Pacjent i pielęgniarka rodzinna -pozytywna współpraca Alina Malinowska pielęgniarka rodzinna

Pielęgniarstwo rodzinne jest działem pielęgniarstwa w podstawowej opiece zdrowotnej, obejmującej opieką rodzinę, poszczególnych jej członków oraz osoby samotne w środowisku ich życia i mieszkania. Uzyskanie korzystnej zmiany stanu oraz zwiększenie potencjału zdrowia poszczególnych członków rodziny, uznaje się za podstawowy cel działań pielęgniarki rodzinnej, stanowiący kryterium oceny jej pracy.

PIELĘGNIARKA W ROZUMIENIU USTAWY Z DNIA 15 lipca 2011 r ROKU O ZAWODACH PIELĘGNIARKI I POŁOŻNEJ wykonuje zawód samodzielny. O samodzielności zawodu świadczy określanie pielęgniarstwa jako profesji.

Profesję cechuje wysoki stopień społecznie akceptowanej autonomii zawodu. Charakteryzuje się przede wszystkim szerokoprofilowym, trwającym przez długi czas kształceniem do zawodu, wypracowaniem własnego kodeksu etycznego i standardów zawodowych, wyspecjalizowanymi usługami i wypracowanymi podstawami teoretycznymi.

Profesjonalizm pielęgniarki rodzinnej obliguje ją do pełnej świadomości, jakie świadczenia jest kompetentna udzielać. Kompetencja obejmuje trzy, wzajemnie powiązane, lecz dające się odróżnić sfery: - zakres wiedzy i umiejętności - zakres obowiązków i odpowiedzialności - zakres pełnomocnictw, uprawnień i możliwości

Specyfika zdań pielęgniarki rodzinnej Podmiot pracy pielęgniarki Rozpoznawanie potrzeb zdrowotnych społeczeństwa i realizacja działań zorientowanych głównie na: - wyrobienie odpowiedzialności za własne zdrowie, - uczestnictwo pielęgniarek w zachowaniu i poprawie stanu zdrowia osób, rodzin, pacjentów objętych opieką dyspanseryjną i zaliczanych do osób wysokiego ryzyka rozwoju chorób- zwłaszcza cywilizacyjnych. samodzielność przy realizowaniu zadań Czas pracy Problemy pacjenta zawsze rozpatrywane w kontekście rodziny

Specyfika zdań pielęgniarki rodzinnej Praca pielęgniarki rodzinnej ukierunkowana na promocję zdrowia wymaga partnerskich relacji z podopiecznymi i ich rodzinami, a także profesjonalnego wspomagania rodzin, osób w zakresie utrzymania i wzmacniania zdrowia. Praca pielęgniarki ukierunkowana prewencyjnie na podstawie rozmów z pacjentem i wywiadu środowiskowego dokonuje rozpoznania czynników ryzyka rozwoju chorób. Praca pielęgniarki z osobami chorymi- okresowo lub przewlekle- pacjentami w terminalnej fazie choroby, alkoholikami, chorymi psychicznie, dziećmi i młodzieżą z różnymi problemami zdrowotnymi ( w różnym wieku) i ich rodzinami.

Specyfika zdań pielęgniarki rodzinnej ▪Efekty (wyniki) procesu pielęgnowania zależą zarówno od aktywności pielęgniarki, jak i samej rodziny. ▪wykorzystanie środków, którymi dysponuje rodzina oraz środków i zasobów, którymi środowisko lokalne może je wesprzeć. Pielęgniarka w ramach procesu pielęgnowania pełni rolę kierowniczą, ale realizowanie tej roli wymaga pełnego uznania, akceptowania i poszanowania prawa chorego. Chory jest nie tylko biernym odbiorcą opieki pielęgniarskiej, ale również uczestniczy w pielęgnowaniu zdrowia, współpracuje i staje się za nie odpowiedzialny.

Pielęgniarka środowiskowo/rodzinna to pielęgniarka pracująca w podstawowej opiece zdrowotnej, wypełniająca funkcje pielęgniarskie wobec rodziny i jej członków, społeczności lokalnej, w środowisku ich zamieszkania, w sytuacji zdrowia, choroby i niepełnosprawności. Pielęgniarka środowiskowa świadczy swoje usługi na wniosek chorego. Należy zgłosić się do pielęgniarki POZ w miejscu, w którym jesteśmy zdeklarowani

W realizacji świadczeń zdrowotnych pielęgniarka rodzinna współpracuje z: lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej/rodzinnym, pielęgniarką w środowisku nauczania i wychowania, położną środowiskową/rodzinną, pielęgniarką/położną praktyki, pielęgniarką opieki długoterminowej, innymi Świadczeniodawcami zgodnie z potrzebami podopiecznych, przedstawicielami organizacji i instytucji działających na rzecz zdrowia rodziny.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 października 2005 r Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 października 2005 r. w sprawie zakresu zadań lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2005 r. Nr 214, oz.1816).

