Sekcja Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia Sekcja Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Toruniu

Diagnoza problemu palenia tytoniu w Polsce Epidemiologia* Szacuje się, że w Polsce pali obecnie 29% dorosłej populacji, co stanowi 9 mln ludzi; W 2007 roku w populacji mężczyzn: paliło codziennie - 34%, okazjonalnie - 2%, ekspalaczy - 19%, a nigdy niepalących - 45%; W 2007 roku w populacji kobiet: paliło codziennie – 23%, okazjonalnie – 3%, ekspalaczki – 10%, a osoby nigdy niepalące - 64%; Niepokojąca jest utrzymująca się od paru lat tendencja wzrostu częstości codziennego palenia wśród młodych kobiet (20-29 lat) z 23% w latach do 32% obecnie; W całej populacji kobiet częstość palenia nie spada od połowy lat 80-tych. *W. Zatoński, K. Przewoźniak – Centrum Onkologii 2007

Częstość palenia Najbiedniejsi, najsłabiej wykształceni Polacy palą znacznie częściej (np. bezrobotni mężczyźni w ok. 70%) niż osoby lepiej sytuowane z wyższym wykształceniem (wśród mężczyzn w ok. 30%); Mężczyźni w Polsce palą średnio 18 papierosów dziennie, kobiety 13 papierosów, czyniąc tak przez wiele lat (średnio ok. 23 lata w ciągu życia zarówno kobiety i mężczyźni); Zaprzestanie palenia następuje stosunkowo późno – u mężczyzn w 39 r.ż., a u kobiet nawet w 43 r.ż.; 69% mężczyzn i 53% kobiet wypaliło w swoim życiu przynajmniej 1 papierosa; 44 % mężczyzn i 49% kobiet eksperymentując z tytoniem w okresie dzieciństwa lub młodości w dorosłym życiu kontynuowało palenie tytoniu.

Wymuszone bierne palenie Bierna ekspozycja na dym tytoniowy jest ciągle zjawiskiem powszechnym; 80% palącym zdarza się lub zdarzało palić w obecności osób niepalących, w obecności dzieci - 48%, w obecności kobiet w ciąży - 27%; Odsetek palących w obecności dzieci i kobiet w ciąży wykazuje w ostatnich latach tendencję spadkową (analogicznie w 2006 r. kształtował się na poziomie 54% i 33%); *W. Zatoński, K. Przewoźniak – Centrum Onkologii 2007

Wymuszone bierne palenie – c.d. 25% niepalących Polaków twierdzi, że narażonych jest na bierne palenie w domu, a 8% w zakładzie pracy; Na bierną ekspozycję na dym tytoniowy w jeszcze większym stopniu narażeni są sami palacze - w domu w 73%, a w pracy w 28% i w tym zakresie nie obserwuje się zmian na lepsze. W miejscach publicznych co 10 osoba inhaluje dym tytoniowy: 35% wdycha dym w barach, 31% w pubach, 27% w dyskotekach lub klubach muzycznych (populacja latków)

Diagnoza problemu palenia tytoniu wśród dzieci i młodzieży W Polsce codziennie zaczyna palić pół tysiąca dzieci, a rocznie palenia próbuje około 180 tys. nieletnich; a rocznie palenia próbuje około 180 tys. nieletnich; Do ukończenia jedenastu lat dzieci ma już za sobą eksperymentowanie z paleniem; Wśród piętnastolatków ¼ pali regularnie; Od lat osiemdziesiątych regularnie pali więcej dziewcząt niż chłopców.

Najważniejsze problemy związane z paleniem tytoniu w środowisku dzieci i młodzieży Obniżający się wiek dzieci eksperymentujacych z papierosami; Utrzymująca się liczba stałych palących w młodym wieku; Niezmniejszająca się liczba palących dziewcząt i młodych kobiet; Regularne palenie wśród młodzieży licealnej i szkół zawodowych – codziennie pali co 3 uczeń; Zjawisko biernego palenia wśród dzieci.

Bierne palenie w środowisku domowym i użyteczności publicznej 4 mln dzieci wdycha biernie dym tytoniowy w domu lub miejscach publicznych; 48% dorosłych w 2007 r. przyznało się, że paliło w obecności dzieci; 27% czyniło to w obecności kobiet w ciąży; 27% czyniło to w obecności kobiet w ciąży; W 67% gospodarstw domowych dzieci narażone są na dym tytoniowy; W 67% gospodarstw domowych dzieci narażone są na dym tytoniowy; Dla 65% dzieci miejscem zagrożenia są miejsca publiczne, głównie dyskoteki, ale także szkoła i kino; Narażenie kobiet w ciąży na bierne wdychanie dymu tytoniowego, powoduje, że co roku około 75 tys. noworodków rodzi się po dziewięciomiesięcznym okresie inhalacji dymu tytoniowego, często z objawami zespołu uzależnienia od tytoniu.

