Prawo finansów publicznych

Slides:



Advertisements
Podobne prezentacje
Dla rozwoju Mazowsza Dyscyplina finansów publicznych w gospodarowaniu środkami z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) Wojciech Motelski.
Advertisements

AKTUALIZACJA STANU PRAWNEGO W ZAKRESIE KONTROLI WYMOGÓW I KONTROLI IDENTYFIKACJI I REJESTRACJI ZWIERZĄT Puławy, ; r.;
Ekonomiczne i prawne pojęcie budżetu państwa
Administracja finansów publicznych
Procedura budżetowa (cz. 1)
Budżet jednostki samorządu terytorialnego
Kontrola finansów publicznych
Kontrola finansów publicznych
PREZENTACJA ZASOBÓW INFORMACYJNYCH BAZY GŁÓWNEGO URZĘDU STATYSTYCZNEGO URZĄD STATYSTYCZNY W ŁODZI Łódź, 10 grudnia 2010 r.
Prawo administracyjne
Kontrola administracji
PRAWO FINANSOWE.
Charakterystyka władzy ustawodawczej
Rzeszów, 2 sierpnia 2006 r.. Tomasz Orczyk Departament Zarządzania EFS Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Doświadczenia wdrażania Europejskiego Funduszu.
„Narodowy program przebudowy dróg lokalnych Etap II Bezpieczeństwo – Dostępność – Rozwój edycja 2013 Małopolski Urząd Wojewódzki.
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r
1. Obowiązki beneficjenta wynikające z zawartej umowy o dofinansowanie projektu Wrocław, lipiec 2009.
Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego27 lutego 2008 r. 1 Obowiązki Beneficjenta wobec IZ RPO WD wynikające z zawartej umowy o dofinansowanie projektu.
Podstawy gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego
Budżet państwa.
Polskie przepisy dotyczące tworzenia i funkcjonowania EUWT
OCENA wykonania zadań przez Europejski Trybunał Obrachunkowy
1 Warszawa, 7 kwietnia 2010 r. SPRAWOZDANIE ROCZNE Z REALIZACJI BUDŻETU ZA 2009 ROK POSIEDZENIE KOMISJI BUDŻETU I FINANSÓW RADY MIASTA.
Procedura budżetowa w Polsce
- informacja dla jednostek samorządu terytorialnego
Środki pochodzące ze źródeł zagranicznych w wydatkach publicznych w spojrzeniu regionalnych izb obrachunkowych Małgorzata Kern Naczelnik Wydziału Informacji,
Kluczowe liczby w projekcie budżetu na 2014 rok i w projekcie Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata Warszawa 15 listopada 2013 r. MIASTO STOŁECZNE.
Dotacje działalność pożytku publicznego
Rząd i prezydent.
Budżet państwa: Wpływy i wydatki
Fundusz Poręczeń Unijnych Warszawa, r..
System finansowy JST Podstawy prawne Podział zadań i kompetencji
Uchwała nr 7/14 Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej w Strzelcach Krajeńskich z dnia 15 kwietna 2014r. W sprawie wniosku o udzielenie absolutorium Burmistrzowi.
Nowelizacja ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie
Kolejne zajęcia: Zajęcia 1: B. Winiarski (red.), Polityka Gospodarcza, Wyd. PWN, Warszawa 2006, s Zajęcia 2: B. Winiarski (red.), Polityka Gospodarcza,
Zasady i tryb wykonywania ustawy budżetowej
Narodowy Bank Polski Mgr Przemysław Mazurek. Podstawowe wiadomości NBP jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej. Wypełnia zadania określone w.
Opracowanie projektu ustawy budżetowej
Strategia Rozwoju Kraju aktualizacja Strategii Rozwoju Kraju
FINANSOWANIE SAMORZĄDÓW Kielce, 9 września 2015r.
Naczelne i centralne organy administracji publicznej
Kontrola zarządcza w jednostce budżetowej
 Istota instytucji  organizacyjna odrębność i niezależność od struktur rządowych  wyspecjalizowanie fachowe  zorientowanie na działalność kontrolną.
Wprowadzenie do prawa budżetowego
Konstytucjonalizm II Rzeczypospolitej
Prawa człowieka i systemy ich ochrony
Zasady i tryb wykonywania ustawy budżetowej. Wykonywanie budżetu państwa obejmuje gromadzenie dochodów i dokonywanie wydatków ujętych w ustawie budżetowej.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego BYĆ PRZEDSIĘBIORCZYM - nauka przez praktykę.
Sprawozdawczość i kontrola budżetu państwa Prof. dr hab. Henryk Dzwonkowski Kierownik Katedry Prawa Finansowego Uniwersytet Łódzki
Rolę aktu kodyfikującego przepisy prawa finansowego pełni ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U ) Tego bym nie powiedział.
Resume kartkówki. Organ administracji publicznej WOJEWODA URZĄD WOJEWÓDZKI ORGAN JEDNOSTKA POMOCNICZA DLA ORGANU (jednostka organizacyjna „obsługująca”
WYKONANIE BUDŻETU WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO- POMORSKIEGO ZA 2015 ROK.
INFORMACJA z wykonania budżetu Gminy Czersk za I półrocze 2016 r. wraz z informacją o kształtowaniu się Wieloletniej Prognozy Finansowej 1.
Budżet powiatu nakielskiego na 2008 rok. Budżet powiatu opracowano na podstawie: Informacji Ministra Finansów Nr ST /2007 z dnia 10 października.
Prof. dr hab. Roman Sobiecki Budżet państwa i polityka fiskalna.
BUDŻET Regionalna Izba Obrachunkowa pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie Burmistrza Miasta Jarosławia z wykonania budżetu za 2016 r.
REALIZACJA BUDŻETU WOJEWODY LUBUSKIEGO W 2010 r.
Proces tworzenia i uchwalania budżetu gminy z uwzględnieniem roli mieszkańców!
Władza sądownicza w RP Sądy i Trybunały.
PRAWO KONSTYTUCYJNE Ćwiczenia 5.
Trybunał Konstytucyjny
Naczelne a centralne organy administracji rządowej
Prawo finansów publicznych
Przykładowy model podziału środków
Finanse Publiczne Wprowadzenie.
I. Zasady budżetowe II. Budżet III. Klasyfikacja budżetowa
Budżet Państwa.
PROF. UAM DR HAB. KRYSTIAN M. ZIEMSKI
Prawo finansów publicznych
Zapis prezentacji:

