Działalność zaplecza naukowo-badawczego na rzecz innowacyjności w sektorze rolnym dr inż. Eugeniusz K. Chyłek Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Przedstawiciel Polski w Stałym Komitecie ds. Badań Naukowych w Rolnictwie przy Komisji Europejskiej

Gospodarka oparta na wiedzy (GOW) (knowledge based economy) – priorytetowy kierunek strategiczny najbardziej rozwiniętych krajów świata. Odkrycia naukowe  rozwój cywilizacyjny (zapotrzebowanie rynku)

B + R + I Kluczową i bezpośrednią rolę we wzroście gospodarczym danego kraju, odgrywają prace rozwojowe, oparte na zasobach istniejącej wiedzy naukowej, a także innowacje (czyli upowszechnianie tej wiedzy) w sferze nauki, techniki i przemysłu.

! STRATEGIA LIZBOŃSKA A RZECZYWISTOŚĆ POLSKA GOSPODARKA NIE POSTRZEGA POLSKIEJ NAUKI JAKO ATRAKCYJNEGO PARTNERA BRAK STYMULATORÓW SYSTEMOWYCH ZWIĘKSZAJĄCYCH INNOWACYJNOCHŁONNOŚĆ GOSPODARKI INNOWACYJNOŚĆ POLSKIEJ GOSPODARKI STAJE SIĘ CORAZ BARDZIEJ ZALEŻNA OD IMPORTOWANYCH PATENTÓW, LICENCJI, TECHNOLOGII ! MNiI, 2003

Nauka a innowacje w aktualnych warunkach rozwoju gospodarczego Polski Uwarunkowania: niska innowacyjność polskiej gospodarki niski aktualnie poziom PKB w stosunku do poziomu w UE brak polskich koncernów (holdingów) struktura organizacyjna, trzech niezależnych pionów B+R (uczelnie, PAN, JBR) wysoka pozycja niektórych dziedzin nauki (nauki ścisłe) w światowym rankingu

Polityka innowacyjna państwa Istotą strategii naukowej i naukowo-technicznej państwa jest jej powiązanie z koncepcją rozwoju społeczno-gospodarczego kraju. Współdziałanie nauka gospodarka finanse Pod pojęciem strategicznej polityki innowacyjnej państwa należy rozumieć stworzenie instrumentów dla efektywnego sprzężenia i współdziałania naukowców, inżynierów, menadżerów, specjalistów od marketingu, a także użytkowników w kierunku innowacji, pobudzających wzrost gospodarczy i konkurencyjność gospodarki.

Z doświadczeń krajów o wysokim stopniu rozwoju gospodarczego wynika, że: przekształcenia w rolnictwie i na obszarach wiejskich powinny być realizowane w warunkach racjonalnie prowadzonego interwencjonizmu państwa, przy aktywnym współudziale środowisk naukowych i doradztwa oraz, że instrumenty te niezależnie od ich zakresu oddziaływania na procesy przemian muszą być wspierane instrumentami skutecznego prawa, gwarantującego efektywność stosowanych rozwiązań.

Realizacja skutecznego wsparcia procesów innowacyjnych ważnych z gospodarczego punktu widzenia możliwa będzie pod następującymi warunkami: ustanowieniu krajowych programów ramowych, będących podstawą do finansowania zintegrowanych, multidyscyplinarnych projektów badawczych w priorytetowych obszarach nauki i technologii; wprowadzeniu nowych rodzajów projektów badawczych - projektów rozwojowych,

Realizacja skutecznego wsparcia procesów innowacyjnych ważnych z gospodarczego punktu widzenia możliwa będzie pod następującymi warunkami: (cd) budowie sieci naukowych i konsorcjów i zwiększania nacisku na gospodarczą użyteczność badań celem ułatwienia konsolidacji sektora B+R oraz potencjału naukowo-badawczego z gospodarką; decentralizacji finansowania badań naukowych poprzez powierzanie instytucjom działającym na rzecz powiązania nauki z gospodarką– np. NOT;

Ustalanie programów lub przedsięwzięć, które będą dotyczyły zagadnień: rozwoju jednostek organizacyjnych (w tym doradztwa, organizacji naukowo-technicznych) działających na rzecz współpracy między nauką i gospodarką, dostosowywania kadr naukowych do warunków współpracy naukowo-upowszechnieniowej i doradczej, zatrudnienia wybitnych fachowców w celu doskonalenia kadr skutecznie realizujących proces upowszechniania wyników badań ( studia podyplomowe o kierunku autsorsingu i doradztwa ),

