Stałe kursy walutowe Rynek walutowy 130810-1165
Plan wykładu Interwencje na rynku walutowym Równowaga na rynku walutowym w warunkach stałych KW Polityka stabilizacyjna Rynek walutowy 130810-1165
Przyczyny analizy stałych KW Kurs płynny kierowany Regionalne porozumienia walutowe Unie walutowe i izby walutowe Systemy walutowe w krajach rozwijających się Wnioski z przeszłości Rynek walutowy 130810-1165
Interwencje banku centralnego Kształtowanie podaży pieniądza Wpływ transakcji banku centralnego na podaż pieniądza Bilans banku centralnego Rynek walutowy 130810-1165
Bilans banku centralnego Wykaz aktywów i zobowiązań BC Aktywa zagraniczne i krajowe Aktywa zagraniczne- np. obligacje w walutach Aktywa krajowe- roszczenia BC dotyczące przyszłych płatności w stosunku do podmiotów krajowych Rynek walutowy 130810-1165
Aktywa zagraniczne Aktywa zagraniczne tworzą rezerwy BC Interwencje BC- zmiany poziomu rezerw Zobowiązania podmiotów z innych krajów oraz powszechnie akceptowalne środki płatnicze Rynek walutowy 130810-1165
Pasywa bilansu BC Zobowiązania- depozyty banków prywatnych Pieniądz w obiegu Rynek walutowy 130810-1165
Bilans banku centralnego Całkowite aktywa BC są równe pasywom skorygowanym o wartość netto Wartość netto np. reinwestowanie zysków z zatrzymanych przychodów z odsetek od posiadanych aktywów- niewielki udział w bilansie Rynek walutowy 130810-1165
Bilans banku centralnego Zmiany w aktywach banku centralnego automatycznie powodują zmiany w pasywach Przykład: Zakup aktywów przez BC- zwiększenie pieniądza gotówkowego w obiegu Rynek walutowy 130810-1165
Płatności BC a podaż pieniądza Płatność gotówką Płatność czekiem- wzrost zobowiązań wobec banku komercyjnego Wzrost pasywów BC związany z płatnością za zakup aktywów zwiększenie podaży pieniądza Sprzedaż aktywów- wycofanie czeku lub gotówki z obiegu- spadek podaży pieniądza Rynek walutowy 130810-1165
Pieniężny efekt mnożnikowy Każdy zakup aktywów przez bank centralny automatycznie zwiększa podaż pieniądza podczas gdy każda sprzedaż aktywów powoduje zmniejszenie pieniądza Rynek walutowy 130810-1165
Pieniężny efekt mnożnikowy Relacja między pieniądzem banku centralnego a banków komercyjnych Wpływ wzrostu podaży pieniądza na emisje pieniądza przez banki komercyjne MM=1/ wymagane rezerwy Rynek walutowy 130810-1165
Interwencje na rynku walutowym Sprzedaż zagranicznych obligacji na rynku walutowym przez BC zasób oficjalnych aktywów zagranicznych spada Spadek po stronie aktywów BC Zapłata dla BC zmniejsza zobowiązania BC Zapłata w pieniądzu krajowym gotówka wychodzi z obiegu zmiana w bilansie BC, obie strony bilansu zmniejszają się o ilość gotówki w obiegu Rynek walutowy 130810-1165
Interwencje na rynku walutowym Zakup zagranicznych obligacji na rynku walutowym przez BC zasób oficjalnych aktywów zagranicznych wzrasta wzrost po stronie aktywów BC Zapłata BC zwiększa zobowiązania BC Zapłata w pieniądzu krajowym gotówka wchodzi do obiegu zmiana w bilansie BC, obie strony bilansu zwiększają się o ilość gotówki w obiegu Rynek walutowy 130810-1165
Sterylizowana interwencja BC przeciwstawne transakcje BC na rynku aktywów krajowych i zagranicznych niwelowanie wpływu operacji walutowych na krajową podaż pieniądza Przykład: Sprzedaż aktywów zagranicznych przez BC bankowi komercyjnemu przy jednoczesnym zakupie krajowych obligacji rządowych Wpływ na bilans- zwiększenie aktywów krajowych, zmniejszenie zagranicznych, gotówka w obiegu bez zmian Rynek walutowy 130810-1165
