Polski przemysł elektroniczny Ocena i perspektywy rozwoju Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji Stefan Kamiński – Prezes zarządu Józef Gromek – Członek zarządu Warszawa 22 kwietnia 2005 Na podstawie dokumentów: • Strategia dla przemysłu elektronicznego do roku 2010 • SPO „Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw”

Sektor elektroniczny w Polsce Charakterystyka ogólna Udział sektora w PKB wynosi około 1,8%, natomiast sprzedaż w sektorze elektronicznym stanowi około 2,7% sprzedaży w całym przemyśle. Przychody z działalności sektora są na poziomie około14 mld zł. W sferze produkcji mamy około 2 tys. firm, w tym nieco ponad 100 można zaliczyć do sektora firm średnich i dużych. Średnia wydajność na 1 zatrudnionego wynosi około 580 tys. zł, co jest wartością dwukrotnie większą niż średnia wydajność w polskim przemyśle ogółem. Wartość eksportu i importu w sektorze elektronicznym jest porównywalna; w strukturze eksportu dominuje udział odbiorników telewizyjnych i kineskopów, natomiast w strukturze importu znaczący udział mają podzespoły, sprzęt komputerowy oraz telekomunikacyjny.

Sektor elektroniczny w Polsce Charakterystyka głównych segmentów rynku Wartość rynku „audio – video” : ~ 4 mld zł Wartość rynku „komputery” : ~ 4,8 mld zł Wartość rynku „podzespoły” : ~ 2,4 mld zł

Analiza SWOT sektora elektronicznego Mocne strony Wysoko wykwalifikowana kadra techniczna i inżynieryjna. Wysokie kwalifikacje średniego i wyższego szczebla zarządzania. Stosunkowo duża liczba firm z sektora MSP. Niższe koszty prowadzenia działalności w stosunku do UE. Dominacja prywatnej własności. Stosunkowo łatwy dostęp do rynku europejskiego. Stosunkowo dobrze rozwinięta produkcja podzespołów mechanicznych (np. elementy indukcyjne, obwody drukowane).

Analiza SWOT sektora elektronicznego Słabe strony Częste myślenie w firmach w kategoriach rynku lokalnego. Niższa wydajność pracy w sektorze niż w krajach UE. Wyższe koszty pracy niż w krajach Dalekiego Wschodu i w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Brak nowoczesnej kontroli kosztów i planowania strategicznego. W przeważającej liczbie firm brak nowoczesnych technologii montażu elektronicznego. Brak kapitału na rozwój w tym na inwestycje w zaawansowane technologie.

Analiza SWOT sektora elektronicznego Szanse Globalizacja – Polska jako kraj o niższych kosztach produkcji niż w UE może dzięki atrakcyjnemu położeniu stać się ośrodkiem produkcji na rynki UE. Modernizacja różnych sektorów i realizacja rządowych programów infrastrukturalnych. Nowe zaawansowane technologie. Pojawienie się na rynku w Polsce globalnych firm kontraktowych (Flextronic, Kimball Electronics, Sofrel, Jabil). Stosunkowo dobra pozycja do produkcji obwodów drukowanych. Integracja z UE.

Analiza SWOT sektora elektronicznego Zagrożenia Globalizacja – zmniejszenie ilości ośrodków produkcyjnych i przenoszenie ich do miejsc o niskich kosztach prowadzenia działalności. Odpływ wykwalifikowanej kadry po wejściu do UE. Napływ tanich produktów z importu. Zbyt małe nakłady na B + R i inwestycje.

Strategia dla przemysłu elektronicznego Misja Pełnienie znaczącej roli w gospodarce narodowej i przyczynianie się do rozwoju cywilizacyjnego Polski. Zapewnienie długotrwałego, zrównoważonego rozwoju sektora w Polsce. Cele Uzyskanie w latach 2004 - 2006 tempa wzrostu produkcji sprzedanej przemysłu elektronicznego co najmniej 8% rocznie. Uzyskanie wydajności pracy w przemyśle elektronicznym na 1 pracownika do roku 2010 na poziomie średniej dla UE. Dążenie do dodatniego salda w zakresie eksportu i importu realizowanego przez przedsiębiorstwa produkcyjne w sektorze (szczególnie z zakresu przemysłowego montażu elektronicznego).

kierunki rozwoju technologii Najważniejsze trendy rozwojowe: Przewidywane kierunki rozwoju technologii Najważniejsze trendy rozwojowe: Miniaturyzacja i zwiększanie skali integracji układów scalonych. Dynamiczny wzrost złożoności i różnorodności technologii wykorzystywanych do wytwarzania sprzętu elektronicznego. O pozycji produktu na rynku coraz częściej zaczyna decydować poziom jego zaawansowania technologicznego. Dalsza globalizacja produkcji masowej. Wprowadzanie na szeroką skalę technik cyfrowych. Powstawanie nowych produktów (w kierunku elektroniki osobistej).

