Bezpieczeństwo na budowie BHP Ogólne wymagania mgr Piotr Janczewski

Odpowiedzialność za organizację bezpiecznej pracy na budowie Art. 17. Uczestnikami procesu budowlanego, w rozumieniu ustawy, są: inwestor; inspektor nadzoru inwestorskiego; projektant; kierownik budowy lub kierownik robót. Art. 18. 1. Do obowiązków inwestora należy zorganizowanie procesu budowy, z uwzględnieniem zawartych w przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, a w szczególności zapewnienie: 1) opracowania projektu budowlanego i, stosownie do potrzeb, innych projektów, 2) objęcia kierownictwa budowy przez kierownika budowy, 3) opracowania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, 4) wykonania i odbioru robót budowlanych, 5) w przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania robót …………… 2. Inwestor może ustanowić inspektora nadzoru inwestorskiego na budowie. 3. Inwestor może zobowiązać projektanta do sprawowania nadzoru autorskiego. (USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane) mgr Piotr Janczewski

Odpowiedzialność za organizację bezpiecznej pracy na budowie Osobą odpowiedzialną za organizację i przebieg budowy jest kierownik budowy. Jego zadaniem jest organizacja placu budowy, kontrolowanie i monitorowanie postępów prac oraz współpraca z inwestorem oraz państwowymi organami nadzoru i kontroli. Kierownik budowy oraz kierownicy robót odpowiedzialni są za organizację i wykonanie robót w sposób bezpieczny zarówno dla pracowników, jak i innych osób. Inżynierowie budowy, majstrowie i brygadziści podlegają bezpośrednio po kierownika robót lub kierownika budowy. Ich zadaniem jest organizacja prac i zapewnienie niezbędnych środków pracy i materiałów na poszczególne stanowiska pracy. Największą grupę pracowników stanowią robotnicy budowlani zatrudnieni przez generalnego wykonawcę oraz podwykonawców. Z uwagi na różnorodność prac wykonywanych jednocześnie na terenie budowy niezbędne jest koordynowanie realizacji poszczególnych zadań. mgr Piotr Janczewski

Odpowiedzialność za organizację bezpiecznej pracy na budowie Za koordynację odpowiedzialny jest kierownik budowy*. Może on powołać do działań koordynacyjnych jednego ze swoich pracowników. Jednak to nie zwalnia go z odpowiedzialności. Osoba, której powierzono zadania koordynatora bhp, musi posiadać doświadczenie i wiedzę w zakresie realizacji procesu budowlanego oraz doskonałą znajomość zagadnień bezpieczeństwa pracy. Kierownik budowy Koordynator ds. BHP Kierownik robót Inżynier budowy/majster Pracownicy Przykład schematu organizacyjnego *Patrz Ustawa Prawo budowlane Art. 22. Do podstawowych obowiązków kierownika budowy należy: mgr Piotr Janczewski

Odpowiedzialność za organizację bezpiecznej pracy na budowie USTAWA z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Art. 208. § 1. W razie gdy jednocześnie w tym samym miejscu wykonują pracę pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, pracodawcy ci mają obowiązek: 1) współpracować ze sobą, 2) wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu, 3) ustalić zasady współdziałania uwzględniające sposoby postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń dla zdrowia lub życia pracowników. 4) informować siebie nawzajem oraz pracowników lub ich przedstawicieli o działaniach w zakresie zapobiegania zagrożeniom zawodowym występującym podczas wykonywanych przez nich prac. mgr Piotr Janczewski

Odpowiedzialność za organizację bezpiecznej pracy na budowie Kodeks karny Art. 220. § 1. Kto, będąc odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy, nie dopełnia wynikającego stąd obowiązku i przez to naraża pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. § 3. Nie podlega karze sprawca, który dobrowolnie uchylił grożące niebezpieczeństwo. Art. 156. § 1. Kto powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci: 1) pozbawienia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia, 2) innego ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej albo znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. § 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 jest śmierć człowieka, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12. mgr Piotr Janczewski