Sterylizowana a niesterylizowana interwencja Wpływ na krajową podaż pieniądza Wpływ na aktywa krajowe BC Wpływ na aktywa zagraniczne BC Działanie BC Niesterylizowany zakup zagranicznych aktywów "+100" Sterylizowany zakup zagranicznych aktywów "-100" Niesterylizowana sprzedaż zagranicznych aktywów Sterylizowana sprzedaż zagranicznych aktywów Źródło: Krugman, Obstfeld, 2009. Rynek walutowy 130810-1165
Interwencje walutowe a bilans płatniczy Finansowanie części deficytu bilansu obrotów bieżących, która nie została zrównoważona przez saldo obrotów finansowych z wyłączeniem rezerw Absorpcja części nadwyżki bilansu obrotów bieżących, której nie równoważy odpływ netto na rachunku finansowym z wyłączeniem rezerw Rynek walutowy 130810-1165
Interwencje walutowe a bilans płatniczy Jeżeli BC nie dokonuje sterylizacji, a dany kraj ma deficyt/nadwyżkę w BP, to każdy związany z tym spadek/wzrost aktywów zagranicznych BC zmniejsza/zwiększa podaż pieniądza w kraju Rynek walutowy 130810-1165
Interwencje walutowe a bilans płatniczy Zakres wpływu luki w BP na podaż pieniądza – niepewny Dostosowanie BP podzielone pomiędzy różne BC Sterylizacja Rynek walutowy 130810-1165
Równowaga na rynku walutowym w warunkach stałych KW Mechanizm usztywnienia KW Gotowość do wymiany walut po stałym KW Eliminacja nadwyżek popytu i podaży na rynku walutowym Transakcje finansowe BC musza zapewnić ciągłą równowagę na rynku aktywów Równowaga na rynku walutowym i pieniężnym Rynek walutowy 130810-1165
Równowaga na rynku walutowym w warunkach stałych KW Warunek parytetu stóp procentowych rUSD=rEUR+ (EReEUR-EeUSD)/EUSD/EUR Stałe KW oczekiwana zmiana KW=0 rUSD=rEUR Rynek walutowy 130810-1165
Równowaga na rynku walutowym w warunkach stałych KW Utrzymanie stopy procentowej na poziomie r konieczne dostosowania podaży pieniądza za pomocą interwencji BC r musi zrównywać krajowy realny popyt na pieniądz z realną krajową podażą pieniądza M/P=L(r, Y) Rynek walutowy 130810-1165
Równowaga na rynku walutowym w warunkach stałych KW Warunek równowagi określa wielkość podaży pieniądza przy ustalonym KW, który równoważy rynek aktywów przy danym poziomie zagranicznej stopy procentowej Rynek walutowy 130810-1165
Równowaga na rynku walutowym w warunkach stałych KW Interwencje BC w celu utrzymania KW konieczność dostosowania krajowej podaży pieniądza aby zachować równowagę na rynku pieniężnym Rynek walutowy 130810-1165
Równowaga na rynku walutowym w warunkach stałych KW Przykład: Ustalony KW na poziomie E0 Rynki aktywów w równowadze Wzrost produkcji presja na rynku aktywów + oczekiwania utrzymania KW na poziomie E0 Próba stosowania środków polityki pieniężnej- konieczność zmniejszenia popytu na pieniądz by przeciwdziałać aprecjacji zakup aktywów zagranicznych przez BC zwiększenie podaży pieniądza krajowego przywrócenie równowagi ??? Rynek walutowy 130810-1165
Polityka stabilizacyjna w warunkach stałych KW Polityka pieniężna Polityka fiskalna Polityka kursowa Rynek walutowy 130810-1165
Polityka pieniężna Kurs walutowy usztywniony w punkcie E0 Równowaga na rynku pieniężnym Próba zwiększania produkcji wzrost podaży pieniądza nierównowaga na rynku aktywów presja na deprecjację Konieczność sprzedaży aktywów zagranicznych przez BC spadek podazy pieniądza Rynek walutowy 130810-1165
Polityka pieniężna Źródło: Opracowanie własne na podstawie Krugman, Obstfeld, op. cit Rynek walutowy 130810-1165