Prawo finansów publicznych Planowanie budżetowe Prawo finansów publicznych Budżet państwa (5)

Pierwsza polska ustawa budżetowa (1768 r.) Expensa z Intrat Rzpltey będąc wyznaczone w Tabellach tu przyłączonych, żądamy, aby ułożenie ich zupełnie do skutku przyprowadzone było.   Chcemy przytym, ażeby wszystkie Podatki na Extraordynaryjne postanowione Expensa wybierane nie były, tylko potąd, pokąd tych wydatków potrzeba będzie, to iest: pokąd długi Rzpltey wypłacone nie będą, pokąd żyć będą Osoby, którym Pensye w tych Tabellach są naznaczone pokąd skończone nie będą Reparacye w nich także wyrażone, ale iak prędko wydatki się zakończą poprzez zakończenie ich przyczyn, Intraty podobnież y w proporcyi Expens ustających, także y kończyć się powinny, których to umnieyszenia Podatków zachowujemy sobie moc ułożenia na każdym Seymie Ordynaryinym, w Trakcie Materii Ekonomicznych, Wypłacenie expens w tychże Tabellach, y osobnemi Konstytucyami wyznaczonych następować nie będzie pokąd Percepty z Czopowego y Szelężnego w Koronie, a w W. X. Litewskim znowu ułożonych Podatków na tym Seymie ustanowionych do Skarbow wchodzić nie zaczną Deklaruiemy także, że Subsidia Nam przez Rzpltą ofiarowane, y na teraźnieyszym Seymie uchwalone Nam tylko, a nie Naszym Następcom Królom Polskim służyć powinny Tabella Intrat Corocznych Skarbu Koronnego ułożona, do Proporcyi tegorocznych dochodow, y która na przyszłe czasy, zostać ma: (…) 1. Hiberna z Dobr Krolewskich y Duchownych 2. Cło, 3. Kwarta ze Starostw, 4. Pogłowne Żydowskie, 5. Łanowe, 6. Przewoz na Wiśle pod Warszawą, 7. Kwadrupla, według Proporcyi Proweniencyi tegorocznej, 8 . Summa ogolna dawnych Intrat, które zostaną Budżet państwa (5)