Plan procesu budowlanego Kierownik budowy organizuje proces budowy. Planowanie procesu budowy polega na ustaleniu następujących elementów: Technologii wykonania poszczególnych etapów, w tym określenie kto, kiedy i co robi. Metody pracy wraz z rozwiązaniami bhp. Wyposażenia w materiały oraz maszyny i urządzenia. Dobór środków ochrony zapobiegającej wypadkom i choroba zawodowym. Określenie zapotrzebowania na pracowników (wymagania kwalifikacyjne). Zaplanowanie zaplecza higieniczno-sanitarnego. Określenie obszarów wspólnych dla różnych procesów pracy. Wyznaczenie terminów realizacji poszczególnych zadań. Zmiany przyjętego porządku i harmonogramu prac, wymagają uzyskania zgody kierownika budowy. mgr Piotr Janczewski

Plan zagospodarowania Plan zagospodarowania placu budowy z uwzględnieniem informacji w zakresie bezpieczeństwa pracy. mgr Piotr Janczewski

Plan BIOZ Plan Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia (plan BIOZ) zawiera informacje istotne dla bezpieczeństwa pracy podczas realizacji budowy oraz wytyczne i zasady postępowania określone dla osób pracujących na budowie. Każda osoba wykonująca pracę na budowie powinna zapoznać się z zapisami zawartymi w planie BIOZ, dzięki temu posiądzie wiedzę w zakresie: Planowanych robót oraz kolejności ich wykonania. Elementów, które mogą stwarzać zagrożenia, np. sieci gazowe, linie energetyczne. Zagrożeń związanych z uwzględnieniem ich skali oraz miejsca i czasu występowania. Szkoleń i instruktaży, jakie powinni przejść pracownicy przed przystąpieniem do pracy. Zasady magazynowania i transportowania materiałów i substancji niebezpiecznych. Sposobów zapobiegania niebezpieczeństwa na budowie. Zachowania na wypadek wystąpienia awarii lub zagrożeń dla zdrowia i życia. Oznaczenie czynników mogących stwarzać zagrożenia. Rozmieszczenie urządzeń przeciwpożarowych i dróg ewakuacyjnych. Oznakowanie dróg komunikacyjnych oraz przebiegu ogrodzenia budowy. Lokalizacji pomieszczeń sanitarnych i punktu pierwszej pomocy itp.. mgr Piotr Janczewski

Przykładowe zagrożenia Sytuacja niebezpieczna Zagrożenia Prawdopodobne skutki Otwory technologiczne w stropie Nie właściwie zabezpieczony otwór, np. przykryty sklejką. Brak oznakowania. Brak wygrodzenia. Prace transportowe i ruch pracowników odbywa się w obszarze źle zabezpieczonego otworu. Przewrócenie się, upadek z wysokości pracownika i/lub ładunku. Złamania, stłuczenia, krwotoki, obrażenia wielonarządowe, śmierć. Organizacja ruchu pieszego i kołowego Na placu budowy nie wyznaczono ruchu pieszego i samochodowego. Potrącenie, najechanie pieszego. Wykopy Nie ustalono i nie zabezpieczono strefy klina odłamu wykopu sąsiadującego z drogą, w którym prowadzone są prace. Zsunięcie się ziemi wraz z samochodem , przygniecenie pracowników Transport bliski przy pomocy żurawia budowlanego Transport stalowej konstrukcji nad stanowiskami pracy. Upadek konstrukcji lub jej części, na stanowisko pracy Urazy kończyn, głowy, śmierć mgr Piotr Janczewski

Przykładowe zagrożenia mgr Piotr Janczewski

mgr Piotr Janczewski

Zasady ochrony przed zagrożeniami Przy planowaniu i realizacji działań zmierzających do eliminacji sytuacji niebezpiecznych obowiązują następujące zasady: Wybieramy procesy, technologię o najmniejszej szkodliwości dla człowieka. Obowiązuje pierwszeństwo środków ochrony zbiorowej przed indywidualnymi. Przy braku możliwości skutecznego zastosowania środków ochrony zbiorowej, zachodzi konieczność wyposażenia pracowników w środki ochrony indywidualnej przy zachowaniu następujących zasad: Właściwy dobór środków ze względu na czynniki występujące w procesach pracy. Dobór środków do pracownika. Utrzymanie środków ochrony indywidualnej w czystości i odpowiednim stanie technicznym. Przeszkolenie pracowników w zakresie użytkowania przydzielonych środków ochrony i ich konserwacji. mgr Piotr Janczewski