Ustalanie programów lub przedsięwzięć, które będą dotyczyły zagadnień: Ustalanie programów lub przedsięwzięć, które będą dotyczyły zagadnień: (c.d. ) rozwoju młodej kadry we wszystkich ogniwach łańcucha łączącego naukę z praktyką rozwoju infrastruktury informacyjnej i informatycznej nauki (oraz jej zasobów w postaci cyfrowej), w tym ogólnopolskiej sieci szerokopasmowej oraz sieci regionalnych. ustanowienia licencji doradcy rolniczego wykorzystania Centrum Zaawansowanych Technologii pracującego na rzecz sektora rolno-spożywczego AGRO-TECH z siedzibą w Skierniewicach

innowacji w rolnictwie , rynkach rolnych i obszarach wiejskich, Misja nauki na rzecz innowacji w rolnictwie , rynkach rolnych i obszarach wiejskich, 1. Zabezpieczenie wsparcia naukowego dla polskiej gospodarki, w tym zwłaszcza dla sektora rolno-spożywczego i obszarów wiejskich, poprzez przygotowywanie najnowszych rozwiązań technologicznych, technicznych i organizacyjnych oraz współudział we wdrażanie innowacji . 2. Współpraca międzynarodowa na rzecz realizacji założeń Strategii Lizbońskiej

Realizacja misji poprzez: - tworzenie i przekształcanie wiedzy w bardziej przyjazną i przystosowaną do praktycznego użytku, - wprowadzanie rozwiązań dostosowujących osiągnięcia naukowe do praktyki z uwzględnieniem uwarunkowań środowiskowych. - dostarczanie tzw. outsourcingu, tj. zaopatrywania się przez producentów płodów rolnych i przedsiębiorstwa sektora rolno-spożywczego w know-how - spełnianie roli doradztwa naukowego wspierającego działalność służb publicznych.

JBR Instytuty środka, łącznik BADANIA POZNAWCZE Uczelnie wyższe, Instytuty PAN Jednostki Doradztwa Rolniczego oraz pracownicy jednostek naukowych zajmujący się doradztwem naukowym to łącznik między nauką obejmującą badania poznawcze, a praktycznym wykorzystaniem wyników badań = działalność doradcza ściśle związana z pracami badawczymi JBR Instytuty środka, łącznik między nauką obejmującą badania poznawcze, a praktycznym wykorzystaniem wyników badań = działalność rozwojowa ściśle związana z pracami badawczymi. BADANIA APLIKACYJNE WDROŻENIA Prace rozwojowe Przedsiębiorstwa Jednostki Badawczo-Rozwojowe Sektora rolno-spożywczego

Struktura organizacji nauk rolniczych w Polsce Ministerstwo Nauki i Informatyzacji Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zaplecze badawczo-rozwojowe dla rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu Polska Akademia Nauk Inne Resorty

Zaplecze badawczo-rozwojowe dla rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich JBR-y nadzorowane przez MRiRW 20 Wyższe uczelnie nadzorowane przez MENiS 9 JBR-y podległe innym resortom 17 Placówki naukowe PAN – podległe V Wydz. PAN 9

Nauka – technologie - gospodarka Uczelnie, PAN, instytuty resortowe Centra Zaawansowanych Technologii Centra Doskonałości Centra Kompetencji Przedsiębiorstwa (innowacje, high-tech) koncerny (holdingi), OBR średnie do 250 prac. małe do 50 prac. mikro do 10 prac. (spin-off, start up)

Realizacja procesów innowacyjnych powinna doprowadzić do: stopniowego, ale zdecydowanego unowocześnianie struktury agrarnej i produkcji rolniczej, rozwijania dziedzin produkcji charakteryzujących się wysokimi wskaźnikami efektywności zwłaszcza tych, które stwarzają szansę opłacalnego eksportu, rozwijania produkcji o niskiej kapitałochłonności inwestycyjnej, zwiększania udziału nowoczesnych gospodarstw rolnych prowadzonych zgodnie z zasadami rachunku ekonomicznego i mogących efektywnie działać na rynku, rozszerzania idei rolnictwa zrównoważonego, rozwijania na terenach wiejskich usług dla rolnictwa i mieszkańców obszarów wiejskich, rozwoju infrastruktury technicznej oraz infrastruktury społecznej i cywilizacyjnej na wsi.

WNIOSKI (cd) W sytuacji rozproszenia podmiotowego odbiorców wyników badań naukowych konieczne jest wprowadzenie reguł formalnego usankcjonowania regulacji finansowania wdrażania i upowszechniania rezultatów prac badawczych oraz budowy struktur organizacji zrzeszeń branżowych w sektorze rolno-spożywczym.

WNIOSKI (cd) Konieczne jest wprowadzenie rozwiązań organizacyjnych i prawnych ułatwiających zwiększenie możliwości wykorzystania przez rolników oraz małe i średnie przedsiębiorstwa nowych pro-wdrożeniowych instrumentów finansowych i ekonomicznych

poprawa warunków realizacji badań i wdrażania innowacji Reasumując stwierdzić należy, że w interesie polityki gospodarczej, w tym również polityki rolnej oraz polityki naukowo-technicznej powinna być poprawa warunków realizacji badań i wdrażania innowacji co zgodnie z założeniami Strategii Lizbońskiej przyczynić się powinno do efektywnej modernizacji rolnictwa i obszarów wiejskich w Polsce

Dziękuję za uwagę Eugeniusz.Chylek@minrol.gov.pl