PRACA Z UCZNIEM ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI Opracowała mgr J. Śliżewska
DYSLEKSJA to zaburzenie objawiające się trudnościami w nauce czytania i pisania u dzieci, które nie powinny mieć z taką nauką problemów, są normalnie rozwinięte intelektualnie, nie mają żadnych poważnych wad wzroku i słuchu ani schorzeń neurologicznych, są otoczone w szkole prawidłową opieką dydaktyczną i nie są zaniedbane środowiskowo.
PRZYCZYNY DYSLEKSJI nie zostały do tej pory dokładnie poznane, choć wykryto i opisano liczne cechy różniące dyslektyków od nie-dyslektyków, takie jak inny rozkład aktywności części mózgu w czasie wykonywania prostych zadań językowych. Dysleksja to zjawisko o podłożu biologicznym. Istnieją wyniki badań sugerujące, że dysleksja może obecnie występować częściej niż w przeszłości, w związku ze zmianą diety przeciętnego dziecka.
DYSLEKTYK Dyslektykiem jest się na całe życie. Dlatego ważne jest wyćwiczenie różnych strategii postępowania, dzięki którym dysleksja nie będzie przeszkadzać w życiu codziennym. Powinna w tym pomóc terapia pedagogiczna (zajęcia kompensacyjno-korekcyjne). Im wcześniej zacznie się taka terapia, tym lepiej dla dziecka.
DYSORTOGRAFIA trudności w poprawnym pisaniu wyrazów, a szczególnie popełnianie błędów ortograficznych
DYSKALKULIA trudności w liczeniu, w wykonywaniu prostych działań np..: dodawania, a szczególnie odejmowania
DYSGRAFIA trudności w pisaniu, niski poziom graficzny pisma: bazgroły, koślawe litery wychodzące poza linijki, pozginane kartki, zaniedbany i brudny zeszyt (to nie zawsze oznaka niechlujstwa i lenistwa). Należy zwrócić uwagę również na to, jak uczeń trzyma długopis, ołówek, kredkę - czy nie za bardzo ją ściska
OPINIA, A ORZECZENIE orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego dzieci i młodzieży z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi, wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy, w tym o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły, c/ opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole.
KLASY INTEGRACYJNE A NAUCZANIE WŁĄCZAJĄCE Klasa integracyjna to klasa, w której uczy się od 15 do 20 uczniów, w tym 3-5 uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego - niepełnosprawnych. W klasach tych pracuje dwóch pedagogów: nauczyciel prowadzący czyli nauczyciel przedmiotu i nauczyciel wspomagający - pedagog specjalny.
NAUCZANIE WŁĄCZAJĄCE Włączanie nie oznacza umieszczania dzieci w szkołach powszechnych. Oznacza natomiast zmianę szkół, tak by lepiej odpowiadały potrzebom dzieci. Dotyczy pomagania wszystkim nauczycielom w przyjęciu odpowiedzialności za nauczanie wszystkich dzieci w ich rodzimych szkołach i ich przygotowywanie do uczenia tych dzieci. Dotyczy wszystkich dzieci, dla których edukacja szkolna nie jest dobrodziejstwem, a nie tylko tych, które obdarzono etykietką uczniów “o specjalnych potrzebach edukacyjnych”.
Rola pedagoga dobrym pedagogiem może być ten, kto jest otwarty na drugiego człowieka oraz gotowy do ciągłej pracy nad sobą. Jeśli dodamy do tego wiedzę psychologiczno-pedagogiczną oraz umiejętności praktyczne nabyte w trakcie studiów i rozmaitych kursów dokształcających, możemy być pewni, że taki pedagog będzie fachowym wsparciem dla dyrektora, wychowawców, uczniów. Pedagog powinien być rzecznikiem praw ucznia, koordynatorem wszelkich działań mających na celu niesienie pomocy uczniowi, powinien być specjalistą w dziedzinie wychowania.