Współczesne plany finansowe Budżet Państwa Wieloletni Plan Finansowy Państwa Inne dokumenty np. Strategia Rozwoju Kraju 2020, Program „Inwestycje Polskie” Państwowe Budżet JST Wieloletnia Prognoza Finansowa JST Samorządowe Budżet UE Wieloletnia Perspektywa Finansowa ( 2007 – 2013, 2014-2020) Unijne Budżet państwa (5)

Państwowe plany finansowe BUDŻET PAŃSTWA WIELOLETNI PLAN FINANSOWY PAŃSTWA Ustawa sejmowa Forma prawna Uchwała Rady Ministrów Rok budżetowy Okres obowiązywania Rok budżetowy + 3 kolejne lata (coroczna aktualizacja) Tradycyjna klasyfikacja budżetowa Struktura NFP 103/2 1/ Układ zadaniowy - podział środków na funkcje państwa 2/ Opis : celów polityki społeczno – gospodarczej państwa celów polityki fiskalnej prognoz makroekonomicznych wyniku budżetu państwa zmian w SFP NFP 107 Przepisy ustawy budżetowej wpływają na zmianę ( aktualizację) WPF Wzajemna relacja NFP 105 WPF jest podstawą przygotowania budżetu na przyszły rok WPF wyznacza maksymalny limit deficytu na każdy rok ( z czterech kolejnych) Budżet państwa (5)

Prognozy Wieloletniego Planu Finansowego Państwa 2013 - 2016 2014 2015 2016 PKB ( dynamika wzrostu) 102,9 103,2 103,8 104,6 PKB ( ceny realne) 1 694 mld zł 1 787 mld zł 1 829 mld zł 1 956 mld zł Dochody BP 305 mld zł 313 mld zł 297 mld zł 316 mld zł Wydatki BP 337 mld zł 340 mld zł 353 mld zł 358 mld zł Deficyt / PKB ( ESA 95) 2,2% 1,6% 3,0 % 2,1 % Państwowy dług publiczny 833 mld zł 851 mld zł 959 mld zł 997 mld zł Główne reformy (POLSKA CYFROWA): zapewnienie dostępu cyfrowego przez modernizację infrastruktury, wzrost kompetencji urzędników oraz otwarcie zasobów (DYFUZJA): równomierny rozwój regionów poprzez wspomaganie wzrostu ich konkurencyjności i zwiększenie dostępności obsługi transportowej Podtrzymanie dodatniego tempa wzrostu gospodarczego dla ochrony miejsc pracy (m.in. linia gwarancyjna de minimis BGK dla MSP) Bezpieczeństwo rodziny i dzieci + wzrost dzietności (wydłużenie płatnego urlopu macierzyńskiego do 52 tygodni, większe dotacje dla gmin w celu obniżenia kosztów pobytu dzieci w przedszkolach) Reforma systemu emerytalnego – równy wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn do 2040 roku ( = 67 lat) Budżet państwa (5)

Programy wieloletnie (wybór) Zadania Czas realizacji Środki budżetowe w 2013 r. Programy wieloletnie finansowego wsparcia inwestycji M.in. dla Cadburry/Wedel – fabryka czekolady w Bielanach Wrocławskich, dla Indesit- fabryka pralek w Radomsku, dla Goodrich Aerospace – fabryka podwozi samolotowych w Jasionce 2011-2020 99 mln zł Program rozwoju infrastruktury na granicy POL –UKR Rozbudowa przejść granicznych – Zosin, Dołhobyczów, Korczowa 2010 - 2013 79 mln zł Program Oczyszczania Kraju z Azbestu Neutralizacja wyrobów zawierających azbest 2009 - 2032 4 mln zł Kultura Plus Biblioteka Plus Digitalizacja bibliotek Przekształcanie bibliotek wiejskich w ośrodki życia społecznego 2011 – 2015 36 mln zł Budowa Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku 2011 - 2014 161 mln zł Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych Profilaktyka, wczesne wykrywanie, skuteczne leczenie 2006 - 2015 250 mln zł Budżet państwa (5)

