“Jakość życia seniorów w XXI wieku” Łódź 21-22 czerwiec 2010 Jolanta Perek-Bialas Szkoła Główna Handlowa Uniwersytet Jagielloński, Kraków Justyna Stypińska Uniwersystet Jagielloński, Kraków Łączenie pracy i opieki nad osobą starszą - wpływ na jakość życia opiekuna

„Pomiędzy pracą a opieką: konflikt czy szansa „Pomiędzy pracą a opieką: konflikt czy szansa? Strategie zapewnienia opieki nad osobami starszymi oraz rozwoju kapitału ludzkiego w starzejącym się społeczeństwie – porównanie europejskie” Niemcy, UK, Włochy, Polska Trwanie projektu: 01. 2009 – 12. 2010 Etapy pracy badawczej: analiza literatury przedmiotu, analiza danych zastanych (SHARE), wywiady pogłębione, porównanie europejskie www.carersatwork.tu-dortmund.de

Wybrane pytania badawcze projektu Jakie rodzaju konflikty i sytuacje stresowe w łączeniu pracy zawodowej z opieką nad osobami starszymi są najczęściej spotykane? Jakie strategie wykorzystywane są przez opiekunów w celu godzenia obowiązków zawodowych z opieką nad osobą starszą? W zakresie obowiązków zawodowych i pracy domowej, jakiego rodzaju nierówności związane z płcią wynikają z problemu godzenia opieki i zatrudnienia? Jakiego rodzaju pomoc ze strony władz publicznych, przedsiębiorstwa czy społeczeństwa jest najbardziej skuteczna w łączeniu obowiązków zawodowych z opieką nad osobą starszą?

Pracujący i niepracujący opiekunowie 50+ 8,3% 4,2% Żródło: analiza J. Perek-Bialas, K. Turek, J. Stypińska w ramach projektu „Care@Work” SHARE data Wave 2

Radzenie sobie z różnymi obowiązkami i robienie tego na co ma się ochotę Żródło: analiza J. Perek-Bialas, K. Turek, J. Stypińska w ramach projektu „Care@Work” SHARE data Wave 2

Depresja opiekunów Żródło: analiza J. Perek-Bialas, K. Turek, J. Stypińska w ramach projektu „Care@Work” SHARE data Wave 2

Badania jakościowe w ramach projektu Metodologia taka sama we wszystkich 4 krajach! Grupa badana: opiekunowie osób starszych pracujący zawodowo 60 wywiadów pogłębionych (zrealizowanych 50) Kryteria doboru respondentów Sytuacja zawodowa i opieka nad osobą starszą Rodzaj gospodarstwa domowego Wykształcenie Lokalizacja: Kraków, Kielce, Witnica (woj.lubuskie)

Jakość życia opiekuna Tzw. „wejściowe” czynniki wpływające na samopoczucie pracującego opiekuna: Stan zdrowia i stopień sprawności osoby starszej Rodzaj i zakres wykonywanej pracy w powiązaniu z otrzymywaną pomocą: ze strony rodziny, krewnych, przyjaciół, sąsiadów („sieć wsparcia”) instytucjonalną (MOPS) Ze strony zakładu pracy (umowy nieformalne - koleżeńskie)

Jakość życia opiekuna Wpływ opieki na samopoczucie, zdrowie fizyczne jak i psychiczne opiekuna: Negatywne: Stres, pogorszenie zdrowia psychicznego Poczucie beznadziejności, braku wsparcia, osamotnienia Pogorszenie zdrowia fizycznego Brak czasu wolnego, możliwości relaksu Pozytywne: Poczucie dobrze spełnionego obowiązku Wzmocnienie relacji rodzinnych Rozwój osobisty

Kilka rekomendacji zamiast zakończenia… Konieczność organizacji kompleksowego wsparcia dla opiekunów osób starszych z uwzględnieniem różnych sytuacji osobistych, zawodowych opiekunów Stworzenie skutecznego systemu informowania o możliwościach otrzymania pomocy i wsparcia od różnych instytucji publicznych, prywatnych, organizacji pozarządowych i grup nieformalnych dla opiekunów

Dziękujemy za uwagę! jolanta.perek-bialas@uj.edu.pl justyna.stypinska@uj.edu.pl