ROLA PSYCHOLOGA do podstawowych zadań psychologa należy w szczególności: prowadzenie badań i działań diagnostycznych dotyczących uczniów, w tym diagnozowanie potencjalnych możliwości oraz wspieranie mocnych stron ucznia; diagnozowanie sytuacji wychowawczych w celu wspierania rozwoju ucznia, określenia odpowiednich form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w tym działań profilaktycznych, mediacyjnych i interwencyjnych wobec uczniów, rodziców i nauczycieli; organizowanie i prowadzenie różnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli; minimalizowanie skutków zaburzeń rozwojowych, zapobieganie zaburzeniom zachowania oraz inicjowanie różnych form pomocy wychowawczej w środowisku szkolnym i pozaszkolnym ucznia;
ROLA RODZICÓW Rodzice są nieocenionym źródłem informacji o swoich dzieciach, o ich słabych i mocnych stronach, potrzebach, zainteresowaniach, stresach, jakim dziecko podlega, jego strategiach radzenia sobie z trudnościami. Dzięki rodzicom nauczyciel ma szansę spojrzeć na ucznia z szerszej perspektywy, lepiej zrozumieć jego szkolne funkcjonowanie. Jest to niezwykłe ważne zwłaszcza wtedy, gdy dziecko ma jakieś kłopoty w nauce lub swoim zachowaniem przysparza nauczycielowi trudności.
DOŚWIADCZENIA W PRACY Z RODZICAMI UCZNIA NIEPEŁNOSPRAWNEGO 1. Spotkania z rodzicami, spotkania integracyjne 2. Udział rodziców w uroczystościach klasowych 3. Pomoc rodziców w różnych sytuacjach szkolnych 4. Współtworzenie klasowego programu wychowawczego 5. Pedagogizacja rodziców
Pisanie opinii o uczniu do poradni pedagogiczno-psychologicznej OPINIA WYCHOWAWCYO UCZNIU KLASY III GIMNAZJUM I DANE UCZNIA Imię i nazwisko ........................................................................................................ Data urodzenia .................................................... W klasie specjalnej / integracyjnej przebywa od klasy ........................................... Czy otrzymywał co roku promocję ? ................................................ Jakie przedmioty uczeń lubi ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Jakie przedmioty sprawiają uczniowi szczególne trudności, dlaczego? ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Inne zainteresowania i uzdolnienia ucznia; stosunek do pracy społecznej, udział w zajęciach pozalekcyjnych .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
STOSUNEK UCZNIA DO NAUKI I NAUCZYCIELI II STOSUNEK UCZNIA DO NAUKI uczeń pilny, pracowity, systematyczny, wytrwały, samodzielny uczeń niesystematyczny uczeń leniwy, niechętny do nauki uczeń uczęszczał do szkoły systematycznie uczeń niesystematycznie uczestniczył w zajęciach szkolnych uczeń spóźniał się na lekcje ( często, czasami, rzadko) uczeń wagarował ( często, czasami, sporadycznie) III STOSUNEK UCZNIA DO NAUCZYCIELI: ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
IV STOSUNEK UCZNIA DO KOLEGÓW I POZYCJA SPOŁECZNA W KLASIE koleżeński, grzeczny, kulturalny, serdeczny, obojętny, akceptowany wulgarny, złośliwy, nieakceptowany, izolowany, odrzucony. pozycja społeczna ........................................................................................................................................................................................................................
KONTAKTY Z RODZINĄ V WSPÓŁPRACA RODZINY ZE SZKOŁĄ rodzice ( opiekunowie) współpracowali z nauczycielem ciągłe kontakty ze szkołą brak współpracy ze szkołą kontakty trudne, tylko na wezwania .................................................................................................................................................................................................................................................. VI SYTUACJA RODZINNA I UWAGI O RODZINIE: rodzina: pełna, niepełna, zrekonstruowana, konkubinat .................................................................................................................................................................................................................................................... władza rodzicielska : obydwu rodziców, jednego rodzica .................................................................................................................................................................................................................................................... ograniczenie, pozbawienie władzy rodzicielskiej obydwu rodziców, jednego, opieka prawna, rodzina zastępcza ....................................................................................................................................................................................................................................................
OCENY I UWAGI WYCHOWAWCY VII OCENY Z PRZEDMIOTÓW ZA I SEM KLASY : zachowanie ................................................. J. polski wychowanie fizyczne inne ……………………………… Liczba dni nieobecnych nieusprawiedliwionych ......................... W klasie należy do uczniów : wzorowych, wyróżniających się, dobrych, średnich, słabych, bardzo słabych ............................................................................................................................................. VIII UWAGI WYCHOWAWCY NA TEMAT UCZNIA, ......................................................................................................................................................................................................................................................................................... Miejscowość, data .................................................. Podpis wychowawcy