Budżet zadaniowy (management by objectives) ( performance budgeting) Zarządzanie środkami publicznymi: …….w perspektywie wieloletniej, …..z myślą o realizacji konkretnych zadań publicznych ....mierzonych za pomocą wymiernych kryteriów ….z sankcjami za nieosiągnięcie w/w celów Budżet państwa (5)

Proces tworzenia budżetu zadaniowego 1. Identyfikacja problemów i potrzeb 2. Określenie celów i mierników ich wykonania 3. Ustalenie optymalnej strategii działania 4. Określenie kosztów i czasu działania 5. Sporządzenie budżetu zadaniowego 6. Realizacja wyznaczonych zadań 7. Rozliczenie i ocena realizacji zadań Budżet państwa (5)

Klasyfikacja budżetowa Tradycyjna Zadaniowa ROZDZIAŁY DZIAŁY CZĘŚCI Minister Zdrowia Ochrona zdrowia Szpitale ogólne Ratownictwo medyczne Oświata Szkoły medyczne FUNKCJE PAŃSTWA Jakie są sfery działalności państwa? ZADANIA PAŃSTWA Jakie są cele poszczególnych wydatków w danej sferze? PODZADANIA Jakie konkretne działania w celu realizacji w/w celów należy podjąć? Budżet państwa (5)

Przykład klasyfikacji zadaniowej Wydatki 13 Wydatki 14 Wydatki 15 F: Funkcja Z: Zadanie P: Podzadania / mierniki Wartość bazowa 12 Efekt 13 Efekt 14 - 15 Efekt 16 F 6: Polityka gospodarcza kraju Z: Stabilny i zrównoważony rozwój gospodarki polskiej PKB PL per capita w relacji do PKB EU – 27 per capita 66% 67% Wzrost 71% Z: bezpieczeństwo energetyczne kraju Udział produkcji energii elektrycznej z paliw pochodzenia krajowego w krajowej produkcji energetycznej 94% 85% Stabilny Nadwyżka mocy dyspozycyjnych elektrowni krajowych w stosunku do maksymalnego krajowego zapotrzebowania mocy 16% >10% stabilna F3: Edukacja, wychowanie, opieka X zł X + 0,01 mln zł X + 0,02 mln zł Z: Upowszechnienie przedszkolne Odsetek dzieci w wieku 3-5 lat objętych wychowaniem przedszkolnym 72,7% 76 86% Budżet państwa (5)

Przykład klasyfikacji zadaniowej (2) Wydatki 13 Wydatki 14 Wydatki 15 F: Funkcja Z: Zadania P: Podzadania / mierniki Wartość bazowa 12 Efekt 13 Efekt 14-15 Efekt 16 F18: SPRAWIEDLIWOŚĆ Z: Sprawowanie wymiaru sprawiedliwości Odsetek obywateli pozytywnie oceniających pracę sądów 20% 38% Wzrost 41% Wskaźnik „opanowania” spraw Liczba uwzględnionych skarg na przewlekłość postępowania 0,023 Spadek 0,021 X X + 0,01 mln zł X + 0,02 mln zł Z: Wykonywanie kar izolacyjnych Metraż celi na 1 osadzonego 3m^2 3.5 m^2 4 m^2 4,5 m^2 Powrotność wychowanków zakładów poprawczych na drogę przestępstwa 58% 57% 55% Budżet państwa (5)

Przykład klasyfikacji zadaniowej (3) Wydatki 13 Wydatki 14 Wydatki 15 F: Funkcja Z: Zadania P: Podzadania / mierniki Wartość bazowa 12 Efekt 13 Efekt 14-15 Efekt 16 F 2 : Bezpieczeństwo wewnętrzne i porządek publiczny Z: Poprawa funkcjonowania służb bezpieczeństwa i służb porządkowych Wskaźnik wykrywalności przestępstw 68% 69% 70% 71% X X + 0.01 mln zł X + 0,02 mln zł Średni czas oczekiwania na podjęcie interwencji przez jednostki Krajowego Systemu Ratowniczego i Gaśniczego 9 min 3 sek 9 min 8 min 55 sek 8 min 51 sek F 8: Kultura fizyczna Miejsce w klasyfikacji medalowej sportów olimpijskich 30  14-20 14-18 12- 16 Z: Wzrost pozycji Polski w międzynarodowym współzawodnictwie sportowym Z: Zwiększenie aktywności fizycznej społeczeństwa Liczba osób deklarujących aktywność fizyczną w danym roku w stosunku do liczby takich osób w roku poprzednim 100 104% Wzrost 103 Budżet państwa (5)

