INNOWACYJNOŚĆ ELEMENTEM KONKURENCYJNOŚCI W TURYSTYCE UZDROWISKOWEJ

Zagadnienia: Wstęp – istota innowacyjności w sferze usług. Bariery i udogodnienia wprowadzania innowacyjności w turystyce. 3. Ocena innowacyjności w usługach. 4. Innowacje w uzdrowiskach woj. podkarpackiego. 5. Podsumowanie.

Wstęp Innowacyjność jest postrzegana w ostatnich latach jako jedno z głównych źródeł przewagi konkurencyjnej, zarówno przedsiębiorstw, jak i całych regionów. Innowacyjność wiąże się z wprowadzeniem czegoś nowego, nowatorstwem, reformą, ulepszeniem.

Innowacyjność to hasło odmieniane ostatnio przez wszystkie możliwe przypadki. Ojcem definicji innowacji z pewnością jest J. Schumpeter, który twierdzi, że: „Innowacja to istotna zmiana funkcji produkcji, polegająca na odmiennym, niż uprzednio kombinowaniu, tzn. łączeniu ze sobą czynników produkcji”.

Wstęp W literaturze dostrzec można dominację problematyki innowacji produktowych. Jednak obecnie zauważa się znaczenie innowacyjności w usługach, w tym turystycznych i uzdrowiskowych. Innowacje w turystyce oznaczają zmiany w metodach produkcji i procesie świadczenia usługi wykorzystujących do tego celu nową lub wcześniej nie zastosowaną wiedzę.

Wstęp Najważniejszym przedmiotem innowacji w usługach jest kontakt klienta i usługodawcy stanowiący istotę produktu – usługi, ale także ważne źródło innowacji (i informacji). Stopień wykorzystania tego źródła zależy głównie od kompetencji pracowników, ich wrażliwości i świadomości wagi dokonywanych obserwacji (efekt improwizacji).

Nie ma organizacji bez ludzi, nie ma innowacji bez innowatorów!

Wstęp „Nie wszystkie działania innowacyjne kończą się sukcesem. Pojawia się kwestia wyboru między zaniechaniem wysiłków i pozostaniem przy dotychczasowych praktykach, a perspektywą wprowadzania zmiany, tzw. stwarzającej”. Świtalski 2005

Wstęp W większości sytuacji niematerialny charakter produktu turystycznego (usługa) sprawia, że trudno jest przekonać klientów, że dana usługa jest nowatorska i nakłonić ich do płacenia „premi za innowacyjność”.

Innowacyjność w turystyce Innowacją w turystyce jest wszystko to, co pod tym pojęciem rozumie klient (turysta/kuracjusz)

Wstęp Małe firmy (MŚP) mają większą szansę Innowacje w turystyce mogą mieć miejsce w jednej kategorii lub w kombinacji kilku kategorii, takich jak: produkt innowacyjny, proces innowacyjny (technologia), zarządzanie innowacyjne, innowacje logistyczne, instytucjonalne oraz informatyczne i marketingowe. Małe firmy (MŚP) mają większą szansę na wprowadzanie innowacyjności, natomiast w dużych firmach zarząd przyjmuje często stanowisko zachowawcze (ogranicza ryzyko).

Źródło: M. Szarucki, Rodzaje innowacji w turystyce, na podstawie: http://www.naukaigospodarka.pl/index (28.11.2010), cyt. za: A.-M. Hjalager, A review of innovation research in tourism, „Tourism Management”, vol. 31, 2010, pp. 1-12

Turystyka to jedna z najbardziej innowacyjnych branż, poprzez: nowe sposoby prezentacji oferty turystycznej, systemy rezerwacji, zakup biletów na podróż, przeszukiwanie ofert, multimedialne prezentacje, wirtualne muzea i elektroniczni przewodnicy, to wszystko odbywa się teraz za pośrednictwem Internetu - tworzenie i prezentowanie wspólnych, zintegrowanych ofert oraz bezpośredni dostęp do klienta praktycznie z każdego zakątka świata.

Dużą szansę w rozwoju innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw turystycznych dostrzega się w działaniach klasteringowych – rozwój poprzez współpracę. następuje koncentracja przestrzenna determinowana występowaniem walorów turystycznych, specjalizacja w określonej dziedzinie, równoczesna konkurencja i kooperacja oparta na jakości i innowacjach, integracja produktów finalnych (wsparcie władz terytorialnych, partnerstwo publiczno-prywatne, wsparcie sektora B+R).