Polityka pieniężna W warunkach stałych KW polityka pieniężna nie wpływa na podaż pieniądza ani na poziom produkcji Rynek walutowy 130810-1165
Polityka fiskalna Zakup aktywów zagranicznych utrzymanie KW w E0 Ekspansywna polityka fiskalna wzrost popytu na rynku produktów wzrost produkcji presja na aprecjację waluty interwencje BC Zakup aktywów zagranicznych utrzymanie KW w E0 Efekt: wzrost produkcji, utrzymany KW wzrost rezerw zagranicznych oraz podaży pieniądza Rynek walutowy 130810-1165
Polityka fiskalna Źródło: Opracowanie własne na podstawie Krugman, Obstfeld, op. cit Rynek walutowy 130810-1165
Polityka kursowa nadmierny deficyt bilansu obrotów bieżących utarta rezerw konieczność dewaluacji wymiana walut po nowym KW Rynek walutowy 130810-1165
Polityka kursowa dewaluacja spadek względnych cen w kraju wzrost produkcji nadwyżka popytu na pieniądz BC kupuje aktywa zagraniczne aby zwiększyć podaż pieniądza Efekt: Wzrost produkcji Wzrost rezerw Wzrost podaży pieniądza Rynek walutowy 130810-1165
Polityka kursowa Źródło: Opracowanie własne na podstawie Krugman, Obstfeld, op. cit Rynek walutowy 130810-1165
Polityka dostosowawcza w długim okresie Pełne zatrudnienie Ekspansywna polityka fiskalna wzrost produkcji wzrost cen realna aprecjacja konieczność interwencji BC w celu zwiększenia podaży pieniądza Rynek walutowy 130810-1165
Polityka dostosowawcza w długim okresie Dewaluacja nie zwiększa ani długookresowego popytu ani podaży na rynku produktów Jedyny efekt- wzrost cen i podaży pieniądza Rynek walutowy 130810-1165
Polityka dostosowawcza w długim okresie Dewaluacja może doprowadzić do przesunięcia popytu miedzy państwami o różnych cyklach koniunkturalnych Spirala cen i płac potencjalna presja inflacyjna Reakcja BP na dewaluację/rewaluację Rynek walutowy 130810-1165
Stałe KW a oczekiwania Zmienne warunki gospodarcze spekulacje na zmianę KW Kryzys bilansu płatniczego Gwałtowny odpływ kapitału Spadek rezerw walutowych Kryzysy walutowe Rynek walutowy 130810-1165
Pośrednie systemy KW Zarówno cel równowagi wewnętrznej jak i zewnętrznej Często wykluczające się działania polityki gospodarczej Przykład: Zwiększanie podaży pieniądza by walczyć z bezrobociem (zakładając że niektóre BC mają również taki cel) przy jednoczesnej sprzedaży aktywów zagranicznych w celu przeciwdziałania deprecjacji osłabianie skutków ekspansji monetarnej Rynek walutowy 130810-1165
Pośrednie systemy KW Przykład crawling peg- pełzająca dewaluacja- koszt inflacja Sterylizacja w warunkach pośrednich KW często nieskuteczna Rola oczekiwań W praktyce- zanik pośrednich systemów KW Rynek walutowy 130810-1165
Podsumowanie Konstrukcja bilansu BC Interwencje BC Mechanizm sterylizowanych interwencji Rynek walutowy 130810-1165
Podsumowanie W warunkach stałych KW narzędzia polityki monetarnej są nieskuteczne W warunkach stałych KW narzędzia polityki fiskalnej mogą być skuteczne Narzędzia polityki kursowej mogą być skuteczne w krótkim okresie, w długim okresie są nieskuteczne Rynek walutowy 130810-1165
Literatura P. Krugman, M.Obstfeld, International economics: theory and policy. Part II, Pearson, Addison Wesley, Boston 2009 F. Mishkin, The economics of money banking and financial markets, Addison-Wesley, Longman, Boston 2001 P. De Grauwe, Economics of monetary union, Oxford University Press, 2007. L. Sarno, M. Taylor, Official intervention in the foreign exchange market: is it effective and if so, how does it work?, Journal of Economic Literature, 2001 Rynek walutowy 130810-1165