Aktualny stan i perspektywy branży drobiarskiej Departament Analiz Makroekonomicznych i Sektorowych Aktualny stan i perspektywy branży drobiarskiej Michał Koleśnikow Osada Karbówko, 27.05.2010

Konspekt prezentacji Bieżąca sytuacja na rynku bieżący poziom cen prognozy na najbliższe miesiące Perspektywy średnio- i długoterminowe, analiza SWOT

Bieżąca sytuacja na rynku

Ceny żywca są wyższe niż przeciętnie… PLN/kg indyki kurczęta Źródło: MRiRW, opracowanie BGŻ Średnia dla IV w latach 2005-2009: 2,85 Obecnie o 9,6% więcej Średnia dla IV w latach 2005-2009: 4,03 Obecnie o 7,4% więcej

…również relatywnie w stosunku do cen trzody… 1 kg kurcząt = … kg trzody 0,89 średnia Źródło: MRiRW, opracowanie BGŻ Średnia w latach 2004-2009: 0,75

…lecz zbliżone do przeciętnych w stosunku do cen pasz 1 kg kurcząt = … kg pełnoporcjowej mieszanki paszowej 2,95 średnia Źródło: MRiRW, opracowanie BGŻ Średnia dla IV w latach 2005-2009: 2,94

Nieco niższa od przeciętnych jest relacja cen indyków do cen pasz 1 kg indorów = … kg pełnoporcjowej mieszanki paszowej średnia 3,83 Źródło: MRiRW, opracowanie BGŻ Średnia dla IV w latach 2005-2009: 3,98

Marże zakładów w 2009 r. znacznie wzrosły lecz obecnie znów nie są wysokie Różnica pomiędzy cenami (PLN/kg): zbytu tuszki 65% a zakupem kurczaka zbytu fileta z piersi kurczaka a zbytu tuszki 65% Źródło: MRiRW, opracowanie BGŻ

Rentowność zakładów uległa w 2009 r Rentowność zakładów uległa w 2009 r. szybkiej poprawie lecz potem prawdopodobnie spadła Rentowność sprzedaży netto (%) ? Źródło: ISI Securities, opracowanie BGŻ

Ceny skupu żywca drobiowego - prognoza Wzrostowi cen będą sprzyjały: Czynniki sezonowe Oczekiwany wzrost cen trzody Tymczasowe silne osłabienie się złotego Nowe przepisy dotyczące obsady W przeciwnym kierunku mogą działać: Możliwe umocnienie się złotego Lekkie spadki cen pasz Oczekiwany wzrost produkcji Źródło: GUS, Agro Monitor BGŻ – prognoza z 5 marca 2010

Podsumowanie bieżącej sytuacji na rynku Ceny zakupu żywca w stosunku do cen historycznych są wysokie… … podobnie jak w stosunku do cen trzody chlewnej… … lecz ze względu na stosunkowo wysokie ceny pasz, opłacalność chowu jest zbliżona do przeciętnej. W roku 2009 branża drobiarska szybko odrobiła dramatyczny spadek rentowności obserwowany w 2008 roku… … jednakże na przełomie 2009 i 2010 r. rentowność mogła ponownie się pogorszyć W najbliższych miesiącach oczekujemy dalszego umocnienia się cen żywca i generalnie dosyć dobrej sytuacji na rynku.

Perspektywy dla branży

Produkcja drobiu w ostatnich latach dynamicznie rosła, choć maleje tempo jej wzrostu Dynamika produkcji mięsa (% CAGR**) 2001-04 2005-08 Drób 11,9 6,2 Wieprzowina 0,4 -0,5 Wołowina -1,0 4,3 Źródło: IERiGŻ, szacunek BGŻ * Szacunek BGŻ na podstawie ubojów GUS ** Średnioroczna stopa wzrostu

Rośnie znaczenie eksportu w bilansie mięsa drobiowego (tys. ton mbs) 2006 2007 2008 2009* 2009/08* (%) Produkcja Import Eksport Zużycie 1 037 89 215 911 1 115 97 262 950 1 165 66 295 936 1247 75 322 1000 +7 +13 +9 W okresie 2006-2009 eksport wzrósł o 107 tys. t., a zużycie krajowe (konsumpcja) o 89 tys. ton. W 2006 r. eksport był równy 21% produkcji, a w 2009 r. już 26%. Rośnie znaczenie czynników zewnętrznych w kształtowaniu sytuacji na naszym rynku (sytuacja gospodarcza u partnerów handlowych, kursy walutowe, sytuacja popytowo-podażowa za granicą, choroby zwierząt itp.) W okresie 2006-2009 produkcja drobiu wzrosła o 20% a zużycie krajowe (konsumpcja) o 10%. Źródło: IERiGŻ, szacunek na 2009 r.: BGŻ

