Upowszechnianie i wykorzystywanie rezultatów projektów programu Uczenie się przez całe życie w systemie edukacji zawodowej i ustawicznej w Polsce Tadeusz Wojciechowski Koordynator Zespołu ds. Upowszechniania i Wykorzystywania programu LLP

Plan prezentacji FRSE – Narodowa Agencja LLP Program Uczenie się przez całe życie (LLP) Leonardo da Vinci – Szkolnictwo i doskonalenie zawodowe – struktura programu, adresaci, cele, działania, rezultaty Wymagania – formularz wniosku Rezultaty projektów Waloryzacja LLP Przykłady dobrej praktyki projektów LLP

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji www.frse.org.pl

Struktura programu Uczenie się przez całe życie Comenius Edukacja szkolna Erasmus Szkoły wyższe Leonardo da Vinci Szkolnictwo i doskonalenie zawodowe Grundtvig Edukacja dorosłych Program międzysektorowy 4 rodzaje aktywności – rozwój polityki edukacyjnej (wizyty studyjne); kształcenie językowe; rozwój nowoczesnych technologii informacyjnych; rozpowszechnianie przykładów najlepszej praktyki Program Jean Monnet 3 rodzaje aktywności – Akcja Jean Monnet; europejskie instytucje; stowarzyszenia europejskie PROGRAM UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE

PROGRAM LEONARDO DA VINCI Kraje biorące udział w programie Uczenie się przez całe życie: 27 krajów członkowskich Unii Europejskiej kraje stowarzyszone EFTA/EEA (Islandia, Liechtenstein i Norwegia) kraj kandydujący - Turcja Od 2010 mogą uczestniczyć Macedonia i Chorwacja (w ograniczonym stopniu). Od 2011 możliwość uczestnictwa Szwajcarii. PROGRAM LEONARDO DA VINCI

Interwencja programu w obszarze edukacji Potrzeby społeczne i gospodarcze (na poziomie Europy, kraju, regionu) Oczekiwania wobec polityki Prowadzący politykę edukacyjną i kulturową Decydenci polityczni (na poziomie europejskim, krajowym i lokalnym) Interakcja pomiędzy polityką i praktyką Ustanowienie partnerstwa lub sieci współpracy Wnioski do wykorzystania przy tworzeniu polityki Nowa polityka Nowe programy, nowe umiejętności zarządzania Nowe projekty Finansowanie i doradztwo Agencje Narodowe, Agencja wykonawcza Komisji Europejskiej, Komisja Europejska Realizacja projektów programu Uczenie się przez całe życie Monitoring i ewaluacja Rezultaty projektu Rezultaty programu upowszechnienie i wykorzystanie rezultatów projektów Źródło: Evaluation of mechanisms for the dissemination and exploitation of the results arising from programmes and initiatives managed by the Directorate-General for Education and Culture – Annex VI, ECOTEC Research & Consulting Limited

Program Leonardo da Vinci Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Narodowa Agencja Programu „Uczenie się przez całe życie” Program Leonardo da Vinci Szkolnictwo i doskonalenie zawodowe struktura programu, adresaci, cele, działania, rezultaty

Akcje Programu „Leonardo da Vinci” (poziom Narodowej Agencji) Projekty współpracy wielostronnej Projekty mobilności Praktyki i staże zawodowe Transfer innowacji Wymiana doświadczeń Projekty partnerskie PROGRAM LEONARDO DA VINCI

Projekty wielostronne w programie Leonardo da Vinci: rozwoju innowacji Agencja Wykonawcza w Brukseli Projekty transferu innowacji Narodowa Agencja projekty partnerskie Narodowa Agencja PROGRAM LEONARDO DA VINCI

PROGRAM LEONARDO DA VINCI Cele programu Leonardo da Vinci: Zdobywanie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych Zwiększenie szans na zatrudnienie w Polsce i na europejskim rynku pracy Ułatwienie osobistego rozwoju zawodowego Wspieranie rozwoju instytucji zaangażowanych w proces kształcenia i szkolenia zawodowego PROGRAM LEONARDO DA VINCI

PROGRAM LEONARDO DA VINCI Cele operacyjne programu Leonardo da Vinci Poprawa pod względem ilościowym i jakościowym europejskiej mobilności osób uczestniczących w początkowym etapie kształcenia i szkolenia zawodowego; Poprawa pod względem ilościowym i jakościowym współpracy między instytucjami oferującymi możliwości kształcenia zawodowego z Europie; Ułatwienie rozwoju innowacyjnych praktyk w dziedzinie kształcenia i szkolenia zawodowego na poziomie innym niż szkolnictwo wyższe oraz ich przenoszenie z jednego państwa do drugiego; PROGRAM LEONARDO DA VINCI

