Śląskie. Pozytywna energia Karolina Gajek

Spis treści 1. Kultura śląska 2. Taniec ludowy 3. Strój ludowy 4. Gwara śląska 5. Pospolite zajęcia Ślązaków

KULTURA

Kulturę województwa śląskiego cechuje zróżnicowanie, będące efektem przenikania się różnych tradycji kulturowych oraz nowych form wyrazu prezentowanych przez współczesnych twórców. Województwo nasze jest obszarem wielokulturowym, ukształtowanym przez wpływy zamieszkującej go ludności pochodzenia polskiego, niemieckiego, czeskiego oraz żydowskiego (dzieje regionu, zachodzące w nim procesy społeczne są typowe dla regionów przygranicznych). Jest regionem o zróżnicowanych kulturowo obszarach i silnym poczuciu tożsamości etnicznej.

Śląskie ośrodki kultury Wśród 18 instytucji artystycznych należących do samorządu Województwa Śląskiego są 3 teatry: dramatyczny - Teatr Śląski w Katowicach, muzyczny - Teatr Rozrywki w Chorzowie, operowy - Opera Śląska w Bytomiu, gdzie wydarzeniami są zawsze premiery. Prowadzona jest w nich także działalność edukacyjna, m.in. Studium Aktorskie w Teatrze Śląskim oraz impresaryjna, np. w Teatrze Rozrywki w Chorzowie, dzięki której widzowie w naszym regionie mogą zobaczyć najciekawsze propozycje teatralne i estradowe z całej Polski.

Teatr śląski w Katowicach

Teatr rozrywki w Chorzowie

Opera śląska w Bytomiu

TANIEC LUDOWY

Charakterystycznym tańcem ludowym śląska jest Trojak (śl. Trojok) Charakterystycznym tańcem ludowym śląska jest Trojak (śl. Trojok) . Wykonywany jest w trzyosobowych grupach składających się z jednego tancerza i dwóch tancerek. Taniec dzieli się na dwie części: wolną – metrum ¾ i szybką – metrum 2/4. http://www.youtube.com/watch?v=1xCzTSSyDrk

STRÓJ LUDOWY

Strój kobiecy – podstawowym elementem ubioru kobiecego na Śląsku jest tzw. "oplecek" z "kiecką", oraz gorset z przyszytą do niego spódnicą. Pozostałe części ubioru, takie jak zapaska, kabotek, czepiec i chustka są noszone także przez grupy sąsiednie w podobny sposób. Prostszym elementem stroju kobiecego jest "jakla" – luźny, opadający poniżej stanu kaftan, używany do chwili obecnej. Strój męski – charakterystyczny jest płaszcz męski z pelerynką. Ze wzrostem zamożności "gazda", czyli gospodarz, zaczął nosić cienką koszulę, zwykle haftowaną. Spodnie nowego kroju, proste buty gospodarz zamienił na fabryczne tzw. "polskie zgrzyboki". Zdobny "bruchik" oraz suty "płaszcz z pelerynką" lub "żupańce" dopełniały ubioru.

Charakterystyczny w garderobie Ślązaka jest galowy strój górniczy, który zakładają na święto Barbórki – patronki górnictwa

GWARA

Gwara śląska Gwara śląska jest bardzo podobna do języka niemieckiego : ajmer – wiadro aszynbecher – popielniczka bajzel - nieporządek, bałagan bajtel – dziecko, chłopiec bifej – kredens bryle – okulary berać - opowiadać cornuch – brudas dociepnoć - dorzucić np. Dociepnij wonglo do pieca! faca - policzek, uderzenie w policzek latoś – w tym roku dziołcha – dziewczyna ołma – babcia ołpa – dziadek pukel – garb wadzić się – kłócić się

GÓRNICTWO

Najczęstszym zawodem Ślązaków jest górnictwo, ponieważ na terenie śląska wydobywa się dużo surowców naturalnych (m.in. węgiel kamienny czy miedź). Stąd tak liczne kopalnie: Halemba – Ruda Śląska, Wujek – Katowice, Bielszowice – Ruda Śląska, Murcki Boże Dary – Katowice, Wieczorek – Katowice, Staszic – Katowice, Ziemowit – Lędziny, Piast – Bieruń, Libiąrz – Libiąrz, Sobieski – Jaworzno, Budryk – Ornontowice, Knurów – Knurów, Bobrek – Bytom, Makoszowy – Zabrze, Centrum – Nowy Bytom, Pokój – Ruda Śląska, Wirek – Ruda Śląska, Kazimierz Juliusz – Sosnowiec, Jas – Mos – Jastrzębie Zdrój, Pniówek – Pawłowice, Zofiówka – Jastrzębie Zdrój, Borynia – Jastrzębie Zdrój, Redułtowy Anna – Redułtowy, Chwałowice – Rybnik, Jankowice - Rybnik Niestety zawód górnika wiąże się z ryzykiem m.in. wybuchu metanu, zapaleniem pyłu węglowego czy silne tąpnięcia. Górnik za każdym razem, gdy idzie na szychtę modli się przed zjazdem w dół.

Koniec Zapraszam na Śląsk!