Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy. Zmiany
Organizacja Państwowej Inspekcji Pracy Państwowa Inspekcja Pracy jest organem powołanym do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów dotyczących legalności zatrudnienia i innej pracy zarobkowej w zakresie określonym w ustawie.
Zadania Państwowej Inspekcji Pracy Państwowa Inspekcja Pracy przy realizacji swoich zadań współdziała ze związkami zawodowymi, organizacjami pracodawców, organami samorządu załogi, radami pracowników, społeczną inspekcją pracy oraz z organami administracji państwowej, a w szczególności z organami nadzoru i kontroli nad warunkami pracy, Policją, Strażą Graniczną, Służbą Celną, urzędami skarbowymi i Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, a także organami samorządu terytorialnego.
Do zadań Państwowej Inspekcji Pracy należy m.in.: Kontrola legalności zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, wykonywania działalności oraz kontrola przestrzegania obowiązku: informowania powiatowych urzędów pracy o zatrudnieniu bezrobotnego lub powierzeniu mu wykonywania innej pracy zarobkowej, informowania powiatowych urzędów pracy przez bezrobotnych o podjęciu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności, opłacania składek na Fundusz Pracy; dokonania wpisu do rejestru agencji zatrudnienia działalności, której prowadzenie jest uzależnione od uzyskania wpisu do tego rejestru, prowadzenia agencji zatrudnienia zgodnie z warunkami określonymi w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; kontrola legalności zatrudnienia, innej pracy zarobkowej oraz wykonywania pracy przez cudzoziemców;
Zadania Państwowej Inspekcji Pracy c.d. Do zadań PIP należy ponadto nadzór i kontrola zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy: osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy oraz osobom wykonującym na własny rachunek działalność gospodarczą w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę lub przedsiębiorcę, niebędącego pracodawcą, na rzecz którego taka praca jest świadczona; przez podmioty organizujące pracę wykonywaną przez osoby fizyczne na innej podstawie niż stosunek pracy, w ramach prac społecznie użytecznych; osobom przebywającym w zakładach karnych i zakładach poprawczych, wykonującym pracę, a także żołnierzom w służbie czynnej, wykonującym powierzone im prace.
W razie stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy lub przepisów dotyczących legalności zatrudnienia właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione odpowiednio do: nakazania wstrzymania eksploatacji maszyn i urządzeń w sytuacji, gdy ich eksploatacja powoduje bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi; nakazy w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu; zakazania wykonywania pracy lub prowadzenia działalności w miejscach, w których stan warunków pracy stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi; nakazy w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu; nakazania, w przypadku stwierdzenia, że stan bezpieczeństwa i higieny pracy zagraża życiu lub zdrowiu pracowników lub osób fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym osób wykonujących na własny rachunek działalność gospodarczą, zaprzestania prowadzenia działalności bądź działalności określonego rodzaju;
W toku postępowania kontrolnego inspektor pracy ma prawo m.in.. do: żądania przedłożenia akt osobowych i wszelkich dokumentów związanych z wykonywaniem pracy przez pracowników lub osoby świadczące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy; sprawdzania tożsamości osób wykonujących pracę lub przebywających na terenie podmiotu kontrolowanego, ich przesłuchiwania i żądania oświadczeń w sprawie legalności zatrudnienia lub prowadzenia innej działalności zarobkowej;
Postępowanie kontrolne Jeżeli okoliczności faktyczne uzasadniają niezwłoczne podjęcie kontroli u przedsiębiorcy, może być ona podjęta po okazaniu legitymacji służbowej. Kontrolowanemu należy niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia podjęcia kontroli, doręczyć upoważnienie do przeprowadzenia kontroli.
Postępowanie kontrolne c.d. Środki prawne (decyzje nakazowe, wnioski) dotyczące terenowych jednostek organizacyjnych podmiotu kontrolowanego, inspektor pracy kieruje do tego podmiotu, bez względu na swoją właściwość terytorialną. Jeżeli usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości nie wymaga decyzji pracodawcy, a także gdy nie można inaczej uniknąć niebezpieczeństwa zagrażającego życiu lub zdrowiu pracowników, decyzje wydaje się osobie kierującej tą jednostką.
Postępowanie kontrolne c.d. Właściwy inspektor pracy zawiadamia o naruszeniu przepisów prawa właściwe organy, a w szczególności: Zakład Ubezpieczeń Społecznych – o naruszeniu przepisów w zakresie ubezpieczeń społecznych. W tym miejscu należy zauważyć, że w myśl nowelizacji aktów prawnych, obecnie inspektor pracy może uzyskać z ZUS informacje w zakresie zagrożeń wypadkowych oraz wypadków przy pracy odnotowanych u pracodawcy. 2) Urząd Kontroli Skarbowej – o naruszeniu przepisów prawa podatkowego. 3) Policję lub Straż Graniczną – o naruszeniu przepisów o cudzoziemcach.
