Jak organizować spotkania z rodzicami? Zasady prowadzenia spotkań i innowacje praktyczne. Autorzy: Elżbieta Domin– nauczyciel i wychowawca Elżbieta Byczkowska - nauczyciel i wychowawca Agnieszka Kozłowska – pedagog szkolny  

Trójstronny układ współdziałania rodzice dziecko szkoła

Dlaczego szkoła potrzebuje rodziców? Mamy wspólny cel: rozwój dziecka, a rodzice są ważnym źródłem informacji o dziecku. Rodzice ponoszą odpowiedzialność za opiekę i wychowanie dziecka, a szkoła dopełnia tylko działanie domu, dlatego konieczne jest ustalenie jednolitych zasad postępowania w sprawach wychowawczych. Bez współdziałania z rodzicami szkoła nie poradzi sobie z takimi problemami jak np. agresja, przemoc, uzależnienia i inne patologie .

Dlaczego szkoła potrzebuje rodziców? Rodzice, obok uczniów są głównymi klientami szkoły. Ich oczekiwania to ważna informacja dla szkoły planującej swoje zadania. Wśród rodziców jest też wielu fachowców, z których wiedzy i umiejętności szkoła może korzystać. Opinia rodziców o szkole może służyć poprawie jakości pracy szkoły oraz kształtowaniu pozytywnego wizerunku szkoły w środowisku.

Niechęć rodziców do wywiadówek może wynikać z: Odmiennego stylu wychowawczego, niż ten lansowany przez szkołę, Obrony przed sytuacją trudną – rodzice obawiają się wieści o niepowodzeniach szkolnych swoich dzieci, Poczucia winy, że być może nie robią wszystkiego, co powinni, Obawy przed publiczną krytyką, Postaw takich jak bierność i brak zainteresowania dzieckiem, Obawy przed dodatkowymi obowiązkami związanymi z pełnieniem funkcji w trójce klasowej,

Niechęć rodziców do wywiadówek może wynikać z: Braku czasu lub niedostosowania czasu zebrań do aktywności zawodowej rodziców - zbyt wczesna godzina spotkań, Małych umiejętności interpersonalnych i organizacyjnych niektórych nauczycieli – komunikacja jest jednostronna, a zebrania są chaotyczne, Obawy przed nudą – gdy powielany jest ten sam schemat zebrań, Przygnębiającej atmosfera zebrań klasowych, Prowadzenia spotkań równolegle w kilku klasach danej szkoły.

Przeszkody utrudniające współpracę rodziców ze szkołą : dominacja nauczycieli nad rodzicami, ignorowanie rodziców oraz brak wyrozumiałości i zainteresowania sytuacją rodzinną uczniów, tematyczna jałowość spotkań z rodzicami, brak współdziałania nauczycieli w tworzeniu klimatu współpracy, ograniczenie się nauczycieli jedynie do realizacji celów dydaktycznych, młody wiek kadry nauczycielskiej, sprowadzanie współpracy z rodzicami do wypełnienia nakazów pedagogicznych, świadczeń finansowych i usługowych,

Oczekiwania rodziców wywodzą się z konkretnych potrzeb, a przede wszystkim z potrzeby: porozumiewania się, kształcenia, wsparcia.

Zasady współpracy szkoły z rodzicami: Zasada pozytywnej motywacji – czyli dobrowolny i chętny udział. Dobrym przykładem budowania takiej pozytywnej motywacji może być prezentowanie przez uczniów swoich osiągnięć przed rodzicami. Taka prezentacja może przyjmować różne formy: wystawy, konkursy, pokazy multimedialne, inscenizacje, happeningi.

Zasady współpracy szkoły z rodzicami: Zasada partnerstwa – postulująca równorzędne prawa i obowiązki rodziców i wychowawców. Jako przykład realizacji zasady partnerstwa można podać udział rodziców w prowadzeniu lekcji zawodoznawczych i kółek pozalekcyjnych, wygłaszanie wykładów na tematy związane z programem szkolnym, udział w wycieczkach dydaktycznych i zajęciach w terenie.

