Dochody i wydatki w gospodarce otwartej. Analiza międzyokresowa

Rezerwy walutowe i zasób pieniądza krajowego. Zagraniczne przepływy dóbr i kapitału: oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej; międzynarodowa pozycja inwestycyjna; model małej gospodarki i analiza wpływu polityki gospodarczej. Kurs walutowy nominalny i realny. Polityka gospodarcza i realny kurs walutowy. Międzynarodowe przepływy kapitału w ujęciu modelu analizy międzyokresowej.

Bilans płatniczy i pieniądz krajowy: M = Got. + Depozyty   M = Rezerwy walutowe + Kredyt krajowy  M =  R +  K

Oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej: YPKB = C + I + G + X – Im X – Im =BH BH = YPKB – C – I – G C + I + G = A BH = YPKB – A YDNB = YPKB + r B* B* - aktywa zagraniczne netto

oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej RB = BH + r B* RB = YPKB – A + rB* jeśli: BOB =NX NX = YDNB – C – I – G dodajemy i odejmujemy T NX = [(YDNB – T – C) – I] + (T – G) NX = (Spr – I) + (T – G) NX = Spr – I + Spu NX = S – I NX + (I – S) = 0 Rachunek bieżący + Rachunek kapitałowy = 0

oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej oraz międzynarodowa pozycja kapitałowa BP = Rb + Rk = 0 Rb = - Rk Rk = - (B* - B*-1 ) B* - aktywa zagraniczne netto; albo: międzynarodowa pozycja inwestycyjna B* - B*-1 < 0 napływ kapitału   B* - B*-1 > 0 odpływ kapitału  Bb = B* - B*-1

Oszczędności, inwestycje i bilans obrotów bieżących (w % PKB krajowego)

Rachunek bieżący w krajach rozwijających się

Międzynarodowe przepływy dóbr i kapitału: model małej gospodarki r = r* założenia: Y = Y = F (K,L); C = C (Y – T); I = I (r); Równanie bilansowe: NX = S – I NX = (Y – C – G) – I NX = [ Y – C (Y – T) – G] – I (r*) NX = S – I (r*)

Model małej gospodarki: prezentacja graficzna

Polityka fiskalna i bilans płatniczy: problem bliźniaczego deficytu r I,S S1 S2 r* NX def.

Polityka fiskalna zagraniczna: NX nadw

zmiana funkcji inwestycji r I,S S NX def. r* I’(r) I(r)

Kurs walutowy: cena waluty zagranicznej w walucie krajowej, np. Kursy walutowe Kurs walutowy: cena waluty zagranicznej w walucie krajowej, np. Kursy średnie (2011-02-07) EUR 3,8684 USD 2,8438 CHF 2,9713 GBP 4,5921 JPY (100) 3,4524

Realny kurs walutowy Realny kurs walutowy (Q) jest relatywna ceną koszyka dóbr i usług zagranicznych przeliczonego na walutę krajową kursem nominalnym do ceny krajowego koszyka; Q = ( E ∙ P*) / P zmiany Q ΔQ / Q = ΔE /E + ΔP* / P* - ΔP / P

realny kurs walutowy i równowaga płatnicza: S-I Q NX(Q) Qr NX

Polityka gospodarcza i realny kurs walutowy: Polityka fiskalna krajowa:zmniejszenie oszczędności krajowych: S’-I S-I Q NX(Q) Q Q’ NX NX’ NX

Polityka gospodarcza i realny kurs walutowy: Polityka fiskalna zagraniczna: wzrost r* S-I(r*1) S-I(r*2) Q NX(Q) Q2 Q1 NX NX1 NX2

Polityka gospodarcza i realny kurs walutowy: wzrost ograniczeń importowych: S-I Q NX(Q) NX’(Q) Q1 Q2 NX NX

wzrost zagranicznej stopy procentowej S-I(r*1) S-I(r*2) Q NX(Q) Q2 Q1 r*1 < r*2 wzrost zagranicznej stopy procentowej (np.. wskutek ekspansywnej polityki fiskalnej zagranicą) prowadzi do spadku krajowych inwestycji co przesuwa bilans oszczędności i inwestycji w kierunku nadwyżki, a więc także przez mechanizm deprecjacji realnego kursu walutowego także bilans obrotów bieżących (NX rośnie) NX

Międzynarodowe przepływy kapitału Przepływy kapitału finansowego; Przepływy te mogą być interpretowane jako handel międzyokresowy: przedmiotem handlu jest konsumpcja teraźniejsza wymieniana na konsumpcję przyszłą. Pożyczkobiorca uzyskuje większa konsumpcję teraźniejszą, a w zamian pożyczkodawca większą konsumpcję w przyszłości.

