Aula Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki Konferencja Temat Organizator Wsparcie dla opiekunów rodzinnych osób starszych w polityce społecznej Województwa Małopolskiego Opiekunowie rodzinni osób starszych - jak zbudować skuteczny system wsparcia? Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie Aula Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki Plac Jana Matejki 13, Kraków 9 października 2015

„Główną tezą organizowania opieki długoterminowej nad osobą w wieku podeszłym jest maksymalne wydłużenie czasu, w którym możliwe jest przebywanie we własnym środowisku i pozostanie w domu. Wszystkie wysiłki powinny koncentrować się na odsunięciu w czasie konieczności opieki instytucjonalnej” Rok 2010

Opieka długoterminowa – zasoby instytucjonalne … a jednocześnie tylko 6,5% osób objętych opieką domową w skali kraju to mieszkańcy Małopolski 11% DPS 10% miejsc w ZOL i ZPO

Opieka instytucjonalna Opieka domowa

„Promowanie i rozwój dziennych domów pomocy w środowiskach lokalnych, wspieranie opieki wielorodzinnej i sąsiedzkiej”. „Wspieranie opieki domowej poprzez m.in. szkolenia pacjentów i ich rodzin w zakresie pielęgnacji przewlekle chorych, samokontroli zdrowia”. Rok 2010

opiekunowie nieformalni – opieka nad 93% seniorów opiekun w DPS opiekun środowiskowy asystent osoby niepełnosprawnej inni opiekunowie nieformalni – opieka nad 93% seniorów

Wzrost odsetka osób w wieku poprodukcyjnym z 18,2% do ponad 21,4% Co 4-ty Małopolanin będzie seniorem Co 8-my Małopolanin przekroczy 75 rok życia Aktualnie prawie 20% Małopolan zaangażowanych w sprawowanie opieki nad seniorami W perspektywie 2050 nastąpi spadek liczby opiekunów rodzinnych przypadających na osobę starszą z 5 do 2

„W odpowiedzi na konsekwencje postępujących zmian struktury demograficznej konieczne będzie (…) zbudowanie nowej oferty specjalistycznych usług adresowanych dla grupy seniorów. Proces ten może być istotną szansą na integrację społeczną oraz poprawę jakości życia, ale również wzrost ekonomiczny – w konsekwencji realizacji (…) koncepcji srebrnej gospodarki. Rok 2011

Wybrane inicjatywy służące realizacji SRWM 2011 - 2020 Program Programy Współpracy WM z NGO i innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego obszar DZIAŁALNOŚĆ NA RZECZ OSÓB W WIEKU EMERYTALNYM zadanie Wspieranie funkcjonowania społecznego oraz przeciwdziałanie wykluczeniu osób starszych efekty Ograniczenie procesu marginalizacji ludzi starszych oraz zmniejszanie rozmiarów ich społecznego wykluczenia Poza tym, m.in..: szkolenia kadr, w tym pielęgniarek; studia podyplomowe (gerontologia); badanie „Opiekunowie rodzinni osób starszych …” Rekomendacje do prowadzenia placówek zapewniających dzienną opiekę i aktywizację osób starszych na terenie Małopolski Wskazówki dla prowadzenia centrów wsparcia opiekunów nieformalnych osób niesamodzielnych w Małopolsce

Europejski Fundusz Społeczny jako źródło finansowania polityki senioralnej

Grupa docelowa EFS 2007 - 2013 osoby niezatrudnione lub zatrudnione, w wieku aktywności zawodowej (15 - 64 lata), zagrożone wykluczeniem społecznym z co najmniej jednego powodu osoby w wieku 64 +, o ile wsparcie adresowane do tej grupy osób jest ściśle powiązane z przygotowaniem tych osób do podjęcia zatrudnienia, a osoby te zadeklarują gotowość podjęcia zatrudnienia po zakończeniu udziału w projekcie otoczenie osób wykluczonych społecznie (w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne dla wsparcia osób wykluczonych społecznie, w tym również w zakresie równoległej aktywizacji zawodowej i społecznej osób pełniących obowiązki opiekuńcze)

