Kursy i systemy walutowe Rynek walutowy 130810-1165
Plan wykładu Pojęcie kursu walutowego Systemy kursowe Rodzaje kursu walutowego Równowaga na rynku walutowym Rynek walutowy 130810-1165
Kurs walutowy Cena jednej waluty wyrażona w drugiej Kwotowanie bezpośrednie – cena waluty obcej wyrażona w walucie krajowej Kwotowanie pośrednie- cena waluty krajowej wyrażona w walucie obcej Rynek walutowy 130810-1165
Systemy kursowe Kurs płynny (sterowany) Crawling band- kurs pełzający Crawling peg -kurs pełzający Fixed band -kurs pełzający Kurs sztywny Izba walutowa Unia walutowa Rynek walutowy 130810-1165
Kurs płynny Kurs danej waluty może swobodnie wahać się względem kursu innych walut Kurs walutowy wyznaczany jest przez wielkość popytu i podaży na daną walutę Kurs płynny sterowany- interwencje banku centralnego Przykład: większość walut wiodących, EUR, USD, GBP, JPY, CHF Rynek walutowy 130810-1165
Crawling band Kurs może się wahać w ustalonym przedziale wokół centralnego parytetu, przedział jest dostosowywany okresowo o z góry ustalony procent Przykład: CLP (Chile), COP (Kolumbia), VEB (Wenezuela) Rynek walutowy 130810-1165
Fixed band Kurs może się wahać w obrębie stałego przedziału wokół parytetu centralnego Przykład: ERM/ERM II Stabilizacja KW krajów kandydujacych do strefy euro Szeroki przedział +/-15%, wąski przedział +/-2,25% Rynek walutowy 130810-1165
Crawling peg Kurs jest ustalony na poziomie parytetu centralnego, parytet jest dostosowywany okresowo o z góry ustalony procent Przykład: RMB (Chiny) Rynek walutowy 130810-1165
Kurs sztywny (hard peg) Kurs jest usztywniony względem innej waluty, koszyka walut lub innej wielkości np. złota Przykład: RMB (Chiny)- do 2005 – kurs oparty na USD Rynek walutowy 130810-1165
System izby walutowej Kurs jest usztywniony względem waluty obcej na stałym poziomie Krajowa baza monetarna w 100% pokryta rezerwami waluty wiodącej Przykłady: LTL (Litwa), EEK (Estonia)– względem EUR HKD (Hong Kong), BMD (Bermudy) – względem USD Rynek walutowy 130810-1165
Unia walutowa Dwa lub więcej państw używających tej samej waluty Unilateralna i multilateralna unia walutowa Unilateralna- euroizacja, dolaryzacja Multilateralna- EMU Rynek walutowy 130810-1165
Klasyfikacja „de iure” i „de facto” Kurs płynny- w większości krajów wysoko rozwiniętych Kurs usztywniony względem EUR- 40 krajów Kurs usztywniony względem USD- 70 krajów Rynek walutowy 130810-1165
Zalety i wady kursów płynnych ułatwione dostosowania bilansu płatniczego + ułatwione dostosowania po szokach + zmienność warunków w handlu zagranicznym oraz inwestycjach – „fear of floating” – Rynek walutowy 130810-1165
Zalety i wady kursów płynnych Stabilność warunków w handlu zagranicznym oraz inwestycjach + Możliwość „importu” stabilności monetarnej + Duże ryzyko ataków spekulacyjnych – Ograniczenia dla krajowej polityki gospodarczej – Konieczność utrzymywania dużych rezerw – Rynek walutowy 130810-1165
No single currency regime is right for all countries or at all times. J.A. Frankel Rynek walutowy 130810-1165
Niemożliwa triada celów Rynek walutowy 130810-1165
Przykłady wyboru systemu kursowego Estonia Argentyna Chiny Rynek walutowy 130810-1165
Estonia Izba walutowa 1992-1999 względem DEM, od 1999 względem EUR Przesłanki wprowadzenia IW: Inflacja do 300% początkiem lat 90- tych Mała otwarta gospodarka Cel- przystąpienie do EU a potem do strefy euro Rynek walutowy 130810-1165
Estonia- CPI Źródło: Estonian Central Bank Rynek walutowy 130810-1165
