Łysak Andrzej1, Kiełb Piotr2, Urlik Szczepan1, Woźniak Marta1 Analiza internetowych ofert agroturystycznych z województwa Małopolskiego Łysak Andrzej1, Kiełb Piotr2, Urlik Szczepan1, Woźniak Marta1 1 Krakowska Szkoła Wyższa im. A. Frycza-Modrzewskiego, 2 QConsultant Kraków, dn. 26.05.2008

Wprowadzenie Lata 2005-6 charakteryzują się w Polsce wyraźnym spadkiem intensywności wyjazdów zagranicznych w ogóle, a wyjazdów turystycznych w szczególności. Przeciętny polski „urlopowicz" nasycił się już swobodą wypoczynku w renomowanych zagranicznych ośrodkach Pierwsze więc lata XXI wieku można scharakteryzować wyraźnym trendem powrotu do wypoczynku w kraju. Na tle tego boomu turystyki krajowej, a raczej równolegle z nim rozwija się intensywnie w ostatnich latach agroturystyka. Postęp w zastosowaiu Internetu w informacji turystycznej (Wasikowski 2006) ułatwił dostęp do usługi agroturystycznej potencjalnym odbiorcom. Ilość witryn internetowych, w których można znaleźć w różnej formie informacje o polskich gospodarstwach agroturystycznych liczy się w dziesiątkach. Podjęto więc w niniejszym operacie próbę, opartą na bazie liczącej 263 pozycji ustalenia potencjału i możliwości gospodarczych w regionie, reprezentowanych przez agroturystykę w Małopolsce.

Wprowadzenie http://www.agroturystyka.edu.pl http://www.agrowakacje.pl Wykaz wykorzystanych witryn internetowych, posiadających dział Agroturystyka. http://www.agroturystyka.edu.pl http://www.agrowakacje.pl http://katalog.polska.pl/index,Kwatery_prywatne,cid,3173,order,,sh,11.htm http://www.e-agro.pl/katalog/katalog http://galicyjskie.pl http://www.mspa.pl http://www.agroturystyka.pl http://www.eholiday.com.pl/54_agroturystyka.html http://www.agrowypoczynek.pl http://www.goscinnawies.pl http://www.agroturystyka.fajnewczsy.pl http://www.e-agroturystyka.pl/katalog.htm http://www.wakacje.agro.pl http://www.agritourism.pl (w jęz. angielskim, w witrynie: http://www.agroturystyka.pl/) http://www.ekoturystyka.com.pl http://www.puszczaromincka.org.pl http://ekoturystyka.spanie.pl http://www.aldente.pl/intro2.php?pid=first http://www.agroturystyka.net 3

Materiał i metody Materiał informacyjny stanowiły dane zawarte w ogłoszeniach ofertowych gospodarstw agroturystycznych, zamieszczonych w 19 witrynach internetowych, dotyczących turystyki. Ponieważ układ tych ofert był w większości wypadków różny opracowano specjalny system zapisu informacji (w programie Microsoft Excel) o poszczególnych gospodarstwach według przedstawione poniżej schematu tabeli wzorcowej 4

Część adresowo-informacyjna Materiał i metody Zawiera ona trzy podstawowe grupy informacji nazwane roboczo: Agroturystyka, Rolnictwo i Odbiorcy. Struktura bazy danych AGROTURYSTYKA ROLNICTWO ODBIORCY Część adresowo-informacyjna Świadczenia Dane podstawowe Produkcja roślinna Produkcja zwierzęca Inne Wyżywienie Noclegi 18 pozycji 7 pozycji 10 pozycji 3 pozycje 11 pozycji * * Przewidywane pozycje do wprowadzenia w dalszych etapach działania Przewiduje się, że informacje dotyczące Odbiorców oferowanych usług agroturystycznych zostaną uzyskane w następnym etapie badań, opartym w planie na ankietach wysłanych internetowo do wszystkich, lub wybranych losowo właścicieli gospodarstw agroturystycznych, którzy znaleźli się w naszej bazie danych i zechcą odpowiedzieć na przesłaną ankietę. 5