W ostatnich trzech latach eksport mięsa drobiowego wzrósł o połowę EKSPORT (tys. t) 2009/08: + 9% IMPORT (tys. t) 2009/08: + 13% Źródło: MF (za MRiRW), opracowanie BGŻ, dane dotyczą mięsa i podrobów drobiowych kod CN 0207 Najważniejszymi odbiorcami mięsa drobiowego są: Niemcy (28%), Czechy (13%) i Wielka Brytania (9%), natomiast dostawcami: Niemcy (26%), Wielka Brytania (19%) i Niderlandy (12%)

Nasze przewagi są największe w sektorach pracochłonnych… 2008 Przeciętne XRCA: 2004: 1,1 2008: 1,4 Źródło: BGŻ na podstawie danych Eurostat i GUS Różnice w poziomie ujawnionych przewag komparatywnych w handlu wewnątrzunijnym są w 52% tłumaczone różnicami w poziomie pracochłonności. Po wyłączeniu ze zbioru danych dla produktów zbożowych, współczynnik R-kwadrat wzrasta do 0,74 (w 2008 roku) Ujawnione przewagi w handlu wewnątrzunijnym są generalnie niższe niż w handlu pozaunijnym. Prawdopodobnie wynika to z relatywnie słabszej konkurencyjności polskiego eksportu kapitałochłonnych produktów przemysłowych w stosunku do eksportu z pozostałych krajów UE (czyli większa relatywna konkurencyjność eksportu żywności). W handlu wewnątrzunijnym w przypadku aż trzech na siedem sektorów Polska nie ma przewag w eksporcie! Im większa jest pracochłonność w danym sektorze, tym większa ujawniona przewaga komparatywna w eksporcie (XRCA) produktów tego sektora (w porównaniu z pozostałymi krajami UE)

… dlatego duże jest znaczenie kosztów pracy dla możliwości konkurowania obecnie i w przyszłości Miesięczne koszty pracy w przetwórstwie 2000 2004 2005 2006 2007 EUR/osobę Polska 599 607 716 785 886 UE-10 578 685 930 840 1 112 UE-15 3 265 3 670 3 815 3 718 3 931 UE-27 2 647 2 961 3 089 2 859 2 214 UE-27=100 23 20 27 40 22 30 29 50 123 124 130 177 CAGR (2000-2007) 6% 10% 3% Źródło: Eurostat, opracowanie BGŻ NB. Dostępne dane nie obejmują wszystkich krajów UE.

Kurs walutowy w 2009 r. był korzystny dla eksporterów, prognozy są mniej obiecujące 1 EUR = … PLN Źródło: NBP, prognoza BGŻ z dnia 27.05.2010

Mocne strony polskiego sektora drobiarskiego Wobec producentów z UE konkurencyjna cena/ niższe koszty wysoki poziom technologiczny zakładów spełnianie wysokich wymagań higieniczno-sanitarnych względnie duża dostępność siły roboczej większa dostępność ziemi duża dostępność zbóż paszowych bliskość ważnych rynków zbytu niższe opodatkowanie Wobec substytutów konkurencyjna cena krótki cykl produkcyjny nowocześniejsza i bardziej zintegrowana produkcja, większe wykorzystanie nowoczesnych technologii i wiedzy efektywne przetwarzanie paszy na białko zwierzęce rosnąca konsumpcja właściwości prozdrowotne mięsa łatwość w przyrządzaniu do spożycia

Słabe strony polskiego sektora drobiarskiego Wobec producentów z UE stosunkowo niski poziom integracji pionowej i poziomej mało silnych marek, niewielkie środki na promocję mniejsze wykorzystanie nowoczesnych technologii i wiedzy mniejsze doświadczenie w zarządzaniu w warunkach globalizującej się gospodarki droższe białkowe komponenty paszowe gorsza infrastruktura wyższe koszty pozyskania kapitału Wobec substytutów większa koncentracja produkcji powodująca: zwiększoną presję na środowisko, większe problemy z dobrostanem zwierząt, mniejsze możliwości dalszego rozwoju większy udział nowoczesnych kanałów dystrybucji w sprzedaży bardziej homogeniczny produkt – mniejsze możliwości różnicowania duża zmienność cen

Wyzwanie – wizerunek mięsa drobiowego Hugh Fearnley-Whittingshall W 2008 r. Tesco wprowadziło promocję „kurczak za 1,99 £”, która oburzyła branżę drobiarską i obrońców praw zwierząt. Tesco zostało oskarżone, że poprzez wywieraną presję na obniżki cen jest odpowiedzialne za okrutne warunki, w których produkowane są kurczęta. Jednym z efektów było podjęcie kampanii (TV, happeningi) przez jednego z najbardziej znanych kucharzy - celebrytów przeciwko Tesco i stosowanym metodom intensywnego chowu. M.in. na skutek kampanii w 2008 r. w Wielkiej Brytanii nastąpił wzrost zakupów kurcząt z wolnego wybiegu o 35% i kurcząt z systemów o podwyższonym standardzie o 42%. Jednak wciąż 82% kurcząt pochodzi z konwencjonalnych, intensywnych systemów chowu. Tesco zwiększa udział dostawców drobiu z certyfikowanych ferm stosujących podwyższone standardy dobrostanu i sprzedaje ze specjalnym logo (freedom food/farm) oraz podjęło działania PR, marketingowe i rozmowy z producentami na temat standardów dobrostanu zwierząt. Źródła: CIWF, The Poultry Site, Independent, Chicken out Campaing

