STAN ŚRODOWISKA W WOJEWÓDZTWIE - INFORMACJA WIOŚ RZESZÓW - Maria Suchy Podkarpacki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Rzeszowie Grudzień 2007 r.

Stan środowiska w województwie Powietrze Woda Gospodarka odpadami Interwencje WIOŚ

Monitoring dwutlenku siarki i dwutlenku azotu 19 stanowisk pomiarowych, w tym: 4 stanowiska automatyczne 13 stanowisk manualnych 2 stanowiska pasywne W latach 2001 - 2006 nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych norm. W ocenach rocznych za lata 2002 - 2006 wszystkie strefy w województwie zaliczono do klasy A (dotrzymane standardy imisyjne).

Wyniki monitoringu dwutlenku siarki Klasyfikacja stref w zakresie SO2 w 2006 r.

Wyniki monitoringu dwutlenku siarki Stężenia średnioroczne SO2 w wybranych miastach woj. podkarpackiego

Wyniki monitoringu dwutlenku azotu Klasyfikacja stref w zakresie NO2 w 2006 r.

Wyniki monitoringu dwutlenku azotu Stężenia średnioroczne NO2 w wybranych miastach woj. podkarpackiego

Monitoring tlenku węgla, benzenu i ozonu 1 stanowisko automatyczne benzenu 9 stanowisk pasywnych benzenu 3 automatyczne stanowiska tlenku węgla 1 stanowisko automatyczne ozonu W latach 2002- 2006 nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych norm. W ocenach rocznych za lata 2002-2006 wszystkie strefy w województwie zaliczono do klasy A (dotrzymane standardy imisyjne).

Wyniki monitoringu benzenu, tlenku węgla i ozonu Klasyfikacja stref w zakresie benzenu, tlenku węgla i ozonu w 2006 r.

Wyniki monitoringu benzenu, tlenku węgla i ozonu Stężenia średnioroczne benzenu w wybranych miastach woj. podkarpackiego

Monitoring zanieczyszczeń pyłowych 3 stanowiska automatyczne PM10 2 stanowiska automatyczne PM2.5 i PM1.0 15 stanowisk manualnych PM10 W latach 2002- 2006 przekroczenia norm dopuszczalnych pyłu stwierdzono w Przemyślu, Rzeszowie i Jaśle. W ocenach rocznych za lata 2002-2006 strefy: miasto Przemyśl, miasto Rzeszów i powiat jasielski zaliczono do klasy C (przekroczone standardy imisyjne).

Wyniki monitoringu pyłu PM10 Klasyfikacja stref w pyle PM10 w 2006 r.

Wyniki monitoringu pyłu PM10 Stężenia średnioroczne pyłu PM10 w wybranych miastach woj. podkarpackiego

Monitoring As, Cd, Ni, Pb i B(a)P W 2006 roku uruchomiono trzy stanowiska z pomiarami pilotażowymi (Jasło, Mielec, Przemyśl). W 2007 roku 9 stanowisk manualnych do pomiarów metali i B(a)P w pyle PM10. Wyniki badań pilotażowych wykazały zanieczyszczenie powietrza benzo(a)pirenem, powyżej ustalonej wartości docelowej. Stężenia metali ciężkich nie przekroczyły ustalonych dla nich wartości docelowych w żadnym punkcie pomiarowym.

Wyniki monitoringu benzo(a)pirenu i kadmu Średnioroczne stężenia benzo(a)pirenu w 2006 roku

Wyniki monitoringu benzo(a)pirenu i kadmu Średnioroczne stężenia kadmu w 2006 roku

Wyniki monitoringu niklu i arsenu Średnioroczne stężenia niklu w 2006 roku

Wyniki monitoringu niklu i arsenu Średnioroczne stężenia arsenu w 2006 roku

Monitoring jakości wód powierzchniowych Ramowej Dyrektywy Wodnej: Założenia nowego systemu monitoringu wód powierzchniowych, związanego z wdrażaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej: trzy formy monitoringu wód: diagnostyczny, operacyjny i badawczy, uwzględnienie typu morfologicznego cieku przy ocenie jego stanu ( 11 typów wód w województwie ), uwzględnienie obszarów wymagających szczególnej ochrony (75/440/EWG, 78/659/EWG, 91/676/EWG), oparcie ocen stanu na wskaźnikach biologicznych, nowe rozmieszczenie punktów pomiarowych, dynamiczny charakter monitoringu, spełnienie celów informacyjnych.