Przykładowe kryteria doboru rękawic Kategorie rękawic według zasad Dyrektywy 89/686/EWG dotyczącej procedur oceny zgodności z zasadniczymi wymaganiami bezpieczeństwa i ergonomii: Rękawice kategorii I - wyłącznie w przypadku możliwości wystąpienia minimalnego ryzyka Proste modele rękawic, chroniące przed ryzykiem niskiego stopnia (np. rękawice do sprzątania), mogą testować producenci i wydawać certyfikaty we własnym zakresie. Rękawice tej kategorii posiadają następujące oznaczenie CE Rękawice kategorii II – w przypadku możliwości wystąpienia średniego ryzyka Rękawice przeznaczone do ochrony przed średnim ryzykiem (np. rękawice do ogólnego użytku, wymagające dobrej odporności na przecięcia, przebicia i tarcie) muszą być poddane niezależnym testom i zatwierdzone przez Jednostkę Notyfikowaną. Tylko zatwierdzone jednostki mogą wydawać znak CE, bez którego rękawice nie mogą być sprzedawane. Rękawice kategorii III – w przypadku możliwości wystąpienia nieodwracalnego lub śmiertelnego ryzyka Rękawice przeznaczone do ochrony przed najwyższym poziomem ryzyka (np. przed substancjami chemicznymi) muszą być testowane i zatwierdzone przez Jednostkę Notyfikowaną. Dodatkowo system zapewnienia jakości, używany przez producenta w celu zagwarantowania jednorodności produkcji, musi być sprawdzany niezależnie. mgr Piotr Janczewski

Odporność mechaniczna rękawic Norma EN388 ma zastosowanie do wszelkiego typu rękawic ochronnych w zakresie oddziaływań fizycznych i mechanicznych w postaci tarcia, przecięcia, przekłucia i rozdarcia mgr Piotr Janczewski

Odporność chemiczna Norma EN374-3 dotyczy wyznaczenia odporności tworzyw wchodzących w skład rękawic na przesiąkanie związków chemicznych bez gazów, potencjalnie niebezpiecznych w razie ciągłego kontaktu. Przenikanie substancji chemicznej przez rękawice ochronne określa się na podstawie tzw. czasu przebicia materiału rękawicy przez badany związek podczas ciągłego kontaktu rękawicy ze związkiem. • klasa 1 > 10 min, • klasa 2 > 30 min, • klasa 3 > 60 min, • klasa 4 > 120 min, • klasa 5 > 240 min, • klasa 6 > 480 min. Wysoka temperatura i poluźnienie podczas noszenia mogą skrócić czas przenikania o 50%. mgr Piotr Janczewski

Warunki socjalne i higiena osobista pracowników Na każdej budowie niezależnie od wielkości zapewnia się: Szatnie. Każdemu pracownikowi przydziela się indywidualną dwuczęściową szafkę. Umywalnie i prysznice z zimna i ciepłą bieżącą wodą. Ustępy w odległości nie większej ja 75 m od stanowiska pracy. Pomieszczenia do suszenia przemoczonej odzieży roboczej. Pomieszczenia do ogrzewania się pracowników. mgr Piotr Janczewski

Pierwszy dzień w pracy Podczas pierwszego dnia pracy pracownik powinien zostać zaznajomiony z: Plan BIOZ lub jego częścią istotną dla bezpieczeństwa pracy. Zagrożeniami występującymi na budowie. Zasadami bezpiecznego poruszania się po budowie. Instrukcją bezpiecznego wykonywania powierzonych prac. Ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaniem powierzonych prac. Obowiązkiem stosowania środków ochrony osobistej. Obowiązkiem informowania kierownika budowy o wypadkach. Obowiązkiem informowania kierownika budowy o zagrożeniach na terenie . Lokalizacji ważnych miejsc, takich jak: punkty udzielania pierwszej pomocy, ustępy, szatnie, umywalnie, stołówki. Procedurą udzielania pierwszej pomocy. Instrukcją bezpieczeństwa pożarowego na budowie mgr Piotr Janczewski

