Zapraszamy na prezentację pt. „Sowy”.

Sowy polski Do polskiej fauny zalicza się 13 gatunków, w tym 10 lęgowych: płomykówka zwyczajna puchacz sóweczka pójdźka puszczyk puszczyk uralski puszczyk mszarny (pierwszy lęg w Polsce w 2010 roku) sowa uszata sowa błotna włochatka jeden przelotny i zimujący: puchacz śnieżny oraz 2 zalatujące wyjątkowo: syczek sowa jarzębata

Wstęp Sowy – rząd ptaków, który obejmuje gatunki drapieżne przystosowane do polowania nocą i o zmroku, choć niektóre gatunki powróciły do dziennego trybu życia. Zamieszkują cały świat, prowadząc zasadniczo osiadły tryb życia, lecz niektóre północne populacje koczują lub stały się wędrowne.

Cechy sów Sowy nie są spokrewnione z ptakami drapieżnymi, ale wykazują z nimi konwergencję– tzn. posiadają wiele cech wspólnych, wynikających z podobnego trybu życia. Wśród nich można wymienić: ostre dzioby i szpony, dobry wzrok, zdolność widzenia stereoskopowego (dwuocznego). Różnice to przede wszystkim nocny tryb życia sów oraz ich doskonały słuch.

Upierzenie Upierzenie sów ma zwykle maskujący wzór, w kolorystyce szarej lub brązowej. W porównaniu z ptakami prowadzącymi dzienny tryb życia ich ubarwienie jest bardzo mało zróżnicowane. Gatunki zamieszkujące daleką północ, jak sowa śnieżna, są przeważnie białe, co na śniegu również spełnia funkcję maskującą. Sowie upierzenie jest gęste i miękkie. Każde pióro na górnej powierzchni chorągiewki pokryte jest aksamitnym puszkiem, w dotyku przypominającym plusz. Dzięki temu pióra ocierając się o siebie w czasie uderzeń skrzydeł nie wydają dźwięku – sowa leci bezszelestnie.

Zmysły Słuch: Nie posiadają uszu zewnętrznych, a jedynie otwory słuchowe ukryte pod piórami. „Uszy” widoczne u niektórych sów (np. sowy uszatej) to jedynie pęki piór. Wokół oczu i dzioba sowy mają szlarę, czyli promieniście ułożone pióra, sztywniejsze od innych. Funkcją szlary jest skupianie fal dźwiękowych o wysokich częstotliwościach. Działa ona podobnie jak talerz satelitarny lub ręka przyłożona do ucha.

Zmysły (cd.) Wzrok Wprawdzie większość sów poluje używając przede wszystkim słuchu, ale charakteryzują się one również doskonale rozwiniętym wzrokiem, dostosowanym do widzenia w słabym oświetleniu. Lepsze widzenie w ciemności nie wynika ze zwiększonej wrażliwości siatkówki, a ze specyficznej budowy oka. Sowy mają bardzo duże gałki oczne typu teleskopowego, z długą ogniskową i bardzo dużą źrenicą. W przeciwieństwie do większości ptaków, oczy sów są zwrócone do przodu. Pola widzenia prawego i lewego oka nachodzą na siebie w zakresie 60°–70°.

Rozmiar Rozmiary sów są bardzo zróżnicowane. Największą sową jest zamieszkujący Eurazję puchacz (Bubo bubo). Rozpiętość jego skrzydeł sięga dwóch metrów, zaś jego długość to około 70 centymetrów. Za to najmniejszą sową jest północnoamerykańska sóweczka kaktusowa, której długość może wynosić tylko 12 cm. Puchacz występuje także w Polsce, jako nieliczny ptak lęgowy. Z kolei występująca u nas sóweczka jest niewiele większa od sóweczki kaktusowej.