PROGRAM LEONARDO DA VINCI Cele operacyjne programu Leonardo da Vinci – cd. Poprawa przejrzystości i uznawalności kwalifikacji oraz kompetencji w tym nabytych w toku kształcenia pozaformalnego i nieformalnego; Nauka branżowych języków obcych oraz poznawanie dziedzictwa kulturowego państw europejskich; Tworzenie innowacyjnych, opartych na nowych technologiach, treści nauczania, usług, praktyk oraz metodologii uczenia się przez całe życie PROGRAM LEONARDO DA VINCI

szkoły zawodowe, instytucje kształcenia ustawicznego, Adresaci - beneficjenci programu Leonardo da Vinci szkoły zawodowe, instytucje kształcenia ustawicznego, firmy szkoleniowe, przedsiębiorstwa, organizacje branżowe, izby przemysłowo-handlowe, podmioty świadczące usługi doradztwa zawodowego i poradnictwa, administracja samorządowa, organizacje non-profit i organizacje pozarządowe, ośrodki badawcze, uczelnie wyższe (projekty przeznaczone dla absolwentów / konkretnych grup zawodowych) PROGRAM LEONARDO DA VINCI

Projekty mobilności - przykłady PROGRAM LEONARDO DA VINCI Staże dla uczniów szkół zawodowych (2-39 tyg.) Praktyki w zagranicznych przedsiębiorstwach (różnorodne branże) Staże dla osób pracujących i bezrobotnych (2-26 tyg.) Staże organizowane przez szkoły i uczelnie wyższe dla swoich absolwentów; Staże organizowane dla bezrobotnych przez urzędy pracy; Staże organizowane przez pracodawców dla swoich pracowników. Wymiana doświadczeń dla kadry zarządzającej, nauczycieli zawodu, szkoleniowców, specjalistów HR (1-6 tyg.) Projekty realizowane m.in. przez ośrodki dokształcania nauczycieli, ośrodki doradztwa, CKP, CKU, uczelnie wyższe, fundacje, towarzystwa, izby branżowe, komendy policji, centra kształcenia zawodowego, itp… www.leonardo.org.pl PROGRAM LEONARDO DA VINCI

PROGRAM LEONARDO DA VINCI Przykładowe działania: rozwój doradztwa w dziedzinie kształcenia i doskonalenia zawodowego; otwarcie kształcenia i doskonalenia zawodowego na elastyczne ścieżki kariery zawodowej i tworzenie lepszych warunków do rozpoczęcia życia zawodowego; promocja uznawalności kształcenia nieformalnego i poza-formalnego; reagowanie na potrzeby rynku pracy, zwłaszcza w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw oraz przewidywanie, które umiejętności będą przydatne na rynku pracy; podniesienie atrakcyjności i jakości kształcenia oraz szkolenia zawodowego; wzmacnianie wzajemnego nauczania i uczenia się; zaangażowanie osób/podmiotów zainteresowanych kształceniem i doskonaleniem zawodowym. PROGRAM LEONARDO DA VINCI

Wniosek – wymagania Opis projektu partnerskiego - Kontekst i Cele projektu = Motywacja i uzasadnienie działania Dlaczego składamy wniosek? Dlaczego jest to ważne dla nas, naszej instytucji, rozwoju lokalnego systemu/polityki … (określone potrzeby ekonomiczne, czynniki demograficzne, społeczne …) Czy będzie to ważne z punktu widzenia rozwoju osobistego i zawodowego osób zaangażowanych? (nowe możliwości …) Czy jest to ważne dla naszej instytucji? Czy cele szczegółowe odpowiadają naszym potrzebom? (zagadnienia/tematy/problemy jakimi się zajmiemy) jakie metody zostaną zastosowane aby osiągnąć zamierzone cele? Czy jest to istotne w programie LLP?

cd. Wniosek - wymagania Wpływ i wartość dodana projektu Jakie są nasze oczekiwania, z czego one wypływają? (motywy działania) Jakie są nasze założenia dotyczące wpływu projektu na zmiany w naszej instytucji, wpływu projektu na grupy docelowe w projekcie? (co ma się zmienić?) Jak będziemy mierzyć ten wpływ? (monitoring i ewaluacja) Czy są to zmiany jakich oczekuje program LLP? (zgodność z celami LLP) W jaki sposób Partnerski Projekt będzie promować współpracę europejską w edukacji szkolnej uczestniczących regionach? (zakładana przyszła współpraca)

cd. Wniosek - wymagania Upowszechnianie i wykorzystanie rezultatów projektu Co zrobię ze zdobytymi informacjami, doświadczeniem, dobrymi praktykami, innymi rezultatami? Jak to zrobię? Jakich użyję form i narzędzi upowszechniania? Do kogo skieruję te działania? (określenie grup odbiorców w uczestniczących regionach- na poziomie europejskim, krajowym, regionalnym) Jak do nich dotrę? Czy są to istotne grupy dla naszych instytucji? Czy są to istotne w programie LLP? Czy nasz rezultat będzie dawał się zastosować przez innych „transfer”?