Instalacje elektryczne na placu budowy Eksploatacja i utrzymanie sprawności technicznej sieci elektrycznej, jest jedną z prac na budowie, które wymagają posiadania przez pracownika specjalistycznych kwalifikacji. Oznacza to, że bez odpowiedniego prze szkolenia zakończonego egzaminem, pracownik może wykonywać jedynie czynności związane z użytkowaniem sieci elektrycznej, w tym: ■ Podłączenie i odłączenie wtyków przewodów elektrycznych z gniazda. ■ Obsługa urządzeń o napędzie elektrycznym. ■ Czyszczenie urządzeń elektrycznych nie będących pod napięciem i zabezpieczonych przed przypadkowym uruchomieniem. ■ Sprawdzanie, przed każdym użyciem czy urządzenia i przewody zasilające, nie posiadają widocznych gołym okiem uszkodzeń. Aby zachować bezpieczeństwo pracownik zobowiązany jest przestrzegać następujących zasad: ■ Niezwłocznie zgłaszać kierownictwu budowy wszelkie zagrożenia związane z wyposażeniem elektrycznym ■ Każdorazowo przed przystąpieniem do pracy sprawdzać, czy wyposażenie elektryczne (urządzenia i przewody zasilające) nie noszą śladów zniszczenia, uszkodzenia lub czy nie zostały na prawione w sposób prowizoryczny. ■ Przed przystąpieniem do pracy, sprawdzić czy prze nośny sprzęt elektryczny posiada niezbędne zabezpieczenie przed porażeniem (jest uziemiony lub odpowiednio izolowany). ■ Przestrzegać zasad doboru urządzeń elektrycznych do pracy w warunkach szczególnie niebezpiecznych (pomieszczeniach mokrych, zawilgoconych, itp.). mgr Piotr Janczewski

Instalacje elektryczne na placu budowy NIE WOLNO !!! mgr Piotr Janczewski

Instalacje elektryczne na placu budowy NIE WOLNO !!! mgr Piotr Janczewski

Instalacje elektryczne na placu budowy NIE WOLNO !!! mgr Piotr Janczewski

Instalacje elektryczne na placu budowy ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych § 55. 1. Nie jest dopuszczalne sytuowanie stanowisk pracy, składowisk wyrobów i materiałów lub maszyn i urządzeń budowlanych bezpośrednio pod napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi lub w odległości liczonej w poziomie od skrajnych przewodów, mniejszej niż: 1) 3 m - dla linii o napięciu znamionowym nieprzekraczającym 1 kV; 2) 5 m - dla linii o napięciu znamionowym powyżej 1 kV, lecz nieprzekraczającym 15 kV; 3) 10 m - dla linii o napięciu znamionowym powyżej 15 kV, lecz nieprzekraczającym 30 kV; 4) 15 m - dla linii o napięciu znamionowym powyżej 30 kV, lecz nieprzekraczającym 110 kV; 5) 30 m - dla linii o napięciu znamionowym powyżej 110 kV. 2. W czasie wykonywania robót budowlanych z zastosowaniem żurawi lub urządzeń załadowczo-wyładowczych zachowuje się odległości, o których mowa w ust. 1, mierzone do najdalej wysuniętego punktu urządzenia wraz z ładunkiem. 3. Przy wykonywaniu robót budowlanych przy użyciu maszyn lub innych urządzeń technicznych, bezpośrednio pod linią wysokiego napięcia, należy uzgodnić bezpieczne warunki pracy z jej użytkownikiem. 4. Żurawie samojezdne, koparki i inne urządzenia ruchome, które mogą zbliżyć się na niebezpieczną odległość do napowietrznych lub kablowych linii elektroenergetycznych, o których mowa w ust. 1, powinny być wyposażone w sygnalizatory napięcia. mgr Piotr Janczewski

Instalacje elektryczne na placu budowy NIE WOLNO !!! mgr Piotr Janczewski

Elektronarzędzia Warunkiem bezpiecznej pracy z narzędziami i elektronarzędziami jest przestrzeganie następujących zasad: Użytkowanie elektronarzędzi oznakowanych znakiem CE. Użytkowanie narzędzi sprawnych technicznie. Wymiana narzędzi, gdy zostały zużyte w stopniu uniemożliwiającym bezpieczną pracę. Stosowanie środków ochrony indywidualnej w tym: ochrony oczu i twarzy przed odpryskami. Zapewnienie, by narzędzia do cięcia zawsze były naostrzone. Zapewnić by urządzenia elektryczne posiadały zabezpieczenia przed samoczynnym uruchomieniem się po zaniku i przywróceniu napięcia. Używanie osłon elementów roboczych zgodnie z ich przeznaczeniem. Stosowanie urządzeń i narzędzi tylko zgodnie z przeznaczeniem. Stosowanie się zaleceń producenta w zakresie bezpiecznej eksploatacji. mgr Piotr Janczewski