Postępowanie kontrolne cd. Okręgowy inspektor pracy niezwłocznie powiadamia marszałka właściwego województwa o przypadkach naruszenia warunków prowadzenia agencji zatrudnienia określonych w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Okręgowy inspektor pracy niezwłocznie powiadamia właściwego starostę o stwierdzonych przypadkach naruszenia przez bezrobotnego lub przez podmiot kontrolowany przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Zmiany w Kodeksie pracy – wykroczenia Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika: Art. 281 „Kto bedąc pracodawcą lub działając w jego imieniu …” Art. 282 „Kto wbrew obowiązkowi …” Art. 283 „. Kto, będąc odpowiedzialnym za stan bezpieczeństwa i higieny pracy albo kierując pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, nie przestrzega przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.”.
Wykroczenia z zakresu kontroli legalności zatrudnienia. Ustawa z 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucji rynku pracy. Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy: Art.. 119 1. Kto zatrudnia lub powierza wykonywanie innej pracy zarobkowej bezrobotnemu, nie zawiadamiając o tym właściwego powiatowego urzędu pracy, podlega karze nie niższej niż 3 000 zł. 2. Bezrobotny, który podjął zatrudnienie, inną pracę zarobkową lub działalność gospodarczą bez powiadomienia o tym właściwego powiatowego urzędu pracy, podlega karze grzywny nie niższej niż 500 zł. 3. Sprawca nie podlega odpowiedzialności, jeżeli przed dniem przeprowadzenia kontroli obowiązek, o którym mowa odpowiednio w art. 36 ust. 7 i art. 74, został już spełniony.
Wykroczenia z zakresu kontroli legalności zatrudnienia c.d. Art. 120. 1. Kto powierza wykonywanie pracy cudzoziemcowi nieposiadającemu zezwolenia na pracę lub na innym stanowisku, lub na innych warunkach niż określone w zezwoleniu na pracę, podlega karze grzywny nie niższej niż 3 000 zł 2. Cudzoziemiec, który wykonuje pracę bez zezwolenialub na innym stanowisku, lub na innych warunkach niż określone w zezwoleniu na pracę, podlega karze grzywny nie niższej niż 1000 zł.
Wykroczenia z zakresu kontroli legalności zatrudnienia c.d. Art. 121 1. Kto bez wymaganego wpisu do rejestru agencji zatrudnienia prowadzi agencję zatrudnienia, podlega karze grzywny nie niższej niż 3 000 zł. 2. Kto prowadząc agencję zatrudnienia, pobiera od osoby, dla której poszukuje zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub której udziela pomocy w wyborze odpowiedniego zawodu i miejsca zatrudnienia, dodatkowe opłaty (inne niż wymienione w art. 85 ust. 2 pkt 7), podlega karze grzywny nie niższej niż 3 000 zł. 3. Tej samej karze podlega, kto prowadząc agencję zatrudnienia, nie przestrzega zasady zakazu dyskryminacji ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, orientację seksualną, przekonania polityczne i wyznanie religijne lub ze względu na przynależność związkową.
Wykroczenia z zakresu kontroli legalności zatrudnienia c.d. Art. 122. 1. Kto: 1) nie dopełnia obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy lub nie opłaca ich w przewidzianym przepisami terminie; 2) nie zgłasza wymaganych danych lub zgłasza nieprawdziwe dane mające wpływ na wymiar składek na Fundusz Pracy lub udziela w tym zakresie nieprawdziwych wyjaśnień albo odmawia ich udzielenia - podlega karze grzywny nie niższej niż 3 000 zł. 2. Sprawca nie podlega odpowiedzialności, jeżeli przed dniem przeprowadzenia kontroli zaległe składki na Fundusz Pracy zostały już opłacone w wymaganej wysokości.
Wykroczenia z zakresu kontroli legalności zatrudnienia c.d. Art. 123. Kto ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, orientację seksualną, przekonania polityczne i wyznanie religijne lub ze względu na przynależność związkową odmówi zatrudnienia kandydata na wolnym miejscu zatrudnienia lub miejscu przygotowania zawodowego, podlega karze grzywny nie niższej niż 3 000 zł. Art. 124. Kto udaremnia lub utrudnia przeprowadzenie kontroli, o której mowa w art. 116, podlega karze grzywny nie niższej niż 3 000 zł.
Zmiany w Kodeksie karnym W ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wprowadzono zmiany: - W razie skazania za przestępstwo … przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową, sąd, na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej, orzeka obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody w całości albo w części, - Osoba, która będąc zobowiązana orzeczeniem sądu do wypłaty wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia ze stosunku pracy, obowiązku tego nie wykonuje - podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3. - Tej samej karze podlega, kto osobie uprawnionej do kontroli lub osobie przybranej do jej pomocy udaremnia lub utrudnia wykonanie czynności służbowych.
Zmiany w postępowaniu egzekucyjnym W ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji wprowadzono zmiany w zakresie podwyższenia: - każdorazowo nałożonej grzywny, która nie może przekraczać kwoty 10 000 zł. (było 5 000 zł) a w stosunku do osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej kwoty 50 000 zł (było 25 000 zł.), - grzywny nakładane wielokrotnie nie mogą łącznie przekroczyć kwoty 50 000 zł,(było 10 000 zł) a w stosunku do osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej kwoty 200 000 zł (było 100 000 zł). Na wniosek zobowiązanego, który wykonał obowiązek, grzywny uiszczone lub ściągnięte w celu przymuszenia mogą być w uzasadnionych przypadkach zwrócone w wysokości 75% lub w całości.
Dziękuję za uwagę. Marzec 2008 r.