KULTURA I KULTURA FIZYCZNA

KULTURA Kultura-ogół uznawanych wartości ,utrwalonych zachowań i rezultatów dotyczących człowieka i jego otoczenia. KULTURA – to ogół wytworów działalności człowieka materialnych i niematerialnych, uznawanych sposobów postępowania przyjętych w danych zbiorowościach, przekazywanych następującym pokoleniom KULTURA (wg. Malinowskiego) – to instrument służący do zaspakajania swoich potrzeb KULTURA(wg. Znanieckiego) – to wszystko to co stanowi jakąś wartość dla danej grupy ludzi KULTURA(wg. Grabowskiego) – to wartości, zachowania i rezultaty działalności człowieka dotyczących otoczenia człowieka

Kultura. Jedni z pojęciem kultury kojarzą głównie poprawne zachowanie, inni doskonalenie natury, jeszcze inni to wszystko, co jest cenne i zasługuje na uznanie. Często kultura również jest utożsamiana z twórczością a zwłaszcza ze sztuką. Tym, co najbardziej odróżnia człowieka od wszystkich innych istot żywych jest niezadowolenie z tego, czym obdarzyła go natura. Z obserwacji i badań wynika, że większość cech przypisywanych wyłącznie ludziom, posiadają również zwierzęta. Tym, czym na pewno różnią się od ludzi, jest brak potrzeby poprawiania natury. Niezadowolenie jest stanem psychicznym, którego źródłem są niezaspokojone potrzeby. Potrzeby zwykle dotyczą tego, co uważane jest za cenne i warte starań. Dlatego na kulturę składają się nie tylko zachowania zmierzające do zmiany zastanego stanu rzeczy i ich wytwory, ale także przypisywane im znaczenia, czyli wartości. W przeciwieństwie do natury rządzonej przez obiektywne prawa źródłem kultury są subiektywnie odczuwane potrzeby. Natura jest tym, co konieczne i nieruchome, kultura zaś tylko tym, co jest chciane. W przyjętym a zarazem najogólniejszym znaczeniu, pod pojęciem kultury można zrozumieć: ogół uznawanych wartości, utrwalonych zachowań i ich rezultatów dotyczących człowieka i jego otoczenia.

Kultura Przedmiotowa. Zwana kulturą cywilizacyjną. Motywem aktywności w sferze kultury przedmiotowej jest lepsze przystosowanie otoczenia człowieka do jego potrzeb. Wszystkie wytwory kultury mają swój aspekt zarówno materialny jak i niematerialny. Za wolny od historycznego kontekstu można uznać taki sposób rozumienia kultury przedmiotowej, według którego jest to: ogół uznawanych wartości, utrwalonych zachowań i ich rezultatów dotyczących otoczenia człowieka.

Kultura Podmiotowa. Motywem i rezultatem aktywności w sferze kultury podmiotowej jest lepsze przystosowanie człowieka do wymogów i niedostatków życia w jego biospołecznym otoczeniu. Różnice między kulturą podmiotową a przedmiotową polega na tym, że ta pierwsza jest wspólna dla wielu ludzi, druga zaś – indywidualna dla każdego człowieka. Dzięki kulturze podmiotowej ludzie współcześni różnią się od swoich przodków. W zaproponowanym znaczeniu kulturę podmiotową można, zatem określić jako: ogół uznawanych wartości, utrwalonych zachowań i ich rezultatów dotyczących człowieka.

Kultura duchowa. Najważniejszymi wytworami kultury duchowej są: nauka, sztuka i religie. W szerokim, a zarazem podmiotowym znaczeniu pod pojęciem nauki można rozumieć zarówno tworzenie wiedzy, jak i jej przyswajanie. W znaczeniu czynnościowym pod pojęciem sztuki można rozumieć tworzenie z dźwięków, barw, kształtów, brył, słów i ruchów kompozycji i zestawów dotąd nieznanych. Jako rezultat poszukiwań genezy, sensu i kresu życia religie są wytworem umysłu człowieka i podobnie jak nauka i sztuka wchodzą w zakres jego kultury duchowej, którą można najprościej określić jako: ogół uznawanych wartości, utrwalonych zachowań i ich rezultatów dotyczących umysłu człowieka.

Kultura Fizyczna. Dziedzina kultury podmiotowej, której przedmiotem jest ciało. Wraz z rozwojem i różnicowaniem się pracy ludzkiej wzbogacały się formy i środki doskonalenia ciała. Wraz z malejącym udziałem mięśni w pracy zawodowej i czynnościach życia codziennego rośnie również znaczenie kultury fizycznej w zapobieganiu i leczeniu chorób z niedostatku ruchu. Wiąże się to z realizacją zdrowotnych wartości ludzkiego ciała. Kultura fizyczna jest zjawiskiem wielowartościowym, ponieważ istnieje wiele powodów, dla których warto doskonalić, rozwijać, modyfikować – słowem – poprawiać swoje ciało. W takim kontekście pojęcie kultury fizycznej można rozumieć jako: ogół uznawanych wartości, utrwalonych zachowań i ich rezultatów dotyczących przymiotów ludzkiego ciała.

