Kodeks EOS Kodeks dobrych praktyk na rzecz zrównoważonego rozwoju turystyki, nienaruszającego równowagi środowiska określający standardy i praktyki w dziedzinie jakości i zrównoważonego rozwoju dla przedsiębiorstw branży turystycznej 1

Turystyka zrównoważona   Zrównoważony rozwój turystyki to koncepcja, według której przedsiębiorstwa dobrowolnie decydują się podejmować starania na rzecz: czystszego środowiska naturalnego, ochrony dziedzictwa kulturowego, społecznego i ekonomicznego rozwoju regionów. Koncepcja zrównoważonego rozwoju (ang. sustainable development) jest obecnie powszechnym trendem w rozwoju gospodarki światowej. 2

Turystyka zrównoważona   Obecnie trudno sobie wyobrazić stronę internetową instytucji państwowych lub renomowanych przedsiębiorstw bez wzmianki dotyczącej zrównoważonego rozwoju lub odpowiedzialnego biznesu. Podobna sytuacja zaczyna też dotyczyć małych i średnich przedsiębiorstw na rynku europejskim, również w branży turystycznej. Wdrożenie zasad na rzecz zrównoważonego rozwoju turystyki pozwoli nie tylko zmniejszać koszty funkcjonowania firm, podnieść jakość świadczonych usług, ale przede wszystkim będzie wyróżniać przedsiębiorców, stawiając ich na priorytetowej pozycji zarówno wśród klientów jak i kontrahentów usług turystycznych. . 3

Turystyka zrównoważona   Zrównoważony rozwój branży turystycznej wiąże się nie tylko z ekologią i przyczynianiem się do rozwoju gospodarczego regionów turystycznych. Stosowanie zasad odpowiedzialnego biznesu oraz zaangażowanie w zrównoważony rozwój, oprócz korzyści środowiskowych i społecznych, w długoterminowej perspektywie zapewni również wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw branży turystycznej. 4

Projekt EOS CODE   Wszystkie te uwarunkowania w rozwoju gospodarki światowej , w tym branży turystycznej przyczyniły się do zaangażowania Polskiej Izby Turystyki w międzynarodowy projekt, współfinansowany w 70 % przez Unię Europejską , którego celem było opracowanie Kodeksu Dobrych Praktyk na rzecz Zrównoważonego Rozwoju Turystyki – EOS CODE. Projekt spotkał się z zainteresowaniem Ministerstwa Sportu i Turystyki. Został zaprezentowany na Międzynarodowym Forum Turystyki w Krakowie w październiku 2011r., a Polska Izba Turystyki pozyskała wsparcie finansowe Ministerstwa na jego rozpowszechnienie w branży turystycznej w Polsce. . 5

Kodeks EOS  Czym jest KODEKS EOS ? Dobrowolne i bezpłatne narzędzie dla przedsiębiorców branży turystycznej, stanowiące bazę wiedzy i doświadczeń, mające na celu wsparcie w zakresie: wdrożenia zasad zrównoważonej turystyki w branży turystycznej podniesienia jakości oferowanych produktów i usług, a w konsekwencji - zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw .   Kodeks Dobrych Praktyk jest adresowany szczególnie do średnich i małych przedsiębiorstw sektora turystyki. . 6

Kodeks EOS Przedsiębiorcy turystyczni, podpisując Kodeks EOS,   Przedsiębiorcy turystyczni, podpisując Kodeks EOS, formalnie akceptują zasady w nim zawarte i potwierdzają swoje zaangażowanie w odpowiedzialny rozwój turystyki, uwzględniający uwarunkowania środowiska, bogactwo kulturowe i rozwój ekonomiczny. . 7

Zasady Kodeksu EOS 1. Odpowiedzialne prowadzenie działalności i zarządzanie przedsiębiorstwem. 2. Monitorowanie środowiskowych, socjalnych, kulturowych i ekonomicznych skutków swojej działalności oraz opracowanie, wdrożenie i kontrola realizacji rocznego planu działań na rzecz zrównoważonej turystyki. 3. Kształcenie i szkolenie własnych pracowników w zakresie wartości środowiskowych i kulturowych w turystyce, oferowanie takich opcji turystycznych i korzystanie z takich dostawców usług turystycznych, którzy wdrażają programy ochrony i utrzymania dobrego stanu środowiska naturalnego. . 8

