Wymiar sankcji stosowany w zakresie Wymogów Wzajemnej Zgodności Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich „Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie” Dopłaty bezpośrednie a Zasada Wzajemnej Zgodności w gospodarstwach rolnych województwa dolnośląskiego Wymiar sankcji stosowany w zakresie Wymogów Wzajemnej Zgodności Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach działania „Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 przeprowadzone w ramach operacji szkoleniowej – umowa nr 00001-6900 FA1900040/09. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Kontrola na miejscu- zasady ogólne Spełnienie podstawowych wymogów w zakresie zarządzania określa zał. Nr II do Rozporządzenia Rady (WE) nr73/2009 Na poziomie krajowym państwa członkowskie określają minimalne normy w zakresie dobrej kultury rolnej zgodnej z ochrona środowiska na podstawie ram ustanowionych w załączniku Nr III Rozporządzenia Rady (WE) nr73/2009 2

Kontrola na miejscu- zasady ogólne Normy i wymogi wzajemnej zgodności określa Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 marca 2010 r. . w sprawie minimalnych norm (Dz. U. Nr 39 poz. 211) oraz Obwieszczeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi: z dnia 19 marca 2009 r. w sprawie wykazu wymogów określonych w przepisach Unii Europejskiej z uwzględnieniem przepisów krajowych wdrażających te przepisy (M.P. z 2009 r. Nr 17 poz. 224) oraz z dnia 17 marca 2010 r. o zmianie wykazu wymogów określonych w przepisach Unii Europejskiej z uwzględnieniem przepisów krajowych wdrażających te przepisy (M.P. z 2010 r. Nr 16 poz. 169). 3

Kontrola na miejscu- zasady ogólne Przestrzeganie wymogów i norm Przestrzeganie wymogów i norm obowiązuje przez cały rok kalendarzowy. Wymogi i normy dotyczą całego gospodarstwa rolnika, w tym również gruntów rolnych nie zgłoszonych do żadnych programów pomocowych.

Kontrola na miejscu- zasady ogólne Każdy rolnik w chwili złożenia wniosku podejmuje więc zobowiązanie do przestrzegania Wymogów Wzajemnej Zgodności we własnym gospodarstwie rolnym przez cały rok kalendarzowy. Zobowiązuje się również do umożliwienia przeprowadzenia kontroli na miejscu na terenie gospodarstwa przez inspektora ARiMR lub pracownika Inspekcji Weterynaryjnej.

Kontrola na miejscu- zasady ogólne System Wzajemnej Zgodności dotyczy beneficjentów: płatności bezpośredniej (JPO, OM, RE, płatności specjalnej) płatności do pomidorów płatności cukrowej pomocy ONW pomocy z tytułu zalesiania gruntów rolnych programu rolnośrodowiskowego.

Właściwe władze kontrolne Art. 42 rozporządzenia Komisji (WE) 796/2004 Za przeprowadzanie kontroli w zakresie omawianych wymogów i norm odpowiadają specjalne organy kontroli. W Polsce zostały wybrane dwie instytucje jako właściwe władze kontrolne (competent control authorities).

Właściwe władze kontrolne Zgodnie z ustawą o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego organem odpowiedzialnym za kontrole wymogów wzajemnej zgodności w zakresie spełniania przez rolnika: zasad Dobrej Kultury Rolnej oraz ochrony środowiska naturalnego jest ARiMR W zakresie Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt jest Inspekcja Weterynaryjna

Zadania Organów ARiMR IW współpraca Ustalanie informowanie rolników o wymogach i normach typowanie do kontroli przeprowadzanie kontroli w tym ocena naruszeń sporządzanie raportów z czynności kontrolnych przekazywanie raportów rolnikom rozpatrywanie zastrzeżeń wniesionych do ustaleń zawartych w raporcie przeprowadzanie kontroli w tym ocena naruszeń sporządzanie raportów z czynności kontrolnych przekazywanie raportów rolnikom przekazywanie raportów z czynności kontrolnych do biur powiatowych ARiMR rozpatrywanie zastrzeżeń wniesionych do ustaleń zawartych w raporcie Ustalanie czynników do analizy ryzyka i liczby kontroli

KONTROLE I SANKCJE Zasady kontroli i sankcjonowania określa art. 66 rozporządzenia Komisji nr 796/2004 Kontroli podlega: 1% rolników wnioskujących o płatności bezpośredniej (obszar środowisko i GAEC) tj. ok. 15 tys. gospodarstw w Polsce 5% siedzib stad bydła – w Polsce ok. 70 tys. 3% siedzib stad owiec i kóz 1 % siedzib stad trzody

we Francji, W. Brytanii, Hiszpanii i Belgii KONTROLE I SANKCJE W Polsce ok. 1,5 mln rolników wnioskuje o płatności bezpośrednie tj. tyle ile łącznie we Francji, W. Brytanii, Hiszpanii i Belgii Płatności bezpośrednie Płatności bezpośrednie przyznawane są co roku tym, którzy prowadzą działalność rolniczą co najmniej na 1 ha użytków rolnych utrzymują go w dobrej kulturze rolnej. Co roku o przyznanie płatności obszarowych ubiega się w Polsce około 1,4 miliona rolników.

KONTROLE I SANKCJE Jeżeli kontrole na miejscu wykazują istotne niezgodności względem danego aktu prawnego lub danej normy, ilość przeprowadzanych kontroli na miejscu w odniesieniu do tego aktu lub tej normy jest zwiększana w następnym okresie kontrolnym.

