Arleta Szkudlarek Iwona Domańska EWALUACJA WEWNĘTRZNA Arleta Szkudlarek Iwona Domańska

Ewaluacja Reforma systemu edukacji wymusiła zwiększone zainteresowanie metodami naprawy sytuacji oświaty. Jedną z nich jest obecna w praktyce wielu krajów ewaluacja. W publikacjach dotyczących problemów zarządzania w oświacie ewaluacja pojawia się jako synonim procedury mierzenia jakości pracy szkoły lub też rozumiane jest jako monitorowanie – planowa samoobserwacja każdej fazy procesu rozwoju organizacyjnego szkoły. W edukacji termin ten pojawia się też jako „proces diagnostyczno-oceniający, zawierający w sobie elementy pomiaru, osądu i decyzji:. W definicji B. Niemierki „Ewaluacja dydaktyczna jest systematycznym zbieraniem informacji o warunkach przebiegu i wynikach działań dydaktycznych w celu ulepszenia tych działań lub podjęcia decyzji o ich prowadzeniu”.

Ewaluacja Ewaluacji mogą podlegać wszelkie, mniej lub bardziej rozbudowane dziedziny życia szkoły. Spośród nich jako najważniejsze jawią się wychowanie i kształcenie. Ewaluacja dysponuje procedurą, której skuteczność jest niezależna od tematyki, jaką się zajmuje. Ewaluacja polega przede wszystkim na dobrym zaprojektowaniu i przeprowadzeniu badania. Badanie ewaluacyjne to systematyczny, podporządkowany regułom metodologicznym, proces zbierania informacji o rzeczywistości, których uzyskanie pozwala na sformułowanie wniosków o jakości ewaluowanych obiektów i efektywności działań.

Etapy ewaluacji: I Przygotowanie ewaluacji obejmuje jej planowanie oraz projektowanie, którego efektem jest plan i projekt ewaluacji. Planując ewaluację, powinno się odpowiedzieć na kilka istotnych pytań – zwłaszcza: kto? kiedy? dla kogo? Projekt ewaluacji powinien zawierać: obiekt (przedmiot) ewaluacji, kryteria ewaluacji, pytania kluczowe/ badawcze, metody i techniki, sposób monitorowania ewaluacji, sposób raportowania/ prezentacji danych.

Etapy ewaluacji: II Realizacja ewaluacji Prowadząc ewaluację, należy pamiętać o 3 zasadach: Triangulacja, to potwierdzanie uzyskanych wyników poprzez korzystanie z różnych źródeł i typów danych, używanie różnych metod zbierania danych, zmienianie osób zbierających dane. Rzetelność – realizowany projekt badawczy powinien być spójny. Osiąga się ją poprzez: właściwy dobór próby badawczej, posługiwanie się tymi samymi narzędziami, elementarne przeszkolenie osób realizujących ewaluację, autentyczność danych. Trafność – ewaluacji powinno podlegać to, co rzeczywiście jest, co wymaga zbadania i o czym mamy wystarczającą wiedzę, by zadać trafne pytania.

Etapy ewaluacji: III Podsumowanie ewaluacji – analiza danych, wyciąganie wniosków, sporządzenie raportu i upowszechnienie wyników. Warunki, które powinien spełniać raport: autentyczność zgodność z przedmiotem ewaluacji kontekst kulturowy, wiarygodność i wewnętrzna spójność

Metody i narzędzia w ewaluacji: książka raportowa, fotoocena, hospitacje koleżeńskie, cień/trop w trop, wywiad zoogniskowany (fokus), identyfikacja przeszkód, ankieta, profil szkoły,

Co to jest profil szkoły? Jest to szybki, tani, bezpośredni sposób badania szkoły przez zwrócenie się o opinie do osób, które wiedzą o niej najwięcej i są najbardziej zainteresowane poprawą jej działania. Pozwala na pogłębione spojrzenie na szkołę z różnych punktów widzenia oraz wyłonienie jej mocnych stron i problemów. Taka ocena pracy szkoły może być wykorzystana do planowania pracy w szkole. Sporządzone w ten sposób plany mogą liczyć na akceptację i zaangażowanie całej społeczności szkolnej.  Rozporządzenie MEN z 14 września 2009 roku  o nadzorze zobowiązuje szkołę do samooceny. Wyniki profilu mogą być wykorzystane przez zewnętrznych ewaluatorów w ewaluacji zewnętrznej.

Cel Główny cel tej metody to zachęcenie społeczności szkolnej do rozmów na temat: Jaka jest nasza szkoła w różnych obszarach i jakie mamy na to dowody? Co w pracy szkoły jest ważne dla naszej grupy odniesienia (uczniowie, nauczyciele, rodzice, obsługa szkoły)? Co widać z naszego punktu widzenia? Jakie są mocne strony i problemy naszej szkoły?

Profil szkoły Uczestnicy: Nauczyciele, rodzice, uczniowie, pracownicy administracji i obsługi. Cel warsztatów: znają metodę samooceny: Profil szkoły, potrafią przygotować i przeprowadzić Profil szkoły (w całości lub w wybranym obszarze), potrafią wykorzystać wyniki samooceny do planowania pracy szkoły i planowania zmiany.

Profil szkoły Podczas naszego spotkania określimy, jaką szkołę chcemy stworzyć, rozpoznamy mocne i słabe strony swej pracy oraz ustalimy działania, które należy podjąć, aby szkoła stała się lepsza w omawianym obszarze. Do dyskusji i realizacji pomysłów nauczyciele wcielą się w role rodzica, ucznia oraz pracownika administracji i obsługi.

CZY DZIAŁANIA WYCHOWAWCZE SĄ SPÓJNE I ADEKWATNE DO POTRZEB UCZNIÓW.

Przebieg panelu dyskusyjnego Losowanie ról. Dyskusja – cztery konferencje Przedmiot dyskusji: Jaka jest sytuacja szkoły w z perspektywy naszej grupy? Jaka jest dynamika zmian w danym zakresie? Po czym możemy poznać jaki jest stan aktualny? Jakie dowody świadczą za dokonaną oceną? Wypełnianie „profilu” Ocena sytuacji, dynamika zmian, dowody. Podsumowanie – wnioski.

Ćwiczenie 1 Dobra szkoła to szkoła, w której...

Ćwiczenie 2 Praca w grupach dyskusyjnych: nauczyciele, rodzice, pracownicy administracji i obsługi, uczniowie.

Opis problemu Nauczyciele uważają , że skutecznie przezwyciężają pojawiające się w szkole trudności wychowawcze. Rodzice zgłaszają problemy dotyczące sytuacji wychowawczych. Pracownicy szkoły uważają ,że są uczniowie , którzy sporadycznie sprawiają kłopoty wychowawcze. Uczniowie uważają, że postępują właściwie, a problemy wynikają z braku zrozumienia przez nauczycieli, rodziców i rówieśników.

Podsumowanie warsztatów W parach: Czego się nauczyłam/dowiedziałam i co może być przydatne w planowaniu pracy szkoły?