Kontrola maszyn - elektronarzędzia ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy. § 26. 1. W przypadku gdy bezpieczne użytkowanie maszyn jest uzależnione od warunków, w jakich są one instalowane, pracodawca powinien poddać maszyny: 1) wstępnej kontroli po ich zainstalowaniu, a przed przekazaniem do eksploatacji po raz pierwszy; 2) kontroli po zainstalowaniu na innym stanowisku pracy lub w innym miejscu. 2. Kontroli, o której mowa w ust. 1, dokonują jednostki działające na podstawie odrębnych przepisów albo osoby upoważnione przez pracodawcę i posiadające odpowiednie kwalifikacje. Uprawnienia kwalifikacyjne typu E Na stanowisku eksploatacji w zakresie elektroenergetycznym - dla osób zajmujących się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci elektroenegetycznych i wykonujących prace w zakresie: obsługi, konserwacji, napraw, kontrolno-pomiarowym i montażu. Wykonywanie prac kontrolno-pomiarowych i montażowych: - częstotliwość i zakres wykonywania pomiarów i badań, - warunki przeprowadzenia prac kontrolno-pomiarowych, - przygotowanie i przeprowadzenie pomiarów, - zasady i metody pomiaru podstawowych wielkości elektrycznych oraz pomiarów w zakresie ochrony przeciwporażeniowej, - zakres i metody wykonywania prac kontrolno-pomiarowych poszczególnych urządzeń sieci i instalacji, - sporządzanie protokołów z badań oraz ocena wyników pomiarów, - prace przygotowawcze do prac montażowych, - zasady wykonywania prac montażowych urządzeń, sieci i instalacji elektroenergetycznych, - sprawdzanie i ocena wykonanych prac montażowych. mgr Piotr Janczewski

Kontrola maszyn - elektronarzędzia § 27. Pracodawca powinien zapewnić, aby maszyny narażone na działanie warunków powodujących pogorszenie ich stanu technicznego, co może spowodować powstawanie sytuacji niebezpiecznych, poddane były: 1) okresowej kontroli, a także badaniom przez jednostki działające na podstawie odrębnych przepisów albo osoby upoważnione przez pracodawcę i posiadające odpowiednie kwalifikacje; 2) specjalnej kontroli przeprowadzanej przez jednostki albo osoby, o których mowa w pkt 1, w przypadku możliwości pogorszenia bezpieczeństwa związanego z maszyną, a będącego wynikiem: a) prac modyfikacyjnych, b) zjawisk przyrodniczych, c) wydłużonego czasu postoju maszyny, d) niebezpiecznych uszkodzeń oraz wypadków przy pracy. § 28. 1. Wyniki kontroli, o których mowa w § 26 i 27, rejestruje się i przechowuje, do dyspozycji zainteresowanych organów, zwłaszcza nadzoru i kontroli warunków pracy, przez okres 5 lat od dnia zakończenia tych kontroli, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej. 2. Jeżeli maszyny są użytkowane poza terenem zakładu pracy, w miejscu ich użytkowania powinien być dostępny dokument potwierdzający przeprowadzenie ostatniej kontroli maszyny. mgr Piotr Janczewski

Substancje i preparaty chemiczne Substancje i preparaty chemiczne mogą dostać się do organizmu przez skórę, drogi oddechowe lub przewód pokarmowy. Substancji i preparatów chemicznych nie wolno dopuścić do użytkowania na stanowisku pracy, bez przekazania informacji pracownikom o zagrożeniach i sposobach ochrony w formie instruktarzu stanowiskowego, na podstawie aktualnej karty charakterystyki substancji niebezpiecznej: Producent lub dystrybutor zamieszcza w „Karcie charakterystyki…” istotne dla bezpieczeństwa informacje, dotyczące m.in.: Identyfikację zagrożeń – objawy i skutki oddziaływania na organizm. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach. Postępowanie w przypadku pożaru. Postępowanie w przypadku wycieku substancji do środowiska naturalnego. Magazynowanie i transport substancji. Zaleceń dotyczących wymaganych środków ochrony zdrowia pracowników. mgr Piotr Janczewski

