zapisu: drzewko decyzyjne plakat mapa mentalna mapa skojarzeń Przyczyniają się do samodzielnego podejmowania decyzji Etapy podejmowania decyzji i cały przebieg procesu myślenia (na różnych szczeblach w określonych sytuacjach) przedstawia się na rysunku

Opis wybranych metod aktywizujących Metody problemowe

Burza mózgów Przykład dyskusji polegającej na umożliwieniu uczniom szybkiego zgromadzenia wielu konkurencyjnych lub uzupełniających się hipotez rozwiązania problemu. Można zgłaszać wszystkie pomysły i rozwiązania, w obojętnej formie, tak żeby nawet chwila namysłu nad poprawnością językową nie zmniejszyła pomysłowości. Pomysły te nie mogą być oceniane, ani komentowane, a na ich autorów nie spada żadna odpowiedzialność, czy konsekwencja za ich podanie. Cała konstrukcja burzy mózgów jest tak pomyślana, aby przerwać komunikację między fazą pomysłów i fazą oceniania pomysłów. Inne nazwy tej metody to: giełda pomysłów, sesja odroczonej oceny, jarmark pomysłów, konferencja dobrych pomysłów.

Dyskusja panelowa (dyskusja obserwowana) Charakteryzuje ją istnienie dwóch ciał: dyskutujących ekspertów (panel) uczących się słuchaczy (audytorium). Najpierw wypowiadają się eksperci, wprowadzając w temat, potem dyskutują między sobą, a następnie głos może zabierać każda osoba z audytorium.

Dyskusja okrągłego stołu Dyskusja polegająca na swobodnej wymianie poglądów między uczestnikami zajęć, a nauczycielem, przedstawiającym pewien problem, jak również między samymi uczestnikami. Charakterystyczną cechą dyskusji okrągłego stołu jest nieformalność i swoboda wypowiedzi wszystkich dyskutantów (bez względu na pozycję).

Dyskusja piramidowa Inne nazwy to: dyskusja szczeblowa, śnieżna kula, od indywidualnej pracy do stanowiska całej klasy. Problem podany przez nauczyciela każdy uczeń rozważa indywidualnie i formułuje odpowiedź pisemną. Następnie uczniowie siadają dwójkami i ustalają wspólne stanowisko. Potem dwójki dobierają się w czwórki, czwórki w ósemki itd. i za każdym razem uzgadniane jest wspólne zdanie. Na koniec wypracowuje się jedno wspólne stanowisko całej klasy.

Opis wybranych metod aktywizujących Metody ekspresji i impresji

Metoda projektów przedsięwzięcie (znacznie obszerniejsze od zadania To metoda nauczania, w której uczniowie realizują „duże„ przedsięwzięcie (znacznie obszerniejsze od zadania domowego) w oparciu o przyjęte wcześniej założenia. Zadanie jest realizowane przez uczniów samodzielnie, ale koordynowane jest ono przez nauczyciela. To on określa merytoryczne ramy projektu, a uczniowie sami wybierają sobie temat projektu. Projekty mają rozwijać samodzielność, uczyć zbierania danych, dobierania i korzystania ze źródeł, prezentowania wyników. Projekty wykonuje się najczęściej grupowo. Jest to praca długoterminowa.

Gra symulacyjna Gra symulacyjna polega na rozwiązaniu wziętego z życia problemu, przedstawionego przez graczy (uczniów), którzy symulują zaistnienie sytuacji prawdziwej, dochodzą do pewnych rozwiązań i porównują je z rozwiązaniami faktycznymi. Gracze dyskutują na nurtujący ich problem, poprzez dyskusję wyszukują współzależności oraz wymieniają się informacjami. Gry dydaktyczne maja za zadanie wyzwolenie u graczy twórczego myślenia i działania, skupiają uwagę na rozwiązywaniu problemu, włączają do pracy wszystkich uczniów, uczą analizowania sytuacji, planowania działań, korzystania z różnych źródeł informacji,

Opis wybranych metod aktywizujących Metody graficznego zapisu

Drzewo decyzyjne Stanowi graficzny obraz procesu podejmowania decyzji w określonej sprawie. Po zdefiniowaniu problemu uczniowie pracując w grupach określają cele i wartości istotne dla osób podejmujących decyzję. Następnie znajdują różne możliwości rozwiązań - ich ilość odpowiada liczbie „gałęzi" drzewa. Potem określają pozytywne i negatywne skutki każdego możliwego rozwiązania, by na koniec podjąć ostateczną decyzję.

Mapa pojęciowa (mentalna) Mapa pojęciowa jest metodą wizualnego przedstawienia problemu, rodzajem schematu pojęciowego ilustrującego nasz sposób myślenia za pomocą słów, obrazów, zdjęć, rysunków itp. Aby stworzyć mapę pojęciową, należy wyjść od interesującego nas pojęcia, problemu, a następnie stworzyć wokół niego sieć logicznych połączeń.

Dziękuję za uwagą