Monitoring jakości wód powierzchniowych W 2006 roku WIOŚ w ramach PMŚ wykonał oceny: ogólną jakości wód w rzekach wg nowej 5-stopniowej klasyfikacji, przydatności wód w rzekach do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, poziomu azotanów i wskaźników eutrofizacji w badanych wodach, przydatności wód w rzekach do bytowania ryb w warunkach naturalnych, jakości wód granicznych z Ukrainą. Badaniami objęto ogółem 28 rzek w 86 punktach pomiarowo-kontrolnych.

Monitoring jakości wód powierzchniowych OCENA wg KLASYFIKACJI OGÓLNEJ W klasyfikacji ogólnej wody powierzchniowe oceniane są wg 5 klas jakości; kryterium kwalifikującym jest spełnianie wymagań dla wód powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia. Klasa I - wody bardzo dobrej jakości - (brak wód I klasy) Klasa II - wody dobrej jakości - (3 ppk w II klasie) Klasa III - wody zadowalającej jakości - (34 ppk w III klasie) Klasa IV - wody niezadowalającej jakości – (33 ppk w IV klasie) Klasa V - wody złej jakości – (8 ppk w V klasie) Sposób prezentacji wyników

Monitoring jakości wód powierzchniowych - Klasyfikacja jakości wód powierzchniowych - KLASYFIKACJA OGÓLNA JAKOŚĆI WÓD W RZEKACH Lata 2004-2006 2006 rok 2005 rok I klasa II klasa III klasa IV klasa V klasa

Monitoring jakości wód powierzchniowych - Zmiany średniorocznych wartości BZT5 w wodach głównych rzek WIDOCZNY ZNACZĄCY SPADEK SUBSTANCJI ORGANICZNEJ W WODACH W LATACH 2005 i 2006

Monitoring jakości wód powierzchniowych - Zmiany średniorocznych wartości fosforanów (wskaźnik biogenny) w wodach głównych rzek

Klasyfikacja ogólna jakości wód w rzekach badanych w latach 2004 - 2006 Klasa I - wody bardzo dobrej jakości Klasa II - wody dobrej jakości Klasa III - wody zadowalającej jakości Klasa IV - wody niezadowalającej jakości Klasa V - wody złej jakości

Monitoring jakości wód powierzchniowych Najczęściej o wyniku klasyfikacji ogólnej decydowały: wskaźniki mikrobiologiczne (liczba bakterii grupy coli typu kałowego i liczba bakterii grupy coli), wskaźniki hydrobiologiczne (głównie stężenie chlorofilu „a”), wskaźniki fizyczne (barwa, zapach, zawiesiny ogólne), wskaźniki biogenne (azot Kjeldahla, azotyny, amoniak), wskaźniki tlenowe (ChZT-Cr, ChZT-Mn, BZT5).

Ocena przydatności wód do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia 2006 r. Wody powierzchniowe wykorzystywane do celów pitnych oceniane są wg trzech kategorii jakości : kategoria A1 – woda wymagająca prostego uzdatniania fizycznego, w szczególności filtracji oraz dezynfekcji, kategoria A2 – woda wymagająca typowego uzdatniania fizycznego i chemicznego, w szczególności utleniania wstępnego, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji oraz dezynfekcji, kategoria A3 – woda wymagająca wysokoefektywnego uzdatniania fizycznego i chemicznego, w szczególności utleniania, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji, adsorpcji na węglu aktywnym oraz dezynfekcji.

Jakość wód powierzchniowych przeznaczonych do spożycia w 2006 roku O ocenie decydowały przede wszystkim wskaźniki mikrobiologiczne W zlewni Wisłoki ujęcia dla miast: Jasło, Dębica, Mielec, W zlewni Sanu ujęcia Sanok, Przemyśl, Jarosław, W zlewni Wisłoka ujęcia Rzeszów, Krosno.