cd. Wniosek - wymagania Trwałość Jakie są nasze oczekiwania dotyczące przyszłej współpracy w ramach partnerstwa? Jak wyobrażamy sobie wykorzystanie wypracowanych w projekcie „dobrych praktyk” i dalszy rozwój nowych narzędzi i metod? (zastosowanie w praktyce, przeniesienie, transfer, multiplikacja …) Jakie działania będą wdrożone w celu zapewnienie trwałości działań? Czy zamierzamy kontynuować współpracę europejską po zakończeniu projektu?

Raport końcowy – patrz wniosek Cele projektu W jakim stopniu cele projektu zostały osiągnięte? Wpływ projektu w jaki sposób projekt miał wpływ na: Rozwój indywidualny Rozwój zawodowy Wymiar europejski Upowszechnienie i wykorzystanie rezultatów Ewaluacja i monitoring Jakie są główne konkluzje oraz konsekwencje płynące dla realizacji projektu z monitoringu i ewaluacji?

Raport końcowy – patrz wniosek Wykorzystanie, upowszechnianie i zapewnienie trwałości rezultatów projektu W jaki sposób upowszechniane są rezultaty projektu na poziomie lokalnym, regionalnym i narodowym? Czy osiągnęli Państwo rezultaty lub produkty projektu, które mogłyby zostać wykorzystane przez inne szkoły/instytucje/organizacje? Czy jest planowana kontynuacja współpracy pomiędzy zagranicznymi i lokalnymi partnerami?

Rezultaty projektu - do upowszechniania i wykorzystywania (patrz: raport dla KE, ECOTEC – Research & Consulting Limited, marzec 2006) Produkty materialne (wydawnictwa, multimedia, innowacje pedagogiczne, studia porównawcze, wydarzenia – konferencje, seminaria) Metody (transfer „wiedzieć jak”, wymiana pomysłów i dobrych praktyk) Doświadczenie (w zakresie …, na poziomie …) Wnioski do wykorzystania przy tworzeniu polityki (suma doświadczeń … na poziomie lokalnym, krajowym ….) Współpraca europejska (nowe działania , inicjatywy …)

PROGRAM LEONARDO DA VINCI Przykładowe rezultaty projektów LdV: programy nauczania moduły szkoleniowe materiały dydaktyczne metody szkoleniowe innowacyjne metody nauczania narzędzia do oceny umiejętności narzędzia do badania potrzeb szkoleniowych standardy kwalifikacji procedury akredytacyjne portale, bazy informacyjne PROGRAM LEONARDO DA VINCI

Upowszechnianie i wykorzystywanie rezultatów projektów/programu Uczenie się przez całe życie DECYZJA NR 1720/2006/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 15 listopada 2006 r.ustanawiająca program działań w zakresie uczenia się przez całe życie Artykuł 1. Ustanowienie programu „Uczenie się przez całe życie” Pkt. 3. Program „Uczenie się przez całe życie” realizuje następujące cele szczegółowe: k) zachęcanie do jak najlepszego wykorzystywania wyników, innowacyjnych produktów i procesów oraz do wymiany dobrych praktyk w dziedzinach objętych programem „Uczenie się przez całe życie” w celu poprawy jakości edukacji i szkoleń.

Definicje: DECYZJA NR 1720/2006/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Upowszechnianie wykorzystywanie rezultatów projektów/programu Uczenie się przez całe życie Definicje: DECYZJA NR 1720/2006/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 15 listopada 2006 r.ustanawiająca program działań w zakresie uczenia się przez całe życie „upowszechnianie i wykorzystanie wyników” oznacza działania mające na celu zapewnienie właściwego rozpoznania, przedstawienia i wdrożenia na szeroką skalę wyników programu „Uczenie się przez całe życie” oraz poprzedzających go programów; „uczenie się przez całe życie” oznacza kształcenie ogólne, szkolenie i kształcenie zawodowe, a także kształcenie pozaformalne i nieformalne podejmowane przez całe życie, dzięki czemu ulega polepszeniu poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji wymaganych z perspektywy osobistej, obywatelskiej, społecznej lub zawodowej. Uczenie się przez całe życie obejmuje korzystanie z doradztwa zawodowego i poradnictwa.