Porównanie cech budżetów BUD ŻET TRADYCYJNY BUDŻET ZADANIOWY Jednostkowe ujęcie wydatków przy nieokreślonych ogólnych celach finansowych PLANOWANIE Globalne podejście do wydatków publicznych, podporządkowanych celom (parametryzacja) Rok budżetowy OBOWIĄZYWANIE Plan wieloletni – aż do momentu realizacji celów Resortowe, ograniczone do wydawania zaplanowanych w budżecie kwot WYKONANIE Międzyresortowe, z naciskiem na zarządzanie środkami publicznymi dla realizacji celów Brak wiedzy o efektywności polityki budżetowej ZNACZENIE PRAKTYCZNE Czytelna informacja o skuteczności polityki budżetowej Budżet państwa (5)

Prawo finansów publicznych Zasady budżetowe Prawo finansów publicznych Budżet państwa (5)

Katalog zasad budżetowych Równowagi budżetowej Zupełności ( powszechności) budżetowej Jedności budżetowej Szczegółowości budżetowej Jawności budżetowej Budżet państwa (5)

Wybrane zasady budżetowe Równowaga budżetowa Dochody BP > Wydatki BP Zupełność ( powszechność) budżetowa Wszystkie JSFP utrzymują się wyłącznie ze środków budżetowych, a swoje dochody oddają budżetowi. TAK = jednostki budżetowe CZĘŚCIOWO TAK = zakłady budżetowe, agencje wykonawcze NIE = fundusze celowe, instytucje gospodarki budżetowej Jedność budżetowa Aspekt materialny = niefunduszowanie Aspekt formalny = ustawa budżetowa = jeden akt prawny zawierający całą materię budżetową: Podstawowe zasady gospodarki finansowej na dany rok ……….+ wykaz podmiotów utrzymywanych z budżetu …….…+ wykaz zadań finansowanych ze środków budżetowych ……….+ obrazujące to wszystko wyliczenia i tabele Budżet państwa (5)

Zasada szczegółowości budżetowej CZĘŚĆ – numer XX Kto jest dysponentem części? 01 – Kancelaria Prezydenta 04 – SN 07 – NIK 10 – GIODO 15 – Sądy Powszechne 24 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego 28 – Nauka 29 – Obrona narodowa 33- Rozwój Regionalny 56 – CBA 57 – ABW 72 – KRUS 73 – ZUS 78- Obsługa zadłużenia zagranicznego 79 – Obsługa długu krajowego 83- Rezerwy celowe 84 – Środki własne UE 85 – Budżety wojewodów DZIAŁ 010 – Rolnictwo 100 – Górnictwo 500 – Handel 730 – Nauka 750 – Administracja publiczna 753 – Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne 757 - Obsługa długu publicznego 851 – Ochrona zdrowia 926 – Kultura fizyczna ROZDZIAŁ (podmiotowy) 75001 – Urzędy naczelnych i centralnych organów administracji rządowej 75502 – Jednostki sądownictwa powszechnego 92106 - Teatry ROZDZIAŁ (przedmiotowy) 01018 – Rolnictwo ekologiczne 73001 – Projekty badawcze w zakresie nauk przyrodniczych 92120 – Ochrona i opieka nad zabytkami DZIAŁ - numer XXX Jaką branżę gospodarki lub dziedzinę życia publicznego finansuje się w ramach tej części? ROZDZIAŁ – numer XXXXX Jaki rodzaj zadań publicznych lub jaki typ JSFP jest finansowany w ramach tej części i tego działu? Budżet państwa (5)

