Pedagogika ogólna

Istota wychowania Istotą wychowania jest relacja pomiędzy wychowawcą a wychowankiem, wyrażająca się w przekraczaniu przestrzeni międzypodmiotowej za pomocą wybranej formy kontaktu.

Ideał wychowania homo ludens homo kreator homo faber człowiek wypoczynku homo ludens twórca homo kreator człowiek pracy homo faber ekonomista homo economicus

Pseudowychowanie Wychowanie nieadekwatne Wychowanie fikcyjne Wychowanie wyobcowane Wychowanie zawładające

Idea podmiotowości a wychowanie intencjonalne Przyczynowość osobista – siła motywacji inspirująca jednostkę do działania, której źródło tkwi w samej jednostce Poczucie sprawstwa – wychowanek winien sam decydować o sposobach zachowania się czy reagowania w określonych sytuacjach (samodzielność w decydowaniu i odpowiedzialność)

Podmiotowość w wychowaniu Wychowanie podmiotowe sytuacja wychowawcza jako sytuacja dwupodmiotowa równowaga aktywności wychowawcy i wychowanka wychowawca godzi się na ograniczenie swej podmiotowości Cel wychowania działania wychowawcze zmierzają do ukształtowania cech, dzięki którym wychowanek ma poczucie podmiotowości, co warunkuje tworzenie się tożsamości autonomicznej

Wychowanie podmiotowe Wychowawca jako podmiot działający Wychowanek jako podmiot doznający Podmiot w wychowaniu: pełni rolę społeczną, kieruje swoimi stanami psychicznymi i aktywnością, ma wpływ na zdarzenia, rozszerza zakres swej podmiotowości, ułatwia realizację celów drugiemu człowiekowi

Cel wychowania Generatywność Optymizm Zaufanie do siebie Selektywność Poszukiwanie przyczynowości

Błędy wychowawcze Błędy wychowawcze to takie zaburzające przebieg interakcji wychowawczej zachowania wychowawcy, które mają niekorzystny wpływ na doraźne funkcjonowanie i (lub) rozwój wychowanka bądź też mimo pozornie niezaburzonej interakcji mają niekorzystny wpływ na dalszy rozwój dziecka.

CIEPŁO - CHŁÓD EMOCJONALNY WYKONYWANE PRZEZ DZIECKO ZADANIE RODZAJ BŁĘDU CIEPŁO - CHŁÓD EMOCJONALNY WYKONYWANE PRZEZ DZIECKO ZADANIE Rygoryzm chłód przecenianie Agresja Hamowanie aktywności niedocenianie Obojętność Eksponowanie siebie - Uleganie - bezradność ciepło Zastępowanie - wyręczanie Idealizacja Niekonsekwencja przemienność

KONSEKWENCJE U WYCHOWANKA RODZAJ BŁĘDU DZIAŁANIE WYCHOWAWCY KONSEKWENCJE U WYCHOWANKA Rygoryzm bezwzględne egzekwowanie poleceń, brak swobody, kontrola bierność, niesamodzielność, niska samoocena, podporządkowanie Agresja atak słowny, fizyczny lękliwość, poczucie wstydu, nieśmiałość Hamowanie aktywności Przerywanie bądź zakazywanie aktywności utrata zainteresowań, ograniczona samodzielność i motywacja Obojętność Dystans, brak zainteresowania obniżona samoocena

KONSEKWENCJE U WYCHOWANKA RODZAJ BŁĘDU DZIAŁANIE WYCHOWAWCY KONSEKWENCJE U WYCHOWANKA Eksponowanie siebie koncentracja na walorach wychowawcy, chęć imponowania, wyróżniania się brak autentyczności Uleganie - bezradność rezygnowanie z wymagań, spełnianie zachcianek niesamodzielność, poczucie, że wszystko mi się należy Zastępowanie - wyręczanie przejmowanie zadań bez oczekiwania na wyniki brak samodzielności, niezaradność, oczekiwanie pomocy Idealizacja ciągłe zajmowanie się wychowankiem, ochrona przed niebezpieczeństwem bezkrytycyzm, przekonanie o własnej doskonałości Niekonsekwencja przemienność zachowań błędnych z różnych kategorii, zmienność wymagań zniechęcenie, niska motywacja, poczucie zagubienia

Bibliografia Gurycka A. (1990), Błąd w wychowaniu, PWN, Warszawa. Hejnicka – Bezwińska T. (2008), Pedagogika ogólna, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa. Konarzewski K. (1991), Sztuka nauczania – Czynności nauczyciela, PWN, Warszawa.