KONTROLE I SANKCJE Osoby upoważnione do wykonywania czynności kontrolnych mają prawo do: wstępu na teren gospodarstwa rolnego żądania pisemnych lub ustnych informacji związanych z przedmiotem kontroli

KONTROLE I SANKCJE wglądu do dokumentów związanych z przedmiotem kontroli, sporządzania z nich odpisów, wyciągów lub kopii oraz zabezpieczania tych dokumentów; pobierania próbek do badań; żądania okazywania i udostępniania danych informatycznych.

ZASADY KONTROLI Wymiar sankcji za nieprzestrzeganie wymogów podstawowych będzie zależeć od wielu czynników. Podstawowe rozróżnienie to niezgodność z przepisami wynikająca z: zaniedbania rolnika (nieumyślność) winy rolnika, umyślne działanie (celowość)

ZASADY KONTROLI Ponadto, przy określaniu wymiaru sankcji będą brane pod uwagę takie elementy jak: powtarzalność zasięg dotkliwość trwałość

ZASADY KONTROLI Zaniedbania dzielą się na: nieumyślne obniżka w płatnościach z zasady stanowi 3 % całkowitej kwoty płatności bezpośrednich Jednakże, na podstawie raportu z kontroli może zostać wydana decyzja o obniżeniu wielkości potrącenia do wysokości 1 % lub zwiększeniu go do 5 % całkowitej kwoty lub w przypadku stwierdzenia powtarzającej się niezgodności, procent sankcji zostanie pomnożony przez 3, jednak maksymalna wysokość sankcji nie może przekroczyć 15 % całkowitej kwoty płatności bezpośrednich

ZASADY KONTROLI umyślne (celowe) obniżka zastosowana wobec całkowitej kwoty, będzie z zasady wynosić 20 %. Jednakże Agencja Płatnicza może na podstawie oceny przedłożonej przez właściwy organ kontroli w protokole z czynności kontrolnych, wydać decyzję o obniżeniu procentu do wysokości nie mniejszej niż 15 % lub w drastycznych przypadkach może zwiększyć ten procent nawet do 100 % całkowitej kwoty

KRYTERIA KONTROLI "Zasięg” niezgodności zależy od tego, czy ma ona daleko idące konsekwencje, czy też ogranicza się wyłącznie do danego gospodarstwa. "Dotkliwość" niezgodności zależy w szczególności od znaczenia jej konsekwencji, z uwzględnieniem celów wymogu lub normy, których przedmiotowa niezgodność dotyczy. "Trwałość" zależy w szczególności od długości okresu, w którym występują skutki stwierdzonej niezgodności lub od możliwości wyeliminowania tych skutków za pomocą racjonalnych środków. "Celowość" niezgodności zależy w szczególności od umyślnej, świadomej intencji rolnika, który narusza obowiązujące przepisy.

KRYTERIA KONTROLI Niezgodności wynikające z nieumyślnego zaniedbania ze strony rolnika są sankcjonowane zgodnie z tabelą Suma punktów % zmniejszenia 3 1% 5 7 3% 9 11 13 5% 15

KRYTERIA KONTROLI Niezgodności wynikające z umyślnego zaniedbania (Celowe) ze strony rolnika są sankcjonowane zgodnie z tabelą Suma punktów % zmniejszenia 3 15% 5 7 20% 9 11 13 25% 15 25-100%

CELOWE DZIAŁANIA Za celowe działania Agencja uznaje stwierdzenie śladów wypalania roślinności na polu podczas kontroli z wyjątkiem punktowych śladów wypalania resztek pożniwnych. Tu sankcja zawsze jest 5 punktów.

DZIAŁANIA KONTROLNE Na inspektorze ciąży ocena czy niezgodność wynika z zaniedbania czy umyślnego, celowego działania rolnika Stwierdzenie więcej niż jednego naruszenia w ramach jednej niezgodności punkty przyznawane są do tej niezgodności która uzyskała najwyższą liczbę punktów, a gdy jedno z tych naruszeń jest uznane za celowe punktacja obowiązuje jak za celowe naruszenie z najwyższą liczbą punktów dla tego naruszenia. Liczbę punktów jaka przypisuje się stwierdzonej niezgodności określa Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1 kwietnia 2010 roku

DZIAŁANIA KONTROLNE Rolnik jest powiadamiany w przypadku stwierdzenia drobnej niezgodności o działaniach naprawczych, jakie powinien zrealizować w określonym terminie oraz o konieczności dostarczenia oświadczenia o zrealizowaniu działań naprawczych wraz z dowodami potwierdzającymi ich realizację do Biura Powiatowego ARiMR.

DZIAŁANIA KONTROLNE Inspektor terenowy dokonujący takiej kontroli ma obowiązek wraz z raportem dostarczyć formularz takiego oświadczenia. Brak działań naprawczych skutkuje naliczeniem sankcji.

DZIAŁANIA KONTROLNE Do drobnej niezgodności nie mogą być zaliczone naruszenia dotyczące przepisów z zakresu bezpieczeństwa żywności , ludzi i zwierząt

DOŚWIADCZENIA INNYCH PAŃSTW Generalnie stopień spełnienia wymogów SMR oraz GAEC w państwach UE jest raczej wysoki. najwięcej nieprawidłowości występuje: w systemie IRZ (ok. 30%), w stosowaniu dyrektywy azotanowej (ok. 20%)

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Europa inwestująca w obszary wiejskie” Dziękuję za uwagę Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach działania „Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 przeprowadzone w ramach operacji szkoleniowej – umowa nr 00001-6900 FA1900040/09. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi