Lesław Kulmatycki kierownik Podyplomowych Studiów Promocji Zdrowia Koncepcja nowoczesnej promocji zdrowia w POZ w aspekcie współpracy z NFZ i samorządem terytorialnym

Pierwsza Międzynarodowa Konferencja Promocji Zdrowia która odbyła się w 1986 r. w Ottawie wypracowała rodzaj „konstytucji” promocji zdrowia. Od tego momentu można datować powstanie nowoczesnej promocji zdrowia

wg Karty Ottawskiej promocja zdrowia to proces czynienia ludzi zdolnymi do większej kontroli nad swoim zdrowiem oraz do zwiększania jego zasobów

Karta Ottawska Tworzenie polityki zdrowia publicznego wzmacnianie aktywności lokalnej społeczności rozwijanie umiejętności osobniczych Tworzenie polityki zdrowia publicznego umożliwienie, pertraktowanie i wspieranie tworzenie środowisk wspierających reorientacja świadczeń zdrowotnych

środowisko zewnętrzne, kultura, biosfera społeczeństwo osoba rodzina

Promocja zdrowia powstała w wyniku ekonomicznych kalkulacji zmniejsza koszty medycyny naprawczej

Na czym owo odchudzenie polega ? Przykład Projektu Północnej Karelii

UMIERALNOŚĆ W WYNIKU CHORÓB CHD W GRUPIE WIEK. 40-69 W ROKU 1975 UMIERALNOŚĆ W WYNIKU CHORÓB CHD W GRUPIE WIEK. 40-69 W ROKU 1975. (na 100 000) FIN USA HOL WĘG POL JAP

Podstawowe zachowania wynikające ze stylu życia wymagające zmian Szkolenia Palenie tytoniu Dieta (tłuszcz i cukier) Ćiśnienie tętnicze

Rodzaje interwencji brane pod uwagę Szkolenia Mass media Edukacja Kampanie promocyjne Organizacja systemu zdrowotnego Szkolenia i lokalne zmiany Monitorowanie procesu

Dynamika redukcji chorób układu krążenia wśród mężczyzn w wieku 35-64 w latach 1971-2001 (Nord Karelia Project) 3,2%/year 1,5%/year Płn. Karelia 1,1%/year 6,7%/year 3,8%/year Finlandia 6,0%/year

Do 1995 r. roczna umieralność z powodu choroby niedokrwiennej serca wśród mężczyzn w Finlandii została zredukowana o 65%. W tym samym czasie umieralność z powodu raka płuc została również zredukowana o ponad 70% w Północnej Karelii i prawie 60% w całej Finlandii.

Procentowe zmiany czynników ryzyka chorób ukł Procentowe zmiany czynników ryzyka chorób ukł. krążenia wśród mężczyzn w wieku 35-64 w ramach projektu fińskiego Palenie Ciśnienie Cholesterol Ogólnie cz.ryzyka Vartiainen E Umieralność

Piramida zdrowia

Piramida zdrowia a koszty koszt wysoki koszt niski

Piramida zdrowia model tradycyjnego postępowania POZ koszt średni

Piramida zdrowia Model holistycznego postępowania POZ koszt niski

Piramida zdrowia model błędnego postępowania koszt wysoki

Wybór modelu wynika jednak nie tylko z rozumienia idei nowoczesnej koncepcji promocji zdrowia. Wynika z czegoś znacznie szerszego

...dla promocji zdrowia kluczowym atrybutem jest aktywność i autonomia podmiotów działających. Nie można mówić o rzeczywistej promocji i nie można realizować promocji, jeśli te kluczowe elementy nie zostaną uwzględnione w teorii i praktyce polityki zdrowotnej. Muszą stać się także stale obecnym elementem świadomości, tak w świadomości powszechnej jak i u przedstawicieli środowisk medycznych. (Włodarczyk,1994, s.39)

aktywność i autonomia podmiotów może zaistnieć tylko w demokratycznym społeczeństwie lub tam gdzie próbuje się takie zasady praktykować.