Substancje i preparaty chemiczne Art. 221. § 1. Niedopuszczalne jest stosowanie substancji i preparatów chemicznych nie oznakowanych w sposób widoczny, umożliwiający ich identyfikację. § 2. Niedopuszczalne jest stosowanie niebezpiecznych substancji i niebezpiecznych preparatów chemicznych bez posiadania aktualnego spisu tych substancji i preparatów oraz kart charakterystyki, a także opakowań zabezpieczających przed ich szkodliwym działaniem, pożarem lub wybuchem. § 3. Stosowanie niebezpiecznych substancji i niebezpiecznych preparatów chemicznych jest dopuszczalne pod warunkiem zastosowania środków zapewniających pracownikom ochronę ich zdrowia i życia. mgr Piotr Janczewski

Ryzyko zawodowe przy stosowaniu substancji i preparatów chemicznych ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 30 grudnia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych § 2. Pracodawca jest obowiązany do ustalenia, czy w środowisku pracy występuje czynnik chemiczny stwarzający zagrożenie oraz do dokonania i udokumentowania oceny ryzyka zawodowego stwarzanego przez czynnik chemiczny. § 3. 1. W ocenie ryzyka zawodowego pracodawca jest obowiązany uwzględnić: 1) niebezpieczne właściwości czynnika chemicznego; 2) otrzymane od dostawcy informacje dotyczące zagrożenia czynnikiem chemicznym oraz zaleceń jego bezpiecznego stosowania, w szczególności zawarte w karcie charakterystyki, o których mowa w odrębnych przepisach; 3) rodzaj, poziom i czas trwania narażenia; 4) wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń w środowisku pracy, jeżeli zostały ustalone; 5) wartości dopuszczalnych stężeń w materiale biologicznym, jeżeli zostały ustalone; 6) efekty działań zapobiegawczych; 7) wyniki oceny stanu zdrowia pracowników, jeżeli została przeprowadzona; 8) warunki pracy przy użytkowaniu czynników chemicznych, z uwzględnieniem ilości tych czynników. mgr Piotr Janczewski

Prace ziemne By bezpiecznie wykonywać prace ziemne należy stosować zasady i dobre praktyki: Wszystkie miejsca niebezpieczne należy ogrodzić oraz umieścić napisy ostrzegawcze Gdy istnieje ryzyko występowania podziemnych instalacji, których nie ma na mapach i planach, prace należy wykonywać ręcznie. Jeśli teren na którym wykonywany jest wykop nie może być ogrodzony należy zapewnić stały jego dozór. Wykop o ścianach pionowych powinien być zabezpieczony przed osuwaniem się gruntu, wyjątek stanowią wykopy o głębokości 1 m pod warunkiem, że: wykonywane są w gruntach zwartych, teren przy wykopie nie jest obciążony w pasie o szerokości równej głębokości wykopu. Należy zapewnić bezpieczne wejście i wyjście z wykopu (20 m odległość między w..). Stan wykopu sprawdź każdorazowo przed pracą. Zabronione jest składowanie urobku, materiałów w: odległości 0,6 od krawędzi wykopów. w strefie klina odłamu gruntu. 110 cm 100 cm UWAGA WYKOP mgr Piotr Janczewski

Prace ziemne Zasypując wykop zabezpieczenia należy demontować zaczynając od dna wykopu. Przy wykonywaniu wykopu sprzętem mechanicznym należy wyznaczyć strefę niebezpieczną, w której nie powinni przebywać pracownicy. Przebywanie osób pomiędzy ścianą wykopu a koparką jest zabronione, nawet podczas postoju. Wszystkie maszyny do robót ziemnych powinny być wyposażone w sygnał cofania. NIE WOLNO !!! mgr Piotr Janczewski