Problemy a innowacyjność w turystyce Problemy innowacyjności firm sektora turystycznego, są podobne w wielu krajach. Innowacje są tam albo rzadkie, albo nieobecne. Przyczyn niskiego poziomu innowacyjności w turystyce jest wiele, głównie związanych ze sferą zasobów ludzkich: niskim poziomem wykształcenia kadr, olbrzymią fluktuacją zatrudnienia - wynikającą z zatrudniania pracowników sezonowych (często niskokwalifikowanych lub studentów),

Problemy a innowacyjność w turystyce brak możliwości rozwoju zawodowego, ucieczka kadr do innych branż. Wszystko to sprawia, że trudno jest wiązać plany rozwoju zawodowego z turystyką. Pracownicy, którzy zamierzają zmienić miejsce pracy nie angażują się w proces zmian. W turystyce nawet wśród kierowników rotacja zatrudnienia jest wysoka

Bariery wprowadzania innowacyjności skromne środki finansowe na wejściu, utrudniona dostępność do kredytów, brak rozwiniętej kooperacji w usługach, brak świadomości procesu wdrażania innowacyjności, biurokracja,

Bariery wprowadzania innowacyjności wysoki koszt zaawansowanych technologii, ostre wymagania norm i certyfikatów, bariery mentalne (zewnętrzne i wewnętrzne), brak spektakularnych przykładów sukcesów, brak nacisku ze strony klienta, brak wsparcia prawnego. Dwie główne bariery to: BARIERA MYŚLI (co zrobić, aby to było naprawdę nowatorskie?). BARIERA SPOSOBU WDROŻENIA I KOSZTÓW

Udogodnienia poprawa dostępności do środków finansowych z UE, dostęp do lepszych technologii, materiałów i narzędzi, dostęp do Internetu – szybka i łatwa komunikacja oraz promocja, element marketingowy (marka).

Ocena innowacyjności w usługach trudności w ocenie innowacyjności w usługach (dla elementu funkcjonalnego), ocena poniesionych nakładów (kosztów), stopień zaawansowania technologicznego, potencjalne korzyści wdrożenia innowacji (dla klienta, środowiska, dla społeczności lokalnej), czas życia produktu (rozwiązania technolog. ok. 1 – 2 lat – substytucyjność produktów),

Ocena innowacyjności w usługach możliwość wykorzystania rozwiązań innowacyjnych zastosowanych w turystyce dla innych dziedzin (i odwrotnie), zasoby personalne (coraz lepiej wykształcona kadra, kwalifikacje, znajomość języków obcych, kultura osobista, etyka itp..).

Czynniki motywacyjne dla innowacyjności wysokie ambicje zawodowe (lepsze zaspokojenie potrzeb klientów), inspiracja (wola walki i ryzyka), współpraca (i wyrzeczenia), popyt zgłaszany przez osoby niepełnosprawne.

Sposoby kreowania innowacyjności konkursy, zdobywanie nagród i certyfikatów, wystawy i pokazy innowacyjności, zachęcające młodych ludzi do naśladownictwa, atrakcyjna forma promocji.

Innowacyjność w woj. podkarpackim? w hotelarstwie i gastronomii ? infrastruktura i dostępność komunikacyjna ? promocja, wizerunek, logo ? przemysł lotniczy ! czystość środowiska, żywność ekologiczna ! innowacyjne formy turystyki i rekreacji na obszarach chronionych !

Bariery podejmowania działań proekologicznych w hotelarstwie i gastronomii (na podstawie badań) wyższe koszty działań bieżących (oraz inwestycji), wyższa cena usług (ograniczenie popytu) brak funduszy kapitałowych, brak informacji o innowacyjnych rozwiązaniach.

Zdaniem D. Dryglas warto sięgnąć po lokalne czy regionalne tradycje Zdaniem D. Dryglas warto sięgnąć po lokalne czy regionalne tradycje. Każde miejsce ma jakąś swoją historię, opowieść, legendę, którą można efektywnie wykorzystać do tworzenia silnej marki obiektu: elementy tożsamości wizualnej, na którą składa się m.in. nazwa obiektu i jego znak graficzny (logo), preferowanie specjalnych dań nawiązujących do kuchni regionalnej, aranżacja wnętrza obiektu uzdrowiskowego elementami nawiązującymi do lokalnej tradycji, wzornictwa ludowego itp.

Zakład Wodolecznictwa i Rehabilitacji Szpitala Miejskiego w Rzeszowie został oficjalnie otworzony 31 sierpnia 2010 r. Są w nim świadczone usługi medyczne w zakresie hydroterapii, fizykoterapii i kinezyterapii.

Solanka ma właściwości lecznicze i wydobywana jest z głębokości 300 m Solanka ma właściwości lecznicze i wydobywana jest z głębokości 300 m. Pochodzi z okresu trzeciorzędu i jest kwalifikowana jako solanka chlorkowo – sodowa, jodkowa i żelazista. Ma stężenie i właściwości podobne do wód zdrojowych czerpanych w Iwoniczu czy Horyńcu Zdroju.