Zasada jawności finansów publicznych = publiczne debaty nad planami finansowymi państwa i JST = podawanie do publicznej wiadomości zbiorczych danych finansowych dotyczących budżetu państwa, deficytu, długu, kwot dotacji udzielonych z BP / BJST oraz informacji o usługach świadczonych przez JSFP ( w tym NFZ) = zapewnianie radnym dostępu do informacji o wynikach audytu i kontroli w JST = podawanie do publicznej wiadomości informacji o podmiotach, które otrzymały preferencje podatkowe tj. umorzenie zaległości w podatkach państwowych > 5000 zł lub umorzenie zaległości, odroczenie lub rozłożenie na raty podatków i opłat JST > 500 zł Budżet państwa (5)

Procedura budżetowa (budżet państwa) Prawo finansów publicznych Budżet państwa (5)

Etapy procedury budżetowej MINISTERIALNY rok sprawozdawczy Przygotowanie projektu budżetu MINISTER FINANSÓW RADA MINISTRÓW LEGISLACYJNY Uchwalenie ustawy budżetowej PARLAMENT PREZYDENT RP WYKONAWCZY rok budżetowy Wykonanie budżetu DYSPONENCI ŚRODKÓW PUBLICZNYCH RADA MINISTRÓW / MINISTER FINANSÓW KONTROLNY rok kontroli Kontrola wykonania budżetu NAJWYŻSZA IZBA KONTROLI SEJM Budżet państwa (5)

Etap 1: Ministerialny Budżet państwa (5) Analiza priorytetów polityki gospodarczej RM: Ocena uwarunkowań makroekonomicznych NFP 142 Nota budżetowa NFP 138/6 MF: Cięcia budżetowe NFP 139/2 Projekt ministerialny NFP 141 Rządowy projekt ustawy budżetowej ( do 30 IX – w Sejmie) Budżet państwa (5)

Etap 2 : Legislacyjny Budżet państwa (5) RADA MINISTRÓW Skierowanie projektu ustawy do laski marszałkowskiej ( do 30 IX) 15. Dwa miesiące na zajęcia stanowiska: A. Ustawa zgodna = prezydent nie może odmówić podpisu B. Ustawa niezgodna = prezydent ma obowiązek odmówić podpisu C. Ustawa częściowo niezgodna = prezydent podpisuje ją z pominięciem zakwestionowanych przepisów lub zwraca Sejmowi w celu usunięcia niezgodności TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY MARSZAŁEK SEJMU 1 A (ew. braki formalne projektu = zwrot) 1 B ( ew. niezgodność projektu z Konstytucją – do 1 C) SEJMOWA KOMISJA USTAWO-DAWCZA 1 C ( ew. uznanie projektu za niedopuszczalny = zwrot) SEJM 2. Expose MF + Pierwsze czytanie projektu KOMISJA FINANSÓW PUBLICZNYCH 3. Analiza poselskich poprawki i wniosków innych Komisji; ostatni moment na wniesienie autopoprawek przez rząd 14 A. Podpis ( 7 dni) = Brak VETA 14 B. Wniosek do TK o zbadanie zgodności ustawy z konstytucją PREZYDENT RP 4. Drugie czytanie na forum + Debata budżetowa 13. Głosowanie nad poprawkami senackimi; wchodzą do ustawy, jeśli Sejm nie zdoła ich odrzucić bezwzględną większością głosów 5. Analiza poprawek zgłoszonych w debacie budżetowej wraz ze stanowiskiem Komisji 10. Debata 11. Głosowanie 12. Uchwalenie poprawek do ustawy SENAT 6. Trzecie czytanie 7. Głosowanie 8. Uchwalenie ustawy 9. Opracowanie poprawek senackich do uchwalonej przez Sejm ustawy ( 20 dni) SENAT ( KOMISJA GOSPODARKI I FINANSÓW PUBLICZNYCH) Budżet państwa (5)

Budżet a prowizorium budżetowe BUDŻET PAŃSTWA PROWIZORIUM BUDŻETOWE Ustawa FORMA Rada Ministrów INICJATOR USTAWODAWCZY Typowy, coroczny akt prawny STATUS KONST 219 / 3 „ w wyjątkowych przypadkach” Cały rok budżetowy OBOWIĄZYWANIE KONST 219 / 4 „okres krótszy niż rok budżetowy” Zgodna z wymogami zasady szczegółowości budżetowej TREŚĆ Ogólne ujęcie zbiorczych kwot dochodów i wydatków Budżet państwa (5)