Maszyny do prac ziemnych Sprzęt, który pracuje na budowie, musi spełniać wymogi określone w przepisach oraz normach. Warunkiem pełnego bezpieczeństwa jest przestrzeganie następujących zasad: Maszyny mogą być obsługiwane tylko przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia. Maszyny mogą być użytkowane tylko do realizacji zadań zgodnych z jej przeznaczeniem (przewożenie osób w łyżce koparki). Należy bezwzględnie przestrzegać zaleceń zawartych w instrukcji obsługi maszyny. Chodzenie po maszynie w miejscach do tego nieprzystosowanych, np. kołach. Utrzymywanie w czystości podestów roboczych, drabin itp.(bieżące usuwanie błota, śniegu zapobiega poślizgnięciom). Wchodzenie i wychodzenie z maszyny wykonujemy po całkowitym jej zatrzymaniu. Zawsze należy zabezpieczyć maszynę przed przypadkowym uruchomieniem lub uruchomieniem przez osoby przypadkowe. Operator maszyny powinien zadbać o bezpieczeństwo pracowników przebywających na budowie , przez ograniczanie dostępu do strefy pracy maszyny. mgr Piotr Janczewski

Praca na wysokości Pracą na wysokości jest praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości co najmniej 1,0 m nad poziomem podłogi lub ziemi.  Do pracy na wysokości nie zalicza się pracy na powierzchni, niezależnie od wysokości, na jakiej się znajduje, jeżeli powierzchnia ta:     1) osłonięta jest ze wszystkich stron do wysokości co najmniej 1,5 m pełnymi ścianami lub ścianami z oknami oszklonymi,     2) wyposażona jest w inne stałe konstrukcje lub urządzenia chroniące pracownika przed upadkiem z wysokości. Prace na wysokości zalicza się do najbardziej niebezpiecznych prac budowlanych. Kierownictwo budowy wybierając technologię wykonania robót w pierwszej kolejności rozważa rozwiązania, które umożliwiają ochronę pracowników, bez konieczności stosowania środków ochrony indywidualnej. Nie zawsze można zabezpieczyć pracowników poprzez zastosowanie środków ochrony zbiorowej i w takich sytuacjach stosuje się zabezpieczenia indywidualne. mgr Piotr Janczewski

Praca na wysokości Zasady bezpiecznej pracy na wysokości: Pracownik wykonujący prace na wysokości zabezpieczony środkami ochrony indywidualnej, zawsze jest przypięty do punktu kotwienia. Zabronione jest ponowne stosowanie szelek, linek, czy amortyzatorów. Przed każdym zastosowaniem szelek należy dokonać oględzin wszystkich części składowych Oględzin dokonuje osoba użytkująca szelki. W przypadku stwierdzenia uszkodzeń, szelki należy wycofać z użytkowania, Podczas użytkowania należy chronić szelki przed kontaktem z olejami, rozpuszczalnikami, kwasami i zasadami, otwartym płomieniem, odpryskami gorących metali i przedmiotami o ostrych krawędziach. Zabronione jest dokonywanie wszelkich napraw lub modyfikacji szelek we własnym zakresie. mgr Piotr Janczewski

Praca na wysokości Punkt konstrukcji Stałej min. 15 kN Wszystkie osoby stosujące środki ochrony przed upadkiem z wysokości powinny przejść szkolenie w zakresie ich bezpiecznego użytkowania, przechowywania i konserwacji. Każda praca na wysokości powinna być poprzedzona instruktażem. Dokonaj prawidłowego doboru środków indywidualnych do cech osobniczych pracownika i warunków pracy 0,5 m wolny spadek do wytracenia luzu linki 1,5 m max. wydłużenie amortyzatora 0,2 m przesunięcie klamry 1,8 wzrost człowieka + 1 m zabezpieczenie mgr Piotr Janczewski

Praca na wysokości -drabiny Podczas stosowania drabin przenośnych niedopuszczalne jest: Stosowanie drabin uszkodzonych. Stosowanie drabin jako drogi transportowej. Używanie drabin niezgodnie z przeznaczeniem. Używanie drabiny rozstawnej jako przystawnej. Ustawienie drabiny na niestabilnym podłożu. Opieranie drabiny o niestabilne, śliskie powierzchnie. Wchodzenie na szczeble znajdujące się powyżej punktu podparcia. Ustawianie w miejscach gdzie może być potrącona lub przewrócona: na wprost drzwi, w strefie pracy maszyn. Wchodzenie i schodzenie plecami do drabiny. NIE WOLNO !!! mgr Piotr Janczewski