Zasady Kodeksu EOS 4.  Informowanie i poszerzanie wiedzy wśród klientów na temat odpowiedzialnych i zrównoważonych zachowań. 5. Zachęcanie do uczestnictwa i uczestniczenie w działaniach wspierających lokalną gospodarkę i zwiększających lokalne zatrudnienie. 6. Stosowanie marketingu turystycznego celu podnoszenia poziomu świadomości konsumentów na temat ochrony środowiska naturalnego, dziedzictwa kulturowego i różnorodności społecznej. 9

Zasady Kodeksu EOS 7. Dbanie i stałe podnoszenie jakości produktów poprzez wdrażanie dobrych praktyk w zakresie zarządzania jakością w przedsiębiorstwie. 8. Wyznaczenie osoby w przedsiębiorstwie, która będzie odpowiedzialna za projekty i działania związane ze zrównoważonym rozwojem turystyki. 9. Wymiana doświadczeń i dobrych praktyk z innymi sygnatariuszami Kodeksu EOS.   10

Zasady Kodeksu EOS Akceptacja Zasad Kodeksu EOS oznaczać będzie wdrożenie strategii zrównoważonego rozwoju w 6 aspektach działalności przedsiębiorstw sektora turystycznego: Zarządzanie Wewnętrzne Tworzenie i Zarządzanie Produktem Kontraktowanie Dostawców Relacje z Klientami Relacje z Destynacjami Zarządzanie Jakościowe   11

Zarządzanie Wewnętrzne Dobre praktyki: Polityka socjalna:   szkolenie personelu w zakresie zagadnień związanych z ochroną środowiska i obiektów dziedzictwa kulturowego, podtrzymywaniem lokalnych/regionalnych tradycji, przestrzeganie praw pracowniczych, ochrona zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy, przestrzeganie praw człowieka, zaniechanie wszelkich form dyskryminacji, zatrudniania dzieci oraz pracy przymusowej. 12

Zarządzanie Wewnętrzne Dobre praktyki: Zarządzanie środowiskowe: redukcja zużycia papieru dla potrzeb biurowych na rzecz elektronicznych baz danych i form korespondencji, ograniczenie ilości drukowanych katalogów na rzecz elektronicznych środków reklamy, używanie, tam gdzie to możliwe, papieru z recyklingu,   13

Zarządzanie Wewnętrzne Dobre praktyki: Zarządzanie środowiskowe (cd.): stosowanie środków czyszczących przyjaznych dla środowiska do sprzątania biura lub zatrudnienie ekip sprzątających używających głównie takich środków, segregacja śmieci, stosowanie żarówek energooszczędnych, przy zakupie nowego sprzętu elektronicznego lub AGD należy starać się wybierać ten o najwyższej klasie energooszczędności,   14

Zarządzanie Wewnętrzne Dobre praktyki: wyłączanie oświetlenia i sprzętu elektronicznego po zamknięciu biura, stosowanie urządzeń (kranów, spłuczek) oszczędzających wodę, przypominanie pracownikom o konieczności oszczędzania wody, zachęcanie pracowników do korzystania ze środków transportu publicznego lub innych ekologicznych środków transportu – np. roweru, promowanie, również wśród pracowników, ochotniczych projektów na rzecz środowiska, np. sprzątanie plaży.   15

Tworzenie i Zarządzanie Produktem Dobre praktyki: tworzenie kreatywnych ofert różnych typów turystyki, np.: turystyka dziedzictwa kulturowego, etniczna, agroturystyka, turystyka obiektów przemysłowych, technicznych i militarnych, turystyka edukacyjna, muzealna, religijna i pielgrzymkowa, kulinarna, hobbystyczna, miejska, biznesowa, kulturowo-przyrodnicza, itp. tworzenie produktów turystycznych pozwalających na zagospodarowanie obiektów, promocję lokalnych tradycji i produktów oraz wykorzystanie walorów i atrakcji miasta, gminy czy regionu,   16

Tworzenie i Zarządzanie Produktem Dobre praktyki: organizacja i promocja imprez, atrakcji i różnych, całorocznych form aktywności dla turystów w regionach, gdzie występuje sezonowość popytu, tworzenie źródeł dochodów dla lokalnych społeczności, nowych dziedzin usługowych co przyczyni się do wzrostu poziomu życia lokalnych mieszkańców oraz przysporzy funduszy lokalnym władzom na cele związane z ochrona przyrody i promocją regionu.   17