Ocena przydatności wód do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, zmiany w latach 2004 - 2006 r. Lp. Rzeka Punkt pomiarowo-kontrolny Kategoria jakości wód nazwa km 2004 2005 2006 1 Wisłoka Powyżej Jasła 108,9 A2 2 Powyżej Dębicy 61,7 A3 poza kat. 3 Powyżej Mielca 21,5 4 Jasiołka Szczepańcowa 28,5 5 San Rajskie 352,0 6 Solinka Ujście do zbiornika Solina 12,4 7 Zasław 285,2 8 Trepcza 276,0 9 Powyżej Przemyśla 168,9 10 Powyżej Jarosławia 124,8 11 Wisłok Powyżej zbiornika Besko 178,6 12 Iskrzynia 150,0 13 Powyżej Rzeszowa - Zwięczyca 67,9

Gospodarka odpadami – Traktat akcesyjny W trakcie negocjacji akcesyjnych w obszarze „środowisko” Polska uzyskała okresy przejściowe dotyczące 9 aktów prawa wspólnotowego, w tym: w odniesieniu do dyrektywy 96/61/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania i kontroli zanieczyszczeń (IPPC) ustanowiono 3 letni okres przejściowy do 31 grudnia 2010 r. dla ograniczonej grupy instalacji istniejących, wymagających poważnych lub całkowitych zmian technologicznych. w odniesieniu do dyrektywy 99/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. dotyczącej składowisk odpadów ustanowiono 3 letni okres przejściowy do 1 lipca 2012 r. na modernizację istniejących lub budowę nowych składowisk odpadów.

Gospodarka odpadami – Dyrektywa 96/61/WE Dyrektywa 96/61/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania i kontroli zanieczyszczeń (IPPC) wprowadza jednolite w skali Unii Europejskiej formy zapobiegania i utrzymywania pod pełną kontrolą procesów oddziaływania na środowisko przez emisje przemysłowe. Dyrektywa weszła w życie w dniu 30 października 1996 r., a ostateczny termin jej wdrożenia w Polsce ustalono na 30 października 2007 r. Po tym terminie wszystkie instalacje podlegające pod tę dyrektywę powinny posiadać tzw. zintegrowane pozwolenie. Po dniu 30 października 2007r. Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska wstrzymuje eksploatację instalacji nie posiadających pozwoleń zintegrowanych.

Gospodarka odpadami – Dyrektywa 96/61/WE Wymogi Dyrektywy IPPC odnoszą się do sześciu generalnych kategorii działalności przemysłowej: przemysł energetyczny. przemysł produkcji i obróbki metali. przemysł mineralny. przemysł chemiczny. obiekty unieszkodliwiania i przeróbki odpadów. inne rodzaje działalności.

Liczba instalacji w poszczególnych WIOŚ, w podziale na branże Instalacje IPPC Nr branż wynikający z aneksu do dyrektywy IPPC i z rozporządzenia MŚ z 26.07.2002 Liczba instalacji w poszczególnych WIOŚ, w podziale na branże   Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Wielkopolskie Warmińsko-Mazurskie Zachodnio-pomorskie Ogółem Przemysł energetyczny - spalanie paliw 24 21 15 2 16 17 38 13 8 64 7 303 Hutnictwo i przemysł metalurgiczny 40 6 10 32 22 5 25 73 4 288 Przemysł mineralny 34 29 53 1 37 35 11 346 Przemysł chemiczny 50 42 31 55 23 339 Gospodarka odpadami: 72 26 43 69 30 75 20 584 Inne: 46 96 39 107 54 19 33 45 112 267 98 1097 RAZEM 254 220 118 80 146 172 285 173 167 57 117 416 85 391 86 188 2957

Liczba instalacji w podkarpackim w podziale na branże: Instalacje IPPC Liczba instalacji w podkarpackim w podziale na branże: przemysł energetyczny – spalanie paliw – 15 (5%), hutnictwo i przemysł metalurgiczny – 25 (8,7%), przemysł mineralny – 53 (15,3%), przemysł chemiczny – 31 (9,1%), gospodarka odpadami – 24 (4,1%), inne rodzaje działalności – 19 (1,7%). RAZEM - 167 instalacji (5,65%).

IPPC – Województwo podkarpackie Według stanu na dzień 30.10. 2007 r. 140 zakładów - w tym 167 instalacji podlegało obowiązkowi uzyskania pozwolenia zintegrowanego, pozwolenia wydano dla 136 instalacji. 31 instalacji nie uzyskało pozwoleń w terminie. Według stanu na dzień 30.11.2007 r. 140 zakładów - w tym 167 instalacji podlegało obowiązkowi uzyskania pozwolenia zintegrowanego, pozwolenia wydano dla 145 instalacji, 22 instalacje nie uzyskały pozwoleń zintegrowanych. W związku z uzyskaniem pozwoleń, wobec 9 zarządzających PWIOŚ umorzył postępowanie w sprawie wstrzymania użytkowania instalacji.