Środki załadunku i transportu Podstawowymi środkami transportu na budowie są żurawie budowlane, samochody dostawcze i wózki transportowe. Na większości budów podstawowe zadania transportowe wykonywane są przy pomocy żurawia. Do jego bezpiecznej obsługi potrzebne są dwie osoby: operator żurawia i hakowy. Operator żurawia musi posiadać odpowiednie i kwalifikacje. Obowiązki hakowego może pełnić każdy pracownik pod warunkiem przeszkolenia i znajomości zagadnień w zakresie: Znaki i sygnały niezbędne do porozumienia się z operatorem. Umiejętność przygotowania materiałów do transportu. Ocena stanu technicznego zawiesi. Zasady prowadzenia transportu w warunkach budowy mgr Piotr Janczewski

Środki załadunku i transportu Bezpieczna eksploatacja żurawia wymaga od operatora i hakowego oraz od wszystkich pracowników budowy przestrzeganie następujących zasad: Transport nie może być prowadzony nad stanowiskami pracy. Na czas przerwy i po zakończeniu pracy żuraw powinien być zabezpieczony, a ładunki zdjęte. Materiały i ładunki powinny być starannie przygotowane do transportu. Zabrania się osobom nieupoważnionym wchodzić na konstrukcję żurawia. Wstrzymuje się prace żurawia w niebezpiecznych warunkach pogodowych. Urządzenia eksploatowane na budowie, tak jak: wózki widłowe, żurawie budowlane, podnośniki itp., należą do grupy urządzeń podlegających nadzorowi prowadzonemu przed UDT. Gdy urządzenia spełnia wymagania i jest utrzymana w dobrym stanie technicznym inspektor dopuszcza je do eksploatacji mgr Piotr Janczewski

Rusztowania Rusztowania powinny być wykonane w sposób określony przepisami w tym: rusztowania typowe zgodnie z dokumentacją producenta, rusztowania nietypowe zgodnie z projektem. Nie dopuszcza się budowy rusztowań z dowolnych materiałów, bez wcześniejszego zaprojektowania i przeliczania wytrzymałości i nośności konstrukcji. Rusztowania nogą być montowane lub demontowane tylko przez uprawnionych pracowników i pod nadzorem osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia. Przed rozpoczęciem prac należy sprawdzić stan techniczny konstrukcji urządzeń, a ponadto: Stosować środki ochrony indywidualnej (hełm, obuwie). Poruszać się tylko pionami komunikacyjnymi. Zapewnić zamknięcie włazów komunikacyjnych. Przestrzegać ograniczeń dotyczących dopuszczalnych obciążeń podestów. Równoczesne wykonywanie prac na różnych poziomach rusztowania jest dopuszczalne tylko pod warunkiem zachowania odstępów między stanowiskami. Zabrania się zostawiania materiałów na pomostach po zakończeniu prac i zrzucania materiałów z rusztowań. mgr Piotr Janczewski

Rusztowania ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych Rozdział 8 Rusztowania i ruchome podesty robocze § 108. 1. Rusztowania i ruchome podesty robocze powinny być wykonywane zgodnie z dokumentacją producenta albo projektem indywidualnym. 2. Rusztowania systemowe powinny być montowane zgodnie z dokumentacją projektową z elementów poddanych przez producenta badaniom na zgodność z wymaganiami konstrukcyjnymi i materiałowymi, określonymi w kryteriach oceny wyrobów pod względem bezpieczeństwa. 3. Elementy rusztowań, innych niż wymienione w ust. 2, powinny być montowane zgodnie z projektem indywidualnym. 4. Montaż rusztowań, ich eksploatacja i demontaż powinny być wykonywane zgodnie z instrukcją producenta albo projektem indywidualnym. § 109. Osoby zatrudnione przy montażu i demontażu rusztowań oraz monterzy ruchomych podestów roboczych powinni posiadać wymagane uprawnienia. § 110. 1. Użytkowanie rusztowania jest dopuszczalne po dokonaniu jego odbioru przez kierownika budowy lub uprawnioną osobę. ......................................................... mgr Piotr Janczewski

KONIEC Opracował: mgr Piotr Janczewski Tel: 663 207 255 E-mail: janczewskip@wp.pl www.specbhp.republika.pl mgr Piotr Janczewski