Kontraktowanie dostawców Dobre praktyki: współpraca z dostawcami usług związanych z zakwaterowaniem, transportem, usługami gastronomicznymi, działającymi zgodnie ze strategią zrównoważonego rozwoju: - stosujących systemy oszczędzające wodę i energię, segregację odpadów, urządzenia ograniczające emisję CO2, - oferujących ekologiczne, certyfikowane produkty, promujących lokalne tradycje i wyroby kulinarne, - zatrudniających lokalnych mieszkańców jednocześnie przestrzegając wymogów bezpieczeństwa i prawa pracy.   18

Kontraktowanie dostawców Dobre praktyki: uwzględnianie w warunkach kontraktów zawieranych z dostawcami usług ogólnie przyjętych standardów i norm minimalizujących negatywne oddziaływanie na środowisko, przekazywanie kontrahentom wiedzy i własnych doświadczeń w zakresie odpowiedzialnego biznesu oraz stosowanie systemów motywacyjnych / zachęt do działania zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.   19

Zarządzanie Jakościowe Dobre praktyki systematyczne i dobrze zorganizowane zarządzanie przedsiębiorstwem, celem dobrego zarządzania powinna być jakość a nie ilość. uzyskiwanie certyfikatów potwierdzających wdrożenie systemu zarządzania jakością - coraz więcej przedsiębiorstw przystępuje do ich wdrażania, np. ISO różnicowanie i poszerzanie oferty przy uwzględnieniu stałego wzrostu jakości świadczonych usług. stałe podnoszenie kwalifikacji zatrudnionych pracowników w zakresie jakości obsługi oraz oferowanie możliwości uczestniczenia w szkoleniach pracownikom w każdym wieku,   20

Zarządzanie Jakościowe Dobre praktyki  rzetelne świadczenie usług zgodnie z warunkami zawartymi w umowie, przekazywanie klientowi w czytelnej i zrozumiałej formie zarówno oferty jak i związanych z nią informacji, szacunek i przyjazne nastawienie do klienta, znajomość procedur (profesjonalizm), uczciwe traktowanie klienta, badanie i uwzględnianie potrzeb oraz satysfakcji klienta.   21

Relacje z destynacjami Dobre praktyki: Pomoc w rozwoju i wsparciu lokalnej branży turystycznej: włączenie przyrodniczych, kulturowych i historycznych atrakcji w destynacjach do oferowanych pakietów turystycznych, rozpowszechnianie materiałów informacyjno – reklamowych (np. przez rezydentów), promujących walory turystyczne destynacji oraz atrakcje stanowiące źródło dochodu dla lokalnych mieszkańców, oferty promocyjne do rozwijających się destynacji, współpraca z lokalnymi władzami w zakresie ochrony środowiska, tworzenie miejsc pracy dla lokalnych mieszkańców w destynacji,   22

Relacje z klientem Dobre praktyki: gwarantowanie prywatności, ochrona danych osobowych, utrzymanie standardów zdrowotnych i bezpieczeństwa w oferowanych pakietach, uświadamianie turystom konieczności proekologicznych zachowań i informowanie o najważniejszych aspektach ochrony środowiska naturalnego w miejscu imprezy turystycznej.   23

Relacje z klientem Dobre praktyki: Polska Izba Turystyki w trakcie prac związanych z opracowaniem Kodeksu EOS w aspekcie Relacji z Klientem przywiązywała szczególna uwagę do opracowania różnych form edukacji turystów na temat zrównoważonych zachowań i nawyków podczas wypoczynku, które mogłyby być rozpowszechniane przez przedsiębiorstwa turystyczne. Przekazanie turystom takiej wiedzy w sposób jak najbardziej atrakcyjny, angażowanie turystów w życie lokalnej społeczności, w lokalne tradycje i poszanowanie środowiska naturalnego, powinno być jednym z zadań dla organizatorów turystyki i biur podróży.   24

Dobre Praktyki w Relacji z Klientem Specjalnie przygotowane ulotki, poświęcone odpowiedzialnym i zrównoważonym zachowaniom turystów, mogą być rozpowszechniane przez przedsiębiorstwa turystyczne na wiele sposobów: poprzez własne strony internetowe, w bezpośrednim kontakcie z klientem, mogą być dołączone do katalogów, materiałów reklamowych, mogą też być rozdawane przez kierowców autokarów lub rozdawane podczas lokalnych imprez okolicznościowych itp.   25