Rozmieszczenie gospodarstw agroturystycznych w Małopolsce Województwo Małopolskie jest podzielone administracyjnie na 182 gmin, tworzących 22 powiaty. W analizach naszych, dla lepszego zobrazowania sytuacji, odrzucono gminy typowo miejskie (np. Kraków, Tarnów) oraz przyjęto, że gminy „bliźniacze” (np. gmina miejska Grybów i gmina wiejska Grybów) tworzą jedną gminę o tej samej nazwie. W efekcie przyjęto, iż na potrzeby niniejszej analizy liczba gmin w Województwie Małopolskim wynosi 171 Intensywność rozmieszczenia gospodarstw agroturystycznych nie jest w tym terenie równomierna. W większości gmin (62 procent) nie zarejestrowano obecności gospodarstw agro-turystycznych w ogóle. Największe nasilenie ich obecności notuje się w południowej części województwa. 6

Rozmieszczenie gospodarstw agroturystycznych w Małopolsce 7

Konturowa mapa województwa małopolskiego, ukazująca intensywność występowania gospodarstw agroturystycznych w poszczególnych gminach. 8

Wyniki Dane dotyczące następnych analizowanych cech, zestawione w formie tabel wynikowych odnoszących się do poszczególnych podgrup informacyjnych przedstawione są poniżej: 9

Wyniki Dane dotyczące części adresowo-informacyjnej wskazują, że: Telefony stacjonarne posiada 94 % gosp. Telefony komórkowe posiada 50 % gosp. Adres mailowy posiada 32 % gosp. Własną witrynę internetową posiada [1] 75 % gosp. Faks posiada 4 % gosp. Do kategorii gosp. ekologicznych należy 6 % gosp. Poddało się kategoryzacji (Tab. 3) 13 % gosp. Znajomość języków obcych zgłasza (Tab. 4 i 5) 17 % gosp. [1] Wartość procentowa oznacza liczbę gospodarstw, które można znaleźć w Internecie. Większość z nich wykorzystuje do tego celu serwer portalu, na którym się ogłasza. Niewielka natomiast część tej liczby posiada własną witrynę internetową. 10

Wyniki 10 4 % 2 1 % 17 6 % 5 2 % 229 87 % 263 100 % Kategoria Tab. 3. Frekwencja gospodarstw agroturystycznych w procesie kategoryzacji Kategoria Ilość gospodarstw % Standard 10 4 % Pierwsza 2 1 % Jedno słoneczko 17 6 % Dwa słoneczka 5 2 % Nieskategoryzowana 229 87 % Suma 263 100 % 11

jedno gospodarstwo może obsługiwać kilka języków. Wyniki Tab.4. Wykaz oferowanej znajomości języków obcych Tab.5. Procentowy udział gospodarstw oferujących znajomość więcej niż 1-go języka obcego Znajomość języków Ilość gospodarstw % Bez znajomości 12 5 % Angielski 33 13 % Niemiecki 24 9 % Rosyjski 30 11 % Słowacki 4 2 % Francuski 2 1 % Hiszpański 1 Włoski Brak danych 206 78 % Suma* 313* - Znajomość języków Ilość gospodarstw % Bez znajomości 12 5 % Ze znajomością, w tym: 45 17 % jeden język 16 6 % dwa języki trzy języki 13 Brak danych 206 78 % Suma 263 100% * Ta suma nie zgadza się z całkowitą liczbą gospodarstw w bazie (263) ponieważ jedno gospodarstwo może obsługiwać kilka języków. 12

Wyniki Dane dotyczące wyżywienia wskazują, że: Śniadanie oferuje 27 % gosp. Obiad oferuje 23 % gosp. Kolację oferuje 25 % gosp. Obiadokolację oferuje 21 % gosp. Szwedzki stół oferuje 1 % gosp. Całodzienne wyżywienie oferuje 29 % gosp. Inne rodzaje wyżywienia oferuje 2 % gosp. Gospodarstwa nie oferujące żadnego wyżywienia 8 % gosp. Gospodarstwa, które nie podały informacji na temat wyżywienia (lub portale agroturystyczne, w których się ogłaszały nie umożliwiały podania takiej informacji) 61 % gosp. Tab.6. Rodzaj i ceny oferowanych posiłków. śniadanie obiad kolacja obiadokolacja całodzienne Średnia cena (zł) 7,89 13,83 7,96 14,74 28,82 Rozpiętość (zł) 5-15 10-25 8-25 20-40 13