Międzynarodowe przepływy kapitału W gospodarce następuje wymiana między konsumpcją dzisiejszą i oszczędnościami dla przyszłości; środki mogą być albo konsumowane, albo oszczędzane. Występowanie oszczędności i inwestycji oznacza zawsze mniejszą konsumpcję bieżącą. Tę koncepcję przedstawia międzyokresowa krzywa możliwości produkcyjnych. Jej kształt odzwierciedla o ile wzrośnie produkcja i konsumpcja w przyszłości jeśli zmniejszy się bieżącą konsumpcję a zaoszczędzoną w ten sposób dochód przeznaczy się na inwestycje będące źródłem wzrostu przyszłej produkcji i konsumpcji.

Międzyokresowa krzywa możliwości produkcyjnych

Dwuokresowy model małej gospodarki Funkcja użyteczności konsumenta: U = u (c1 ) +  u (c2) 0<<1; funkcja użyteczności jest rosnąca i wklęsła u’ (c) > 0; u’’(c) < 0 ograniczenie budżetowe: c1 + c2 / (1+rA) = y1 + y2 / (1+rA) lub: c2 = y2 + (1+r) (y1 – c1) albo: c2 = y2 - (1+r) (c1 – y1)

Dwuokresowy model małej gospodarki

Dwuokresowy model małej gospodarki max {u( c1) +  u[(1+rA) (y1- c1) + y2]} warunek pierwszego rzędu tzw. międzyokresowe równanie Eulera: u’ (c1) = (1+rA)  u’(c2)  u’(c2) / u’ (c1 ) = 1 / (1+rA) jeśli  = 1/(1+rA) wówczas: u’(c1) = u’(c2) czyli: c1 = c2 z tego wynika: c = [y1 (1+r) + y2] / (2+r)

Dwuokresowy model małej gospodarki

Determinanty międzyokresowej wymiany Ceną pożyczenia jednej jednostki produktu dla dzisiejszej konsumpcji jest produkt, który musi być przeznaczony na spłatę długu w przyszłości: 1 + rA; gdzie r jest realną stopą procentową; Jest to koszt alternatywny konsumpcji jednej jednostki dzisiaj określony wielkością przyszłej konsumpcji, która musi być przeznaczona na spłatę długu. Stąd relatywna cena bieżącej konsumpcji w wyrażeniu przyszłej dana jest wzorem: 1 / (1 + rA)

Wymiana zagraniczna i przepływy kapitału W gospodarce otwartej nierównowaga Rb i równoważące ją międzynarodowe przepływy kapitału można interpretować jako międzyokresową wymianę konsumpcji: Jeśli relatywna cena przyszłej konsumpcji w warunkach autarkii jest niższa niż jej cena zagranicą (rA > r, a więc:1/(1+rA)<1/(1+r) [aby uzyskać jednostkę przyszłej konsumpcji poświęca się z bieżącej mniej] opłaca się importować bieżącą konsumpcję z zagranicy, co implikuje deficyt Rb, w zamian eksportując konsumpcję w przyszłości (spłacając pożyczkę z oprocentowaniem 1+r), co implikuje nadwyżkę Rb w przyszłości.

Ilustracja graficzna:

Stopa procentowa i międzynarodowe przepływy kapitału, dóbr i usług (model małej gospodarki) NX = S(r) – I(r) NX nadw. S r r*1 r0 r*2 I(r) NX def. I,S

Stopa procentowa, oszczędności i inwestycje w gospodarce otwartej

Źródło: WEO, IMF, April 2007

Aktywa zagraniczne netto

Zmiany pozycji kapitałowej NFA – aktywa zagraniczne netto (pozycja kapitałowa); B* – zmiana zewnętrznego zadłużenia; Bbt = B*t NFAt – NFAt-1 = B* + ZK ZK – zyski kapitałowe Bh = Towary + Usługi + Transfery bieżące B* = Bh + itA Bt-1*A – itP Bt-1*P

Zmiany pozycji kapitałowej cd. Dzieląc obie strony przez Y: nfat – nfat-1 = Bht + małe litery oznaczają relację do Y rtA , rtP nominalna stopa zwrotu włączając : itA , itP oraz zyski kapitałowe odpowiednio od aktywów i zobowiązań w stosunku do zagranicy; gt stopa wzrostu Y