Waloryzacja upowszechnianie i wykorzystywanie rezultatów projektów/programu Uczenie się przez całe życie = Zwrot poniesionych nakładów dzięki wykorzystaniu rezultatów projektów/programu (zwrot + wartość dodana)

Przykłady dobrej praktyki Projekt posiadający odpowiednie cechy i spełniający w największym stopniu kryteria PDP Cechy: kompleksowy charakter, służenie wprowadzaniu zmian, monitorowanie i prowadzenie ewaluacji = działanie innowacyjne i kreatywne

Przykłady dobrej praktyki Spełnianie w największym stopniu kryteriów ewaluacji; Trafność, Istotność (czy jest ważny …) Efektywność (czy jest opłacalny, jaki jest stosunek nakładów do efektów ...) Skuteczność (na ile cele zostały osiągnięte …) Oddziaływanie/wpływ (jaki jest związek pomiędzy celem projektu a celami ogólnymi – instytucji, szerokiej grupy odbiorców, systemu czyli w jakim stopniu korzyści beneficjenta miały wpływ na większą grupę ludzi/instytucji …) Trwałość efektów (to ocena wykorzystania rezultatów po zakończeniu projektu, utrzymanie wpływu w dłuższym okresie czasu - transfer, zastosowanie, przeniesienie …)

Przykłady dobrej praktyki PROGRAM LEONARDO DA VINCI projekty staży – nr. 08-LdV/M08/k/02110/IVT/128 Tytuł „Staże dla uczniów szkół rolniczych” Beneficjent Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Ludowie Polskim Uczestnicy/Czas trwania 8 uczniów szkoły zawodowej/4 tygodnie Parterzy Izba Rolnicza z Dolnej Saksonii, Justus von Liebig Schule w Hanowerze, Niemcy Kwota dofinansowania 16542 EUR Program praktyki zawodowe dla techników rolników Rezultat zdobycie doświadczenia zawodowego we wzorcowo funkcjonujących gospodarstwach indywidualnych w zakresie eksploatacji sprzętu technicznego, umiejętnego stosowania nawozów oraz nowoczesnych technologii produkcji roślinnej oraz zwierzęcej PROGRAM LEONARDO DA VINCI

PROGRAM LEONARDO DA VINCI Projekt wymiany doświadczeń (VETPRO) - nr. PL/08/LLP-LdV/VETPRO/140107 Beneficjent: Krajowe Centrum Edukacji Rolniczej w Brwinowie Tytuł projektu: Produkcja i wykorzystanie biopaliw jako warunek europejskiej gospodarki energetycznej Partner: DEULA Nienburg - Niemcy Czas trwania projektu: 1 września 2008 do 31 stycznia 2009 Uczestnicy projektu: 20 nauczycieli przedmiotów zawodowych o różnorodnych doświadczeniach w branżach sektora rolniczego, zainteresowanych zagadnieniami z zakresu produkcji biopaliw i pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych. Cel projektu: zdobycie wiedzy i doświadczeń w dziedzinie produkcji i wykorzystywania biopaliw jako odnawialnych źródeł energii, a także zapoznanie uczestników z rozwiązaniami technicznymi i organizacyjnymi funkcjonującymi w tym zakresie. Efekt projektu` program szkolenia wraz z materiałami szkoleniowymi. (Opracowanie jest udostępniane wszystkim chętnym uczniom i kursantom, podczas lekcji i szkoleń, prowadzonych przez uczestników projektu) PROGRAM LEONARDO DA VINCI

LEONARDO DA VINCI

Bazy upowszechniające rezultaty projektów programu Uczenie się przez całe życie http://waloryzacja.llp.org.pl/

www.frse.org.pl Adresy, kontakty Konkurs 2011 - http://ec.europa.eu/education/news/news2628_en.htm Zakładka internetowa + bazy upowszechniające rezultaty LLP http://waloryzacja.llp.org.pl/ Wykorzystywanie rezultatów programu Uczenie się przez całe życie Publikacja waloryzacyjna promująca upowszechnianie i wykorzystywanie rezultatów osiąganych w projektach programu Uczenie się przez całe życie. http://waloryzacja.llp.org.pl/sites/waloryzacja.llp.org.pl/files/Przyklady_dobrej_praktyki_vol_4.pdf Tadeusz Wojciechowski tadeusz.wojciechowski@frse.org.pl Ewa Kolasińska – ekolasinska@frse.org.pl Ewa Koźbiał – ekozbial@frse.org.pl