Zagadnienia polityczno- prawne w Polsce na tle Unii i świata w horyzoncie czasowym do 2050 r. Dr inż. Sławomir Pasierb Zeroemisyjna gospodarka energią w warunkach zrównoważonego rozwoju Polski do 2050r. Spotkanie robocze ekspertów, Katowice

Strategia zrównoważonego rozwoju Polski do 2025 r.( kwiecień 2000 r.) Wdrażanie zasad zrównoważonego rozwoju: podstawy prawne do racjonalnego gospodarowania zasobami odnawialnymi i nie odnawialnymi struktury instytucjonalne zarządzania środowiskiem ekonomizacja-użytkownik i zanieczyszczający płacą instytucje finansowania ochroną środowiska redukcja ilości i jakości zanieczyszczeń świadomość ekologiczna społeczeństwa

Strategia energetyczna Unii Europejskiej (1)Zielona księga z 2006r wykłada europejską strategię na rzecz zrównoważonej, konkurencyjnej i bezpiecznej energii (2)Cele strategii - Trwałość: konkurencyjne źródła OZE i niskoemisyjne nośniki energii, ograniczenie popytu na energię, przodowanie w ochronie klimatu ziemi; -Konkurencyjność: otwarte rynki, zachęty dla czystej energii i racjonalnego wykorzystania energii, łagodzenie wpływu wzrostu cen, liderem w rozwoju nowych technologii; -Bezpieczeństwo zaopatrzenia w energię: zintegrowane zarządzanie popytem i podażą energii, pobudzanie inwestycji, przygotowanie do sytuacji kryzysowych, dostęp do ogólnoświatowych zasobów, dostęp wszystkich do energii

Co wnosi pakiet klimatyczno-energetyczny (1)Propozycja KE z , wynegocjowana przez liderów krajów członkowskich , zaadoptowana przez Radę UE i przez Parlament Europejski w formie 3-ciego zliberalizowanego pakietu klimatyczno- energetycznego (2)Cele: -zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych (EGC) o 20% w 2020 w stosunku do 1990r przez każdy kraj członkowski -zwiększyć udział energii ze źródeł odnawialnych (OZE) do 20% w 2020r, w tym osiągnąć 10% udziału biopaliw

Jakie mechanizmy pakietu (1)Dyrektywa o odnawialnych źródłach energii (RES) (2)Dyrektywa o Systemie Handlu Uprawnieniami do Emisji GC w UE (EU ETS) (3)Dyrektywa o wychwytywaniu i magazynowaniu CO 2 (CCS) (4)Decyzja o równym rozłożeniu wysiłków w redukcji EGC (ESD) w sektorach nie objętych EU ETS

Największe wyzwanie – nowa Dyrektywa EU ETS (1)Po 2013 roku uprawnienia do emisji GC w sektorach objętych EU ETS (wytwarzanie energii elektrycznej, koksownie, rafinerie, produkcja metali, cementu, ceramika, szkła, pulpy i papieru) nie będą rozdzielane za darmo (2)Sektory ETS w przemyśle zaczną od kupna w drodze aukcji 20% ogółu uprawnień w 2013r, stopniowy wzrost do 70% w 2020r, aż do kupowania 100% w 2027r (możliwość zwolnień – wypływ węgla) (3)W wytwarzaniu energii elektrycznej 100% uprawnień do emisji będzie kupowane w drodze aukcji od 2013r. Nowa dziesiątka EU-10, w tym Polska ma złagodzone wymogi: 30% zakupu uprawnień w 2013, stopniowy wzrost do 100% w 2020r (4)W sektorach EU ETS musi być w 2020r osiągnięta 21% redukcja emisji GC w stosunku do 2005r

Efekty decyzji o równych wysiłkach dla Polski (1)Kraje UE w sektorach nie objętych systemem EU ETS (transport, budynki, usługi małe przemysłowe instalacje, rolnictwo, odpady) są zobowiązane do 10% redukcji emisji GC w 2020r w stosunku do 2005 roku (2)-Polska (w grupie krajów o PKB/mieszkańca i poniżej 10% od średniej UE) uzyskała możliwość zwiększenia emisji o14% do 2020r w sektorach poza systemem EU ETS -Transport gwałtownie rozwijający się skonsumuje tę możliwość, reszta musi zredukować (3)Zobowiązania udziału OZE w zużyciu finalnej w 2020r zostały zredukowane do 15% (niższy potencjał, mniejsza zamożność)

Krajowe rozwiązania – implementacja celów UE (1)Polityka energetyczna Polski do 2030 r – projekt z marca 2009 roku: -przyjęcie celów pakietu klimatyczno-energetycznego -zeroenergetyczny rozwój kraju do 2030 roku -wypracowanie ścieżki dojścia do 15% udziału OZE w zużyciu energii finalnej (2)Ustawa o efektywności energetycznej (wejście w życie 2009r) (3)Krajowy plan na rzecz efektywności energetycznej – przeniesienie obowiązku lokalnych planów w Ustawie o efektywności energetycznej (Dyrektywa UE) (4)Plan działań na rzecz wzrostu wykorzystania OZE do 2020 roku (Dyrektywa UE)

Prognozy zapotrzebowania na energię pierwotną

Prognozy zapotrzebowania na energię elektryczną

Prognozy emisji CO 2

Dyrektywy UE związane z energetyką

Rekomendacje. Polska Wyzwania rozwojowe 1.Wzrost długookresowego tempa rozwoju do co najmniej 5% PKB w okresie 2009 – Wzrost udziału produktów high-tech, np. w eksporcie do 40%, 25% udział gospodarki teleinformatycznej w PKB 3.Wzrost efektywności energetycznej o 20%, osiągnięcie poziomu UE15 z 2005r 4.Zwiększenie OZE do 20% w strukturze wytwarzania energii i cel 50% redukcji emisji CO 2

Sygnały po 2030 roku 1.4 raport IPCC: Scenariusz na 2100r (2 o C wzrostu temperatury), koncentracja CO – 440 ppm, 490 – 535 CO 2 ekw, pik w latach 2000 – 2020, redukcja CO 2 80 do 30% w stosunku do roku Jeżeli będzie światowe porozumienie COP w Kopenhadze w 2009r, to Unia przyjmie 30% redukcję w 2020r i 50% redukcję w 2050r 3.Ustawa ograniczająca emisję CO 2 w USA, np. duże firmy redukcja CO 2 o 17% do 2020r i o 83% redukcji w 2050r w stosunku do 2005r.

Na koniec Dziękuję za uwagę