IPPC – Województwo podkarpackie Dla 22 instalacji, które nie uzyskały pozwoleń zintegrowanych: 1 pozwolenie jest w trakcie uzgadniania projektu pozwolenia w WIOŚ, PWIOŚ wydał 4 decyzje wstrzymujące użytkowanie, dla pozostałych 17 instalacji zostaną wydane decyzje wstrzymujące użytkowanie, do końca grudnia 2007r., w przypadku nie uzyskania pozwolenia w tym terminie, W decyzjach wstrzymujących użytkowanie instalacji zawsze jest wyznaczany termin bezpiecznego wstrzymania.

IPPC - Składowiska WAŻNE TERMINY: 30.04.2007 r. – upływał krajowy termin uzyskania pozwoleń zintegrowanych dla składowisk pow.10 ton/d lub pow. 25 tys. ton pojemności całkowitej oraz instalacji w hutnictwie i przemyśle metalurgicznym. 30.10.2007 r. – upłynął ostateczny termin wynikający z dyrektywy 96/61/WE do uzyskania pozwolenia zintegrowanego przez wszystkie istniejące instalacje. 31.12.2009 r. – wszystkie działające składowiska powinny spełniać wymagania prawa.

IPPC - Ocena składowisk komunalnych Składowiska odpadów , dla których wydano pozwolenia zintegrowane: Kozodrza Przemyśl Sigiełki (gmina Krzeszów) Krosno Stalowa Wola Strzyżów Paszczyna (miasto Dębica) Dynów Młyny (gmina Radymno) Dukla Mielec Średnie Wielkie Pozwolenia zintegrowane uzyskały także składowiska Jasło Sobniów (wstrzymane z dn. 30.10.2007r.) oraz Brzegi Dolne (wstrzymane z dn. 30.10.2007r.)

IPPC - Ocena składowisk komunalnych Składowisko w Giedlarowej – zawieszone postępowanie przez Wojewodę Podkarpackiego – prowadzone przez PWIOŚ postępowanie w sprawie wstrzymania użytkowania. Składowisko w Woli Zarczyckiej - wniosek złożony do Wojewody Podkarpackiego – prowadzone przez PWIOŚ postępowanie w sprawie wstrzymania użytkowania. Składowisko w Lubaczowie – decyzja wstrzymująca użytkowanie składowiska w odwołaniu GIOŚ. Pozostałe czynne składowiska, funkcjonujące na terenie województwa podkarpackiego, w tym: 24 komunalne i 9 przemysłowych nie podlegają obowiązkowi uzyskania pozwolenia zintegrowanego.

IPPC - Ocena składowisk przemysłowych Według stanu na dzień 30 kwietnia 2007r. 2 składowiska odpadów przemysłowych podlegały obowiązkowi uzyskania pozwolenia zintegrowanego. Żadne z nich w wymaganym terminie nie uzyskało pozwolenia zintegrowanego. Według stanu na dzień 30 listopada 2007r. Składowisko odpadów poneutralizacyjnych w Rakszawie – Fabryka Śrub w Łańcucie „ŚRUBEX” - posiada pozwolenie zintegrowane. Składowisko odpadów TC Dębica SA w Kędzierzu – nie uzyskało pozwolenia zintegrowanego. W związku z tym PWIOŚ wydał decyzję wstrzymującą użytkowanie.

Spalarnie podlegające obowiązkowi uzyskania pozwolenia zintegrowanego: IPPC - Spalarnie Spalarnie podlegające obowiązkowi uzyskania pozwolenia zintegrowanego: RAF-EKOLOGIA Sp. z o.o. w Jedliczu. ZTS ERG w Pustkowie S.A. Obie instalacje posiadają pozwolenie zintegrowane.

