Aspekt fiskalny katastru możliwości i oczekiwania dr Grzegorz Nowecki

Wielofunkcyjność cechą charakterystyczną katastru współczesnego Podstawowe funkcje katastru : ewidencyjno-informacyjna prawna fiskalna

Negatywny odbiór społeczny funkcji fiskalnej katastru podatek katastr(of)alny podatek z Loch-Ness podatek kastralny

Utożsamienie katastru z podatkiem co jest tego powodem ? Kataster ante portas Założenie katastru niezbędnym warunkiem realizacji reformy opodatkowania nieruchomości Powszechna taksacja nieruchomości i wartość katastralna podstawą systemu ad valorem

Fiskalne źródła katastru Państwa starożytne : Babilonia Egipt Chiny Rzym

System 9 kwadratów okres 4000 – 1300 pne

Wiek XIX złotą erą katastru fiskalnego Kataster rodzajowy – gruntów, budynków, lokali, przedsiębiorstw, lasów, winnic itp. przychód/dochód katastralny podstawą opodatkowania nieruchomości

Wiek XX erą przeobrażeń katastru Kataster nieruchomości Wartość podstawą opodatkowania nieruchomości System katastralny

Kataster XXI Systemowy cel katastru Dostarczenie aktualnych, wiarygodnych oraz szczegółowych informacji o nieruchomościach, ich właścicielach (posiadaczach) oraz o prawach do nieruchomości

Kataster rejestrem publicznym Rejestry publiczne przesądzają o jakości państwa w którym żyjemy Rola rejestrów publicznych jest szczególnie doniosła w obecnej dobie informacji, gdzie niezbędny jest szybki dostęp do ich zasobów Tomasz Stawecki – „Rejestry Publiczne”

Kataster motorem rozwoju gospodarczego Systemy rejestracji nieruchomości stanowiąc gwarancję własności są kluczem do rozwoju ekonomicznego i powodem sukcesu państw wysokorozwiniętych Teoria martwego kapitału - Hernando de Soto : „Tajemnica kapitału”

Kataster bazą podatkową EGiB (kataster nieruchomości) Funkcja fiskalna Znaczenie dla sfery opodatkowania nieruchomości

Podstawa prawna Zgodnie z art. 21 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków stanowią m.in. podstawę wymiaru podatków oraz świadczeń. Organ prowadzący ewidencję zobowiązany jest do zawiadamiania o zmianach w ewidencji właściwe organy w sprawach podatków lokalnych (rolnego, leśnego i od nieruchomości).

EGiB – funkcja fiskalna Dane z rejestru gruntów: dane ewidencyjne działki, takie jak: opis położenia działki, pole powierzchni ewidencyjnej, powierzchnie użytków z podziałem na rodzaje gruntów (rolne, leśne, budowlane, przemysłowe, nieużytki itp.) numer wpisu do rejestru zabytków, klasy gleboznawcze (od I do VI)

EGiB – funkcja fiskalna cd. Dane z kartoteki budynków: dane ewidencyjne i opisowe budynku, takie jak: numer działki na której wzniesiony jest budynek, rodzaj budynku – przeznaczenie, numer i data wpisu do rejestru zabytków, powierzchnia zabudowy. W ewidencji nie podaje się powierzchni użytkowej budynków, obliczanej zgodnie z art.4 ust.2 i 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

EGiB – funkcja fiskalna cd. Dane z rejestru podmiotów: dane dotyczące władających gruntami lub budynkami.

Rola EGiB w opodatkowaniu nieruchomości – przykład 1 Opodatkowanie gruntów - działka 1000 m kw gospodarstwa rolne – średnio ok. 10 zł/ rok inne grunty rolne – 20 zł/ rok grunty leśne – 3,4 zł/ rok grunty pozostałe - 410 zł/ rok grunty dz. gospodarcza – 800 zł/ rok Stawki obowiązujące w 2011 r.

Rola EGiB w opodatkowaniu nieruchomości – przykład 2 Niektóre zwolnienia podatkowe : Grunty V i VI klasy Nieużytki Lasy do lat 40-u Grunty zadrzewione i zakrzewione

Rola EGiB w opodatkowaniu nieruchomości – przykład 3 Opodatkowanie budynków i lokali ( powierzchnia 100 m kw ) mieszkalne – 0,67zł/m kw = 68 zł/rok niemieszkalne – 7 zł/ m kw = 700 zł/rok dz. gospodarcza – 21 zł/ m kw = 2100 zł /rok Stawki obowiązujące w 2011 r.

Znaczenie EGiB dla sfery opodatkowania nieruchomości Aktualna linia orzecznicza W jakim kierunku zmierza orzecznictwo sądowe Kwestia konstytucyjności

Docelowy kształt katastru nieruchomości Model katastru fiskalnego (wartościowego) Model katastru fizycznego (wielofunkcyjnego)

Rozwiązania zagraniczne W Europie katastry wartościowe mają profil fiskalny Dominują katastry o wielofunkcyjnym kształcie, który charakteryzuje zasada równowagi i współdziałania w realizacji najważniejszych zadań Poza Europą wartość nieruchomości zawiera się generalnie w odrębnych rejestrach taksacyjnych, zwłaszcza w krajach Ameryki Pn i Pd oraz Azji Jest to rozwiązanie przyjęte także w niektórych państwach europejskich, jak Dania czy Holandia

Konkluzja Dla dalszego rozwoju instytucji katastru w Polsce niezbędne jest zrównoważenie jego funkcji w wyniku rezygnacji z tworzenia modelu katastru wartościowego, w sytuacji braku perspektyw dla reformy opodatkowania nieruchomości, która de facto warunkuje jego powstanie