Zakres zadań pielęgniarki rodzinnej Świadczenia w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki chorób obejmują: 1) rozpoznawanie, ocenę i zapobieganie zagrożeniom zdrowotnym u świadczeniobiorców; 2) rozpoznawanie potrzeb pielęgnacyjnych i problemów zdrowotnych świadczeniobiorców; 3) prowadzenie edukacji zdrowotnej; 4) prowadzenie poradnictwa w zakresie zdrowego stylu życia; 5) monitorowanie rozwoju dziecka zgodnie z odrębnymi przepisami; 6) realizację programów zdrowotnych i profilaktyki chorób; 7) prowadzenie działań profilaktycznych u świadczeniobiorców z grup ryzyka zdrowotnego; 8) organizację grup wsparcia; 9) profilaktykę chorób wieku rozwojowego; 10) edukację w zakresie obowiązkowych szczepień ochronnych oraz informacje o szczepieniach zalecanych

Zakres zadań pielęgniarki rodzinnej Świadczenia pielęgnacyjne obejmują: 1) realizację opieki pielęgnacyjnej u świadczeniobiorców w różnych stanach zdrowia i choroby zgodnie z aktualną wiedzą medyczną i współczesnymi standardami opieki pielęgniarskiej; 2) wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych zgodnie z odrębnymi przepisami; 3) przygotowywanie i aktywizowanie do samoopieki i samopielęgnacji w chorobie i niepełnosprawności. Świadczenia diagnostyczne obejmują: 1) przeprowadzanie wywiadów środowiskowych; 2) wykonywanie badania fizykalnego; 3) wykonywanie podstawowych pomiarów życiowych i ich ocenę oraz interpretację; 4) ocenę stanu ogólnego chorego oraz procesu jego zdrowienia; 5) ocenę jakości życia i wydolności psychofizycznej świadczeniobiorcy; 6) wykrywanie odchyleń od normy rozwojowej; 7) wykonywanie testów diagnostycznych poza laboratorium w oparciu o zestawy i aparaturę przeznaczoną do wykonywania oznaczeń w miejscu zamieszkania świadczeniobiorcy; 8) ocenę i monitorowanie bólu; 9) ocenę wydolności pielęgnacyjno-opiekuńczej rodziny; 10) pobieranie materiału do badań diagnostycznych zgodnie z odrębnymi przepisami

Zakres zadań pielęgniarki rodzinnej Świadczenia lecznicze, zgodnie z odrębnymi przepisami, obejmują: 1) udzielanie pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i w nagłych zachorowaniach, w tym prowadzenie resuscytacji krążeniowo-oddechowej; 2) podawanie leków różnymi drogami i technikami zleconymi przez lekarza oraz zgodnie z odrębnymi przepisami, w tym wykonywanie iniekcji dożylnych, podskórnych, śródskórnych oraz wykonywanie wlewów dożylnych; 3) zakładanie opatrunków na rany, odleżyny, oparzenia; 4) cewnikowanie pęcherza 5) wykonywanie wlewów/wlewek doodbytniczych; 7) wykonywanie zabiegów pielęgnacyjno-leczniczych w stomiach, przetokach i ranach trudno gojących się w porozumieniu z lekarzem; 8) zdejmowanie szwów; 9) wykonywanie inhalacji; 10) wykonywanie zabiegów z zastosowaniem ciepła i zimna; 11) stawianie baniek; 12) ustalanie diety w żywieniu przewlekle chorych; 13) dobór technik karmienia w zależności od stanu chorego; 14) doraźną modyfikację dawki leków przeciwbólowych, w uzgodnieniu z lekarzem i zgodnie z wykazem leków, do podawania których uprawniona jest pielęgniarka.

