RAMOWE PLANY NAUCZANIA Mariusz Bochenek mariuszb5@wp.pl

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz.U. Nr 15, poz. 142 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 marca 2009 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 54, poz. 442) obowiązujące od 1 września 2009 roku Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 stycznia 2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych

Wprowadzenie nowych ramowych planów nauczania Nowe rozporządzenie dotyczące ramowych planów nauczania pozwoli dyrektorom w sposób perspektywiczny planować kształcenie w trzyletnim cyklu. Daje możliwość dostosowania oferty szkoły do możliwości i potrzeb ucznia, rodzica.

Ramowy plan nauczania określa: minimalny wymiar godzin na danym etapie edukacyjnym przeznaczonych na realizację poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w toku których odbywa się edukacja wczesnoszkolna, nauczanie przedmiotów, bloków przedmiotowych, kształcenie zawodowe oraz realizacja godzin z wychowawcą; tygodniowy (semestralny) wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych dla uczniów (słuchaczy) poszczególnych klas na danym etapie edukacyjnym; minimalny wymiar godzin zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych na danym etapie edukacyjnym; tygodniowy wymiar godzin zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych na danym etapie edukacyjnym; wymiar godzin do dyspozycji dyrektora szkoły przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych; wymiar godzin do dyspozycji dyrektora wynikających z art. 42 ust. 2 pkt 2 Karty Nauczyciela.

Minimalny wymiar godzin W ramowym planie nauczania określono minimalny wymiar godzin z danego przedmiotu, które muszą być zrealizowane w całym cyklu nauczania. Zastosowana formuła „nie mniej niż” oznacza, że dyrektor w zakresie określonym przez przepisy może zwiększyć w szkolnym planie nauczania wymiar godzin przeznaczonych na realizację danego przedmiotu. (nie może go zmniejszyć!!!!)

LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCACE

W projekcie rozporządzenia w sprawie ramowych planów nauczania zaproponowano następujące zmiany w organizacji nauczania liceum: obowiązkowa kontynuacja nauczania w zakresie podstawowym języka polskiego, języków obcych, matematyki, wychowania fizycznego oraz realizacja 2-4 przedmiotów według programu rozszerzonego i przynajmniej jednego przedmiotu uzupełniającego; możliwość odejścia od systemu klasowo-lekcyjnego i tworzenie grup międzyoddziałowych; wprowadzenie obowiązujących uczniów bloków uzupełniających edukację: historia i społeczeństwo – dla uczniów, którzy wybrali przedmioty przyrodnicze w zakresie rozszerzonym lub przyroda – dla tych, którzy w zakresie rozszerzonym uczą się przedmiotów humanistycznych; wprowadzenie dodatkowych zajęć uzupełniających do wyboru przez uczniów: zajęć artystycznych oraz ekonomii w praktyce.

Rozszerzenie Dyrektor liceum ogólnokształcącego, po zasięgnięciu opinii rady liceum, a jeżeli rada liceum nie została powołana – po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej, rady rodziców i samorządu uczniowskiego, uwzględniając zainteresowania uczniów oraz możliwości organizacyjne, kadrowe i finansowe liceum, organizuje nauczanie tak, aby każdy uczeń, wybrał spośród przedmiotów oferowanych przez szkołę, od 2 do 4 przedmiotów ujętych w podstawie programowej kształcenia ogólnego w zakresie rozszerzonym. Co najmniej jednym z tych przedmiotów powinna być: historia, geografia, biologia, chemia lub fizyka.

Przedmioty uzupełniające Uczniowie, którzy nie realizują w zakresie rozszerzonym przedmiotu historia obowiązani są realizować przedmiot uzupełniający historia i społeczeństwo Uczniowie, którzy nie realizują w zakresie rozszerzonym przedmiotu geografia, biologia, chemia lub fizyka obowiązani są realizować przedmiot uzupełniający: przyroda. Uczniowie, o których mowa wyżej, mogą realizować przedmioty uzupełniające: ekonomia w praktyce i zajęcia artystyczne.