Puchacz Największa i bardzo rzadka sowa z ogromnymi oczami i uszami. Zamieszkuje stare, rozległe drzewostany w pobliżu odludnych jezior i bagien. W górach gnieździ się w niszach skalnych na nizinach wykorzystuje do lęgów stare gniazda po orłach, myszołowach i bocianach czarnych. Często także składa jaja w dołku bezpośrednio na ziemi na rozkruszonych wypluwkach, czyli nie strawionych i wyplutych resztkach pokarmu: kości, piór i sierści. Łowi szczury, kaczki, wrony a nawet zające. Odzywa się o zmroku potężnym Huu-uu (powtarzanym co 8-10 sekund) i słyszanym z odległości nawet kilku kilometrów.

Pójdźka Niezbyt liczny gatunek sowy. Unika zwartych lasów, jak również terenów zupełnie otwartych. Lubi zaś przydrożne wierzby oraz ludzkie sady i ogrody. Odżywia się gryzoniami i większymi owadami. Własnego gniazda nie buduje. Jaja składa w dziuplach drzew lub na strychach domów. Siedząc na szczycie stodoły, często sympatycznie podryguje, jednak odzywa się złowróżebnie pójdź-pójdź-pójdź.

Puszczyk Pospolity gatunek sowy w całym kraju. Zamieszkuje obrzeża lasów, a nawet miejskie parki ze starymi dziuplastymi drzewami. Poluje o zmierzchu i nocy na drobne gryzonie i ptaki. Dzień przesypia ukryta w koronach drzew, przytulona do pnia. Jest wyraźnie większa od pójdźki oraz bardziej krępa i cięższa niż uszatka i płomykówka. Nie posiada na głowie pączków piór przypominających uszy. Samiec huczy w lutym wibrującym głosem huuuu- huu-huuuuuuu.

Płomykówka zwyczajna Osiedla się w ruinach, starych kościelnych wieżach i dzwonnicach. Odżywia się prawie wyłącznie drobnymi gryzoniami, których szuka na polach. Posiada piękną sercowatą szlarę. Jej głos to wiele urozmaiconych dźwięków przypominających głośne chrapanie lub krztuszenie się człowieka.

Uszatka Mniej liczna niż puszczyk. Żeruje na otwartych polach i łąkach. Podczas dnia jednak ukrywa się wśród polnych zadrzewień, gdzie gnieździ się w starych gniazdach wron i myszołowów, gdyż sama gniazda nie buduje. Żywi się niemal wyłącznie gryzoniami. Sowa ta to miniaturka puchacza, ale wyraźnie większa od pójdźki. Na głowie posiada dwa czubki z piór. Głos godowy to krótki huczący okrzyk, czasami dwusylabowy: hu-hu hu-hu.

Sowa błotna Sowa bardzo nieliczna. Gnieździ się na ziemi w trawach na bagnach i torfowiskach. Dołek na gniazdo wyściela skromnie suchymi trawami. Jej liczebność zależy w dużej mierze od sezonowej liczebności gryzoni. Zimą w przeciwieństwie do pozostałych sów odlatuje na południe. Bardzo podobna do uszatki, jednak jej ,,uszy” są o wiele mniejsze i unoszone w podnieceniu. Samiec odzywa się w locie przytłumionym duu-duu-duu…

Sprawdźmy swoje wiadomości! Cechami sów są: ostry dziób i szpony, dobry wzrok, zdolność widzenia dwuocznego duża głowa, ostry dziób, słaby wzrok ostry dziób i szpony, dobry wzrok, echolokacja Upierzenie sów jest: sztywne i twarde lekkie, sztywne i gęste gęste i miękkie gęste i twarde

Sprawdzamy nasze wiadomości (cd.) Szlara to: A) pokarm sowy B) promieniście ułożone pióra sowy wokół oczu C) rodzaj piór na ogonie Zakres widzenia sowy to: A) ok. 40-50 B) ok. 30-45 C) ok. 60-70 D) ok. 35-70

Dopasuj nazwę sowy do obrazka 1.Sóweczka 2. Puchacz 3.Pójdźka 4.Puszczyk 5.Płomykówka 6.Sowa błotna 7.Uszatka

Dziękujemy za uwagę! Wykonali: Mateusz Drygiel, klasa 6c Michał Trojanowski, klasa 6c Łukasz Lipiński, klasa 5d Kacper Stawarski, klasa 5d