Uczniowie, Nauczyciele, Rodzice TOWARZYSTWO EDUKACJI OTWARTEJ Kolegium Tutorów „ALA” Autorskie Licea Artystyczne i Akademickie Tutoring Szkolny nowa jakość w relacjach Uczniowie, Nauczyciele, Rodzice Mariusz Budzyński
starogreckie słowo „schole” odpoczynek duchowy, polegający na przebywaniu wśród ludzi, którzy wzajemnie są sobie życzliwi, na wspólnym poszukiwaniu prawdy, dzieleniu się nią oraz radowaniu się z jej znalezienia prof. Jacek Salij OP materiały po konferencyjne Rzecznika Praw Obywatelskich „Strategia wychowania do odpowiedzialności za siebie i społeczeństwo” Warszawa wrzesień 2004
Trzy podmioty działań szkolnych: Uczniowie Nauczyciele Rodzice U-N-R - trzy środowiska pozbawione wzajemnego zaufania?
Ten sam cel i podobne oczekiwania - „żeby uczeń sensownie ukończył szkołę” Oczekiwania (wobec siebie nawzajem): Szacunku Współpracy Zrozumienia
Trzy światy? świat uczniów, świat nauczycieli, świat rodziców trudny świat dzisiejszy: „W przeciwieństwie do zwierząt, żadne instynkty nie mówią człowiekowi co musi, a w przeciwieństwie do człowieka wczorajszego, żadne tradycje nie mówią człowiekowi dzisiejszemu co powinien. Wobec tego, nie wiedząc, co musi i nie wiedząc, co powinien, wydaje się, jakby często w ogóle nie wiedział, czego w gruncie rzeczy chce.” (V. Frankl)
RELACJE !!!! Oprócz wspólnego celu i podobnych oczekiwań jest jeszcze coś co te światy łączy (albo dzieli) to relacje
Relacja Pedagogiczna Współobecność wywołująca pozytywną, długotrwałą zmianę u uczestników spotkania
Uwarunkowania relacji pedagogicznej Szacunek Partnerstwo Zaufanie Otwartość Zaangażowanie
J. Piaget – budowanie relacji proces dialogu C (A) W (A) S (B) Pz (A) Pz (B) S (A) W (B) C (B) Ca – osoba A podejmująca czynność (działanie) będące wartością Wa skierowaną do osoby B, osoba b odczuwa Satysfakcję Sb i rodzi się Poczucie zobowiązania Pzb rodzi się w niej potrzeba rewanżu (o równoważnej wartości) tego powodu osoba B podejmuje działanie- czynność Cb będące wartością Wb skierowaną na osobę A która wskutek tego odczuwa satysfakcję Sa, która rodzi poczucie zobowiązania Pza i zatem potrzebą rewanżu i koło się zamyka,ale toczy się dalej. Ale schemat działa również przy wartości zero lub ujemnej rodząc u osoby B poczucie frustracji i chęć rewanżu wartością zerową (dialog pozorny) lub ujemną (agresja itp.) lub skutkuje ucieczką i być może agresją skierowaną na osobę trzecią. Jaro Krivohlavy „Ja a Ty – o stosunkach międzyludzkich” B. Śliwerski „Teoretyczne i empiryczne podstawy samowychowania”
oddziaływanie przez dialog wg Jeana Piageta Dialog – to wymiana nie tylko słów-znaczeń, ale również emocji, czynów oraz „innych środków” mogących nadać lub odebrać poczucie godności Prawie zawsze wychowanek doświadczający szacunku i w ten sposób wzmacniany w swoim poczuciu godności, w odpowiedzi będzie postępował podobnie – oddając niejako ten szacunek wychowawcy, budując jednocześnie w sobie „jego godny obraz”
Zasada obowiązująca każdego wychowawcę „Zawsze postępuj tak, aby działania twe przyczyniały się do wychowania człowieka mądrego” prof. Kazimierz Szewczyk „Wychować człowieka mądrego - zarys etyki nauczycielskiej” Warszawa 1999
„Człowiek mądry jest bezpieczny” Lucius Annaeus Seneca. tutus – [łac „Człowiek mądry jest bezpieczny” Lucius Annaeus Seneca tutus – [łac.] bezpieczny, pewny tutor – [łac.] opiekun, obrońca
Tutoring szkolny (wrocławski) to forma pracy pedagogicznej realizowana w bezpośrednim i indywidualnym kontakcie z uczniem, ze szczególnym uwzględnieniem: godności ucznia i wychowawcy wypływającej z faktu ich człowieczeństwa inter i intra-akcyjności procesu wychowawczego jego osadzenia w konkretnej rzeczywistości życiowej Tutoring w szkole. Między teorią a praktyką zmiany edukacyjnej. Wrocław 2009
czym nie jest tutoring szkolny Nie jest szczególną formą wsparcia psychologiczno-pedagogicznego Nie jest metodą pracy z uczniem szczególnie uzdolnionym Nie jest metodą pracy z uczniem o specyficznych trudnościach …………………………………………………………………………….. Tutoring szkolny jest formą współpracy z każdym uczniem
Cele tutoringu szkolnego: Zadbać o poczucie bezpieczeństwa ucznia w szkole. Przy czym poczucie bezpieczeństwa to również poczucie sensu tego, co się w szkole robi. zadbać o ogólny rozwój ucznia - odkrycie jego talentów i mocnych stron rozwinąć umiejętność rozeznania dobra i zła pomóc w konstruowaniu swojej drogi życia.