Ewaluacja pilotażowej edycji programu Informacja dotycząca realizacji programu Informacja dotycząca realizacji programu Rozmowy z koordynatorami programu w przedszkolach w czasie wizytacji Rozmowy z koordynatorami programu w przedszkolach w czasie wizytacji

PODSUMOWANIE Dzieci w programie dzieci bardzo chętnie uczestniczyły w zajęciach dzieci bardzo chętnie uczestniczyły w zajęciach wykazały wysoki poziom wiedzy na temat palenia tytoniu i jego skutków wykazały wysoki poziom wiedzy na temat palenia tytoniu i jego skutków warsztaty pobudziły znacznie ciekawość dzieci, o czym świadczą wypowiedzi przedszkolaków, cytowane przez prowadzących program w arkuszach obserwacyjnych warsztaty pobudziły znacznie ciekawość dzieci, o czym świadczą wypowiedzi przedszkolaków, cytowane przez prowadzących program w arkuszach obserwacyjnych proponowane zabawy ruchowe, tematyczne, konstrukcyjnie zainspirowały ich wyobraźnię. Efektem są prace plastyczne dzieci, piękne, różnorodne, świadczące o ich wielkiej wrażliwości. proponowane zabawy ruchowe, tematyczne, konstrukcyjnie zainspirowały ich wyobraźnię. Efektem są prace plastyczne dzieci, piękne, różnorodne, świadczące o ich wielkiej wrażliwości. w wyniku zajęć dzieci usystematyzowały swoją wiedzę na temat szkodliwości dymu tytoniowego, zaczęły zastanawiać się, w jaki sposób można i trzeba zachowywać się, gdy narażone są na wdychanie dymu z papierosa. w wyniku zajęć dzieci usystematyzowały swoją wiedzę na temat szkodliwości dymu tytoniowego, zaczęły zastanawiać się, w jaki sposób można i trzeba zachowywać się, gdy narażone są na wdychanie dymu z papierosa.

NAUCZYCIELE O PROGRAMIE program spotkał się z dużą aprobatą realizatorów realizatorzy programu wykazali się inwencją, tworzyli własne plakaty, ulotki, broszurki oraz prezentacje program ma jasno sprecyzowane cele dydaktyczno - wychowawcze program dostosowany jest do możliwości rozwojowych i intelektualnych dzieci przedszkolnych. metody aktywizujące powodują, że zajęcia są wypełnione zabawą, nie ma sytuacji, w których dziecko poczułoby się znudzone czy zniechęcone zabawą. zdaniem nauczycieli cenne są wskazówki metodyczne, jakie znajdują się w scenariuszach. pozytywnie oceniono pomoce dydaktyczne dostarczone do przedszkoli współpraca z rodzicami układała się pomyślnie wszyscy nauczyciele wyrazili chęć kontynuowania programu

RODZICE O PROGRAMIE we wszystkich przedszkolach rodzice jednomyślnie wyrazili zgodę na realizację widząc potrzebę prowadzenia takich zajęć dla dzieci w przedszkolu we wszystkich przedszkolach rodzice jednomyślnie wyrazili zgodę na realizację widząc potrzebę prowadzenia takich zajęć dla dzieci w przedszkolu uznali program za cenną inicjatywę również dla siebie, szczególnie w kontekście problemów zdrowotnych wynikających z biernego palenia dla zdrowia dzieci uznali program za cenną inicjatywę również dla siebie, szczególnie w kontekście problemów zdrowotnych wynikających z biernego palenia dla zdrowia dzieci pod wpływem programu kilkoro rodziców postanowiło rzucić palenie pod wpływem programu kilkoro rodziców postanowiło rzucić palenie

Najważniejsze wnioski z realizacji programu w przedszkolach istnieją sprzyjające warunki do przeprowadzenia edukacji antytytoniowej program dostosowany jest do możliwości psychofizycznych dzieci 5 i 6-letnich zaangażowanie i zainteresowanie dzieci i rodziców jest potwierdzeniem zasadności wprowadzenia wychowania antytytoniowego, jako części ważnego aspektu wychowania zdrowotnego dla tej grupy wiekowej

W programie udział wzięło: 5 toruńskich przedszkoli (I edycja pilotażowa) 5 toruńskich przedszkoli (I edycja pilotażowa) 248 dzieci ( 6 grup pięciolatków, tj. 148 dzieci oraz 4 grupy sześciolatków, tj. 100 dzieci) 248 dzieci ( 6 grup pięciolatków, tj. 148 dzieci oraz 4 grupy sześciolatków, tj. 100 dzieci) ok. 230 rodziców ok. 230 rodziców

Poinformowanie pracowników przedszkola/szkoły o sposobie przeprowadzania programu w placówce Wykonawcy:przedszkolny/szkolny koordynator programu Termin realizacji:II – III 2010 r. Poinformowanie rodziców dzieci o wprowadzeniu programu Poinformowanie rodziców dzieci o wprowadzeniu programu do przedszkoli: do przedszkoli: - spotkanie z rodzicami - list do rodziców - inne formy wg możliwości Termin realizacji: III - IV 2010 r.

Przeprowadzenie zajęć z dziećmi w przedszkolach (współudział rodziców/opiekunów dzieci) Przeprowadzenie zajęć z dziećmi w przedszkolach (współudział rodziców/opiekunów dzieci) 1. zajęcia I Wycieczka 2. zajęcia II Co i dlaczego dymi? 3. zajęcia III Jak się czuję, kiedy dymi papieros? 4. zajęcia IV Co się dzieje, kiedy ludzie palą papierosy? 5. zajęcia V Jak unikać dymu papierosowego? Wykonawcy: nauczyciele przedszkoli Termin realizacji: III – V 2010 r.

Podsumowanie działań programowych: Podsumowanie działań programowych: - spotkanie podsumowujące realizację II edycji programu (dzieci, rodzice/opiekunowie, personel przedszkolny) (dzieci, rodzice/opiekunowie, personel przedszkolny) - organizacja imprez w środowiskach lokalnych wg potrzeb i możliwości i możliwości Wykonawcy: dyrektorzy i nauczyciele przedszkoli - władze lokalne - PSSE Termin realizacji: V – VI 2010 r.

Dziękuję za uwagę