A jeśli zbyt mało godzin? Uczniowie oddziału (grupy oddziałowej, międzyoddziałowej lub międzyszkolnej), w którym tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych realizowanych w zakresie podstawowym i w zakresie rozszerzonym oraz ustalonych przedmiotów uzupełniających, jest mniejszy od odpowiedniego łącznego tygodniowego wymiaru godzin, realizują dodatkowo inny przedmiot uzupełniający, dla którego nie została ustalona podstawa programowa, lecz program nauczania tego przedmiotu uzupełniającego został włączony do szkolnego zestawu programów nauczania. O wyborze realizowanego dodatkowo przedmiotu uzupełniającego decyduje dyrektor szkoły po zasięgnięciu opinii uczniów danego oddziału (grupy oddziałowej, międzyoddziałowej lub międzyszkolnej).

W klasie I Przedmioty ujęte w podstawie programowej kształcenia ogólnego w zakresie podstawowym, z wyjątkiem języka polskiego, języka obcego nowożytnego, języka mniejszości narodowej, etnicznej lub języka regionalnego, matematyki i wychowania fizycznego, realizowane są w klasie I.

Równolegle Przedmioty: język polski, język obcy nowożytny, język mniejszości narodowej, etnicznej lub język regionalny i matematyka, ujęte w podstawie programowej kształcenia ogólnego w zakresie rozszerzonym, realizowane są w klasach I-III, równolegle z tymi przedmiotami w zakresie podstawowym.

Po podstawie Przedmioty: historia, wiedza o społeczeństwie, geografia, biologia, chemia, fizyka i informatyka, ujęte w podstawie programowej kształcenia ogólnego w zakresie rozszerzonym, realizowane są po uprzednim zrealizowaniu tych przedmiotów w zakresie podstawowym.

W każdym czasie Realizacja przedmiotów: historia muzyki, historia sztuki, język łaciński i kultura antyczna oraz filozofia, ujętych w podstawie programowej kształcenia ogólnego w zakresie rozszerzonym, może rozpocząć się w klasie I, II lub III.

Zakres rozszerzony realizowany po zakresie podstawowym! Historia 60→2 Wiedza o społ. 30→1 Geografia 30→1 Biologia 30→1 Chemia 30→1 Fizyka 30→1 Informatyka 30→1 Rozszerzony Historia 240→8 Wiedza o społ. 180→6 Geografia 240→8 Biologia 240→8 Chemia 240→8 Fizyka 240→8 Informatyka 180→6

Zakres podstawowy - 61h wiedza o kulturze 30→1 podstawy przedsiębiorczości 60→2 wychowanie fizyczne 270→9 edukacja dla bezpieczeństwa 30→1 godzina z wychowawcą 90→1

Zakres podstawowy i rozszerzony realizowane jednocześnie zakres podstawowy zakres rozszerzony 360→12 język polski 240→8 450→15 dwa języki obce – jeden język 180→6 300→10 matematyka 180→6

Tylko zakres rozszerzony historia muzyki 240 → 8 historii sztuki 240 → 8 język łaciński i kultura antyczna 240 → 8 filozofia 240 → 8

Przedmioty uzupełniające przyroda 120 → 4 historia i społeczeństwo 120 → 4 zajęcia artystyczne 30 → 1 ekonomia w praktyce 30 → 1 przedmioty dla których nie określono podstawy programowej, a zostały opracowane przez szkołę i włączone do szkolnego zestawu programów nauczania – nie została określona minimalna liczba godzin

min. 870 W trzyletnim okresie nauczania (IV etap edukacyjny) na przedmioty w zakresie rozszerzonym i na przedmioty uzupełniające należy przeznaczyć łącznie co najmniej 870 godzin.

godziny z wychowawcą: 90→3 na zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych w oddziale ogólnodostępnym lub integracyjnym - na ucznia: 180→6.

Nowe przedmioty Edukacja dla bezpieczeństwa zastąpi przysposobienie obronne. Informatyka zastąpi technologię informacyjną.

„Sztywna” liczba godzin Tygodniowy wymiar godzin w LO. Obowiązkowe zajęcia edukacyjne dla uczniów poszczególnych klas. Klasa „Sztywna” liczba godzin I 30 II 32 III 29

Dodatkowe godziny Organ prowadzący szkołę, na wniosek dyrektora szkoły, może przyznać nie więcej niż 3 godziny tygodniowo dla każdego oddziału (grupy międzyoddziałowej lub grupy międzyklasowej) w danym roku szkolnym, a w przypadku szkół w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich – od 6 do 12 godzin.