Etap 3: Wykonanie budżetu Reguły wykonania budżetu Wykonawcy: 1 – bezpośredni: kierownicy JSFP 2 – pośredni: Rada Ministrów / Minister Finansów Obowiązek przestrzegania ustawowych zasad wykonywania budżetu Forma wykonywania budżetu: bankowe rozliczenia pieniężne Budżet państwa (5)

Bankowa obsługa finansów publicznych NBP monopol Centralny rachunek bieżący BP Rachunki organów podatkowych Rachunki jednostek budżetowych BGK monopol Płatności z UE Fundusze celowe Agencje wykonawcze Osoby prawne zaliczane do SFP NBP lub BGK lub inny bank wybrany w trybie zamówień publicznych # Budżety JST # Niektóre rachunki pomocnicze Budżet państwa (5)

Zasady wykonywania budżetu Legalizmu Terminowości Planowości, Celowości Oszczędności ( wybór najkorzystniejszej oferty) Szczególnego charakteru niektórych wydatków Zwrotu dotacji budżetowych Budżet państwa (5)

Zmiany w trakcie wykonywania budżetu Zmiany w budżecie Rezerwy budżetowe Przenoszenie wydatków Blokowanie wydatków Nowelizacja ustawy Budżet państwa (5)

Minister Finansów ( w porozumieniu z dysponentem części budżetowej) Rezerwy budżetowe REZERWA OGÓLNA REZERWY CELOWE obligatoryjna STATUS Fakultatywne na wydatki, których szczegółowy podział na pozycje klasyfikacji budżetowej nie jest możliwy do dokonania w okresie opracowywania projektu ustawy budżetowej; na wydatki, których realizacja jest uwarunkowana zaciągnięciem kredytu w międzynarodowej instytucji finansowej lub pozyskaniem środków z innych źródeł; na wydatki związane z realizacją programów współfinansowanych z udziałem środków europejskich gdy odrębne ustawy tak stanowią. Rada Ministrów DYSPONENT Minister Finansów ( w porozumieniu z dysponentem części budżetowej) 0,2% wydatków BP LIMIT 5% wydatków BP ( nie dotyczy wydatków współfinansowanych przez UE lub kredytem zagranicznym) Budżet państwa (5)

Zakaz dysponowania wydatkami publicznymi Blokowanie wydatków Zakaz dysponowania wydatkami publicznymi Niegospodarność w JSFP Opóźnienie w realizacji zadań przez JSFP Nadmiar posiadanych środków przez JSFP Naruszenie zasad gospodarki środkami publicznymi Budżet państwa (5)

Przenoszenie wydatków Zasady virement Dopuszczalne warianty: C D R-R R-P P-P Wyjątki: NFP 165, 167, 172, 180, 194 Niezbędna zgoda Ministra : - Finansów, gdy przenosi się : a) Wydatki na inwestycje budowlane b) Wydatki majątkowe w kwocie > 100 000 zł - ds. Rozwoju Regionalnego, gdy przenosi się wydatki współfinansowane przez UE Przeniesienie wydatków nie może zwiększyć planowanych wydatków na wynagrodzenia i uposażenia ze stosunku pracy ( o ile inne ustawy nie stanowią inaczej Budżet państwa (5)

Etap 4: kontrola wykonania budżetu (do : ) 31 maja roku kontroli (do: ) 31 sierpnia roku kontroli 31 grudnia roku budżetowego (do: ) 10 września roku budżetowego MF przedkłada sprawozdanie półroczne Komisji Finansów Publicznych i NIK Koniec roku budżetowego: Utrata mocy obowiązującej przez ustawę budżetową; Wygaśnięcie niezrealizowanych wydatków BP Rada Ministrów przedkłada sprawozdanie roczne Sejmowi i NIK Sejm podejmuje uchwałę o udzieleniu ( odmowie udzielenia) RM absolutorium z wykonania BP Budżet państwa (5)

Kontrola finansów publicznych Zewnętrzna NIK RIO Wewnętrzna Kontrola zarządcza Audyt wewnętrzny Budżet państwa (5)