Interwencje przyjęte przez WIOŚ Rzeszów w latach 2004 - 2006 Statystyka dotycząca ilości wniosków o interwencję, wskazuje na znaczny ich wzrost w 2006 roku. W porównaniu z rokiem 2005 liczba wniesionych w 2006 roku wniosków o podjęcie interwencji zwiększyła się o 39 %. Gospodarka wodna i odprowadzanie ścieków – 194, Ochrona powietrza – 176, Gospodarka odpadami – 173, Ochrona przed hałasem – 88, Ochrona przyrody i inne zagadnienia – 138, RAZEM – 769

Interwencje przyjęte przez WIOŚ Rzeszów w latach 2004 - 2006 Z analizy ilości interwencji w stosunku do powiatów, z których pochodzą, wynika że najwięcej wniosków dotyczy: jasielskiego – 109, w tym 30 ścieki, 32 ochrona powietrza, mieleckiego – 91, w tym 25 odpady, 19 ochrona powietrza. Najmniej interwencji (po 2 w ciągu trzech lat) pochodziło z powiatu strzyżowskiego i ropczycko – sędziszowskiego. 43

Roczny plan kontroli WIOŚ na 2008 rok Do jednostek administracji samorządowej zostało skierowane wystąpienie WIOŚ z prośbą o przesłanie wykazu podmiotów gospodarczych, które w ocenie administracji samorządowej w znacznym stopniu naruszają przepisy dotyczące ochrony środowiska lub są przedmiotem uzasadnionych skarg mieszkańców i należałoby je umieścić w rocznym planie kontroli WIOŚ na rok 2008. Prośby zostały przesłane do wszystkich powiatów oraz do wszystkich gmin.

Interwencje przyjęte przez WIOŚ i odpowiedzi uzyskane od samorządów Powiat Wnioski o interwencje w latach 2004 -2006 Liczba gmin Odpowiedzi z gmin Zgłoszone zakłady Bieszczadzki 13 3 - Brzozowski 23 6 4 Dębicki 19 7 5 8 Jarosławski 24 11 2 Jasielski 109 10 Kolbuszowski 31 Krośnieński 73 9 Leski 20 Leżajski Lubaczowski 17 1

Interwencje przyjęte przez WIOŚ i odpowiedzi uzyskane od samorządów Powiat Wnioski o interwencje w latach 2004 -2006 Liczba gmin Odpowiedzi z gmin Zgłoszone zakłady Łańcucki 15 7 4 2 Miasto Krosno 16 1 5 Miasto Przemyśl 17 Miasto Rzeszów 6 Miasto Tarnobrzeg 39 - Mielecki 91 10 Niżański 22 Przemyski 23

Interwencje przyjęte przez WIOŚ i odpowiedzi uzyskane od samorządów Powiat Wnioski o interwencje w latach 2004 -2006 Liczba gmin Odpowiedzi z gmin Zgłoszone zakłady Przeworski 12 9 4 3 Ropczycko-Sędziszowski 2 5 Rzeszowski 48 14 10 Sanocki 36 8 Stalowowolski 45 6 Strzyżowski Tarnobrzeski 42

Interwencje przyjęte przez WIOŚ Rzeszów w latach 2004 - 2006 Zestawienie skarg w latach 2004 - 2006 48

Stacje demontażu i punkty zbierania pojazdów Na terenie województwa podkarpackiego funkcjonuje 39 podmiotów uprawnionych do demontażu pojazdów oraz 12 podmiotów prowadzących punkty zbierania pojazdów. Wykaz podmiotów umieszczony jest w ogólnie dostępnym rejestrze prowadzonym przez Wojewodę Podkarpackiego. Kontrolami WIOŚ objęte są: podmioty uprawnione do demontażu pojazdów oraz prowadzące punkty zbierania pojazdów, podmioty, które nie są umieszczone w wykazie wojewody, a są podejrzane o demontaż pojazdów (kontrole podejmowane są głównie na wniosek osób lub organów zgłaszających zaistniały problem, związany z nielegalnym demontażem pojazdów). W 2007 r. do WIOŚ Rzeszów wpłynęło 6 wniosków o przeprowadzenie kontroli w zakresie nielegalnego zbierania i demontażu pojazdów. W 2 przypadkach nielegalne zbieranie i demontaż pojazdów prowadziły osoby fizyczne, W 2 przypadkach stwierdzono prowadzenie nielegalnego demontażu pojazdów. W 1 przypadku stwierdzono nielegalne przemieszczenie odpadów.

Lokalizacja stacji demontażu pojazdów oraz punktów zbierania pojazdów

Przykłady nielegalnego demontażu pojazdów

Dziękuję za uwagę www.wios.rzeszow.pl