Wyniki Dane dotyczące części noclegowej wskazują, że: SUMA 30 214 146 Pokój 1-osobowy oferuje 4 % gosp. Pokój 2-osobowy oferuje 33 % gosp. Pokój 3-osobowy oferuje 29 % gosp. Pokój 4-osobowy oferuje 27 % gosp. Pokój 5-osobowy oferuje 3 % gosp. Inne rodzaje pomieszczeń oferuje 4 % gosp. Gospodarstwa, które nie podały informacji na temat oferowanych pokoi (lub portale agroturystyczne, w których się ogłaszały nie umożliwiały tego). 56 % gosp. Tab.7. Liczebność i struktura bazy noclegowej w badanych gosp. agroturystycznych Pokój 1-os 2-os 3-os 4-os 5-os Suma pokoi Suma łóżek SUMA 30 214 146 168 9 567 1997 14

Wyniki Dane dotyczące dodatkowych świadczeń w części noclegowej wskazują również, że: Jedną kuchnię do wyłącznej dyspozycji gości oferuje 29 % gosp. Dwie kuchnię do wyłącznej dyspozycji gości oferuje 3 % gosp. Żadnej kuchni nie oferuje 8 % gosp. Gospodarstwa, które nie podały informacji na temat dostępu do kuchni (lub portale agroturystyczne, w których się ogłaszały nie umożliwiały tego). 60 % gosp. Co najmniej jedną łazienkę do dyspozycji gości oferuje 37 % gosp. Żadnej łazienki nie oferuje 1 % gosp. dostępu do łazienki (lub portale agroturystyczne, w których się ogłaszały nie umożliwiały tego). 62 % gosp. 15

Wyniki 16

Wyniki 17

Wyniki Dane dotyczące rolnictwa wskazują, że: Obecność w gospodarstwie upraw rolnych (zboża, okopowe, warzywa, owoce, kwiaty lub zioła) wykazuje 15 % gosp. Obecność w gospodarstwie zwierząt gospodarskich (krowy, owce, konie, świnie, króliki, kury, indyki lub pszczoły) wykazuje 9 % gosp. Gospodarstwa, które nie podały informacji na temat produkcji rolniczej (lub portale agroturystyczne, w których się ogłaszały nie umożliwiały tego). 77 % gosp. 18

Podsumowanie Opracowanie niniejsze odnosząc się tylko do jednego województwa, ma charakter pilotowy. Obejmuje ono poza tym pewną część tylko (szacunkowo 30-40 procent) całej populacji istniejących gospodarstw. Z takiej próby jednakże można już wysnuć pewne prawidłowości o charakterze gospodarczym, socjologicznym, czy finansowo-planistycznym. Intencją Autorów jest kontynuacja zbierania i dalsza analiza materiałów. Planuje się, skierowanie drogą internetową do wszystkich, lub losowo wybranych właścicieli gospodarstw agroturystycznych 5-10 punktowego zestawu pytań, w których zostałby szczególnie rozwinięty wątek Odbiorców ogłoszonej oferty. 19

Podsumowanie Z dotychczas zgromadzonych materiałów wynikają następujące prawidłowości: Południowa część Małopolski posiada wyraźnie lepiej rozwiniętą sieć gospodarstw agroturystycznych, Agroturystyka zaczyna w coraz większym stopniu stanowić istotne źródło dochodu dla gospodarstw w województwie, w którym z powodu dużego rozdrobnienia agrarnego, nie jest możliwe wprowadzenie intensyfikacji rolniczej na większą skalę, Baza hotelowa Małopolski wzbogaciła się o 659 pokoi mogących dać nocleg prawie dwu tysiącom turystów, Ceny oferowanych usług gastronomicznych kształtują się na znacznie niższym poziomie niż lokalach usługowych tej branży usytuowanych w miastach i większych miejscowościach, Działalność agroturystyczna, powoduje wyraźną poprawę aktywizacji gospodarczej regionów dotychczas mało aktywnych pod względem gospodarczym. 20