Dodatkowe godziny tylko na: 1) okresowe lub roczne zwiększenia liczby godzin wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych; 2) realizację następujących zajęć prowadzonych w ramach zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia uczniów: a) zajęć z języka obcego nowożytnego innego niż język obcy nowożytny nauczany obowiązkowo w szkole; b) zajęć edukacyjnych, dla których nie została ustalona podstawa programowa, lecz program nauczania tych zajęć został włączony do szkolnego zestawu programów nauczania, zwanych dalej „dodatkowymi zajęciami edukacyjnymi”.

Dodatkowe godziny Dodatkowe zajęcia edukacyjne dyrektor szkoły może wprowadzić do szkolnego planu nauczania po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i rady rodziców. W przypadku wprowadzenia dodatkowych zajęć edukacyjnych udział uczniów w tych zajęciach jest obowiązkowy.

Zajęcia rewalidacyjne Na zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych w oddziale ogólnodostępnym lub integracyjnym należy przeznaczyć co najmniej 180 godzin na ucznia. Tygodniowy wymiar godzin zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych w oddziale ogólnodostępnym, w każdym roku szkolnym, wynosi po 2 godziny na ucznia.

(co najmniej w wymiarze) 1740 + 90 + 870 = 2700 Wymiar godzin do dyspozycji dyrektora szkoły przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych Wymiar godzin do dyspozycji dyrektora szkoły przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych to różnica między: sumą godzin wynikającą z pomnożenia obowiązkowych tygodniowych wymiarów godzin zajęć edukacyjnych dla uczniów poszczególnych klas przez faktyczną liczbę tygodni (A, B, C), w których odbywają się obowiązkowe zajęcia edukacyjne w kolejnych latach szkolnych, 30 x A + 32 x B + 29 x C = ? a sumą godzin: przedmioty w zakresie podstawowym, godziny z wychowawcą oraz przedmioty w zakresie rozszerzonym i przedmioty uzupełniające. (co najmniej w wymiarze) 1740 + 90 + 870 = 2700

Szkolny plan nauczania Na podstawie ramowego planu nauczania dyrektor szkoły ustala szkolny plan nauczania, w którym określa dla poszczególnych klas na danym etapie edukacyjnym tygodniowy wymiar godzin: poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych; zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych; dodatkowych zajęć edukacyjnych jeżeli takie zajęcia są prowadzone; zajęć religii lub etyki, zajęć wychowania do życia w rodzinie, zajęć języka mniejszości narodowej, etnicznej lub języka regionalnego, zajęć z nauki własnej historii i kultury, zajęć sportowych w oddziałach i szkołach sportowych lub w szkołach mistrzostwa sportowego; w szkole prowadzącej kształcenie zawodowe szkolny plan nauczania zawiera, oprócz zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego, zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia zawodowego.

Kształcenie zawodowe W szkole prowadzącej kształcenie zawodowe szkolny plan nauczania zawiera, oprócz zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego, zawiera zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia zawodowego, określone w programach nauczania dla poszczególnych zawodów.

Kształcenie zawodowe W oddziałach szkół prowadzących kształcenie zawodowe na podstawie modułowego programu nauczania dla zawodu, minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe jest sumą minimalnych wymiarów godzin na kształcenie zawodowe teoretyczne i kształcenie zawodowe praktyczne, określonych w ramowych planach nauczania dla danego typu szkoły.

Podział na grupy na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z zajęć komputerowych, informatyki i technologii informacyjnej - liczba uczniów w grupie oddziałowej lub międzyoddziałowej nie może być wyższa niż 24 i nie może przekraczać liczby stanowisk komputerowych w pracowni komputerowej – od 1.09.2013r.

Podział na grupy na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z języków obcych, z tym że przy podziale na grupy należy uwzględnić stopień zaawansowania znajomości języka obcego; zajęcia są prowadzone w grupach oddziałowych, międzyoddziałowych lub międzyklasowych, liczących do 24 uczniów,

Podział na grupy na nie więcej niż połowie obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego, dla których z treści programu nauczania wynika konieczność prowadzenia ćwiczeń, w tym laboratoryjnych - w oddziałach liczących więcej niż 30 uczniów

Podział na grupy na obowiązkowych zajęciach edukacyjnych z zakresu kształcenia w zawodzie, dla których z treści programu nauczania wynika konieczność prowadzenia ćwiczeń, w tym laboratoryjnych - w oddziałach liczących więcej niż 30 uczniów,

Podział na grupy w przypadku realizacji w kształceniu zawodowym modułów, zgodnie z wymogami określonymi w modułowym programie nauczania dla zawodu;

Podział na grupy na zajęciach praktycznej nauki zawodu, zgodnie z przepisami w sprawie praktycznej nauki zawodu

Podział na grupy na obowiązkowych zajęciach wychowania fizycznego; zajęcia są prowadzone w grupach oddziałowych, międzyoddziałowych lub między-klasowych liczących do 26 uczniów, a w przypadku oddziałów integracyjnych i oddziałów specjalnych, liczących nie więcej niż liczba uczniów w danym oddziale.