W jaki sposób ten cel osiągać W jaki sposób ten cel osiągać? Jak i czego uczyć się, aby tę drogę zrealizować? Budowanie świadomości ucznia w zakresie „zadania szkolnego” w taki sposób żeby uczeń sam odkrył sens „chodzenia do szkoły” i przyjął, jako swoje zadanie. 2. Pomoc w planowaniu zadań i przyjmowaniu strategii ich realizacji Kształtowanie umiejętności dokonywania wyborów podejmowania decyzji 4. Odkrywanie i budowanie systemu wartości.
Czy to co robię ma sens?
TUTOR nauczyciel-pedagog dbający o pełne wykorzystanie potencjału podopiecznego, motywujący go do refleksji nad własnym rozwojem i wspierający go swoim doświadczeniem. Tutor swoją rozmową i obecnością służy podopiecznemu w poszukiwaniu i zastosowaniu rozwiązań nadających sens życiu. Tutor współpracuje z rodzicami uzgadniając linię światopoglądową, linię postępowania itp…
Tutor – jako zwornik trzech środowisk Tutor powinien być rzecznikiem: Ucznia wobec nauczycieli i rodziców Nauczycieli wobec ucznia i rodziców Rodziców wobec ucznia i nauczycieli
Tutor - współpraca z rodzicami Na każdym etapie inaczej: Szkoła podstawowa Gimnazjum Szkoła ponadgimnazjalna Praca pozaszkolna
TUTORIAL – rozmowa tutorska Zasady: - każdy uczeń posiada talenty, zasoby > naszym zadaniem jest je odkryć - wierzymy, że nasz uczeń jest dobry, twórczy i mądry > naszym zadaniem jest to wydobyć - uczeń jest naszym pełnoprawnym partnerem w działaniach i rozmowie - nasza rozmowa i działanie to: otwartość, szczerość, zaufanie, 100% obecność i zaangażowanie - prowadząc rozmowę wykorzystujemy nasza wiedzę i doświadczenie, ale nie dyktujemy rozwiązań, poszukujemy ich wspólnie - naszą wiedze i doświadczenie prezentujemy (jeżeli jest taka potrzeba nie w formie „instrukcji”, ale poprzez dzielenie się jego przeżyciem (świadectwo). - tutor jest mistrzem i przewodnikiem, ale coraz bardziej przyjacielskim przewodnikiem
Tutoring wychowawczy ma zastosowanie w szkole lub placówce, w której realizowany jest program wychowawczy. Tutor poprzez indywidualną pracę z podopiecznym, nawiązanie relacji opartej na zasadach „dialogu personalnego” oraz zastosowanie nowych narzędzi pracy pedagogicznej (Tutorial, planowanie zadań krótko i długoterminowych, osobowa relacja, zaufanie, oddawanie decyzji) wypełnia zadania przewidywane dotychczas dla wychowawcy wobec całej klasy, oddziału czy grupy. Tutor realizuje program wychowawczy szkoły. Podopieczny z zasady zobowiązany jest do spotkań ze swoim tutorem. W tutoringu wychowawczym zawierają się też wszystkie elementy tutoringu rozwojowego.
Tutoring rozwojowy ma zastosowanie w szkole, w której zachowano tradycyjny system wychowawstwa klasowego. Realizowany jest wobec uczniów wyrażających potrzebę i chęć takiej współpracy. Tutor w swojej pracy w zasadzie może pomijać problemy związane z rozwiązywaniem tzw. „problemów wychowawczych” i koncentrować się wyłącznie nad odkrywaniem i wykorzystaniem potencjału podopiecznego. Tutoring rozwojowy - może mieć szerokie zastosowanie w pracy pozaszkolnej.
Dialog wychowawczy, a może tutorial naukowy – tak naprawdę trudno to rozdzielić…
tutoring naukowy (dydaktyczny) jest formą pracy dydaktycznej realizowanej indywidualnie lub w małych grupach, proces edukacyjny polega na rozwijaniu ciekawości poznawczej ucznia, kreatywnego i krytycznego myślenia oraz pasji odkrywania i poprawiania świata.
Najważniejsza jest pasja poszukiwania, odkrywania i poprawiania …
tutoring artystyczny pozwala uczniowi na poszukiwanie własnego, swoistego warsztatu i środków wypowiedzi w wybranej dziedzinie sztuki, zachowując dbałość o zdobywanie sprawności w posługiwaniu się klasycznymi środkami wyrazu.
Zajęcia artystyczne to też dialog, ale w trochę innym wymiarze …
metoda pracy tutorskiej nauczyciel tutor coach wie X nie wie mówi pyta
www.ala.art.pl www.tutoring.pl Dziękuję za uwagę Mariusz Budzyński