Definicje kultury fizycznej. Wg. Demela Kultura fizyczna obejmuje te wszystkie wartości, które wiążą się z fizyczną postacią i fizycznym funkcjonowaniem człowieka, zarówno w jego własnym subiektywnym odczuciu, jak też w obrazie społecznie zobiektywizowanym. Analogicznie do innych wartości kulturowych mają one charakter dynamiczny, kształtują poglądy i postawy ludzkie. Wg. Z.Krawczyka (behawiorystyczna) To względnie zintegrowany i utrwalony system zachowań w dziedzinie dbałości o rozwój fizyczny, sprawność ruchową i zdrowie człowieka, przebiegających według przyjętych w danej zbiorowości wzorów, a także rezultaty owych zachowań. Jako taka wiąże się ona integralnie ze zjawiskami wychowania, higieny osobistej i społecznej, pracy i wypoczynku oraz dążeniem do poprawy materialnych i psychicznych warunków ludzkiego bytowania. Wg. Andrzeja Wohla. Co całokształt dorobku społecznego w dziedzinie pielęgnacji ciała, to jest całokształt systematycznie stosowanych środków natury sprawnościowej, wychowawczej, higienicznej i rozrywkowej, wpływających na rozwój fizyczny ludzi, rozwój ich aparatu ruchowego oraz przystosowanie tegoż aparatu do wszechstronnych potrzeb osobowości ludzkiej w danych warunkach rozwoju życia społecznego.

FORMY KULTURT FIZYCZNEJ - sport- dostępny dla jednostek o ponad przeciętnych predyspozycjach i aspiracjach w zakresie sprawności motorycznych, dąży do zaspokojenia potrzeb samorealizacji na drodze współzawodnictwa dażenia do osiągnięcia maksymalnych rezultatów w zakresie spraw.fiz i ruchowej, -wychowanie fizyczne -stanowi zamierzoną i świadomą działalność ukierunkowaną na wytworzenie właściwego zespołu postaw i nastawień przekazywania podstawowych wiadomości a także dążenie do hartowania na bodźce środowiska oraz zdobywanie sprawności, wydolności, postawy ciała. Jest jednym ze składników wychowania ogólnego które wykorzystuje odpowiednie środki, wpływa na ukształtowanie stanu osobowości człowieka.,

- rehabilitacja -zwana też fizjoterapią powstała w służbie osób niepełnosprawnych celem jest kompensacja lub przywracanie w następstwach choroby lub kalectwa funkcji psychiczno motorycznej, ubytków somatycznych za pomocą fizycznych środków., -rekreacja fiz. Dotyczy głównie ludzi w wieku poprodukcyjnym i produkcyjnym o zróżnicowanych potrzebach i możliwościach somatyczno-motorycznego rozwoju. Celem jest renowacja podtrzymywanie, pomnażanie zdrowia, sprawności fiz. I urody ciała a podstawowym środkiem jest aktywność ruchowa

KRYTERIA KULTURY FIZYCZNEJ 1. świadomość potrzeb i możliwości swojego ciała: • uświadomienie każdego, że ruch jest potrzebny w każdym etapie naszego życia dla zapewnienia odpowiedniej jego jakości. Poprzez ruch i do ruchu człowiek został stworzony, -świadomość możliwości, -mówi o wiedzy na temat zdolności indywidualnych (genetycznych) człowieka. Populację dzielimy na grupy o najwyższych 16% możliwościach, średnich 68% i przeciętnych 16%. 2. odpowiednie zachowana służące temu ciału: -zachowania aktywne (nie wystarczy siedzieć i być niezadowolonym z braku możliwości), -systematyczność żeby były efekty, -zachowania liczące się z możliwościami (dobór rodzaju aktywności, intensywności), 3. relatywne do tych potrzeb i możliwości rezultaty owych zachowań, np. dla sportowca będzie zdobywanie wysokich miejsc a dla osoby przeciętnej będzie osiąganie rezultatów dla każdego innym wkładem pracy (jak najlepsze). Kryteria te wzajemnie się uzupełniają Jedno wypływa z drugiego i wszystkie są jednakowo ważne.

FUNKCJE W KULTURZE FIZYCZNEJ FUNKCJA STYMULACYJNA- rozwoju w ontogenezie- W życiu osobniczym, można wyróżnić trzy okresy młodości (anafaza- przewaga zmian konstruktywnych nad destruktywnymi), dojrzałości (mezofaza, równowaga), i starości (katalaza, procesy destruktywne). W tych okresach aktywność ruchowa spełnia m.in. role czynnika stymulacji. Stymulacja w zakresie kultury fizycznej polega na , w I fazie życia na wspomaganiu rozwoju (funkcja porewolucyjna), w II fazie na podtrzymaniu osiągniętego stanu (funkcja konserwacyjna), w III fazie na czynnym przeciw działaniu znamionom starczym (funkcja antyinwolucyjna).

FUNKCJA ADAPTACYJNA- dotyczy adaptacyjnej roli aktywności człowieka w dziedzinie kultury fizycznej na przestrzeni życia- w okresie ewolucji (rozwoju) polega na dążeniu do podwyższenia tolerancji ustroju na działanie możliwie wszystkich bodźców generowanych przez środowisko zewnętrzne, w fazie transwolucji (dojrzałości)- na wspomaganiu procesu przystosowania się do środowiska życia i warunków pracy zawodowej, w okresie inwolucji (starzenia się)- na łagodzeniu skutków zmiany trybu życia w związku z przejściem w stan spoczynku oraz ograniczona sprawnością i wydolnością organizmu w wyniku zmian starczych.

Typy i kryteria kultury fizycznej. 1. Świadomość potrzeb i możliwości swojego ciała w zakresie aktywności ruchowej. 2.odpowiednie zachowanie służące temu ciału. (zachowanie aktywne systematyczne i liczące się z potrzebami) 3.rezultaty tych zachowań. Wartości: F.Znaniecki: - *Zdrowie (typ higieniczny), *rozrodczość (typ geneonomiczny), *uroda (typ obyczajowo-estetyczny), *zmysłowość (typ hedonistyczny), *sprawność robocza i bojowa (typ utylitarny), *spraw. Jako wartość sama w sobie (typ sportowy).