Dobre Praktyki w Relacji z Klientem propozycja ulotki 26

Dobre Praktyki w Relacji z Klientem propozycja ulotek   . 27

Podręcznik Dobrych Praktyk Aby ułatwić wypełnienie zobowiązań zgodnie z zasadami Kodeksu EOS, powstał Podręcznik Dobrych Praktyk na rzecz Zrównoważonej Turystyki dla przedsiębiorców z branży turystycznej w Europie. Podręcznik zawiera przykłady dobrych praktyk, które zostały już wdrożone przez przedsiębiorców branży turystycznej w Polsce oraz w 4 innych krajach europejskich: Włochy Grecja Chorwacja Bułgaria Podręcznik Dobrych Praktyk będzie regularnie uzupełniany o nowe przykłady dobrych praktyk wprowadzonych przez sygnatariuszy Kodeksu EOS.   . 28

Korzyści z przystąpienia do Kodeksu EOS dostęp do szkoleń on- line na temat problematyki zrównoważonego rozwoju; pozyskiwanie wiedzy z wcześniejszych doświadczeń i sprawdzonych, dobrych praktyk stosowanych przez przedsiębiorców w Polsce oraz na innych rynkach europejskich; przedsiębiorstwa stosujące się do zasad Kodeksu EOS będą prezentowane na stronie internetowej Projektu www.eoscode.eu . To będzie stanowiło dodatkową reklamę, która uczyni te firmy znanymi i rozpoznawalnymi, nie tylko wśród klientów w swoim kraju, ale również w innych krajach Wspólnoty Europejskiej.   29

Korzyści z wdrożenia Kodeksu EOS Sygnatariusze Kodeksu EOS będą mogli używać logo Kodeksu EOS na swoich stronach internetowych i materiałach reklamowych aby zaznaczyć swoje zaangażowanie na rzecz turystyki zrównoważonej i stosowania dobrych praktyk w swojej działalności. Logo zapewni im rozpoznawalność wśród klientów i/lub firm będących odbiorcami ich usług w kontekście jakości i zaangażowania w zrównoważony rozwój turystyki. Certyfikat Zaangażowania na rzecz Zrównoważonego Rozwoju.   30

Beneficjenci KODEKSU EOS W pierwszym etapie Kodeks EOS będzie dostępny dla wszystkich organizatorów turystyki i biur podróży z krajów będących Partnerami Projektu: ABTTA - Bułgaria, FIAVET – Włochy, HATTA - Grecja, PIT – Polska , UHPA - Chorwacja. W kolejnym etapie Kodeks będzie dostępny dla przedsiębiorców turystycznych z pozostałych krajów europejskich, reprezentowanych przez Europejski Związek ECTAA, który także jest partnerem projektu.   31

Jak przystąpić do Kodeksu EOS ? Przystąpienie do Kodeksu EOS oraz rejestracja odbywać się będzie za pośrednictwem strony internetowej Kodeksu EOS : www.eoscode.eu dostępnej również za pomocą przycisku EOS CODE, który zostanie uruchomiony w maju br.na stronie internetowej Polskiej Izby Turystyki: www.pit.org.pl.   Projekt „Kodeks dobrych praktyk” współfinansowany jest przez Komisję Europejską w ramach „Programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji”, mającego na celu wspieranie konkurencyjności przedsiębiorstw europejskich. Projekt ma stworzyć narzędzie służące małym i średnim przedsiębiorstwom do podnoszenia konkurencyjności i przyczynienia się do zrównoważonego rozwoju. Zrównoważony rozwój i konkurencyjność muszą być postrzegane przez małe i średnie przedsiębiorstwa jako elementy wzajemnie się uzupełniające. 32

Thank you for your attention! Strona internetowa Thank you for your attention! www.eoscode.eu Michel De Blust ECTAA Secretary General 33

Jak przystąpić do Kodeksu EOS ? Na stronie internetowej Kodeksu EOS: www.eoscode.eu uważnie przeczytaj i zaakceptuj 9 Zasad Kodeksu EOS , klikając na przycisk lub przycisk "Rejestracja", skąd zostaniesz automatycznie przeniesiony do Zasad Kodeksu EOS, aby je formalnie zaakceptować.   Kodeks Akceptuję 34

