Marcin Kolasa Narodowy Bank Polski Szkoła Główna Handlowa Determinanty wzrostu produktywności w nowych krajach członkowskich UE: Przypadek Polski Marcin Kolasa Narodowy Bank Polski Szkoła Główna Handlowa

Plan prezentacji Przegląd Pomiar produktywności Model ekonometryczny Wyniki Wnioski

Przegląd

Przegląd

Zakres analizy Kraj: Polska 21 działów przetwórstwa Próba czasowa: 1994-2002

Pomiar wzrostu produktywności Produktywność wieloczynnikowa (MFP, TFP) Funkcja produkcji oparta na produkcji globalnej Stopień wykorzystania mocy wytwórczych nakład pracy: liczba przepracowanych godzin nakład kapitału: proporcjonalny do zużycia energii (założenie o bardzo niskiej substytucji pomiędzy nakładem kapitału oraz zużyciem energii) Specyfikacja bazowa: doskonała konkurencja i stały udział wynagrodzenia czynników produkcji

Pomiar poziomu produktywności Funkcja produkcji Cobba-Douglasa Miara oparta na pracy Bernarda i Jonesa (1996) total technological productivity (TTP) – uwzględnienie różnic w funkcji produkcji pomiędzy krajami Obliczenia dla roku bazowego (2001) w oparciu o zasób kapitału, pozostałe poziomy uzyskane nawiązaniem łańcuchowym Korekta o PPP Większa niepewność w porównaniu z tempami wzrostu

Model ekonometryczny - podstawy teoretyczne Poziom produktywności (A) jako funkcja zasobu wiedzy (W) oraz innych czynników (V): Griliches (1979), Romer (1990) Zróżniczkowanie logarytmiczne, przy założeniu niskiej deprecjacji wiedzy, czas dyskretny:

Model ekonometryczny - podstawy teoretyczne Inne czynniki: transfer technologii: Coe, Helpman (1995), Keller (1997) czynniki instytucjonalne, struktura rynku, konkurencja, konkurencyjność etc.: OECD czynniki charakterystyczne dla danego przemysłu Ostateczna specyfikacja:

Model ekonometryczny - podstawy teoretyczne Równowaga w stanie ustalonym: brak transferu technologii do lidera technologicznego zmienne niezależne stałe w czasie produktywność w przemyśle i rośnie w tym samym tempie w kraju będącym liderem technologicznym oraz w kraju naśladującym

Definicje zmiennych Innowacje, imitacje: Transfer technologii: Intensywność nakładów na B+R Intensywność nakładów na innowacje Transfer technologii: wzrost produktywności w Niemczech różnica pomiędzy poziomem produktywności w Polsce i w Niemczech

Produktywność w Polsce i w Niemczech

Definicje zmiennych Reformy: Inne: współczynnik koncentracji Herfindahla-Hirschmanna konkurencja ze strony importu Inne: intensywność nakładów na ICT obecność kapitału obcego Czynniki specyficzne dla danego działu: fixed effects

Wzrost produktywności w poszczególnych działach a efekt realokacji zasobów pomiędzy działami

Regresje wstępne Część autoregresyjna w estymowanym modelu:

Wyniki

Odporność wyników Oszacowanie roku bazowego Niedoskonała konkurencja Elastyczna postać funkcyjna – model Translog

Wnioski Istotny efekt konwergencji, raczej nie dzięki natychmiastowemu transferowi technologii Istotny efekt krajowych nakładów na wiedzę Dodatni efekt reform, zaniedbywalna rola realokacji czynników produkcji

Dlaczego krajowe nakłady na wiedzę są tak istotne? 3 kanały oddziaływania krajowych nakładów na wiedzę na wzrost produktywności: innowacje sensu stricto, imitacje, wzrost zdolności absorpcyjnych Absorpcja technologii nie jest procesem automatycznym Odpowiedni poziom wiedzy jest niezbędny, aby efektywnie korzystać z wiedzy zagranicznej Innowacje w krajach naśladujących jako proces uczenia się

Dziękuję za uwagę !