Demokratyzacja w sektorze zdrowia polega np Demokratyzacja w sektorze zdrowia polega np. na ochronie interesów najsłabszych grup ale też na umiejętnym „dzieleniu się władzą”, czyli na jej decentralizacji. W praktyce przekłada się to na współodpowiedzialność wielu sektorów i wielu grup za zdrowie populacji.

Tak rozumiany mechanizm decentralizacyjny ma dwie główne zalety: Próbuje chronić interesy lokalne przed ewentualnymi naciskami władz centralnych Wyzwala inicjatywę ludzi społeczności lokalnych

warunki zdrowej demokracji i profesjonalnej promocji zdrowia uruchamiają właściwy mechanizm rozwiązywania problemów mieszkańców lokalnej społeczności „od ludzi do problemu” problem

Zadania w zakresie ochrony zdrowia wynikające z układu kompetencji władz państwowych można podzielić na: rządowe i samorządowe

Na rządzie i jego agendach spoczywa obowiązek: - kształtowania i realizowania polityki zdrowotnej, uwzględniającej działania z zakresu zdrowia publicznego i promocji zdrowia, w odniesieniu do głównych zagrożeń zdrowotnych. - stwarzania przez ustawodawcę wymogów w zakresie finansowania przez dysponentów środków publicznych i przez świadczeniodawców programów prewencyjno-promocyjnych w systemie ochrony zdrowia.

Samorząd odpowiedzialny jest m. in Samorząd odpowiedzialny jest m.in.za: - realizowanie ustawowych zadań wynikających z funkcji organu założycielskiego dla placówek medycznych, - wyznaczanie kierunków lokalnej polityki zdrowotnej, - realizowanie ustawowych zadań z zakresu zdrowia publicznego, promocji zdrowia i profilaktyki ze środków własnych oraz przy wsparciu państwa, - monitorowanie warunków i poziomu zaspokojenia potrzeb zdrowotnych mieszkańców.

Na Dolnym Śląsku potrzebne są prace w dwóch kierunkach: Rada d Na Dolnym Śląsku potrzebne są prace w dwóch kierunkach: Rada d.s Promocji Zdrowia (autorytety mające doświadczenie i wiedzę na temat promocji zdrowia) Dolnośląskie Centrum Promocji Zdrowia. (profesjonalny zespół wykonawczy)

ochrona środowiska Dolnośląskie Centrum Promocji Zdrowia urząd marszałkowski ochrona środowiska samorządy lokalne Dolnośląskie Centrum Promocji Zdrowia organizacje pozarządowe kuratorium oświaty urząd wojewódzki sanepid NFZ

Dolnośląskie Centrum Promocji Zdrowia DCPZ Najważniejsze zadania Centrum 1. przeprowadzania diagnozy oraz określania najważniejszych problemów społecznych i zdrowotnych regionu, 2. weryfikacji potencjalnych możliwości regionu dla realizacji zadań promocji zdrowia (środki, pracownicy, struktury itp.),

Dolnośląskie Centrum Promocji Zdrowia 3. planowania, szacowania ważności, ustalania priorytetów w zakresie promocji zdrowia, zarówno pod względem adresatów, strategii oddziaływania jak i obszarów problemów zdrowotnych, 4. mobilizowania lokalnych społeczności do aktywnego włączania się w podejmowanie działań na rzecz rozwiązywania własnych problemów zdrowotnych,

Dolnośląskie Centrum Promocji Zdrowia 5. budowania bazy danych dotyczących programów promocji zdrowia (adresaci, realizatorzy, koszty, miejsca, ewaluacja itp. 6. tworzenia platformy współpracy i wymiany informacji dla promotorów zdrowia regionu, 7. wypracowywania narzędzi do monitorowania i ewaluacji regionalnych programów promocji zdrowia,

Dolnośląskie Centrum Promocji Zdrowia 8. uruchomienia systemu kształcenia i doskonalenia zawodowego w zakresie promocji zdrowia, 9. nadzorowania prac w przygotowywaniu materiałów edukacyjnych i szkoleniowych, 10. koordynowanie wszelkich działań (np.środki) na rzecz promocji zdrowia w obrębie województwa oraz współpracy krajowej i międzynarodowej.