Realizacja obowiązku szkolnego i obowiązku nauki poza szkołą. Dokumentowanie Opracowanie: Leokadia Każmierczak
Realizacja obowiązku szkolnego i obowiązku nauki zgodnie z art Realizacja obowiązku szkolnego i obowiązku nauki zgodnie z art. 15 ustawy o systemie oświaty może odbywać się poza szkołą. Z takiej formy realizacji korzystają przede wszystkim dzieci i młodzież z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym, z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim z autyzmem, z niepełnosprawnością sprzężoną, które realizują obowiązek szkolny w ramach szkół poszczególnych typów i zajęć rewalidacyjno-wychowawczych.
Kształcenie dzieci z upośledzeniem umysłowym bądź z niepełnosprawnościami sprzężonymi, może być prowadzone także w szkołach lub placówkach niepublicznych w tym ośrodkach rehabilitacyjno wychowawczych, założonych zgodnie z wymogami zawartymi w art. 82 ustawy o systemie oświaty. Na wniosek rodziców, dyrektor publicznej szkoły podstawowej lub gimnazjum, w obwodzie, którego dziecko mieszka, może zezwolić na spełnianie przez dziecko odpowiednio obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki poza szkołą (art. 16 ust. 7a i 8). Dziecko spełniające obowiązek szkolny lub obowiązek nauki w tej formie, powinno otrzymać świadectwo ukończenia poszczególnych klasy danej szkoły lub ukończenia tej szkoły.
Wyrażając zgodę na taką formę spełniania obowiązku szkolnego lub nauki, dyrektor szkoły macierzystej określa warunki kierując się przepisami ustawy o systemie oświaty (Dz. U. z 1996r. Nr 69 poz. 69 ze zm.) oraz rozporządzeniami wykonawczymi wydanymi przez Ministra Edukacji Narodowej i Sportu. W celu zapewnienia gwarancji odpowiedniego poziomu kształcenia, wychowania i rewalidacji dzieci spełniających obowiązek szkolny lub obowiązek nauki w niepublicznej placówce warunki te powinny być określone na piśmie.
Dyrektor placówki niepublicznej, w której dziecko będzie spełniać obowiązek szkolny jest zobowiązany do spełniania warunków określonych prawem. Są nimi: realizacja odpowiedniej podstawy programowej kształcenia ogólnego dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz ramowego planu nauczania, opracowanie indywidualnego programu edukacyjno-rewalidacyjno-wychowawczego (na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego przez publiczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną i wyżej wymienionej podstawy programowej), zatrudnianie nauczycieli posiadających odpowiednie kwalifikacje do kształcenia dzieci niepełnosprawnych, prowadzenie odpowiedniej dokumentacji nauczania i wychowania, informowanie szkoły macierzystej o osiągnięciach dziecka oraz umożliwienie dyrektorowi szkoły rejonowej hospitowania zajęć prowadzonych w ośrodku, współpraca z organem nadzoru pedagogicznego.
Dzieci i młodzież z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarowym lub znacznym nie podlegają obowiązkowi składania egzaminów, sprawdzianów. Świadectwa promocyjne i ukończenia szkoły powinny być wydawane na podstawie oceny umiejętności i osiągnięć ucznia opracowanych i realizowanych zgodnie z wyżej wymienioną podstawą programową w indywidualnych programach kształcenia, rewalidacji i wychowania.
Sprawdziany lub egzaminy mogą być organizowane przez szkołę macierzystą dla dzieci z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim i z niepełnosprawnością sprzężoną, które w wyjątkowych wypadkach mogą spełniać obowiązek szkolny lub obowiązek nauki w niepublicznej placówce. Nauczyciele zatrudnieni w placówce niepublicznej zobowiązani są do realizacji podstawy programowej kształcenia ogólnego oraz powinni posiadać kwalifikacje zgodne z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli […] (Dz. U. Nr 155, poz. 1288).
Kształcenie dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie jest prowadzone nie dłużej niż do ukończenia przez ucznia: 18 roku życia – w przypadku szkoły podstawowej; 21 roku życia – w przypadku gimnazjum; 24 roku życia – w przypadku szkoły ponadgimnazjalnej lub dotychczasowej szkoły podstawowej.
Starosta właściwy dla miejsca zamieszkania dziecka niepełnosprawnego posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, za zgodą rodziców – zapewnia odpowiednią formę kształcenia, również w placówce niepublicznej. Starosta ten ma obowiązek zapewnić odpowiednią formę kształcenia dziecka na wniosek rodziców (prawnych opiekunów); nie jest to równoznaczne z prawem wydawania przez starostę skierowania do placówki niepublicznej. Kierowanie przez starostę do placówki niepublicznej może nastąpić na podstawie porozumienia zawartego pomiędzy starostą, a organem prowadzącym niepubliczny ośrodek.
Za spełnianie obowiązku szkolnego uznaje się także udział dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, w wieku od 3 do 25 lat, w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych zespołowych lub indywidualnych realizowanych zgodnie z zapisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 30 stycznia 1997r. (Dz. U. Nr 14, poz. 76). Zajęcia organizuje się w szczególności w szkołach i placówkach, w tym specjalnych, publicznych i niepublicznych, położonych najbliżej miejsca zamieszkania lub pobytu dziecka – w tym w domach rodzinnych dla osób zakwalifikowanych do udziału w indywidualnych zajęciach. W związku z tym, że dzieci i młodzież z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim nie uczestniczą w zajęciach dydaktycznych nie organizuje się dla nich szkół specjalnych i nie ma tu zastosowania art. 71b ust. 5 ustawy o systemie oświaty. Organem właściwym dla organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, w szczególności indywidualnych jest gmina.
Dziękuję za uwagę