Argentyna Izba walutowa KW usztywnione względem USD 1991- 2002 Przesłanki wprowadzenia IW: Hiperinflacja do lat 90-tych Znaczące nierównowagi makroekonomiczne Rynek walutowy 130810-1165
Argentyna Skutki: Stabilizacja monetarna Załamanie przez zewnętrzne szoki, pod koniec lat 90-tych Przewartościowane peso Upłynnienie kursu 2002 Rynek walutowy 130810-1165
Chiny 1997-2005 kurs sztywny względem USD Strategia proeksportowa 2005- zamiana waluty wiodącej z USD na koszyk walut oraz crawling peg Przesłanki zmian: RMB przewartościowane znacząca globalna nierównowaga Rynek walutowy 130810-1165
Chiny Rewaluacja RMB Stopniowe upłynnianie kursu Znoszenie ograniczeń przepływu kapitału Rynek walutowy 130810-1165
Rodzaje kursu walutowego Kurs nominalny- cena jednej waluty wyrażona w drugiej Kurs realny – cena towarów jednego kraju wyrażona w cenie towarów drugiego kraju = Stosunek krajowych cen do cen zagranicznych Rynek walutowy 130810-1165
Rodzaje kursu walutowego Bilateralny- cena jednej waluty wyrażona w drugiej Efektywny- kurs ważony udziałem poszczególnych partnerów handlowych w ogóle handlu zagranicznego Rynek walutowy 130810-1165
Równowaga na rynku walutowym Stan równowagi zostaje osiągnięty gdy popyt na daną walutę równoważy podaż Aprecjacja / deprecjacja Rewaluacja / dewaluacja Rynek walutowy 130810-1165
Aprecjacja i deprecjacja Rynek walutowy 130810-1165
Popyt i podaż na rynku walutowym Firmy handlowe Inwestorzy zagraniczni Banki centralne Rynek walutowy 130810-1165
Francuski inwestor nabywa japońskie akcje Rynek walutowy 130810-1165
Amerykańska firma kupuje towary z EU Rynek walutowy 130810-1165
Czynniki KW w krótkim okresie Fundamenty Trendy Wydarzenia Rynek walutowy 130810-1165
Fundamenty Wzrost gospodarczy Stopy procentowe Ceny Rynek walutowy 130810-1165
Wzrost gospodarczy Rynek walutowy 130810-1165
Stopa procentowa Rynek walutowy 130810-1165
Parytet stóp procentowych Rynek walutowy znajduje się w równowadze jeśli depozyty we wszystkich walutach dają taką samą stopę zwrotu iUSD=iEUR+ (EReEUR-EeUSD)/EUSD/EUR Rynek walutowy 130810-1165
Parytet stóp procentowych Przykład iUSD=10%, iEUR= 6% Oczekiwana roczna 8% deprecjacja USD oczekiwana stopa zwrotu z depozytów w EUR jest o 4% wyższa niż w USD większy popyt na EUR nierównowaga zmiany KW Rynek walutowy 130810-1165
Parytet stóp procentowych Jeśli iUSD > iEUR aprecjacja USD Jeśli iUSD < iEUR deprecjacja USD Rynek walutowy 130810-1165
Ceny Rynek walutowy 130810-1165
Trendy Tendencje do inflacji Stan finansów publicznych Oczekiwania Przykład: aprecjacja PLN po wprowadzeniu celu inflacyjnego w polityce pieniężnej Rynek walutowy 130810-1165
Wydarzenia Polityka gospodarcza Nagłe decyzje Psychologia rynku Przykład: deprecjacja HUF po zmianie systemu kursowego w 2008 r. oraz wszystkich walut regionu Rynek walutowy 130810-1165
Podsumowanie Niemożliwa triada celów Nie istnieje system kursowy który byłby odpowiedni dla wszystkich krajów lub dla tego samego kraju przez cały czas Rynek walutowy 130810-1165
Podsumowanie Krótkookresowe czynniki KW Wielkości fundamentalne Trendy Wydarzenia Rynek walutowy 130810-1165
Literatura P. Krugman, M.Obstfeld, International economics: theory and policy. Part II, Pearson, Addison Wesley, Boston 2009, A. Budnikowski, Międzynarodowe stosunki gospodarcze, PWE, Warszawa 2004, J. Frankel, No single currency regime is right for all countries or at all times, Essays in International Finance, 1999. Rynek walutowy 130810-1165