Zakres zadań pielęgniarki rodzinnej Świadczenia rehabilitacyjne obejmują: 1) rehabilitację przyłóżkową w celu zapobiegania powikłaniom wynikającym z procesu chorobowego i długotrwałego unieruchomienia; 2) usprawnianie ruchowe; 3) drenaż ułożeniowy, prowadzenie gimnastyki oddechowej; 4) ćwiczenia ogólnousprawniające; 5) ułożenie i przemieszczanie chorego w łóżku

Zakres zadań pielęgniarki rodzinnej Świadczenia socjalno-bytowe Koordynacja i organizacja działań na rzecz podopiecznego w zakresie spraw socjalnych poprzez instytucje, stowarzyszenia, organizacje pozarządowe oraz placówki ochrony zdrowia. organizowanie pomocy sąsiedzkiej / rodzinnej powiadamianie ośrodka pomocy rodzinie lub podmiotu leczniczego o potrzebie objęcia opieką pacjenta

Sprawowanie pieczy nad pacjentem przez pielęgniarkę rodzinną nie zwalnia z obowiązku opieki rodziny/opiekunów, w tym opiekunów instytucjonalnych. Pielęgniarka POZ może tworzyć listę aktywną wyłącznie u jednego świadczeniodawcy.

● Dni i godziny przyjęć, w tym wizyt domowych, określa harmonogram pracy pielęgniarki. ● W uzasadnionych medycznie przypadkach świadczenia udzielane są bezzwłocznie lub w dniu zgłoszenia. ● W schorzeniach przewlekłych oraz w pozostałych przypadkach pielęgniarka udziela świadczeń w terminie uzgodnionym z pacjentem.

Pielęgniarska opieka długoterminowa to opieka nad obłożnie i przewlekle chorymi przebywającymi w domu. Pacjenci objęci taką opieką nie wymagają leczenia w warunkach stacjonarnych. Ze względu na istniejące problemy zdrowotne wymagają jednak systematycznej i intensywnej domowej opieki pielęgniarskiej, realizowanej we współpracy z lekarzem POZ. Świadczenia udzielane są na podstawie skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, do którego dołącza się kartę oceny pacjenta do objęcia pielęgniarską opieką długoterminową domową. Należy pamiętać, że rodzina pacjenta lub jego opiekun faktyczny zapewnia środki higieniczne i opatrunkowe, leki i inne wyroby medyczne zlecone przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego.

Pomoc opiekunki środowiskowej /MOPR/ /PCPR/. Podstawowym zadaniem opiekunki środowiskowej jest niesienie pomocy i świadczenie usług opiekuńczych w odniesieniu do osób przewlekle chorych, samotnych i niesamodzielnych, które nie mają dostatecznego wsparcia ze strony rodziny lub innych osób otoczenia. Zadania opiekunki środowiskowej: pomaganie podopiecznemu w codziennych czynnościach domowych /robienie zakupów, sprzątanie, gotowanie, pranie/ pielęgnowanie oraz dbanie o zdrowie, higienę osobistą ludzi chorych i niesamodzielnych /mycie, kąpanie, czesanie, golenie, ubieranie, słanie łóżka i zmiana pościeli oraz bielizny osobistej osobie unieruchomionej w łóżku oraz prowadzenie najprostszych ćwiczeń rehabilitacyjnych, uzgodnionych z lekarzem/ udzielanie pierwszej pomocy w przypadkach zagrożenia zdrowia i życia podopiecznego, mobilizowanie podopiecznego do aktywnego spędzania czasu wolnego i rozwijanie jego zainteresowań, aktywizowanie podopiecznego do zwiększenia jego samodzielności życiowej, doradzanie w zakresie planowania i organizacji gospodarstwa domowego, kontaktowanie się z różnego rodzaju instytucjami w celu rozwiązywania problemów zdrowotnych, materialnych, mieszkaniowych, rodzinnych i prawnych podopiecznego, inicjowanie pozytywnych relacji międzyludzkich w najbliższym otoczeniu podopiecznego, a zwłaszcza z członkami jego rodziny.

Kto może ubiegać się o pomoc opiekunki społecznej: osoby samotne, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób, a są jej pozbawione; osoby, które wymagają pomocy innych osób, a rodzina, w tym wspólnie zamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.

Niezbędne do objęcia usługami opiekuńczymi jest: zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia uzasadniające korzystanie z usług opiekuńczych i zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz informację jaka pomoc i na ile godzin dziennie jest potrzebna; odwiedzenie osoby oczekującej pomocy w środowisku zamieszkania przez pracownika socjalnego w celu przeprowadzenia wywiadu środowiskowego i oceny sytuacji życiowej podopiecznego.   Odpłatność za usługi opiekunki środowiskowej ustala Rada Miasta lub Rada Gminy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach można obniżyć lub całkowicie od niej odstąpić.