Proces konwergencji rynku i produktów

Priorytetowe działania W obszarze teleinformatyki – głównie w zakresie inwestycji infrastrukturalnych związanych z szerokopasmowym Internetem. W obszarze audiowizualnym – telewizja cyfrowa (spójny rozwój DVB - T i DVB - C, rozwój sprzętu liniowego, rozwój oprogramowania). W obszarze identyfikacji elektronicznej np. akcyza elektroniczna, portmonetka elektroniczna, elektroniczna karta usług medycznych, etykiety elektroniczne itp. W obszarze elektroniki samochodowej – produkcja modułów i podzespołów dla przemysłu motoryzacyjnego. W obszarze podzespołów – głównie wytwarzanie podzespołów dla elektronicznych firm międzynarodowych (części mechaniczne, obwody drukowane, elementy indukcyjne, przewody i wiązki). W centrach B + R – głównie w zakresie innowacyjnych produktów (oprogramowanie, urządzenia specjalistyczne, nowe produkty będące rezultatem procesu konwergencji, nowe technologie i standaryzacja).

Działania w perspektywie 8 - 10 lat powinny być skoncentrowane na: Kierunki działań Działania w perspektywie 8 - 10 lat powinny być skoncentrowane na: Przyciąganiu zagranicznych inwestycji bezpośrednich w zakresie nowoczesnych technologii i wyrobów. Wykorzystaniu polskiej myśli technicznej w sferze szeroko pojętej produkcji elektroniki jako preferencyjnej dla wdrożeń w różnych segmentach gospodarki. Przygotowaniu przedsiębiorstw (szczególnie z sektora MSP) do współpracy z dużymi koncernami (jako podwykonawcy). Koncentracji i zwiększeniu wydatków na B + R. Rozszerzeniu i unowocześnieniu oferty edukacyjnej i naukowo-badawczej dla potrzeb przemysłu elektronicznego. Przygotowaniu zdolności wytwórczych sektora do wyzwań związanych z cyfryzacją produktów. Przygotowaniu sektora do nowych dyrektyw UE w zakresie ochrony środowiska. Zwiększaniu eksportu.

Prace badawczo-rozwojowe Koncentracja i zwiększanie wydatków na B + R ukierunkowanych na działania w następujących obszarach: ▪ infrastruktury gospodarczej - unowocześnienie sektora telekomunikacji szerokopasmowej i radiokomunikacji, - rozwój systemów dowodzenia, radiolokacji i łączności wojskowej, - rozwój systemów informatycznych i monitoringu dla potrzeb gospodarki przestrzennej, gospodarki zasobami naturalnymi, ochroną środowiska i administracji publicznej. ▪ technologii przemysłowych - rozwój elektroniki profesjonalnej, - zaawansowane technologie montażu, ▪ wypełniających nisze technologiczne - badania w zakresie niebieskiej optoelektroniki, - wybrane materiały półprzewodnikowe, - sensory półprzewodnikowe, warstwowe i optoelektroniczne.

Potencjalne źródła finansowania Środki budżetowe – np.: projekty celowe, programy wieloletnie. Fundusze strukturalne UE. Pomoc w ramach innych programów UE – np.: VI i VII Program Ramowy. Środki z Banku Światowego, Europejskiego Banku Inwestycyjnego i Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Środki wypracowane w samych przedsiębiorstwach. Środki samorządu gospodarczego.

Podsumowanie Osiągnięcie celów przedstawionych w „Strategii…” oraz SPO „Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw” w dużej mierze będzie zależało od środowisk zawodowych i naukowych sektora elektronicznego. Środowiska te muszą podjąć aktywne współdziałania w przygotowaniu konkretnych projektów, a w szczególności w takich obszarach jak: Kierunki i zakres prac B+R mających realne możliwości ich wdrożenia w krajowym przemyśle elektronicznym. Wzrost konkurencyjności i innowacyjności firm elektronicznych zaliczanych do sektora MSP. Transfer technologii w zakresie wytwarzania wyrobów elektronicznych.

Dziękuję za uwagę