Jak przystąpić do Kodeksu EOS ? 2. Wypełnij formularz zgłoszeniowy dostępny na stronie internetowej Kodeksu EOS. Na wskazany adres mailowy przedsiębiorstwa zostanie wysłane hasło i login, dzięki którym uzyskasz dostęp do materiału szkoleniowego on-line na temat sposobów wdrażania Kodeksu EOS oraz platformy wymiany doświadczeń w tym zakresie pomiędzy sygnatariuszami Kodeksu EOS. 4. Po zapoznaniu się z materiałem szkoleniowym rozpocznij wdrażanie Kodeksu EOS: zdecyduj w jakich obszarach swojej działalności biznesowej będziesz wdrażać Kodeks EOS (co najmniej 3 z 6 obszarów działalności omówionych w materiale szkoleniowym); przykłady znajdziesz w Podręczniku Dobrych Praktyk,   35

Jak przystąpić do Kodeksu EOS ? Wyślij mailem krótki opis działań, które zrealizowałeś i/lub zamierzasz podjąć na rzecz Zrównoważonej Turystyki. W odpowiedzi otrzymasz logo Kodeksu EOS oraz Certyfikat Zaangażowania na rzecz Zrównoważonego Rozwoju Turystyki (ważny 1 rok). Po roku wyślij mailem krótki raport o efektach podjętych działań oraz plan działania na rok następny. Po weryfikacji - Twój Certyfikat zostanie przedłużony.   36

……………………………………………………………………………………….. CERTYFIKAT Zaangażowania na rzecz Zrównoważonego Rozwoju Turystyki dla ………………………………………………………………………………………..

Najciekawsze lub nowatorskie działania przedsiębiorców na rzecz zrównoważonego rozwoju turystyki w ramach Kodeksu EOS będą publikowane na stronie internetowej Kodeksu EOS wraz z krótką prezentacją firmy.   Jak przystąpić do Kodeksu EOS ? 38

Twórcy EOS CODE oraz TRAVELIFE, EOS CODE - TRAVELIFE Współdziałanie dla Zrównoważonego Rozwoju Turystyki Twórcy EOS CODE oraz TRAVELIFE, znanej w wielu krajach Europy inicjatywy na rzecz zrównoważonego rozwoju w turystyce, zadecydowali o ścisłej współpracy tych dwóch Programów.   39

Dalsze kroki – współpraca z Travelife System Travelife jest obecnie dostosowywany do Wspólnotowego systemu EMAS (System Ekozarządania i Audytu) oraz EU Ecolabel w ramach unijnego projektu „Eko-innowacje”. Dzięki współpracy pomiędzy tymi inicjatywami – polska branża turystyczna uzyska dostęp do zintegrowanego, europejskiego, systemu na rzecz zrównoważonego rozwoju, obejmującego deklarację zasad, szkolenia internetowe i uzyskanie certyfikatu. 40

Dzięki wspólnym zasadom, które łączą Kodeks EOS i TRAVELIFE, Kodeks EOS można potraktować jako pierwszy krok w zrównoważony rozwój. Będzie on traktowany jako wstępny etap przed formalnym przystąpieniem do europejskiego systemu certyfikacji TRAVELIFE. Przedsiębiorcy, którzy zdecydują się wdrożyć KODEKS EOS, skorzystają potem z łatwego dostępu do systemu TRAVELIFE dzięki rekomendacji Polskiej Izby Turystyki.   EOS CODE - TRAVELIFE 41

Pierwszych 100 przedsiębiorców uczestniczących w Kodeksie EOS , (organizatorów turystyki i biur podróży) uczestniczących w Kodeksie EOS , którzy zdecydują się dołączyć do TRAVELIFE (jako następny etap po wdrożeniu Kodeksu EOS) do końca 2013r., będą mogli to zrobić BEZ OPŁTAT!   EOS CODE - TRAVELIFE 42

Organizacja warsztatów została dofinansowana ze środków Ministerstwa Sportu i Turystyki Projekt “ EOS CODE ” jest częścią Programu Ramowego Na Rzecz Konkurencyjności i Innowacji (CIP), współfinansowanego przez Unię Europejską , którego celem jest zachęcanie Europejskich przedsiębiorstw do zwiększania konkurencyjności. 43