OEM S INSTYTUT OGRODNICTWA ZAKŁAD DOŚWIADCZALNY OŚRODEK ELITARNEGO MATERIAŁU SZKÓŁKARSKIEGO PRUSY 96-130 GŁUCHÓW tel. (0-46) 815-78-52, (0-46) 815-70-65, 0-608-101-871; fax (0-46) 8157713, e-mail: oems_prusy@.poczta.onet.pl
OEM S OEMS powstał w 1995 roku z inicjatywy Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa oraz Polskich szkółkarzy i sadowników celem powołania ośrodka było stworzenie dogodnych warunków do produkcji wyjściowego i elitarnego materiału szkółkarskiego
S OEM Całość gospodarstwa ….. 62 ha Grunty orne ……………… 45 ha Plantacje elitarne roślin sadowniczych =15 ha: Sad zraźnikowy ……………………..…………..5,87 ha Sad nasienny …………………...……………….1,50 ha Mateczniki podkładek …………………………..5,27 ha plantacje elitarne roślin jagodowych Truskawki ………………………………………..1,20 ha Agrest …………………………………………….0,36 ha Porzeczki ………………………………………...0,80 ha
OEM S
S OEM Szklarnie …………….. 286 m2 Karkas ……………….2500 m2 Laboratorium testów serologicznych Laboratorium in vitro
OEM S Utrzymywana aktualnie kolekcja 185 odmian różnych gatunków roślin sadowniczych jest jedynym krajowym źródłem materiału szkółkarskiego wolnego od chorób wirusowych i wirozopodobnych Ośrodek jest głównym producentem krajowym drzewek zraźnikowych i nasiennych, podkładek wegetatywnych do zakładania mateczników. Posiadamy również mateczniki truskawek, porzeczek, agrestu
S OEM podstawa prawna dla produkcji szkółkarskiej w Polsce Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1 lutego 2007 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących wytwarzania i jakości materiału siewnego (Dz.U. z 21 lutego 2007 r. nr 29 poz. 189 z późniejszymi zmianami), załącznik Nr 9 „Szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału szkółkarskiego roślin sadowniczych i winorośli”.
S OEM Dział II tego rozporządzenia mówi między innymi: „.......... sprawdzenie zdrowotności dla materiału przedbazowego wytwarzanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej powinno być przeprowadzone w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Ośrodku Elitarnego Materiału Szkółkarskiego w Prusach. .... „ Lista patogenów, od których powinny być wolne drzewka aby uznane zostały za „wolne od wirusów”, znajduje się w dziale VIII załacznika nr 9 do Ustawy o Nasiennictwie
Podstawowe zadania Ośrodka i etapy ich realizacji : OEM S Podstawowe zadania Ośrodka i etapy ich realizacji : uzyskiwanie roślin sadowniczych wolnych od chorób wirusowych, fitoplazmatycznych i itp. selekcja termoterapia import wymiana utrzymywanie i reprodukcja roślin w warunkach uniemożliwiających reinfekcję chorobami karkasy odkażanie gleby izolacja
Podstawowe zadania Ośrodka i etapy ich realizacji : OEM S Podstawowe zadania Ośrodka i etapy ich realizacji : kontrola zdrowotności roślin testy biologiczne testy serologiczne metod biologii molekularnej: PCR i RT-PCR. lustracje ocena OWT (odrębność, wyrównanie, trwałość) wyjściowego materiału roślinnego produkcja wyjściowego materiału do sadów zraźnikowych i mateczników
OEM S Materiał szkółkarski wolny od chorób wirusowych jest uzyskiwany, utrzymywany i rozmnażany w Ośrodku zgodnie z metodami i zaleceniami opracowanymi przez: Europejską Organizację Ochrony Roślin (EPPO) oraz wymaganiami krajowymi. W pracach tych współuczestniczą specjaliści z Pracowni Wirusologii oraz Zakładu Oceny Odmian i Szkółkarstwa IO.
Etapy przygotowania materiału szkółkarskiego roślin sadowniczych OEM S Etapy przygotowania materiału szkółkarskiego roślin sadowniczych „ wolnego od wirusów” w OEMS Prusy
OEM S
S OEM rośliny kandydackie - testy biologiczne I ROK wiosna koniec lipca połowa sierpnia II ROK wiosna wstępne obserwacje III ROK maj / lipiec – roślina zdrowa (-) roślina chora (+)
S OEM Indykatory dla pestkowych: shirofugen, Sam, Kwanzan, Canindex, GF305.