Kontrola NIK nad finansami publicznymi Organy administracji rządowej, państwowe osoby prawne i j.o.n.m.o.p Obligatoryjna L,G,R,C Organy JST, komunalne osoby prawne i j.o.n.m.o.p Fakultatywna L,G,R Podmioty spoza JSFP Ograniczona do kontroli: 1. Korzystania ze środków i mienia publicznego, 2. Wywiązywania się z publicznych obowiązków finansowych L,G Budżet państwa (5)

Nadzór bieżący RIO nad finansami JST ORGAN STANOWIĄCY JST Uchwała: Budżetowa Podatkowa WPF w/s absolutorium 1. Wójt / Zarząd – przekazanie uchwały REGIONALNA IZBA OBRACHUNKOWA 2. RIO wskazuje nieprawidłowości uchwały + wyznacza termin i sposób ich usunięcia 3. Gdy JST nie zareaguje na (2) – RIO wydaje orzeczenie o nieważności uchwały i wstrzymuje jej wykonanie 4. JST może wnieść skargę na (3) do WSA, który w ciągu 30 dni musi rozpatrzeć sprawę Budżet państwa (5)

Kontrola i audyt w JSFP Kontrola zarządcza Audyt wewnętrzny Kierownik JSFP Główny księgowy JSFP / skarbnik JST KONTRASYGNATA Audyt wewnętrzny Audytor wewnętrzny lub usługodawca zewnętrzny Wymagany w imiennie wskazanych przez NFP instytucjach oraz w tych JSFP i JST, których roczny plan finansowy opiewa na > 40 000 zł Budżet państwa (5)

Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych Podmiot Osoby fizyczne dysponujące środkami publicznymi JSFP Kierownicy JSFP zarządzający jej finansami Przedmiot Naruszenie przepisów (niedopełnienie obowiązków, przekroczenie uprawnień) związanych z prawidłową gospodarką mieniem JSFP Naruszenie przepisów zawartych w ustawie o finansach publicznych dotyczących zarządzania środkami publicznymi Budżet państwa (5)

Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych Czyny zabronione (DELIKTY) Przekroczenie limitu wydatków Wykorzystanie dotacji / rezerwy sprzecznie z celem Zaniechanie ustalenia należności budżetowej Zaniechanie sporządzenia sprawozdań finansowych Niedozwolone przeniesienie wydatków Zaciągnięcie zobowiązań bez stosownych upoważnień Budżet państwa (5)

Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych Kary Upomnienie Nagana Kara pieniężna Zakaz zajmowania funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi Procedura Jawna Wnioskowa ( wniosek o ukaranie składa rzecznik dyscypliny finansów publicznych z własnej inicjatywy lub na podstawie zawiadomienia) Kontradyktoryjna (rzecznik dyscypliny finansów publicznych vs. Obwiniony – osoba wobec której skierowano wniosek o ukaranie) Postępowanie toczy się przed komisjami orzekającymi. Postępowanie jest dwuinstancyjne. Budżet państwa (5)

Komisje orzekające w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych INSTANCJA KOMISJA Właściwość rzeczowa 1 Wspólna komisja orzekająca Kancelarie Sejmu, Senatu, Prezydenta RP, IPN, NSA, SN, KRRiTv, GIODO, RPO, RPD Międzyresortowe komisje przy Ministrze Finansów Określone działy administracji rządowej np. budżet, finanse publiczne, nauka, kultura, rozwój wsi, sprawy zagraniczne, zdrowie Komisja orzekająca przy Ministrze właściwym do spraw administracji publicznej Określone działy administracji rządowej np. gospodarka przestrzenna, gospodarka mieszkaniowa, transport, środowisko, rozwój regionalny Komisja orzekająca przy Ministrze Sprawiedliwości Określone działy administracji rządowej np. sprawiedliwość) Komisja orzekająca przy Szefie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów: Sprawy dotyczące SKO, ministrów, sekretarzy stanu Regionalne Komisje Orzekające przy RIO Budżet wojewody, samorządowych jednostek organizacyjnych 2 Główna Komisja Orzekająca przy Ministrze Finansów Odwołania od orzeczeń zapadłych w 1szej instancji Budżet państwa (5)