Zasady współpracy szkoły z rodzicami: Zasada bieżącego przepływu rzetelnych informacji – zakładająca konieczność uruchomienia różnych form porozumiewania się między nauczycielem a rodzicem. Rzetelny przepływ informacji może być zapewniony w różny sposób. Ciekawym przykładem jest tworzenie przez każdego ucznia „Portfolio”, w którym gromadzi on wszelkie informacje na temat swoich postępów w nauce: ankiety, referaty, testy i sprawdziany, wyniki próbnych egzaminów, własną działalność twórczą, dyplomy z konkursów i olimpiad.

Zasady współpracy szkoły z rodzicami: Inny przykład to organizowany raz w miesiącu tzw. dzień otwarty dla rodziców. Wszyscy nauczyciele przyjmują wówczas rodziców osobiście w określonych godzinach. Taki osobisty kontakt może też być realizowany w formie konsultacji nauczycielskich, przy czym harmonogram takich konsultacji musi być podany do wiadomości rodziców.

Zasady współpracy szkoły z rodzicami: Dziennik elektroniczny również jest narzędziem umożliwiającym przepływ informacji, o ile wpisy będą w nim dokonywane na bieżąco, a informacje nie ograniczą się wyłącznie do stopni. Skutecznym sposobem zapewnienia przepływu informacji jest też prowadzenie szkolnej strony internetowej, na której pojawiają się informacje dotyczące życia szkoły, dokumenty szkolne, komunikaty o planowanych spotkaniach i wywiadówkach, zaproszenia na szkolenia, warsztaty czy dni otwarte.

Zasady współpracy szkoły z rodzicami: Zasada jedności oddziaływań – przypominająca o konieczności realizowania przez szkołę i rodzinę zgodnych ze sobą celów, szczególnie w obszarze wychowania. Ujednolicanie zasad postępowania w sprawach wychowawczych może odbywać się poprzez organizowanie zajęć psychoedukacyjnych, w których uczestniczą rodzice uczniów danej klasy i wszyscy uczący w niej nauczyciele. Dobrym pomysłem może być też umożliwienie rodzicom korzystania z zasobów biblioteki szkolnej lub stworzenie biblioteki dla rodziców.

Zasady współpracy szkoły z rodzicami: Zasada aktywnej i systematycznej współpracy – uwydatniająca potrzebę czynnego i stałego zaangażowania wychowawcy klasy i rodziców w wykonywanie poszczególnych działań, Przykładem dobrej praktyki w tym zakresie mogłoby być stworzenie Programu Współpracy z Rodzicami. Dokument ten wprowadzałby jednolity system współpracy z rodzicami we wszystkich klasach, nadawałby właściwą rangę tej współpracy i ułatwiałby pracę wszystkim wychowawcom. Dobrym pomysłem wspierającym współpracę może być zorganizowanie w szkole pomieszczenia z przeznaczeniem na tzw. Pokój Rodzicielski, w którym na zasadzie wolontariatu rodzice pomagają uczniom w nauce, a nauczycielom np. w przygotowywaniu i organizowaniu imprez klasowych i szkolnych.

Formy współpracy szkoły z rodzicami: formy indywidualne konsultacje pedagogiczne, rozmowy telefoniczne, zebrania trójstronne, karki z ocenami, dzienniczek ucznia, listy do rodziców.

Formy współpracy szkoły z rodzicami: formy zbiorowe: zebrania ogólne, zebrania w klasach , czyli wywiadówki, zebrania okolicznościowe, zajęcia otwarte, „dni otwarte” szkoły, zajęcia warsztatowe,

Warunki, które należy spełnić, aby spotkanie z rodzicami było udane Przygotowanie merytoryczne Organizacja spotkania Pozytywne nastawienie

Jak zaplanować zebranie z rodzicami? Określ temat spotkania. Sprecyzuj cele zebrania. Zaplanuj zadania jakie muszą być podczas zebrania podjęte, aby cele zostały zrealizowane. Przygotuj materiały potrzebne do realizacji zadań. Określ czas trwania całego spotkania, jak również realizacji poszczególnych zadań. Przygotuj i wyślij zaproszenia do rodziców.