Leczyć się tu mogą osoby z przewlekłymi chorobami mięśni i stawów, chorobami układu nerwowego, zaburzeniami krążenia, a także po urazach i zabiegach ortopedycznych. Do dyspozycji pacjentów przygotowanych zostało sześć wanien do hydroterapii oraz dwie wirówki. Jest też specjalna sala z biczami wodnymi.

Zakład wodolecznictwa przypomina luksusowe SPA. Podświetlane wanny do masażu wodnego i kąpieli solankowych

Innowacyjność firmy uzdrowiskowej na przykładzie „Uzdrowiska Iwonicz” S.A. Autor: Tomasz Jefimow

Oferta Uzdrowiska od początku jego istnienia stanowi „wyśrodkowanie” tradycji i poszukiwań nowoczesnych metod oddziaływania na kuracjusza i turystę. Autor: Tomasz Jefimow

Tradycja (zasoby surowców i kadra) tworzy niepowtarzalną tożsamość Tradycja (zasoby surowców i kadra) tworzy niepowtarzalną tożsamość. Nowoczesność daje szansę rozwoju (badania naukowe, zabiegi lecznicze, Spa, Wellness oraz produkty uzdrowiskowe). Autor: Tomasz Jefimow

NATURALNE KOSMETYKI Iwonicz-Zdrój jest jedynym polskim uzdrowiskiem, w którym produkowane są naturalne kosmetyki. Wszystkie produkty uzdrowiskowe znajdują się na rynku pod wspólnym znakiem towarowym „Iwoniczanka”. http://www.wrota.podkarpackie.pl/pl/turystyka/uzdrowiska/iwonicz

Uzdrowisko Iwonicz zostało laureatem I miejsca w ogólnopolskim konkursie na najlepszy kosmetyk naturalny za serię kosmetyków „Prosto z natury”. http://www.wrota.podkarpackie.pl/pl/turystyka/uzdrowiska/iwonicz Produkty zdrojowe stanowią najważniejsze przedsięwzięcie innowacyjne Uzdrowiska Iwonicz S.A.

Innowacyjność produktowa Usługi: główny produkt – klasyczna usługa lecznictwa uzdrowiskowego; zabiegi Wellness & SPA (odnowa biologiczna, ćwiczenia, dieta; terapia solna; pobyty wczasowe, hotelowe, szkolenia i konferencje, galeria sztuki „Pasaż”.

Innowacyjność produktowa Produkty zdrojowe: (14 pozycji asortyment.) sól jodobromowa iwonicka (lek w schorzeniach reumatologicznych, neurologicznych, ortopedycznych); borowinowa kostka iwonicka (okłady lecznicze); naturalne kosmetyki (balsamy, kremy, emulsje, sole).

Innowacje marketingowe zarządzanie marketingowe (odpowiednie planowanie, koordynacja i kontrola działań firmy ukierunkowanych na aktualne i potencjalne rynki zbytu. Utworzenie w Zarządzie Spółki stanowiska dyrektora ds. sprzedaży i marketingu – analiza rynku; intensywna promocja, marketing-mix oraz wzmocnienie sprzedaży o intensywne techniki; badania marketingowe, sklep internetowy, analiza działań konkurencji, udział w targach, udział w tworzeniu Innowacyjnego Klastra ZiT „Uzdrowiska- Perły Polski Wschodniej”.

Innowacje organizacyjne oraz inwestycyjne uzyskanie Certyfikatu Zarządzania Jakością ISO 9001:2008, w zakresie świadczenia usług medycznych w obszarze lecznictwa uzdrowiskowego, rehabilitacji uzdrowiskowej i odnowy biologicznej; dokonanie przebudowy pionów i komórek organizacyjnych ds. marketingu, sprzedaży i produkcji zdrojowej; zlecenie części zadań (np. utrzymanie czystości i żywienia) podmiotom zewnętrznym;

Innowacje organizacyjne oraz inwestycyjne dokonanie istotnych prac remontowych i modernizacyjnych w szpitalach i zakładach uzdrowiskowych; remont i konserwacja oraz dostosowanie do potrzeb turystycznych zabytkowych obiektów sanatoryjnych. http://www.google.pl/imgres?imgurl=http:

Podsumowanie Wykorzystanie posiadanego potencjału uzdrowiskowego oraz turystycznego w dużej mierze zależy od: otwartości podmiotów uzdrowiskowych i świadczących usługi turystyczne na innowacje; zdolności do kreowania i promowania nowych, innowacyjnych oraz konkurencyjnych produktów i procesów.