OEM S
OEM S
S OEM indykatory dla odmian drzew i podkładek ziarnkowych: Jabłoń: Virginia Crab, Spy 227, R127407A, Malus platycarpa, Malus radiant, Lord Lambourne, Golden Delicious, Grafsztynek, Pyronia veitchii Grusza: Bera Hardy, Pyronia veitchii, Lukasówka, Pyrus communis, Virginia Crab, Bera Bosca Pełne wyniki tych testów uzyskujemy po kilku latach
OEM S
S OEM indykatory dla jagodowych: Fragaria vesca: UC-4, UC-5, UC-6, UC-10, UC-11, EMC i Alpina. Rubus ideaus „Norfolg Giant”
OEM S Termoterapia: 6 – 8 tygodni, + 36 do + 38C.
OEM S Rozmnożenia po termoterapii
OEM S Rozmnożenia po termoterapii
S OEM Uzyskiwanie roślin wolnych od wirusów metodą termoterapii. 1 - termoterapia 2 - rozmnożenie 4 – rozmnożenie i wysadzenie: karkas 3 - testy w szkółce, sadzie testowych i laboratorium Sad OWT () () obserwacja trzykrotnych plonów (4-5 lat)
OEM S Utrzymywanie i reprodukcja roślin przedbazowych i bazowych (ww) w warunkach uniemożliwiających reinfekcję chorobami: rośliny przedbazowe pochodzą z tożsamych odmianowo roślin kandydackich rosną w pojemnikach bez kontaktu korzeni z glebą w osiatkowanych pomieszczeniach (karkasach),
OEM S Każda roślina znajdująca się w karkasie oznaczona jest niepowtarzalnym numerem. Tożsamość tych odmian bada się indywidualnie w tzw. nasadzeniach OWT (odrębność, wyrównanie, trwałość). Rośliny te są testowane indywidualnie na obecność chorób wirusowych, zgodnie z przyjętymi metodykami
OEM S
OEM S
S OEM Kontrola zdrowotności na każdym etapie mnożenia. W karkasie rośliny testowane są indywidualnie na obecność chorób wirusowych, zgodnie z przyjętymi metodykami. Wykonywane są testy serologiczne ELISA, testy biologiczne polowe z użyciem roślin wskaźnikowych testy PCR. W nasadzeniach elitarnych gatunków pestkowych, wykonane są (corocznie) testy na wykrywanie chorób groźnych gospodarczo dla 1/6 nasadzenia. W szkółkach okulantów testujemy odmiany indywidualnie lub kontrolnie w zależności o kategorii i stopnia rozmnożenia. Ponadto w okresie wegetacji drzewa w sadzie są wielokrotnie lustrowane.
ocena OWT (odrębność, wyrównanie, trwałość) OEM S Dla zapewnienia kontroli pomologicznej, każda roślina/odmiana przedelitarna posiada dwie-trzy owocujące rośliny będące duplikatami roślin przedelitarnych. ocena OWT (odrębność, wyrównanie, trwałość) Kontrolę pomologiczną wykonuje się corocznie sprawdzając cechy odmianowe
OEM S Przygotowanie wyjściowego materiału do sadów zraźnikowych i mateczników Równolegle do szczegółowych badań na obecność chorób, przygotowujemy materiał wyjściowy. Karkas zrazy = materiał elitarny szkółka okulantów drzewka zraźnikowe Karkas podkładki, jagodowe =materiał elitarny laboratorium in vitro matecznik = bazowa plantacja mateczna. Szkółki i mateczniki podkładek i roślin jagodowych OEMS: drzewka zraźnikowe, podkładki, sadzonki szkółkarze i sadownicy = materiał kwalifikowany.
OEM S Testy wykonujemy we własnym, akredytowanym, laboratorium oraz w szkółkach, sadach testowych zlokalizowanych na terenie OEMS w Prusach oraz laboratorium pracowni wirusologii IO. Na każdym etapie produkcji, całość nasadzeń (zdrowotność roślin i gleby) labolatorium, dokumentacja nasadzeń i sprzedaży, podlega corocznej kontroli inspektorów PIORiN. Na podstawie kontroli i badań prowadzonych przez PIORiN materiał może być dopuszczony do obrotu.
OEM S
OEM S
OEM S Dziękuję za uwagę