Podział na grupy W klasach IV-VI szkoły podstawowej, w gimnazjum i w szkole ponadgimnazjalnej zajęcia wychowania fizycznego, w zależności od realizowanej formy tych zajęć, mogą być prowadzone łącznie albo oddzielnie dla dziewcząt i chłopców.

Szkoły dwujęzyczne W liceach ogólnokształcących z oddziałami dwujęzycznymi, po uzyskaniu zgody organu prowadzącego, może być prowadzone kształcenie w klasie wstępnej o rocznym okresie nauczania. (Kształcenie to może być prowadzone do roku szkolnego 2014/2015 włącznie.)

Religia/Etyka zajęcia religii i etyki, które są realizowane zgodnie z odrębnymi przepisami w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach;

WŻR zajęcia wychowania do życia w rodzinie, są realizowane zgodnie odrębnymi przepisami w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego;

Język mniejszości narodowej zajęcia języka mniejszości narodowej, etnicznej lub języka regionalnego, zajęcia z nauki własnej historii i kultury, są realizowane zgodnie z odrębnymi przepisami w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym;

Oddziały i szkoły sportowe zajęcia sportowe w oddziałach i szkołach sportowych oraz szkołach mistrzostwa sportowego, są realizowane zgodnie z odrębnymi przepisami w sprawie warunków tworzenia, organizacji oraz działania klas i szkół sportowych oraz szkół mistrzostwa sportowego.

Przedmioty ujęte w podstawie programowej kształcenia ogólnego w zakresie podstawowym, z wyjątkiem języka polskiego, języka obcego nowożytnego, języka mniejszości narodowej, etnicznej lub języka regionalnego, matematyki i wychowania fizycznego, realizowane są w klasie I.

Przedmioty: historia, wiedza o społeczeństwie, geografia, biologia, chemia, fizyka i informatyka, ujęte w podstawie programowej kształcenia ogólnego w zakresie rozszerzonym, realizowane są po uprzednim zrealizowaniu tych przedmiotów w zakresie podstawowym.

Realizacja przedmiotów: historia muzyki, historia sztuki, język łaciński i kultura antyczna oraz filozofia, ujętych w podstawie programowej kształcenia ogólnego w zakresie rozszerzonym, może rozpocząć się w klasie I, II lub III.

Rozkład przedmiotów w zakresie podstawowym w cyklu nauczania   I II III 30 32 29 33 35 o. dwujęzyczne biologia 1 chemia e. dla bezpieczeństwa fizyka geografia historia 2 informatyka p. przedsiębiorczości wok wos j. obcy (1) 3 j. obcy (2) j. polski 4 matematyka wf godz. wych. razem 16 j. obcy (2 język) 19 do wykorzystania 13

Przykłady

I II III 30 32 29 Biologia 1 Chemia E. dla bezpieczeństwa Fizyka   I II III 30 32 29 Biologia 1 Chemia E. dla bezpieczeństwa Fizyka Geografia Historia 2 4 4+1 Informatyka P. przedsiębiorczości Wok Wos Przyroda 3 Historia sztuki Zajęcia artystyczne J. obcy (1) J. obcy (2) J. polski 4+4 Matematyka Wf Godz. wych. Razem

Historia i społeczeństwo 3 J. obcy (1) 2+1 1+3+1 13 J. obcy (2) 11   I II III 30 32 29 Biologia 1 4+1 4 9 Chemia E. dla bezpieczeństwa Fizyka Geografia Historia 2 Informatyka P. przedsiębiorczości Wok Wos Historia i społeczeństwo 3 J. obcy (1) 2+1 1+3+1 13 J. obcy (2) 11 J. polski Matematyka Wf Godz. wych. Razem

Dziękuję za uwagę mariuszb5@wp.pl 52