Szansa – fundusze unijne Fundusze unijne* w mld EUR na lata 2007-13 Źródło: Komisja Europejska, opracowanie BGŻ * spójności, rozwój rolnictwa i rybołóstwa, według cen 2005

Szansa – wzrost konsumpcji, problem wyżywienia Według FAO do 2050 r. produkcja żywności na świecie powinna się podwoić. Wraz ze wzrostem średnich dochodów w krajach rozwijających się, jeszcze szybciej niż w przypadku wzrostu popytu na żywność ogółem, będzie rósł popyt na mięso. Produkcja drobiu jest bardzo efektywnym sposobem przetwarzania pokarmu roślinnego na białko zwierzęce, dlatego szczególnie w warunkach narastających problemów z wyżywieniem może zwiększać się udział mięsa drobiowego w diecie. Zużycie paszy na kg żywca (kg) Źródło: FAO, zdjęcie: AFP Photo/Narinder Nanu

Szansa – wzrost konsumpcji mięsa drobiowego Światowa produkcja drobiu (mln ton wbc) +13% Prognoza dynamiki produkcji mięsa 2009-15 (% CAGR*) Świat UE Drób 2,7 1,0 Wieprzowina 1,9 1,1 Wołowina 1,8 -0,4 Źródło: prognozy OECD-FAO i Komisji Europejskiej, opracowanie BGŻ *Średnioroczna stopa wzrostu

Szansa – wzrost znaczenia kwestii efektu cieplarnianego Narastająca presja krajów rozwiniętych i wielu grup nacisku powoduje nagłośnienie kwestii emisji gazów cieplarnianych (GHG) przy produkcji żywności, w tym mięsa. Na razie wpływ tego czynnika na konsumpcję jest minimalny, ale możliwe, że z czasem zyska na znaczeniu. Ze względu na dużą efektywność produkcji oraz stosowane pasze przy produkcji drobiu emitowane jest znacznie mniej GHG niż w przypadku produkcji trzody chlewnej i bydła. Emisja GHG przy produkcji 100kcal mięsa (kg ekwiwalentu CO2) Źródło: fatknowledge.blogspot.com, zdjęcie: Big Dutchman

Szanse wzrost dochodów ludności i konsumpcji mięsa w kraju i za granicą po zakończeniu kryzysu środki unijne rozwój nowych technologii /wiedzy w zakresie produkcji rolnej i przetwórstwa wzrost znaczenia właściwości prozdrowotnych żywności otwarcie nowych rynków eksportowych narastające problemy wyżywienia na świecie wzrost znaczenia kwestii ekologicznych (np. efektu cieplarnianego) przyjęcie euro (ale zależy od kursu konwersji)

Wyzwania możliwość dalszego umacniania się złotego w dłuższej perspektywie rosnące znaczenie kwestii ochrony środowiska, zdrowia i dobrostanu zwierząt – np. normy dotyczące obsady kurcząt brojlerów i indyków, salmonella możliwy zakaz stosowania komponentów GMO w paszach możliwa liberalizacja światowego handlu produktami rolno-spożywczymi (np. WTO), rosnąca produkcja w Rosji i na Ukrainie, dalszy wzrost siły Brazylii i Stanów Zjednoczonych możliwość wystąpienia chorób zwierząt rosnące koszty pracy i ziemi, możliwość ogólnoświatowego wzrostu cen pasz możliwe nasycenie rynku krajowego rosnąca siła przetargowa sieci handlowych

Bank BGŻ wierzy w DOBRE PERSPEKTYWY dla branży drobiarskiej w Polsce. Ważne jest jednak aby opierając się na SILNYCH STRONACH wykorzystać pojawiające się SZANSE oraz unikać lub sprawnie przystosować się do możliwych ZAGROŻEŃ. Bank BGŻ jest PARTNEREM, który może Państwu w tym pomóc.

Publikacje regularne Zespołu ds. Analiz Rolnych Banku BGŻ Agro Tydzień Agro Monitor Klienci Banku BGŻ mogą otrzymywać powyższe publikacje za pośrednictwem poczty elektronicznej. Kilka dni później publikacje udostępniane są bezpłatnie na stronie internetowej Banku www.bgz.pl w zakładce „Serwis ekonomiczny”.

Dziękuję za uwagę michal.kolesnikow@bgz.pl