Rezolucja z dnia 9 września 2010 r Rezolucja z dnia 9 września 2010 r. w sprawie opieki długoterminowej nad osobami starszymi: wzywa się do wzięcia pod uwagę potrzeby nieformalnych opiekunów, którzy w znacznej mierze sprawują opiekę nad osobami starszymi, oraz do podjęcia konkretnych działań w celu wsparcia i zachowania tych zasobów poprzez szkolenia, zapewnienie wypoczynku oraz środki służące pogodzeniu życia zawodowego z rodzinnym 2010

„Wprowadzenie nowych rozwiązań zapewniających powszechność opieki nad osobami niesamodzielnymi oraz poszerzenie oferty opieki instytucjonalnej, tak aby odpowiedzieć na wyzwania związane ze starzeniem się społeczeństwa i zapewnić wsparcie rodzinom, w których znajdują się osoby niesamodzielne”. Rok 2013

Polityka spójności w latach 2007 – 2014 i 2014 – 2020 – zmiana podejścia… Diagnoza wg PO KL: „(…) wykluczenie społeczne jest w większości przypadków rezultatem braku pracy (…). Działania realizowane w ramach integracji społecznej poprzez aktywizację zawodową osób zagrożonych wykluczeniem społecznym służą przede wszystkim zmniejszeniu zasięgu ubóstwa…” Diagnoza wg Umowy Partnerstwa: „ (…) aby ograniczyć ubóstwo należy oddziaływać na jego główne przyczyny – ryzyka socjalne, które prowadzą do ubóstwa i wykluczenia”. Wśród tych ryzyk wskazuje się oczywiście na : brak pracy, który jest podstawową przyczyną ubóstwa. Ale wskazuje się także na: chorobę, niepełnosprawność, podeszły wiek.

Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu – logika planowanej interwencji Wykluczenie społeczne wykluczenie z życia społeczno-gospodarczego spowodowane ubóstwem wykluczenie z dostępu do usług publicznych warunkujących możliwości rozwojowe. Kluczowe obszary wsparcia – tzw. Priorytety Inwestycyjne: Aktywne włączenie, w tym z myślą o promowaniu równych szans oraz aktywnego uczestnictwa i zwiększaniu szans na zatrudnienie Ułatwianie dostępu do przystępnych cenowo, trwałych oraz wysokiej jakości usług, w tym opieki zdrowotnej i usług socjalnych świadczonych w interesie ogólnym

Działanie 9.2 USŁUGI SPOŁECZNE I ZDROWOTNE; Poddziałanie 9.2.2 USŁUGI OPIEKUŃCZE ORAZ INTERWENCJA KRYZYSOWA Wsparcie osób zależnych Wsparcie opiekunów nieformalnych osób zależnych Rozwój opieki dziennej Centra wsparcia opiekunów nieformalnych

Działania wspierające opiekunów nieformalnych osób niesamodzielnych miejsca pobytu czasowego wsparcie edukacyjno – doradcze informacja edukacja kierowana do pracowników (służb) różnych systemów sprzęt: pielęgnacyjny, rehabilitacyjny, medyczny

Usługi aktywizująco - usprawniające Wsparcie dla tworzenia i/lub działalności placówek zapewniających dzienną opiekę i aktywizację osób niesamodzielnych Usługi aktywizująco - usprawniające Usługi wspomagające Usługi opiekuńczo - pielęgnacyjne

Opiekun faktyczny Osoba pełnoletnia Najczęściej członek rodziny Niebędąca opiekunem zawodowym Niepobierająca wynagrodzenia z tytułu opieki Najczęściej członek rodziny

Osoba niesamodzielna Podeszły wiek Stan zdrowia niepełnosprawność Niemożność wykonywania co najmniej 1 podstawowej czynności dnia codziennego

JST, ich związki, stowarzyszenia i jednostki org JST, ich związki, stowarzyszenia i jednostki org. posiadające osobowość prawną Organizacje pozarządowe oraz organizacje non-profit Kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych Podmioty ekonomii społecznej Przedsiębiorcy

Przestrzeń możliwości Nośnik zmiany społecznej Poziom operacyjny Poziom programowy Poziom strategiczny Strategia Rozwoju WM 2011 - 2020 Regionalny Program Operacyjny 2014 - 2020 projekt Przestrzeń możliwości Nośnik zmiany społecznej

Dziękuję za uwagę ! Rafał Barański Z-ca Dyrektora