Sprawy organizacyjne : Ustaw ławki tak, aby tworzyły duży stół lub podkowę. Zejdź z „katedry”. Nie sprawdzaj obecności za pomocą dziennika. Nawiąż kontakt wzrokowy z rodzicami. Zadbaj o odpowiedni wygląd, mimikę i nastawienie. Mów językiem zrozumiałym dla wszystkich rodziców.

Spotkanie z grupą rodziców: Zebranie rozpoczynamy punktualnie. Na zebraniach klasowych omawiamy tylko te problemy wychowawcze, które dotyczą całej klasy lub większości dzieci (sprawy dotyczące wybranych uczniów omawiamy wyłącznie z osobami zainteresowanymi) Podczas wywiadówki unikamy wykładów oraz długich monologów, uważnie słuchamy tego, co mówią rodzice. Unikamy osądzania i decydowania za innych oraz krytyki i negatywnych uwag o dzieciach.

Spotkanie z grupą rodziców: Kartki z ocenami uczniów wzbogacamy informacjami np. o jego największych osiągnięciach lub nad czym powinien jeszcze popracować. Przedstawiamy prezentację osiągnięć wszystkich uczniów z klasy np. wystawa prac plastycznych, prace z zajęć dodatkowych. Część zebrań klasowych lub ich fragmenty poświęcamy pedagogizacji rodziców.

Proponowane tematy pedagogizacji: rozporządzenia ministra, wybrane akty prawne, podstawowe prawidłowości rozwojowe dzieci w określonym wieku, przyczyny niepowodzeń szkolnych uczniów i sposoby radzenia sobie z nimi, konstruktywne porozumiewanie się z dzieckiem, kierowanie procesem uczenia się i organizowanie czasu dziecka, radzenie sobie z konfliktami i rozwiązywanie problemów w twórczy sposób.

Spotkanie z grupą rodziców: Na koniec zebrania rezerwujemy czas na rozmowy indywidualne i dodatkowe wyjaśnienia (rozmowę zawsze zaczynamy od mocnych stron ucznia). Po każdym zebraniu przeprowadzamy ewaluację (nauczyciel powinien wiedzieć jak odbierana jest przez rodziców jego praca, z czego są zadowoleni a co ich niepokoi lub co chcą zmienić). Spotkanie warto zakończyć jakimś pozytywnym stwierdzeniem i podziękowaniem za przybycie.

Pierwsze spotkanie z rodzicami: Powitanie rodziców przez wychowawcę. Przedstawienie krótkiej informacji o sobie. Indywidualne przedstawianie się rodziców. Przedstawienie nazwisk nauczycieli uczących w danej klasie. Określenie procedur kontaktowania się rodziców z nauczycielami, wychowawcą i dyrekcją. Zapoznanie z dokumentacją szkolną.

Pierwsze spotkanie z rodzicami: Rozpoznanie oczekiwań rodziców względem poczynań dydaktyczno-wychowawczych. Przedstawienie koncepcji planu wychowawczego. Zebranie istotnych informacji o wychowankach. Wybór Rady Rodziców. Zachęcanie rodziców do współpracy.

Podstawowe obszary współpracy szkoły i domu: Informowanie o rozwoju dziecka i jego postępach w edukacji. Planowanie i organizacja imprez klasowych/szkolnych. Edukacja rodziców i nauczycieli w zakresie nabywania i poszerzania umiejętności wychowawczych. Wspólne działania rodziców i nauczycieli dążące do rozwiązywania problemów ucznia. Wyrażanie opinii o pracy szkoły i podejmowanie decyzji.

Nauczyciel bez współpracy z rodzicami nie będzie miał wpływu na rozwój osobowości i psychiki ucznia DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